Προ ημερών, ο Χρήστος Νικολόπουλος ανακοίνωσε ότι προχωρά στην ακύρωση της προγραμματισμένης συναυλίας του στο Ισραήλ, στο πλαίσιο του φεστιβάλ Meridiano, στην οποία θα συμμετείχαν η Γλυκερία, η Πίτσα Παπαδοπούλου, ο Στέλιος Διονυσίου και η Ελεάννα Παπαδοπούλου, διευκρινίζοντας πως: «Δεν επιθυμώ η παρουσία μου να θεωρηθεί ως πολιτική θέση ή ως αποδοχή οποιασδήποτε μορφής βίας από κανέναν».
Η παρουσία Ελλήνων καλλιτεχνών στο Ισραήλ, όπως του Νίκου Βέρτη, της Γλυκερίας, της Ελευθερίας Αρβανιτάκη ή του Κωνσταντίνου Αργυρού, διαθέτει ιστορικό βάθος και θεωρείται εδραιωμένη. Εντούτοις, η πολιτιστική ταυτότητα του Ισραήλ δύσκολα θα καταφέρει να διατηρηθεί αλώβητη, όσο οι ακραίες πολιτικές επιλογές του πρωθυπουργού Νετανιάχου συνεχίζουν να εξαντλούν, κυριολεκτικώς, τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας.

Με τις εξελίξεις στη Γάζα, περιοχή η οποία, μέχρι προσφάτως, τελούσε υπό πλήρη αποκλεισμό ως προς την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας, το Ισραήλ έχει περιέλθει στο επίκεντρο διεθνούς κατακραυγής, δεχόμενο πιέσεις από τον ΟΗΕ και πληθώρα ευρωπαίων ηγετών. Ο Νετανιάχου επέτρεψε τη μερική είσοδο περιορισμένης ανθρωπιστικής βοήθειας στον θύλακα, την οποία τα Ηνωμένα Έθνη χαρακτήρισαν «σταγόνα στον ωκεανό», ενώ ακόμη και ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, αναγνώρισε δημοσίως ότι «παιδιά λιμοκτονούν στη Λωρίδα της Γάζας».
Οικονομικές συμφωνίες με το Ισραήλ αναστέλλονται, ενώ πολλές κυβερνήσεις προβαίνουν σε αυξημένη πίεση προς την ισραηλινή πλευρά. Μεταξύ αυτών και καλλιτέχνες, οι οποίοι προχωρούν σε ακυρώσεις των συναυλιών τους επί ισραηλινού εδάφους.
Η περίπτωση της Γλυκερίας
Παρά τη μακρόχρονη παρουσία τους σε συναυλιακούς χώρους του Τελ Αβίβ, της Ιερουσαλήμ ή άλλων πόλεων, όπως το Ασντόντ, οι περισσότεροι Έλληνες καλλιτέχνες που είχαν ανακοινώσει εμφανίσεις στο Ισραήλ εξέφρασαν τη στήριξή τους προς τον παλαιστινιακό λαό, καταγγέλλοντας τη συμφωνία τους.Δεν ακολούθησαν όμως όλοι την ίδια στάση.
Η Γλυκερία δεν συμπορεύθηκε με την τακτική των υπολοίπων συναδέλφων της και, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, δεν έχει ανακοινώσει την ακύρωση της συναυλίας της στο φεστιβάλ Meridiano, που έχει προγραμματιστεί για τις 17 Ιουνίου.
Αφορμή για την ένταση που έχει συγκεντρωθεί γύρω από το όνομά της φαίνεται πως αποτέλεσε σχόλιο το οποίο της αποδίδεται από ισραηλινό μέσο. Συγκεκριμένα, το ynet, επικαλούμενο συνέντευξη με την Ελληνίδα τραγουδίστρια, απέδωσε στη Γλυκερία μεταξύ άλλων την εξής δήλωση:
«Λυπάμαι που μία μικρή ομάδα ανθρώπων προσπαθεί να καταστρέψει τη θαυμάσια πολιτιστική σχέση μεταξύ Ισραήλ και Ελλάδας, η οποία διατηρείται με μεγάλη επιτυχία εδώ και χρόνια. Είμαι καλλιτέχνιδα που ασχολείται με τη μουσική και όχι με την πολιτική. Θα εμφανιστώ όπου με θέλουν, και στο Ισραήλ». Η Γλυκερία αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι προέβη σε τέτοια δήλωση, μέσω σχετικής ανάρτησης στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram.

Οι αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπήρξαν έντονες και μαζικές, οδηγώντας τη στην αποχή της από τη συναυλία που διοργανώνεται στο Παναθηναϊκό Στάδιο, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη. Ομοιως η καλλιτέχνιδα δεν θα συμμετέχει και σε άλλες εμφανίσεις που είχε προγραμματίσει.
Ο Νίκος Βέρτης
Ούτε και ο Νίκος Βέρτης φαίνεται να έχει την πρόθεση να ακυρώσει τις προγραμματισμένες εμφανίσεις του στην Ιερουσαλήμ, όπου αναμένονται τρεις συναυλίες, οι οποίες, σύμφωνα με κοινή ανάρτηση στο Instagram από την πλευρά του καλλιτέχνη και της ισραηλινής διοργάνωσης, έχουν ήδη εξαντλήσει τα διαθέσιμα εισιτήρια.
Ο δημοφιλής λαϊκός τραγουδιστής είχε ανακοινώσει ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο τις ημερομηνίες για τις συναυλίες του σε υπαίθριο χώρο στην πρωτεύουσα του Ισραήλ, συγκεκριμένα στις 17, 18 και 19 Ιουνίου. Η σχέση του Νίκου Βέρτη με το ισραηλινό κοινό είναι πολυετής —όπως και της Γλυκερίας— με τους δύο καλλιτέχνες να απολαμβάνουν ευρείας αποδοχής και τα τραγούδια τους να σημειώνουν μεγάλη επιτυχία.
Το 2021, μάλιστα, ο Βέρτης και η ομάδα του βρέθηκαν στο Τελ Αβίβ κατά τη διάρκεια ισραηλινοπαλαιστινιακής κλιμάκωσης και βίωσαν βομβαρδισμούς, αναζητώντας καταφύγιο. «Μόλις μπήκαμε στο εστιατόριο και βγήκαμε από το ασανσέρ στον 20ό όροφο, χτύπησαν οι σειρήνες και μέσα σε μισό λεπτό, ήξεραν όλοι πού να μας οδηγήσουν. Σε κάθε κτίριο υπάρχει καταφύγιο.
Όσο ασφαλές κι αν είναι ένα καταφύγιο, δεν παύει να είναι πολύ τρομακτικό το συναίσθημα του να ακούς τις σειρήνες και τον βαθύ ήχο βομβών. Είναι μια εμπειρία που δεν εύχομαι σε κανέναν να ζήσει. Ο ήχος των σειρήνων και η αναχαίτιση πυραύλων από το Ισραήλ ήταν κάτι που δεν φανταζόμουν ότι θα ζήσω», είχε δηλώσει ο ίδιος μετά την επιστροφή του στο «Ελ. Βενιζέλος».

Η Ελένη Φουρέιρα
Στον δημόσιο διάλογο μεταξύ ηθικής ευθύνης και καλλιτεχνικής ελευθερίας ενεπλάκη και η Ελένη Φουρέιρα. Παραμένοντας ένα από τα πλέον προβεβλημένα ονόματα της ελληνικής ποπ σκηνής, η Φουρέιρα διανύει ενδεχομένως μια από τις πιο μεταβατικές φάσεις της καριέρας της.
Αφορμή για την κριτική που της ασκείται αποτελεί το τραγούδι με τίτλο Disco Tech. Πρόκειται για διασκευή του ισραηλινού Moabet, που πρωτοκυκλοφόρησε το 2021 από τον γνωστό DJ και παραγωγό Itay Galo, και προκάλεσε έντονο διχασμό μεταξύ των θαυμαστών της. Ο Galo, ευρύτερα γνωστός στη διεθνή dance σκηνή, έχει εκφράσει στο παρελθόν τη στήριξή του προς τον ισραηλινό στρατό (IDF), γεγονός που ενέτεινε την αγανάκτηση στο κοινό της Φουρέιρα.
Στην εποχή κατά την οποία η αποκαθήλωση καλλιτεχνών (cancel culture) γεννιέται και διογκώνεται με ρυθμούς ασύλληπτους, οι περισσότεροι δημιουργοί —αν όχι όλοι— καλούνται να αναμετρηθούν με ένα πολυσύνθετο δίλημμα. Ένα δίλημμα που, αν και δεν είναι κοινό για όλους, αγγίζει σταθερά δύο άξονες: τον προσωπικό ηθικό τους κώδικα και τις συνέπειες που κάθε τους απόφαση μπορεί να έχει για τη δημόσια εικόνα τους..
Και έτσι, τα κρίσιμα ερωτήματα επανέρχονται:
- Πού τελειώνει η τέχνη και πού αρχίζει η πολιτική ευθύνη;
- Μέχρι ποιου σημείου εκτείνεται το δικαίωμα του κοινού στην κριτική;
- Και τελικά, ποιος είναι αρμόδιος να ορίσει αν πρόκειται για πολιτιστική συνεργασία ή για συνενοχή;