Η εξάλειψη του πολιτισμού των Ινουίτ από το καναδικό κράτος

Οι απαγωγές παιδιών Ινουίτ από το καναδικό κράτος

Από την απώλεια στην ελπίδα στη σκιά των οικοτροφείων

Η Inuk Elder Navalik Tologanak είναι μεταξύ των επιζώντων της "κληρονομιάς" των οικοτροφείων του Καναδά. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους στο Iqaluktuuttiaq (Cambridge Bay), οι φοιτητές είχαν την ευκαιρία να ακούσουν την ιστορία της.
 

Facebook Twitter

Karine Nigar Aarskog
UiT The Arctic University of Norway
15 Σεπτ. 2025
 

Η Navalik Tologanak κάθεται σε μια καρέκλα στο αμφιθέατρο του Nunavut Arctic College. Δίπλα της είναι η συμμαθήτριά της Margo Neglak, η οποία είναι τώρα εκπαιδεύτρια στο Nunavut Arctic College. Και οι δύο είναι Elders* στο Iqaluktuuttiaq και κατέχουν σημαντικό ρόλο στην τοπική κοινότητα. Είναι εδώ για να μοιραστούν τις ιστορίες τους για τα οικοτροφεία με φοιτητές του course Arctic Future Pathfinders.


*Στην κουλτούρα των Ινουίτ, οι "Elders" δεν ορίζονται μόνο από την ηλικία, αλλά κι από τη σημαντική σοφία, την εμπειρία και τη γνώση των παραδόσεων, του πολιτισμού και της γλώσσας των Ινουίτ, κερδίζοντας βαθύ σεβασμό στην κοινότητά τους. Οι Elders χρησιμεύουν ως σημαντικά πρότυπα και μέντορες, καθοδηγώντας τις νεότερες γενιές να ζουν αρμονικά και να διατηρούν την πολιτιστική συνέχεια. Με αυτόν τον τρόπο, μεταδίδουν την παραδοσιακή γνώση μέσα από ιστορίες και πρακτικές, βοηθώντας στη διατήρηση του πολιτισμού και της σοφίας των Ινουίτ. [The Canadian Encyclopedia]

Η Tologanak ξεκινά εξηγώντας τη σημασία του ονόματός της. "Το όνομά μου είναι Navalik. Έχω και αγγλικό όνομα, Helen, αλλά προτιμώ το Navalik επειδή πήρα το όνομά μου από τον παππού μου", λέει.

Αναφέρει πώς ο παππούς της, ο Navalik, πνίγηκε στη λίμνη Τσαρ τον Αύγουστο του 1955, ενώ η μητέρα της ήταν έγκυος.

"Στην παράδοση των Ινουίτ, συχνά δίνουμε στα παιδιά μας ονόματα από μέλη της οικογένειάς τους ή ξεχωριστά άτομα της κοινότητας. Με αυτόν τον τρόπο, το όνομα και το πνεύμα τους συνεχίζουν να ζουν", εξηγεί η Tologanak. "Πολλές φορές, όσοι πήραν το όνομά τους από τους προγόνους τους αποκτούν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Ο παππούς μου ήταν κοντός, όπως και εγώ", λέει με ένα χαμόγελο.

Απαγωγές

Η ιστορία της Tologanak αποκτά πιο μελανά χρώματα καθώς αρχίζει να μιλάει για τα χρηματοδοτούμενα από την κυβέρνηση σχολεία σε οικοτροφεία, τα οποία στόχευαν στην αφομοίωση των αυτόχθονων πληθυσμών στον Καναδά και στην παροχή εκπαίδευσης. Τα σχολεία σε οικοτροφεία ιδρύθηκαν στα τέλη του 1800, με το τελευταίο να κλείνει μόλις το 1996. "Με πήραν μακριά από την οικογένειά μου όταν ήμουν τεσσάρων ετών. Η καναδική κυβέρνηση μας πήρε, παιδιά αυτόχθονων από όλη τη χώρα, και μας έστειλε σε σχολεία μακριά για να σβήσει τον πολιτισμό μας και να μας κάνει να μοιάζουμε περισσότερο με αυτούς", λέει.

Περιγράφει πώς ο Σεπτέμβρης προκαλούσε τον μεγαλύτερο τρόμο στις μικρές κοινότητες των Ινουίτ. Αφηγείται πως "τα αεροπλάνα έρχονταν κάθε Σεπτέμβρη για να πάρουν τα παιδιά. Όταν άκουγες το αεροπλάνο, ήξερες τι θα συνέβαινε. Μερικά παιδιά κρύβονταν, αλλά οι γονείς απειλούνταν αν τα παιδιά δεν επιβιβάζονταν. Μετά, τα χωριά άδειασαν από παιδιά και το μόνο που άκουγες ήταν μητέρες και γιαγιάδες να κλαίνε".

"Χάσαμε τόσα πολλά"

Η Navalik Tologanak, ως παιδί, επέστρεψε σπίτι στα αδέλφια της που δεν την αναγνώριζαν πλέον. "Όταν γύρισα σπίτι, τα μικρότερα αδέλφια μου ρώτησαν: "Μαμά, ποια είναι αυτή"; Δεν με αναγνώρισαν. 'Ελειπα τόσο καιρό". Ο χρόνος που πέρασε στα οικοτροφεία άφησε βαθιά σημάδια στην Tologanak και τη γενιά της. Στις κοινότητες Ινουίτ του Καναδά, υπάρχουν σήμερα σημαντικά προβλήματα με τον αλκοολισμό, την κατάχρηση ουσιών και τα υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών. "Χάσαμε την ικανότητα να είμαστε γονείς. Δεν μάθαμε ποτέ πώς να μαγειρεύουμε, να ράβουμε ή να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Στερηθήκαμε τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας", προσθέτει η Margo Neglak.

"Δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσουμε"

Η Tologanak τονίζει ότι είναι πολύ σημαντικό να θυμούνται όλοι την ιστορία των οικοτροφείων. "Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τι συνέβη. Πολλά από τα παιδιά που στάλθηκαν σε αυτά τα σχολεία δεν επέστρεψαν ποτέ σπίτι. Βρίσκονται σε ανώνυμους τάφους σε όλο τον Καναδά". Αναφέρει τον εθνικό εορτασμό της Ημέρας της Πορτοκαλιάς Μπλούζας, η οποία τιμά τα παιδιά που δεν επέστρεψαν ποτέ σπίτι. "Όταν βλέπω ένα πορτοκαλί ηλιοβασίλεμα, σκέφτομαι αυτά τα παιδιά", λέει η Tologanak.

Περήφανη που είμαι Ινουινάκ

Παρά τον πόνο, η Navalik Tologanak είναι αισιόδοξη για το μέλλον. Εξηγεί πώς η κοινότητα προσπαθεί τώρα να αναζωογονήσει τη γλώσσα, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό της.

"Έχουμε υγειονομικά προγράμματα, μαθαίνουμε ξανά να ράβουμε και διδάσκουμε στα παιδιά μας τη γλώσσα μας. Δεν θα αφήσουμε ποτέ να ξανασυμβεί αυτό", λέει με σιγουριά. Τονίζει επίσης πώς οι σημερινοί νέοι έχουν περισσότερες ευκαιρίες από τη γενιά της. "Έχουμε τώρα δύο σχολεία εδώ στο Cambridge Bay και τα παιδιά μας δεν χρειάζεται πλέον να στέλνονται μακριά για εκπαίδευση. Έχουμε επίσης το Nunavut Arctic College, όπου οι νέοι μπορούν να σπουδάσουν τα πάντα, από κοινωνική εργασία μέχρι χειροτεχνίες".

Η Margo Neglak προσθέτει ότι έμαθε επίσης πολλά στο οικοτροφείο και ότι ο χρόνος της εκεί έθεσε τα θεμέλια για την επιδίωξη σήμερα περαιτέρω εκπαίδευσης και ισχυρής εργασιακής ηθικής. Η Navalik Tologanak καταλήγει με μια ισχυρή δήλωση ταυτότητας και υπερηφάνειας: "Είμαι περήφανη που είμαι Inuk. Ελπίζω ότι τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα συνεχίσουν να προωθούν τον πολιτισμό και τις παραδόσεις μας. Έχουμε έναν όμορφο πολιτισμό και δεν πρέπει ποτέ να τον χάσουμε".

 

Facebook Twitter

 

Την ίδια ή και χειρότερη αποικιοκρατική πολιτική ακολούθησε και η Δανία προσθέτοντας τις αναγκαστικές στειρώσεις κοριτσιών και γυναικών Ινουίτ. "Στις 24 Σεπτεμβρίου, η Δανία θα απευθύνει επίσημη συγγνώμη προς τη Γροιλανδία, καθώς μια έρευνα διαπίστωσε την ευθύνη του κράτους στην λεγόμενη εκστρατεία IUD [intrauterine device- σ.σ.] που ξεκίνησε το 1965 με θύματα χιλιάδες γυναίκες της Γροιλανδίας. Χθες, ο Δανός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ένα "Ταμείο Συμφιλίωσης". [Justice Info]

 

 

H Γροιλανδία, θύμα του γλωσσικού αποικιοκρατισμού της Δανίας

 

Giacomo
La Stampa / Worldcrunch - 27.04.2017