Έρχεσαι στην Αθήνα για να χορέψεις στην παράσταση «Δον Κιχώτης» τον ρόλο του Μπαζίλιο. Τι ιδιαίτερο έχει αυτό το έργο;
Ο «Δον Κιχώτης» του Λούντβιχ Μίνκους είναι για μένα πολύ ξεχωριστός, καθώς είναι ένα από τα πρώτα κλασικά μπαλέτα που χόρεψα όταν ακόμα ζούσα στην Κούβα. Ο ίδιος ο ρόλος του Μπαζίλιο, από τους πιο αγαπημένους μου, είναι ιδιαίτερα ελκυστικός, ένας νέος άνθρωπος αποφασισμένος για όλα στο όνομα του έρωτα – δεν πρόκειται ωστόσο για κάποιο ερωτικό δράμα, αφού συνδυάζει θαυμάσια το ρομαντικό στοιχείο με μια απολαυστική σάτιρα.
Νιώθω βαθιά ικανοποίηση που θα υποδυθώ ξανά τον Μπαζίλιο πάνω στη σκηνή ως χορευτής στην Αθήνα, θα είναι μια υπέροχη εμπειρία, πρόκειται εξάλλου για μια παραγωγή ενός κορυφαίου χορογράφου που εκτιμώ ιδιαίτερα, όπως είναι ο Τιάγκο Μπορντίν, με το έργο μάλιστα να βασίζεται στην αρχική εκδοχή του Μαριύς Πετιπά. Είναι και μια μεγάλη τιμή για μένα αυτή η συμμετοχή, καθώς επίσης η συνεργασία μου με τους υπόλοιπους ξένους και Έλληνες συντελεστές της παράστασης και το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
«Αν είναι να χορέψεις, χόρεψε, αν είναι να περπατήσεις, απλώς περπάτησε, τουλάχιστον όμως δώσου ολόψυχα σε ό,τι κάνεις, ώστε να ζεις τη ζωή σου όπως τη θέλεις και να απολαμβάνεις πραγματικά αυτό που αγαπάς».
― Είναι η πρώτη φορά που θα συνεργαστείς με τον Τιάγκο Μπορντίν και την Ξένια Οβσιάνικ, την παρτενέρ σου που θα υποδυθεί την Κίτρι;
Ναι και την περιμένω με μεγάλη χαρά. Με την Ξένια είχαμε βρεθεί παλιότερα στο ίδιο μπαλέτο, αλλά δεν έχουμε χορέψει ξανά μαζί ως ντουέτο. Ευκαιρία, λοιπόν, να δοκιμαστούμε, κάτι που μας έχει εξιτάρει.
― Ο «Δον Κιχώτης» έχει τη φήμη ενός από τα πιο δύσκολα και απαιτητικά μπαλέτα.
Δεν θα έλεγα ότι είναι από τα δυσκολότερα, θα το χαρακτήριζα μάλλον γενναιόδωρο όσο και διασκεδαστικό, γιατί δεν στηρίζεται σε άτεγκτες, αυστηρές τεχνικά φόρμες, σου αφήνει έτσι αρκετά περιθώρια αυτοσχεδιασμού. Είναι ένα μπαλέτο που χαίρεσαι πραγματικά να το χορεύεις.
― Ποιον ρόλο από όσους έχεις υποδυθεί ως χορευτής θα ξεχώριζες;
Θα μπορούσα να αναφέρω τον Σπάρτακο, τον Ακταίωνα, τον Σόλορ, φυσικά και τον Μπαζίλιο, εξαρτάται ωστόσο από την παράσταση και την εκδοχή του έργου την οποία παρουσιάζει. Άλλοι είναι βατοί, άλλοι πιο πολύπλοκοι. Και δεν μιλάμε για «σκέτο» χορό, υπάρχει και το υποκριτικό στοιχείο, χρειάζεται να χτίσω έναν ολόκληρο χαρακτήρα.
Σε κάθε περίπτωση εγώ έχω υποχρέωση να δουλέψω σκληρά προκειμένου να ανταποκριθώ σωστά στον ρόλο που μου ανατέθηκε, γιατί αυτή είναι η δουλειά μου και από αυτή ζω. Έχω έπειτα ευθύνη απέναντι στους συνεργάτες μου αλλά και στο κοινό που περιμένει κάθε φορά το καλύτερο από εμένα.
― Αυτή θα είναι η πρώτη σου φορά στην Αθήνα;
Ναι και έχω ενθουσιαστεί πολύ με την ιδέα, γιατί ήθελα από παλιά να επισκεφθώ και την Αθήνα και την Ελλάδα. Είναι ιδανικό που αυτό θα συνδυαστεί με μια λαμπρή παράσταση με εξαιρετικούς συντελεστές σε έναν πραγματικά θαυμάσιο χώρο, όπως είναι αυτός της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ, αν κρίνω από τις φωτογραφίες και τα βίντεο που έχω δει αλλά και από τα όσα ακούω από συναδέλφους και συνεργάτες.
Νομίζω θα υπάρξει πολύ καλή χημεία και αυτό σίγουρα θα συμβάλει στην επιτυχία του εγχειρήματος. Η εικόνα, τώρα, της Ελλάδας που έχω από το σχολείο είναι ότι πρόκειται για μια πανέμορφη χώρα με τεράστια ιστορία και πολιτισμό, που από μικρό με συνάρπαζαν. Έχω επίσης πάθος με την αρχαία ελληνική μυθολογία και τους ήρωές της, καταβροχθίζω κυριολεκτικά κάθε σχετικό βιβλίο, ταινία ή τηλεοπτική σειρά!
― Ξεκίνησες να χορεύεις από νεαρή ηλικία στην Κούβα προτού εγκατασταθείς στην Ευρώπη. Πώς ήταν η ζωή εκεί και πόσο εύκολο ήταν να γίνεις δεκτός στον χώρο του κλασικού χορού; Το λέω γιατί διάβασα πως είχες αντιμετωπίσει κάποια προβλήματα όντας μαύρος.
Με ρωτάνε συχνά πώς ήταν τα πράγματα και η ζωή εκεί και καταλαβαίνω το ενδιαφέρον τους, θα ήταν όμως προτιμότερο να με ρωτούσαν πώς θα μπορούσε ιδανικά να ήταν ή πώς εγώ τη φανταζόμουν. Ήθελα να κάνω τα δικά μου πράγματα, να ακολουθήσω το δικό μου μονοπάτι και ο κύριος λόγος που έφυγα από την Κούβα ήταν επειδή έκρινα ότι έτσι θα είχα περισσότερα ερεθίσματα και ευκαιρίες ώστε να εξελιχθώ ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος. Ναι, υπήρξαν κάποια προβλήματα που απλώς ατσάλωσαν περισσότερο τη θέλησή μου να τα καταφέρω και να διακριθώ, δεν ήταν όμως αυτή η βασική αιτία που αναζήτησα μια καλύτερη τύχη στο εξωτερικό, ούτε ήταν το χρώμα του δέρματός μου τόσο καθοριστικό για την καριέρα μου.
― Ήσουν πάντως ο πρώτος μαύρος χορευτής που ανέλαβε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο κλασικό έργο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» σε χορογραφία Νουρέγιεφ με το Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού το 2021 και εξ αυτού νομίζω ονομάστηκε και το βιβλίο που συγγράψατε με τον Γερμανό δημοσιογράφο Thilo Komma-Pöllath, «Black Romeo - My way into the white world of ballet».
Στο βιβλίο αυτό, που είναι κατά κύριο λόγο αυτοβιογραφικό και βασίζεται σε μια σειρά συνεντεύξεων, αναφέρομαι όντως και σε περιστατικά διακρίσεων, υπάρχουν όμως πολλά ακόμα πράγματα εκεί που συνδέονται με την είσοδο και την πορεία μου στον κόσμο του κλασικού μπαλέτου, τις δουλειές, τις εμπειρίες, τις συνεργασίες, τις απόψεις μου για την τέχνη του χορού, τους στόχους, τους αγώνες και την προσωπική μου φιλοσοφία γενικότερα. Ο τίτλος πάντως δεν ήταν δική μου ιδέα, αλλά του εκδοτικού μου οίκου, που τον προτίμησε ως πιο εμπορικό.
Δεν βλέπω, ξέρεις, τον εαυτό μου ως έναν μαύρο χορευτή μπαλέτου αλλά ως έναν χορευτή μπαλέτου καταρχάς. Τα κριτήρια για την επιλογή ενός χορευτή για έναν ρόλο σίγουρα δεν πρέπει να σχετίζονται με την καταγωγή ή το χρώμα του δέρματός του, αλλά με τις ικανότητές του. Δεν αρκεί, έπειτα, η τεχνική, όσο καλή κι αν είναι, χρειάζεται επίσης να συνδυάζεται αρμονικά με την κίνηση και την προσωπική προσέγγιση του χορευτή στον εκάστοτε ρόλο.
― Αν σου ζητούσα να μου πεις επιγραμματικά την προσωπική σου φιλοσοφία;
Αν είναι να χορέψεις, χόρεψε, αν είναι να περπατήσεις, απλώς περπάτησε, τουλάχιστον όμως δώσου ολόψυχα σε ό,τι κάνεις, ώστε να ζεις τη ζωή σου όπως τη θέλεις και να απολαμβάνεις πραγματικά αυτό που αγαπάς, κάτι που θεωρώ το πιο σημαντικό από όλα τα άλλα και που οι άνθρωποι συχνά το ξεχνάμε!
― Αυτό είναι μεγάλη αλήθεια, αλλά δεδομένου ότι η δουλειά ενός επαγγελματία χορευτή είναι εξαντλητική σε καθημερινή βάση, αναρωτιέμαι πόσος χρόνος μένει για προσωπική ζωή.
Η σκληρή δουλειά είναι προϋπόθεση για κάθε καλλιτέχνη, για κάθε δημιουργό, ανεξάρτητα από το είδος που υπηρετεί. Ποτέ δεν σου περισσεύει αρκετός χρόνος, πρέπει όμως να μάθεις να πορεύεσαι με αυτό και να βρίσκεις τα περιθώρια. Είμαι επαγγελματίας χορευτής αλλά ταυτόχρονα σύζυγος και πατέρας∙ όσο και να αγαπώ τη δουλειά μου, δεν γίνεται να αφήνω τη μία ιδιότητα να λειτουργεί σε βάρος των άλλων. Δεν είναι βέβαια πάντοτε εύκολο να είσαι τέλειος σε όλα, αλλά το προσπαθώ.
Ακόμα δυσκολότερο είναι αν είσαι χορεύτρια και θες να κάνεις οικογένεια και να αποκτήσεις παιδιά, το έζησα και με τη δική μου σύζυγο. Η εγκυμοσύνη, η φροντίδα ενός μωρού, το διάστημα που θα πρέπει να απέχεις από πρόβες και παραστάσεις, το σώμα σου που θα πρέπει να ξαναβρεί τη φόρμα του το συντομότερο δυνατό, η επαγγελματική ανασφάλεια που βιώνεις, ο συνδυασμός εργασίας και μητρότητας, όλα αυτά στα οποία για να ανταποκριθείς χρειάζεται να αναπτύξεις υπερφυσικές ικανότητες!
― Είσαι ικανοποιημένος από τη μέχρι τώρα συνεργασία σου με το Κρατικό Μπαλέτο της Βαυαρίας;
Απολύτως, είμαστε μια πολύ δεμένη ομάδα, μια οικογένεια σχεδόν, όπου η γνώση και η εμπειρία των μεγαλύτερων συνδυάζεται ιδανικά με τη φρεσκάδα των νεότερων μελών. Η δουλειά μου εκεί τα τελευταία οκτώ χρόνια είναι ίσως ό,τι καλύτερο έχω κάνει μέχρι τώρα επαγγελματικά. Θα ήταν όμως αδικία να μην αναφερθώ και στην πρότερη συνεργασία μου με το Εθνικό Μπαλέτο της Νορβηγίας, όπου απέκτησα τα πρώτα βασικά εργαλεία για τη δουλειά μου και από όπου έλαβα τα πρώτα «μαθήματα επιβίωσης» στον χώρο του ευρωπαϊκού κλασικού χορού.
Μεγάλο σχολείο ήταν βέβαια και τo Εθνικό Μπαλέτο της Κούβας, που ήταν και παραμένει από τα καλύτερα στον κόσμο. Θεωρώ μάλιστα μεγάλη τιμή που πρόλαβα να γνωρίσω και να εργαστώ υπό τη διεύθυνση μιας από τις πιο διάσημες μπαλαρίνες μας, της Αλίσια Αλόνσο. Ναι, μου λείπει καμιά φορά το νησί μου, ο ήλιος του, οι φίλοι, οι συγγενείς, το κέφι και η ενέργεια και η ανοιχτοσύνη των ανθρώπων εκεί, όμως το μέλλον μου ήταν στην Ευρώπη.
― Πολλοί χορευτές γίνονται στην πορεία και οι ίδιοι δάσκαλοι χορού ή/και χορογράφοι. Βλέπεις και για σένα μια τέτοια εξέλιξη;
Τη χορογραφία τη σκέφτομαι γιατί με έλκει το δημιουργικό κομμάτι, τη διδασκαλία μάλλον όχι. Μου αρέσει η ομαδική δουλειά και η συναναστροφή με νέα παιδιά, αλλά δεν είμαι ακριβώς ο άνθρωπος που θα γινόταν ιδανικός δάσκαλος, δεν έχω την απαιτούμενη υπομονή για «baby sitter», παρεκτός αν πρόκειται για τον γιο μου! Αλλά μέχρι να δοκιμαστώ σε κάτι άλλο, έχω πιστεύω αρκετά ακόμα χρόνια μπροστά μου ως χορευτής.
Ο Οσιέλ Γκουνεό θα ερμηνεύσει τον ρόλο του Μπαζίλιο στον «Δον Κιχώτη» του Λούντβιχ Μίνκους στην Εθνική Λυρική Σκηνή, σε χορογραφία Τιάγκο Μπορντίν, για το δεύτερο τριήμερο των παραστάσεων (15, 20 & 22/12). Τον ίδιο ρόλο θα ερμηνεύσουν επίσης ο Βίκτορ Καϊσέτα (5, 7 & 8/12) και Εσνέλ Ράμος (24, 26 & 28/12).
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Δον Κιχώτης» εδώ.
