Ο πάπας Φραγκίσκος, ο οποίος πέθανε τη Δευτέρα του Πάσχα, σπάει την παράδοση όσον αφορά τον τόπο όπου θα αναπαυθεί, απορρίπτοντας την ταφή στο Βατικανό.
Οι πάπες συνήθως θάβονται εντός της πόλης του Βατικανού, κάτω από τη βασιλική του Αγίου Πέτρου. Αλλά ο Φραγκίσκος θα είναι ο πρώτος ποντίφικας εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα που θα ταφεί εκτός Βατικανού, καθώς ζήτησε έναν απλό τάφο μερικά χιλιόμετρα μακριά, στη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζιόρε - γνωστή και ως Αγία Μαρία Μαγιόρ.
Η κηδεία του Φραγκίσκου θα πραγματοποιηθεί στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, πριν η σορός του μεταφερθεί -στην άλλη πλευρά του ποταμού στο κέντρο της Ρώμης- για να ταφεί.
«Ο τάφος πρέπει να είναι μέσα στο χώμα - απλός, χωρίς ιδιαίτερη διακόσμηση και με τη μόνη επιγραφή: Franciscus», ανέφερε ο ποντίφικας στη διαθήκη του, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα από το Βατικανό. Είπε επίσης ότι τα έξοδα της ταφής του θα καλυφθούν «από ένα ποσό που θα παρασχεθεί από έναν ευεργέτη».
Ενώ ο τάφος του Φραγκίσκου θα είναι ταπεινός, η βασιλική από πάνω του λάμπει από το φως του ήλιου και το χρυσό. Η οροφή είναι καλυμμένη με επιχρυσωμένο ξύλο και το φως εισρέει από τα ψηλά παράθυρα για να φωτίσει τα περίπλοκα ψηφιδωτά που πλαισιώνουν τον κυρίως ναό. Πενθούντες και επισκέπτες έχουν συρρεύσει εδώ τις ημέρες μετά τον θάνατο του Φραγκίσκου, ενδιαφερόμενοι να δουν με τα μάτια τους ένα μέρος που ο ίδιος αγαπούσε.
Σκαρφαλωμένη στην κορυφή ενός από τους επτά λόφους πάνω στους οποίους ήταν χτισμένη η αρχαία Ρώμη, η Santa Maria Maggiore είναι μία από τις τέσσερις παπικές βασιλικές. Το καμπαναριό της είναι το ψηλότερο της ιταλικής πρωτεύουσας, με ύψος 246 πόδια, και η θέση της στο λόφο την καθιστά το ψηλότερο σημείο της πόλης.
Ο θρύλος λέει ότι η Παναγία ήρθε τόσο στον πάπα Λιβέριο όσο και σε έναν Ιταλό αριστοκράτη ζητώντας να κατασκευαστεί η εκκλησία προς τιμήν της σε ένα μέρος που θα αποκαλυπτόταν με θαυμαστό τρόπο. Ο λόφος Esquiline της Ρώμης αναγνωρίστηκε ως το σημείο αυτό μετά την πτώση χιονιού στην κορυφή του τον Αύγουστο του 358, στο αποκορύφωμα του καλοκαιριού. Στη σύγχρονη εποχή, κάθε χρόνο στις 5 Αυγούστου πραγματοποιείται στη βασιλική ένας εορτασμός για το «θαύμα του χιονιού».
Η εκκλησία, όπως είναι σήμερα, ανατέθηκε από τον πάπα Σίξτο Γ' το έτος 431. Τα ψηφιδωτά χρονολογούνται από εκείνη την εποχή, και το εσωτερικό διαθέτει επίσης κλασικούς κίονες που έχουν λεηλατηθεί από άλλα κτίρια, αν και περιβάλλεται από μια νεοκλασική πρόσοψη που χτίστηκε τη δεκαετία του 1700.
Πάπας Φραγκίσκος: Ο ιδιαίτερος δεσμός με τη Σάντα Μαρία Ματζιόρε
Η εκκλησία έχει εδώ και καιρό ιδιαίτερη σημασία για τον πάπα Φραγκίσκο, ο οποίος συνήθιζε να την επισκέπτεται τα πρωινά της Κυριακής για να τιμήσει την Παναγία. Επισκεπτόταν συχνά τη βασιλική πριν και μετά από ταξίδια στο εξωτερικό, καθώς και μετά από νοσηλεία σε νοσοκομείο, για να προσευχηθεί στη σημαντικότερη εικόνα της Μαρίας, τη Salus Populi Romani, στην οποία εμπιστευόταν την προστασία των αποστολικών του ταξιδιών, σύμφωνα με την παράδοση των Ιησουιτών. Ε
Στη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζιόρε ξεκίνησε ο Φραγκίσκος την πρώτη του πλήρη ημέρα ως ηγέτης της Καθολικής Εκκλησίας το 2013. Είναι επίσης το πρώτο μέρος που επισκέφθηκε μετά την έξοδό του από το νοσοκομείο τον περασμένο μήνα, προσφέροντας λουλούδια για να τοποθετηθούν μπροστά στην εικόνα της Παναγίας πριν επιστρέψει στην κατοικία του στο Βατικανό.
Την επομένη του θανάτου του, η Basilica di Santa Maria Maggiore ήταν πολύ πιο πολυσύχναστη από ό,τι συνήθως, με τους πενθούντες, τους πιστούς και τους άλλους επισκέπτες να έρχονται κατά εκατοντάδες. Η ατμόσφαιρα ήταν γεμάτη συναίσθημα αλλά όχι ζοφερή, και η απογευματινή λειτουργία άνοιξε με ένα κουιντέτο χάλκινων πνευστών και φωτεινή οργανική μουσική.
«Ήταν απλώς μια αξιοσημείωτη εμπειρία. Ξέρεις ότι οι άνθρωποι εδώ και αιώνες πηγαίνουν εκεί μέσα... και σε έκανε να νιώθεις μικρός, αλλά με την καλή έννοια» δήλωσε η Κέρι Μπρούντερ, 71 ετών, από το Οντάριο του Καναδά, αφού είδε τα τεράστια έργα τέχνης και τα μαρμάρινα γλυπτά στο εσωτερικό της εκκλησίας.
Ο Φραγκίσκος αποκάλυψε τα σχέδιά του να ταφεί εκεί τον Δεκέμβριο του 2023, εξηγώντας ότι αισθάνεται «πολύ ισχυρό δεσμό» με τη βασιλική. «Θέλω να ταφώ στη Santa Maria Maggiore επειδή είναι η μεγάλη μου αφοσίωση», δήλωσε ο Φραγκίσκος. Ένας «τόπος έχει ήδη προετοιμαστεί» για την ταφή του, είπε ο πάπας το 2023, προσθέτοντας ότι εργάζεται για τον εξορθολογισμό των παπικών κηδειών. Τις απλοποιήσαμε αρκετά», είπε ο Φραγκίσκος. «Θα κάνω πρεμιέρα στο νέο τελετουργικό» πρόσθεσε τότε, χαμογελώντας.
Αν και επτά άλλοι πάπες έχουν ταφεί στη Santa Maria Maggiore, ο Φραγκίσκος θα είναι ο πρώτος που δεν θα ταφεί στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου μετά τον Λέοντα ΙΓ', ο οποίος πέθανε το 1903 και αναπαύθηκε στη Βασιλική του Αγίου Ιωάννη στο Λατεράνο. Ο τελευταίος πάπας που θάφτηκε στη Σάντα Μαρία Ματζόρε ήταν ο Κλήμης Θ', το 1669.
Αυτή δεν είναι η μόνη φορά που ο Φραγκίσκος σπάει την παράδοση: Αρνήθηκε επίσης να ζήσει στο Αποστολικό Παλάτι, την επίσημη παπική κατοικία, επιλέγοντας αντ' αυτού να ζήσει σε ένα μικρό διαμέρισμα στον ξενώνα του Βατικανού, τη Σάντα Μάρτα.
Καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του, ήταν γνωστός για την αποφυγή της πολυτέλειας. Ως καρδινάλιος στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, ήταν γνωστός για το ότι χρησιμοποιούσε το μετρό αντί να χρησιμοποιεί αυτοκίνητο με σοφέρ. Αργότερα στην καριέρα του, ταξίδευε για να εργαστεί στο Βατικανό με ένα ταπεινό μπλε Ford Focus.
Η Βικτόρια Φερέιρα, η οποία ταξίδεψε στη Ρώμη από τη Βραζιλία για το Πάσχα, δήλωσε ότι είχε ήδη επισκεφθεί τη βασιλική λίγες ημέρες πριν - αλλά αισθάνθηκε διαφορετικά μετά το θάνατο του ποντίφικα, προσθέτοντας ότι «ήταν πολύ συγκινητική».
Η Φερέιρα, 33 ετών, δήλωσε στο CNN ότι ως καθολική ελπίζει ότι ο επόμενος πάπας θα κατευθύνει την Καθολική Εκκλησία στον ίδιο δρόμο με τον Φραγκίσκο. «Μας γέμισε με αγάπη, με ενσυναίσθηση, με ελπίδα. Και νομίζω ότι πρέπει, περισσότερο από ποτέ, να το έχουμε αυτό στο μυαλό μας και στις πράξεις μας, να του μοιάσουμε» είπε χαρακτηριστικά.
Με πληροφορίες από CNN
