"Ο βιγκανισμός στο Ισραήλ συνδέεται με μια αφήγηση ισραηλινής εθνικής ανωτερότητας. Τέτοιοι λόγοι μπορούν κάλλιστα να ονομαστούν "βιγκανικός εθνικισμός". Ο βιγκανικός εθνικισμός είναι ένα ρητορικό και κανονιστικό πλαίσιο στο οποίο ο βιγκανισμός θεωρείται απόδειξη της ηθικής ανωτερότητας ενός έθνους σε ένα αποικιακό πλαίσιο εποίκων, τονίζοντας έμμεσα τη βαρβαρότητα και την οπισθοδρόμηση των "τρομοκρατών". Ταυτόχρονα, όπως υποδεικνύει ένα άρθρο που γράφτηκε από τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις, σε αυτό το πλαίσιο, οι βίγκαν παρουσιάζουν μια ευπρόσδεκτη, ελκυστική εικόνα που έχει απήχηση παρόλο που διαφέρει από την εικόνα του ισχυρότερου, πιο εύρωστου και ισχυρού κρεατοφάγου που παραδοσιακά προτιμούν οι σιωνιστές".
Hiroshi Yasui, Vegan nationalism?: the Israeli animal rights movement in times of counter-terrorism, Settler Colonial Studies, Volume 14, 2024 - Issue 1
Ο Hiroshi Yasui είναι ερευνητής στο Κέντρο Καινοτόμων Ερευνών, στο Πανεπιστήμιο Doshisha (Kyoto).
"Καμία θέση για τον σιωνισμό": Γιατί ορισμένοι βίγκαν αρχίζουν να επιτίθενται σε Ισραηλινούς σεφ
Ακτιβιστές συντάσσουν λίστες με "βίγκαν σιωνιστικά" εστιατόρια για να τα μποϊκοτάρουν
Hannah Feuer
The Forward - Jewish - Independent - Νon-profit - 18.09.2025
Ο ισραηλινός σεφ Guy Vaknin θέλει απλώς να ταΐζει τους ανθρώπους με χορτοφαγικά γεύματα. Αλλά τελευταία, φαίνεται ότι η γεωπολιτική μπαίνει σ' αυτό εμπόδιο. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, αρκετοί βίγκαν λογαριασμοί στο Instagram κάλεσαν σε μποϊκοτάζ της αλυσσίδας εστιατορίων του στη Νέα Υόρκη, City Roots Hospitality — προσάπτοντας στον Vaknin ότι δεν καταδίκασε το Ισραήλ.
"Δεν υπάρχει θέση για τον σιωνισμό μέσα στο vegan κίνημα", δήλωσε ο λογαριασμός στο Instagram "Vegans for Palestine" στους 14.000 ακολούθους του.
Ο Vaknin, γνωστός για το vegan σούσι του που παρουσιάζει στο Shark Tank [αμερικανική σειρά -σ.σ.] και για το ότι διαγωνιζόταν στο Hell’s Kitchen, δήλωσε σε μια συνέντευξη ότι απέφευγε να σχολιάζει δημόσια την πολιτική, ακόμη και μετά τον θάνατο αρκετών φίλων του στις 7 Οκτωβρίου, από φόβο μήπως υπάρξουν αντίποινα. Τώρα, είπε, οι άνθρωποι κάνουν ανακριβείς υποθέσεις για τις απόψεις του - και οι διαδικτυακές επιθέσεις τον έχουν συγκλονίσει.
"Η vegan κοινότητα είναι, για κάποιο λόγο, πολύ, πολύ σκληρή απέναντί μου", είπε. "Προωθώ τη φυτική διατροφή, αλλά το γεγονός ότι κατάγομαι από το Ισραήλ αλλάζει τα πάντα γι' αυτούς". Σε μια ανάρτηση στο Instagram, οι Vegans for Palestine δήλωσαν ότι δεν στοχοποίησαν τον Vaknin για τον τόπο γέννησής του, αλλά αντίθετα τον κατηγόρησαν ότι "ΔΕΝ υποστηρίζει ενεργά την απελευθέρωση της Παλαιστίνης". Ο λογαριασμός ανέφερε επίσης ότι ο Vaknin, ο οποίος υπηρέτησε στις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις πριν μετακομίσει στις ΗΠΑ το 2005, δεν είχε αποκηρύξει τη στρατιωτική του θητεία, η οποία είναι υποχρεωτική για όλους τους Ισραηλινούς πολίτες. Οι Vegans for Palestine δεν απάντησαν στο αίτημα του Forward για σχολιασμό.
Ο Vaknin δεν είναι ο μόνος Ισραηλινός vegan που έχει στοχοποιηθεί από ορισμένες παρατάξεις της βίγκαν κοινότητας. Μια αυξανόμενη διαδικτυακή επωδός επιμένει ότι η σιωπή για τη σύγκρουση στη Γάζα θέτει σε κίνδυνο την βίγκαν αυθεντικότητα.
Στο vegan φόρουμ subreddit, οι έντονες συζητήσεις για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη έχουν γίνει κάτι το συνηθισμένο.
"Είναι απλώς ένας οπορτουνιστής σιωνιστής που ακολουθεί μία φυτική διατροφή. Ένας πραγματικός βίγκαν δεν θα υποστήριζε ένα γενοκτονικό καθεστώς", έγραψε ένας χρήστης στο vegan subreddit για τον γερουσιαστή του Νιου Τζέρσεϊ, Cory Booker, ο οποίος είναι βίγκαν και ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ.
"Με τίποτα δεν μπορείς να είσαι βίγκαν και να υποστηρίζεις το Ισραήλ", σχολίασε ένας άλλος χρήστης.
Η ειρωνεία είναι ότι το Ισραήλ είναι μια από τις πιο φιλικές προς τους βίγκαν χώρες στον κόσμο. Περίπου το 5% του πληθυσμού του ακολουθεί μια φυτική διατροφή, σε σύγκριση με το 1,5% στις ΗΠΑ. Το Τελ Αβίβ έχει χαρακτηριστεί ως η "πρωτεύουσα των βίγκαν στον κόσμο" και φιλοξενεί ένα ετήσιο φεστιβάλ βίγκαν που προσελκύει δεκάδες χιλιάδες κόσμου. Τα καταστήματα Domino’s Pizza στο Ισραήλ προσφέρουν μια επιλογή τυριού με βάση τη σόγια, και η χώρα έχει μια ακμάζουσα σκηνή από startups που έχουν στραφεί στα φυτά.
Η ισραηλινή κυβέρνηση στηρίζει αυτη την τάση. Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις προσφέρουν βίγκαν μπότες από ψεύτικο δέρμα και χορτοφαγικά γεύματα στους στρατιώτες, ενώ ο στρατός καυχιέται πώς είναι "ο πιο βίγκαν στρατός στον κόσμο".
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει συμμετάσχει σε "Δευτέρες χωρίς κρέας" και το 2020, έγινε ένας από τους πρώτους στον κόσμο ηγέτες που δοκίμασαν κρέας καλλιεργημένο σε εργαστήριο. Η βίγκαν άνθηση της χώρας έχει επίσης δημιουργήσει τουριστικές πρωτοβουλίες, όπως θεματικές βίγκαν εκδρομές Birthright και γαστρονομικές περιηγήσεις για bloggers που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, ώστε να αναδειχθεί η ακμάζουσα βίγκαν σκηνή του Ισραήλ.
Αυτές οι εκστρατείες έχουν τροφοδοτήσει κατηγορίες για "vegan-washing", την ιδέα ότι το Ισραήλ προωθεί την vegan κουλτούρα του για να αποσπάσει την προσοχή από τον τρόπο που αντιμετωπίζει τους Παλαιστίνιους - όμοιες με τις κατηγορίες για "greenwashing" ή "pinkwashing". Με άλλα λόγια, η υποστήριξη που δίνεται για περιβαλλοντικούς και LGBTQ+ σκοπούς θα αποσπούσε την προσοχή από άλλες επιβλαβείς πρακτικές.
Αυτά τα επιχειρήματα είναι γνωστά στην Ori Shavit, μία vegan blogger φαγητού και Ισραηλινή κριτικό φαγητού. Αλλά διαχωρίζει τις επικρίσεις κατά της ισραηλινής κυβέρνησης - πολλές από τις οποίες συμμερίζεται - από τον αποκλεισμό μεμονωμένων Ισραηλινών από το βίγκαν κίνημα.
Η Shavit θυμήθηκε ότι της είπαν ότι δεν μπορούσε να μιλήσει σε ένα φεστιβάλ βίγκαν φαγητού στο Όσλο της Νορβηγίας, επειδή ταξίδευε με μια ομάδα που είχε οργανώσει η Ισραηλινή Πρεσβεία. Επικοινώνησε απευθείας με τους διοργανωτές, εξηγώντας ότι δεν ήταν εκεί για να προωθήσει τις πολιτικές του Ισραήλ, αλλά για να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των ζώων, έναν σκοπό "που είναι σημαντικός σε όλο τον κόσμο". Τελικά της επετράπη να μιλήσει, υπό την προϋπόθεση ότι θα επικοινωνούσε η ίδια με το φεστιβάλ και όχι μέσω της πρεσβείας.
Σε μια εκδήλωση για vegans στο Μόντρεαλ, είπε η Shavit, ένας από τους συμμετέχοντες τη ρώτησε: "Γιατί οι Ισραηλινοί είναι τόσο συμπονετικοί με τα ζώα; Γιατί δεν νοιάζεστε για τους Παλαιστίνιους;" Τους είπε ότι αντιτίθεται στη βία και θέλει την ειρήνη, αλλά ο σκοπός της εκεί ήταν να μιλήσει για τον βιγκανισμό, όχι για τη γεωπολιτική.
"Αν μπορώ να φέρω την ειρήνη, είναι μέσω του φαγητού στο πιάτο μου", θυμήθηκε να λέει. "Οι απόψεις μου δεν ταυτίζονται πάντα με αυτά που κάνει η κυβέρνησή μου. Αλλά αυτός δεν είναι ο λόγος που ήρθα εδώ".
Η Estee Raviv, Ισραηλινή σεφ και συγγραφέας του βιβλίου μαγειρικής Oy Vey Vegan, έχει βιώσει παρόμοιες εντάσεις. Είπε ότι ποτέ δεν ένιωσε ότι την αγκάλιασε η τοπική vegan κοινότητα στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, την οποία θεωρεί εχθρική προς το Ισραήλ. Αρχικά έγινε vegan επειδή παρατήρησε ότι αυτό τη βοηθούσε με τα πεπτικά της προβλήματα, όχι για να υποστηρίξει μία προοδευτική πολιτική.
"Οι απόψεις μου δεν συμπίπτουν με τις δικές τους", είπε. "Οπότε είμαι εντάξει. Δεν θα ήθελα να είμαι μέρος αυτού του πράγματος".
Για τον Vaknin, ο οποίος βρίσκεται πλέον στις ΗΠΑ περισσότερο χρόνο από όσο έχει ζήσει στο Ισραήλ, η αντίδραση σε αυτό που θεωρεί απολιτική επιχείρηση δείχνει σύγχηση.
"Υπάρχει μια πολύ θορυβώδης και ενοχλητική μειονότητα που με κυνηγάει χωρίς να γνωρίζει τη στάση μου, ποιος είμαι, τι είμαι, τι πρεσβεύω, τίποτα", είπε. "Είμαι ευχαριστημένος με τον πόλεμο; Διάολε όχι... αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με εμένα".
Η Hannah Feuer εντάχθηκε στο Forward ως γενική ρεπόρτερ τον Μάιο του 2025. Με καταγωγή από την περιοχή της Ουάσινγκτον, αποφοίτησε το 2023 από τη Σχολή Δημοσιογραφίας Medill του Πανεπιστημίου Northwestern.
