Στις αρχές Μαρτίου 2025, η Συρία βρέθηκε αντιμέτωπη με μια από τις σοβαρότερες κρίσεις μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ. Η αλαουιτική μειονότητα - που ανήκει στο σιιτικό Ισλάμ και αποτελεί περίπου το 10% του πληθυσμού - έγινε στόχος βίαιων επιθέσεων από ένοπλες ομάδες συνδεδεμένες με τη νέα, σουνιτικής πλειοψηφίας κυβέρνηση του Αχμέντ αλ-Σαράα.
Οι επιθέσεις ακολούθησαν τις συντονισμένες επιχειρήσεις πρώην πιστών του καθεστώτος Άσαντ εναντίον κυβερνητικών δυνάμεων στις 6 Μαρτίου. Η απάντηση της κυβέρνησης περιελάμβανε κάλεσμα προς παραστρατιωτικές μονάδες, ξένους μαχητές και πολιτοφύλακες, γεγονός που οδήγησε σε εκτεταμένες επιθέσεις κατά αλαουιτών αμάχων. Μόνο στο παραθαλάσσιο χωριό Σανόμπαρ, τουλάχιστον 200 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε διάστημα μόλις λίγων ημερών.
Ο Αμπού Χαλίντ, πολιτοφύλακας που συμμετείχε στην επιχείρηση, κατέγραψε σε βίντεο τον εν ψυχρώ φόνο του 64χρονου χωρικού Μαχμούντ Γιούσεφ Μοχάμεντ. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι το θύμα ήταν ένοπλος, όμως στο βίντεο δεν διακρίνεται όπλο. Οι αρχές ισχυρίζονται ότι ο Χαλίντ έδρασε χωρίς επίσημη εντολή, ωστόσο μαρτυρίες αποκαλύπτουν ότι οι επιχειρήσεις γίνονταν υπό την ανοχή ή ακόμα και τον συντονισμό τοπικών σωμάτων ασφαλείας.
Το κλίμα φόβου και τρομοκρατίας επικράτησε σε όλη την περιοχή. Οι κάτοικοι περιέγραψαν ότι ομάδες ενόπλων, συχνά φορώντας παραλλαγές ή μάσκες, εισέβαλαν σε σπίτια, εκτελούσαν άνδρες μπροστά στις οικογένειές τους και απειλούσαν γυναίκες και παιδιά. Οι μαζικές εκτελέσεις και η αναίτια βία χαρακτηρίστηκαν από οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία ως «εθνοκάθαρση με θρησκευτικά κίνητρα».
Συρία: Διεθνείς αντιδράσεις και ερωτήματα για τη στάση της κυβέρνησης Σαράα
Η κυβέρνηση του Αχμέντ αλ-Σαράα προσπάθησε να διαχωρίσει τη θέση της από τις ωμότητες, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «μεμονωμένα περιστατικά» και ότι ήδη έχουν ξεκινήσει έρευνες και συλλήψεις. Ο επικεφαλής της Γενικής Ασφάλειας στη Λαττάκεια, Μουστάφα Κουναιφάτι, επιβεβαίωσε ότι έχουν συλληφθεί μέλη που εμπλέκονται στις επιθέσεις και ανέφερε πως «δεν θα υπάρξει ανοχή για τέτοιες ενέργειες».
Ωστόσο, οι αναφορές για συμμετοχή κυβερνητικών δυνάμεων σε εκτελέσεις, όπως και για την παρουσία οχημάτων και στολών των επίσημων δυνάμεων ασφαλείας στα σημεία των εγκλημάτων, ρίχνουν βαριά σκιά στις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης. Η Διεθνής Αμνηστία κάλεσε για ανεξάρτητη έρευνα, ενώ διεθνείς παρατηρητές υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση δεν έχει ακόμα αποδείξει ότι μπορεί να ελέγξει τις παραστρατιωτικές ομάδες που την υποστήριξαν στην ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ.
Ο ΟΗΕ προειδοποίησε ότι εάν δεν τιμωρηθούν οι υπαίτιοι και δεν προστατευθούν οι μειονότητες, η νέα κυβέρνηση κινδυνεύει να χάσει κάθε διεθνή στήριξη. Ταυτόχρονα, κοινότητες όπως οι Δρούζοι, οι Κούρδοι και οι Χριστιανοί παρακολουθούν με ανησυχία, καθώς το μέλλον της πολυπολιτισμικής Συρίας τίθεται υπό αμφισβήτηση.
Η υπόθεση της Σανόμπαρ είναι ένα καθοριστικό τεστ για τη νέα πολιτική ηγεσία: εάν αποτύχει να αποδώσει δικαιοσύνη και να διασφαλίσει τα ανθρώπινα δικαιώματα, η χώρα κινδυνεύει να διολισθήσει ξανά στη δίνη του εμφυλίου.
Με πληροφορίες από BBC