Οι τιμές του χρυσού σε ιστορικό υψηλό προκαλούν κύμα εξορύξεων στο Σουδάν, προσφέροντας στις αντιμαχόμενες παρατάξεις σημαντικά έσοδα για να χρηματοδοτήσουν τον εμφύλιο πόλεμο.
Καθώς Τουρκία και ΗΑΕ κλιμακώνουν τη σύγκρουση με drone και έμμεσες παρεμβάσεις, το 2024, η παραγωγή χρυσού έφτασε περίπου 80 τόνους, αξίας πάνω από 6 δισ. δολάρια, κατατάσσοντας το Σουδάν στις κορυφαίες τέσσερις χώρες παραγωγής χρυσού στην Αφρική, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Swissaid, εκ των οποίων πάνω από το ήμισυ διακινείται λαθραία, ιδίως προς ΗΑΕ και Ρωσία.
Οι συγκρούσεις ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2023, σε αντιπαράθεση μεταξύ του Στρατού του Σουδάν (SAF) και της Ταχείας Στήριξης (RSF) υπό τον Hemeti. Η αρχική διακοπή παραγωγής ανατράπηκε γρήγορα, με το χρυσό να αποτελεί βασική πηγή χρηματοδότησης και για τις δύο πλευρές.
Αυτό οδήγησε σε:
- Μαζική αύξηση εργατικού δυναμικού, καθώς έως 1 εκατομμύριο άνθρωποι εξαρτώνται από τις εξορύξεις·
- Χρήση χωρίς έλεγχο χημικών όπως κυανιούχο νάτριο και υδράργυρο, εισαγόμενα κυρίως από Κίνα, ΗΑΕ και Γερμανία.
Ωστόσο, η Dawning εξόρυξη δεν σημαίνει μόνο επιβίωση· ο Ahmed Soliman του Chatham House επισημαίνει ότι «οι πηγές αυτές πλέον χρησιμοποιούνται για την καταστροφή του Σουδάν, για εισαγωγή όπλων και έχουν ενισχύσει τα αντίπαλα στρατεύματα».
Το Σουδάν έχει πλέον επίπεδο συναγερμού ανθρωπιστικής κρίσης, με περισσότερους από 150.000 νεκρούς και 12 εκατ. εκτοπισμένους, ενώ μη κυβερνητικές οργανώσεις προειδοποιούν για κίνδυνο πείνας.
To think-tank C4ADS τονίζει τις κυρώσεις στις αλυσίδες εισαγωγής των χημικών ως κρίσιμο εργαλείο πίεσης: «Τα ορυκτά — πηγή χρηματοδότησης για SAF και RSF — αποτελούν παράγοντα πίεσης που παραμένει ανεξερεύνητος».
Στη διάρκεια του πολέμου, βιομηχανικές εξορύξεις συνεχίζονται:
- Σε περιοχές της Darfur, η εταιρεία Al Junaid (συνδεδεμένη με τον Hemeti) δρα παρά τις κυρώσεις των ΗΠΑ.
- Τουλάχιστον έξι σοβαρά ορυχεία στον Βορρά λειτουργούν υπό ελεγχόμενο από τον SAF έδαφος.
Ο Soliman τονίζει την ανάγκη για συντονισμένες κυρώσεις και διαφάνεια: «Χρειάζεται μεγαλύτερη ορατότητα για τον «πολεμικό χρυσό» - ποιοι συμμετέχουν, ποια είναι η αλυσίδα εφοδιασμού, και να στοχευτούν».
Το νέο κύμα εξορύξεων χρηματοδοτεί την πολεμική προσπάθεια, εντείνει τη γεωπολιτική σύγκρουση και ενισχύει την ανθρωπιστική κατάρρευση.
Με πληροφορίες από Financial Times
