Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade Facebook Twitter
“Sade, Λονδίνο, 1992” του Albert Watson. Η φωτογραφία ήταν το εξώφυλλο του άλμπουμ “Love Deluxe”, και ανήκει στην μόνιμη συλλογή της National Portrait Gallery του Λονδίνου. Φωτο: Albert Wat

Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade

0

Για όσους μεγάλωσαν τη δεκαετία του '90, η εικόνα της Sade ως γοργόνας που σώζει έναν ναυτικό στον γαλάζιο βυθό και αργότερα τον αναζητάει ως ξυπόλυτη νύφη στους δρόμους του λιμανιού έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη.

Προσωπικά, από το ίδιο κλιπ είχα κρατήσει τη στιγμή που ως νύφη μπαίνει σε ένα μπαρ και, παρά τα αδιάκριτα βλέμματα των θαμώνων, παραγγέλνει ένα ποτήρι νερό και αλάτι. Είχε ένα μελαγχολικό βλέμμα σαν να λαχταρούσε περισσότερο τη θάλασσα παρά τον ναύτη που έχασε.


Το «No ordinary love», μέσα στην απλότητά του, ήταν από τα πιο όμορφα βίντεο που πρόβαλλε το MTV εκείνη την εποχή και η Helen Folasade Adu, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, έλαμπε μέσα σε αυτό. Ήταν, επίσης, ένα από τα τραγούδια που έγιναν σήμα κατατεθέν της.

Δεν ήταν βέβαια το μόνο. Το 1992, όταν κυκλοφόρησε το «Love Deluxe», η Sade είχε ήδη μία σειρά από επιτυχίες που έμειναν στην ιστορία, το «Smooth Operator» του 1984, το «Sweetest Taboo» του 1985 και το «Paradise» του 1988.

Εδώ και μερικές μέρες έχει κυκλοφορήσει το καινούργιο της τραγούδι, το «Flower of the Universe», μια ακουστική μπαλάντα που γράφτηκε για τις ανάγκες του σάουντρακ της ταινίας φαντασίας της Disney «A wrinkle in time».

Παρά τις έντονες φημολογίες για μια ζωή μέσα στα ναρκωτικά και τους εθισμούς, στην πραγματικότητα η Sade ήθελε να αφιερωθεί στην οικογένειά της και να έχει μια φυσιολογική ζωή. Ένας ακόμη λόγος που δεν χρειάζεται να απασχολεί συνέχεια την επικαιρότητα είναι ότι είναι ήδη πάμπλουτη.


Η επιστροφή της μονοπωλούσε τις μουσικές ειδήσεις το τελευταίο διάστημα. Δεν συμβαίνει συχνά κάτι τέτοιο, να δημιουργείται δηλαδή τόσος ντόρος για νέο υλικό από έναν ξεπερασμένο καλλιτέχνη.

Τη Sade, βέβαια, μόνο ξεπερασμένη δεν μπορείς να την πεις. Το αποτύπωμά της στην εξέλιξη του R&B ήταν χωρίς προηγούμενο. Ήταν η σοφιστικέ ποπ αισθητική της που σύστησε εκ νέου την quiet storm και τη neo-soul σε ένα μαζικό ακροατήριο.


Είχε 7 χρόνια να εμφανιστεί στα μουσικά πράγματα. Δεν ήταν, επομένως, υπερβολικός ο ενθουσιασμός της σκηνοθέτιδος του φιλμ Ava DuVernay όταν ανακοίνωσε στο Τwitter ότι δέχτηκε να συνεργαστεί στο σάουντρακ. Τη χαρακτήρισε «θεά».

Και η αλήθεια είναι ότι η Sade είναι κάτι σαν θεότητα για τους Αφροαμερικανούς καλλιτέχνες, ιδιαίτερα τους ράπερ. Από τον Jay-Z και τον Kanye West μέχρι τον Snoop Dogg και τη Nicki Minaj, στην Αμερική τη λατρεύουν. Γι' αυτούς είναι η επιτομή της φινέτσας και της ποιότητας, όπως έγραφε η «Guardian» το 2010.

Η αγέραστη σοφιστικέ soul της Sade Facebook Twitter
Η Sade είναι κάτι σαν θεότητα για τους Αφροαμερικανούς καλλιτέχνες. Στη φωτογραφία ο Kanye West φοράει t-shirt της Sade από την περιοδεία του Deluxe Love. Φωτο: Jul-Rol/X17online.com

Αντίθετα, στην Αγγλία δεν φαίνεται να χαίρει ανάλογης εκτίμησης, παρά το γεγονός ότι είναι μισή Βρετανίδα από την πλευρά της μητέρας της, που ήταν νοσοκόμα.

Η άλλη μισή καταγωγή της είναι από τη Νιγηρία, όπου και γεννήθηκε πριν από 59 χρόνια. Ο πατέρας της ήταν πανεπιστημιακός, ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος, όπως τον περιγράφει σε συνεντεύξεις της.


Σπούδασε με υποτροφία Σχέδιο Μόδας στο St. Martins School. Γρήγορα όμως συνειδητοποίησε ότι ο κόσμος της μόδας δεν την τραβούσε.

Ξεκίνησε να τραγουδάει ερασιτεχνικά για τη λάτιν κολεκτίβα των Pride μέχρι να βρουν κανονική τραγουδίστρια, ενώ συνήθιζε να ανοίγει σόλο τις συναυλίες τους.

Το 1982 πήρε μερικά μέλη των Pride και σχημάτισε τους Sade (το γκρουπ έχει το δικό της όνομα). Εκείνη την περίοδο έγραψε και το «Smooth Operator», χάρη στο οποίο η Epic Records της έκανε αμέσως συμβόλαιο.


Οι Sade κέρδισαν αναγνωρισιμότητα αμέσως και χωρίς κόπο, κάτι που εύλογα προκάλεσε τη ζήλια και την καχυποψία αρκετών στη θατσερική Βρετανία.

Τα τέλη των '80s ήταν από τις πιο γόνιμες περιόδους για το βρετανικό R&B. Ανήκαν σε ένα νέο κύμα soul συγκροτημάτων και μουσικών, όπως οι Soul II Soul, Caron Wheeler, The Brand New Heavies, Simply Red, Jamiroquai και Lisa Stansfield.

 

Το «No ordinary love» ήταν από τα πιο όμορφα βίντεο που πρόβαλλε το MTV εκείνη την εποχή.

Σήμερα, η Sade θεωρείται η πιο πετυχημένη σόλο γυναίκα μουσικός της Βρετανίας. Με το συγκρότημα έχουν κυκλοφορήσει 6 άλμπουμ συνολικά. Το «Diamond Life» (1984), το «Promise» (1985), το «Stronger than Pride» (1988), το «Love Deluxe» (1992), το «Lovers Rock» (2000) και το «Soldier of Love», που είναι και η τελευταία επίσημη δισκογραφική της δουλειά.

Η απουσία της από τα κοινά για μεγάλα χρονικά διαστήματα και ο αέρας μυστηρίου που την ακολουθούσε πάντα ήταν αυτά που έχτισαν τον μύθο της με τα χρόνια. Είναι το μυστικό της διαχρονικής γοητείας της.

Γράφουν οι «New York Times»: «Όλα αυτό το διάστημα που ζει σε μια πολυτελή σιωπή ο θρύλος της μεγαλώνει.

Η παρασιτική μουσική βιομηχανία έχει οδηγήσει πολλούς μαύρους ερμηνευτές πριν από τη Sade στην απομόνωση.

Η διαφορά είναι ότι η κ. Adu φαίνεται όχι μόνο να μην επηρεάζεται από αυτό αλλά, αντίθετα, να ανθεί. Οι οπαδοί της μπορεί να αδημονούν για περισσότερο υλικό, αλλά σέβονται απεριόριστα την απόλυτη ιδιωτικότητά της».


Παρά τις έντονες φημολογίες για μια ζωή μέσα στα ναρκωτικά και τους εθισμούς, στην πραγματικότητα η Sade ήθελε να αφιερωθεί στην οικογένειά της και να έχει μια φυσιολογική ζωή.

Ένας ακόμη λόγος που δεν χρειάζεται να απασχολεί συνέχεια την επικαιρότητα είναι ότι είναι ήδη πάμπλουτη. Δεν χρειάζεται να κυκλοφορεί κάθε λίγο και λιγάκι άλμπουμ για να επιβιώσει, ούτε έχει κάποια εμμονή με τη διασημότητα.

Δεν έχει καν συμπεριφορά ντίβας, σύμφωνα με τους συνεργάτες της. «Φαινόταν να λειτουργεί βάσει της αρχής ότι ο ναρκισσισμός δεν ήταν η προϋπόθεση για την ενασχόληση με την τέχνη της, αλλά, αντιθέτως, ο εχθρός της» λένε. Της ήταν απεχθής κάθε είδους προβολή για λόγους προώθησης.

H Sade εμφανίζεται σπάνια και συνήθως σε χαρούμενες στιγμές στα social media σε φωτογραφίες του transgender μοναχογιού της Ιzaak.

 
Στην ψηφιακή εποχή, που είναι αδύνατο να συντηρήσεις την ταυτότητά σου ως influencer χωρίς να τρέφεις καθημερινά τους λογαριασμούς σου στο Instagram ή στο Twitter με φτηνές απόψεις και ακόμη πιο φτηνές φωτογραφίες, η Sade εμφανίζεται σπάνια και συνήθως σε χαρούμενες στιγμές στα social media σε φωτογραφίες του transgender μοναχογιού της Ιzaak, του μοναδικού βιολογικού παιδιού που απέκτησε από τη θυελλώδη σχέση της με τον Τζαμαϊκανό παραγωγό Bob Morgan.

Κι αυτό την κάνει ακόμα πιο αξιοθαύμαστη. Η προσωπική της ζωή είναι ψιλά γράμματα μπροστά στη σημαντική καριέρα της.

Από το 2007 ζει στην αγγλική επαρχία μαζί με τον τωρινό της σύντροφο, έναν αξιωματικό του Βασιλικού Ναυτικού, και τον γιο του.


Δεν πρέπει να εκπλήσσει, επομένως, το ότι καθετί που κυκλοφορεί είναι γεγονός από μόνο του. Επιστρέφει στη μουσική μόνο όταν αισθάνεται ότι έχει κάτι να πει. Γι' αυτό οι δουλειές της είναι τόσο σπάνιες την τελευταία 20ετία.

Το «Flower of the Universe» ακούγεται πολύ λυπητερό – και να φανταστεί κανείς ότι έχει γραφτεί για παιδική ταινία. Για τη Sade δεν έχουν αλλάξει και πολλά, όχι ότι αυτό έχει μεγάλη σημασία για εμάς.

 

Το «Flower of the Universe» ακούγεται πολύ λυπητερό – και να φανταστεί κανείς ότι έχει γραφτεί για παιδική ταινία.

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χελμός

Μουσική / Χελμός: 30 στιγμές από το πιο «ψηλό» φεστιβάλ του καλοκαιριού

Στημένο στα 1.700 μέτρα, το 3ο Helmos Mountain Festival υποδέχτηκε μερικά από τα πιο αγαπημένα ονόματα της εγχώριας σκηνής, σε ένα τριήμερο που συνδύασε μουσική, φύση και κορυφές - κυριολεκτικά και μεταφορικά.
LIFO NEWSROOM
Μυρτώ Βασιλείου: «Μου έχουν πει υποτιμητικά "πες κανένα λαϊκό, αυτό τραβάει"»

Μουσική / Μυρτώ Βασιλείου: «Μου έχουν πει υποτιμητικά "πες κανένα λαϊκό, αυτό τραβάει"»

Η νέα φωνή της ελληνικής μουσικής είναι, όπως λέει, «λίγο καθαρίστρια, λίγο ιδιωτική υπάλληλος, λίγο τραγουδίστρια». Μόλις έκλεισε τα τριάντα, ετοιμάζεται να ανέβει ξανά στη σκηνή με τη Νατάσσα Μποφίλιου και δείχνει πως έχει πολλά να προσφέρει.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Tsoula Festival

Μουσική / Tsoula Festival: Το πιο φρέσκο νησιώτικο φεστιβάλ στήνεται στην Αστυπάλαια

Με όνομα εμπνευσμένο από το παραδοσιακό φυλαχτό του νησιού, το φεστιβάλ που οραματίστηκαν τρεις δημοσιογράφοι στρέφει τα βλέμματα στην «πεταλούδα του Αιγαίου» – και έχουμε αποκλειστικά το πλήρες πρόγραμμά του.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ο Σαίξπηρ, η Αθήνα και ένα Καλοκαιρινό Όνειρο

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Ο Σαίξπηρ, η Αθήνα και ένα Καλοκαιρινό Όνειρο

Η Ματούλα Κουστένη μάς ξεναγεί στο «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας» του Φέλιξ Μέντελσον που εμπνέεται από τον Σαίξπηρ και θα ζωντανέψει, όπως και στο κείμενο, «στην Αθήνα, μια καλοκαιρινή νύχτα».
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Στέφανος Αθανασίου

Μουσική / Στέφανος Αθανασίου: «Γράφω για τον έρωτα, ο οποίος δεν έχει φύλο, δεν έχει καταγωγή»

Ο νεαρός τραγουδοποιός από τα Γιάννενα δεν είχε σκοπό να πει δημοτικά, αλλά συνόδεψε τη θεία του, Παγώνα Αθανασίου, σε δύο νεο-παραδοσιακά τραγούδια της Ηπείρου που του προκάλεσαν ανατριχίλα.
M. HULOT
Voltnoi & Quetempo (STEGI.RADIO), Άκης Χοντάσης Επιμέλεια Μουσικού Προγράμματος «Μια ανοιχτή πρόσκληση σε μια μουσική και ιστορική περιπλάνηση»

Plāsmata 3 / Voltnoi & Quetempo, Άκης Χοντάσης: «Μια ανοιχτή πρόσκληση σε μια μουσική και ιστορική περιπλάνηση»

Το STEGI.RADIO γίνεται για τρεις εβδομάδες το σημείο συνάντησης στα Plāsmata 3 στο Πεδίον του Άρεως, με αμέτρητες ώρες μουσικής απ' όλο τον πλανήτη και συζητήσεις που αφηγούνται ιστορίες του κόσμου.
M. HULOT
H τριλογία του Bloody Hawk κλείνει με τον καλύτερο τρόπο

Μουσική / «Φθηνά Tricks 3»: H τριλογία του Bloody Hawk κλείνει με τον καλύτερο τρόπο

Με το «Φθηνά Tricks 3» ολοκληρώνεται η τριλογία του Έλληνα ράπερ, με τη θεαματικότερη ίσως άνοδο που έχει δει η ελληνική σκηνή – ένα άλμπουμ που δεν αφήνει πολλά περιθώρια σε όποιον ακούει ραπ να ισχυριστεί πως δεν του αρέσει.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ
Tso: η βυζαντινή μουσική, το τραπ και η σύγχρονη electronica όπως δεν τα έχεις ξανακούσει

Μουσική / Tso: «Δεν με έχωσε η μάνα μου κάπου, ούτε ήταν διάσημη η γιαγιά μου»

Από τη συνεργασία του με τη Μαρίνα Σάττι κατάλαβε πως, για να πας μπροστά, πρέπει να σπάσεις κανόνες. Δεν αποδέχεται την ταμπέλα της queer ποπ για τη μουσική του ενώ προσπάθησε να κάνει τραπ που να είναι respectful προς τις γυναίκες. Ο Tso είναι, σαφώς, μια κατηγορία από μόνος του, δημιουργώντας ένα χαρμάνι με στοιχεία που δύσκολα θα τολμούσε να συνδυάσει κάποιος άλλος. Το πρώτο του single, «ZOMETSO», δίνει μια γεύση από όσα θα ακολουθήσουν.
M. HULOT