Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου

Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου Facebook Twitter
0

 

Στο εξώφυλλο, ο Νίκος Κούνδουρος το 1952, σε ηλικία 26 ετών, δύο χρόνια πριν γυρίσει την πρώτη ταινία του. Ακόμη ένα βιβλίο για τον Πάπα του ελληνικού σινεμά, λοιπόν, αυτή τη φορά δια χειρός του μελετητή του και συναδέλφου του, Λευτέρη Ξανθόπουλου.

 

Μικρό σε έκταση και σε μέγεθος - αποτελείται από 120 σελίδες μαζί με σπάνιο και πλούσιο φωτογραφικό αρχείο -, το βιβλίο προλογίζει ο σκηνοθέτης Λάκης Παπαστάθης, ο οποίος στο παρελθόν είχε σκηνοθετήσει για το Παρασκήνιο και δύο αφιερώματα στον Κούνδουρο και τον Δράκο του.

 

Από το κείμενο του Παπαστάθη μαθαίνουμε πως ο ποιητής Άρης Αλεξάνδρου ήταν εκείνος που πρωτοέφερε σε επαφή τον αστό νεαρό Κούνδουρο με τα χαμώσπιτα των προσφύγων στο Δουργούτι και το πώς η Μαγική Πόλη σηματοδότησε την έναρξη του ερωτισμού στον ελληνικό κινηματογράφο.  Υπάρχουν ακόμη στον πρόλογο του Παπαστάθη εκτενή κείμενα για τη συνεργασία Νίκου Κούνδουρου - Μάνου Χατζιδάκι, για όλους τους ηθοποιούς της Μαγικής Πόλης, καθώς και η πληροφορία ότι η παραγκούπολη γκρεμίστηκε στα 1964, μια δεκαετία μετά την καταγραφή και τη ''διάσωση'' της στο ντεμπούτο φιλμ του Κούνδουρου!  

 

Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου Facebook Twitter

 

Στο κυρίως σώμα, τώρα, του βιβλίου, ο Λευτέρης Ξανθόπουλος ξεκινάει την έρευνα του από μία παλιά συνέντευξη του Κούνδουρου στην προδικτατορική Πανσπουδαστική με θέμα την ελευθερία και την καλλιτεχνική δημιουργία. Έχουν ενδιαφέρον οι απόψεις του νέου τότε σκηνοθέτη, που τον κατατάσσουν δίπλα σε διανοούμενους της εποχής του, σαν τον Αντώνη Σαμαράκη, τον Χρόνη Μίσιο κ.α. Για την ακρίβεια, τον διαβάζεις και δε μπορείς να μη σκεφτείς πως υπάρχει δυστυχώς αναντιστοιχία με νέους σημερινούς σκηνοθέτες σε ότι αφορά τη διατύπωση του δημόσιου λόγου τους. Είναι σαν τον 30χρονο Σαββόπουλο όταν μιλούσε στην κάμερα, πάλι του Παπαστάθη, στο φιλμ Ευχαριστώ πολύ... Σαββόπουλος του 1975.  Πόσο καίριος σ' αυτά που έλεγε! Και πόσο θα θέλαμε νέοι μουσικοί να εκφράζονται δημόσια σήμερα σαν εκείνον τον Σαββόπουλο του ΄75!

 

Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου Facebook Twitter

 

Εν συνεχεία, ο Ξανθόπουλος δίνει στο πόνημα του τη μορφή μιας βιογραφίας του Κούνδουρου μέσω μίας άκρως ποιητικής και υποκειμενικής συγγραφικής ματιάς. Θέτει και αμέσως μετά τοποθετείται απέναντι σε ερωτήματα του τύπου Από που ήρθε ο Κούνδουρος; Ποιες οι αποσκευές του και ποιες οι προθέσεις του; Γιατί υπερασπίστηκε με τέτοιον τρόπο και με τόσο παράφορο πάθος όλες τις ταινίες του; Τι τον στήριξε;, παρεμβάλλοντας ταυτόχρονα δηλώσεις του ίδιου του Κούνδουρου μέσα από 60 χρόνια παρουσίας του στα εγχώρια κινηματογραφικά δρώμενα. Η δουλειά του Ξανθόπουλου ολοκληρώνεται με την κριτική - θεωρητική ανάλυση ολόκληρης της φιλμογραφίας του Κούνδουρου, από τη Μαγική Πόλη του ΄54 μέχρι το Ένα πλοίο για την Παλαιστίνη του 2013, καθώς και με ένα επιλογικό σημείωμα, χωρισμένο ουσιαστικά σε δύο μέρη: στη μάλλον χιουμοριστική συνάντηση του με τον Κούνδουρο κατά τη διάρκεια εκδήλωσης της Κινηματογραφικής Λέσχης Μεσολογγίου και σε μία ποιητική θεώρηση των τεσσάρων εποχών, του φωτός και του σκοταδιού, στο κουνδουρικό έργο. 

 

Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου Facebook Twitter

 

Στο επίμετρο του, ο Δημήτρης Φύσσας δίνει με απόλυτη ευστοχία το δομικό στοιχείο του βιβλίου που μόλις διάβασε ο αναγνώστης: Και αν ο Κούνδουρος μας έκανε δώρα τις ταινίες του, ο ίδιος ο Ξανθόπουλος αποδεικνύεται εξαιρετικά απλόχερος και γενναιόδωρος. Χωρίς ίχνος επιτήδευσης, μας χαρίζει ερμηνευτικά κλειδιά για να απολαύσουμε καλύτερα τον Κούνδουρο - ''κλειδιά'' γραμμένα απλά, που δεν προτάσσουν, μα υποτάσσουν τη θεωρία στην ταινία, βοηθώντας τον αναγνώστη να ξαναδεί αργότερα, ως θεατής, το κουνδουρικό σύμπαν με άλλο μάτι.  

 

Οι Τέσσερις Εποχές του Νίκου Κούνδουρου κλείνουν με την αναλυτική φιλμογραφία του, φωτογραφικό υλικό και ευρετήριο ονομάτων - εννοιών. Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης και κοστίζουν 7 ευρώ.

 

 

* Το βιβλίο του Λευτέρη Ξανθόπουλου θα παρουσιαστεί στο μεγάλο αφιέρωμα που ετοιμάζει η Ταινιοθήκη και το Μουσείο Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης (4 - 8 Οκτωβρίου) με θέμα Ο Νίκος Κούνδουρος σε άσπρο και μαύρο. Θα προβληθούν οι έξι πρώτες ασπρόμαυρες ταινίες του Κούνδουρου και τα ντοκιμαντέρ των Λάκη Παπαστάθη, Γιάννη Σολδάτου και του γράφοντα γι' αυτόν και το έργο του.

** Οι φωτογραφίες του post είναι από τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ Οδύσσειες σωμάτων - Μπαλάντα για τον Νίκο Κούνδουρο (2010).

*** Στο βίντεο του post, το τραγούδι τίτλων τέλους του ίδιου ντοκιμαντέρ με τίτλο Με λένε Νίκο σε μουσική Ηλία Λιούγκου, στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και ερμηνεία Παντελή Θεοχαρίδη.

Βιβλίο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

Βιβλίο / «Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

«Κάποιες το λάτρεψαν, άλλες το σιχάθηκαν»: Το βιβλίο της Miranda July για την ερωτική περιπλάνηση μιας γυναίκας στη μέση ηλικία που χαρακτηρίστηκε ως «το πρώτο μεγάλο μυθιστόρημα για την περιεμμηνόπαυση», είναι η λογοτεχνική επιτυχία της χρονιάς.
THE LIFO TEAM
Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Βιβλίο / Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Τα πολυσυζητημένα ημερολόγια της Χάισμιθ αποκαλύπτουν κρυφές σκέψεις της συγγραφέως του «Ταλαντούχου κύριου Ρίπλεϊ», τους άγνωστους έρωτες και την εξάρτησή της από τη γραφή και το αλκοόλ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ