Ακόμα μία σκηνή στο δράμα

Ακόμα μια σκηνή στο δράμα Facebook Twitter
Ο Κασσελάκης εξαρχής επιδίωξε να τον ταυτίσουν με τον εκτός τειχών άνθρωπο της κοινωνίας, με αυτόν που δεν έχει ιστορία πίσω του, αλλά ήρθε για να σώσει τον ΣΥΡΙΖΑ από το ναυάγιο. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ, και από διάφορες πλευρές, μέσα στη χώρα και διεθνώς, η πολιτική μετατρέπεται σε έναν ανταγωνισμό προσώπων και μικρών επιτελείων για την επιρροή. Τα κόμματα είναι πια ένα πρόσχημα, ένα θολό φόντο, η μία επίσημη εκδοχή που διατηρείται όπως τα οικόσημα των δυναστειών. Ανεπισήμως, και στην πραγματικότητα, «ψηφίζονται πρόσωπα» και οι «ομάδες τους».

Αυτή η τάση, που έχει πολλές αιτίες και ρίζες, μπορεί να ελεγχθεί και να μετριαστεί όταν ενισχύονται τα ενδιάμεσα θεσμικά όργανα, όταν στα κόμματα συζητιούνται ιδέες και κοινωνικά σχέδια ή και όταν ο εκάστοτε αρχηγός έχει μια παιδεία πολιτικής σύνθεσης. Όλα αυτά όμως θεωρούνται πια παρωχημένα ή ξέφτια άλλων εποχών.

Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι το ακραίο αποτέλεσμα μιας πορείας του ΣΥΡΙΖΑ προς τη δημοψηφισματική αποθέωση του αρχηγού με το πρόσχημα των επιθυμιών του κόσμου. Η ιδέα που στηρίζει αυτήν τη φιλοδοξία είναι απλή: σκηνοθετεί διαρκώς μια αντιπαράθεση μεταξύ των αγνών προθέσεων ενός προσώπου (του νέου αρχηγού) και των πονηρών, αραχνιασμένων και σκοτεινών όψεων μιας παλιάς κομματοκρατικής κάστας.

Αυτό συντελείται τώρα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης: ο νέος πρόεδρος θέλει να πάει στα άκρα τις συνέπειες της θριαμβευτικής εκλογής του πριν από λίγους μήνες.

Ο «άσχετος νέος» γίνεται έτσι επιθετικό αντεπιχείρημα κατά των γραφειοκρατών του μηχανισμού και των ειδικών της κομματικής γλώσσας. Ο Κασσελάκης εξαρχής επιδίωξε να τον ταυτίσουν με τον εκτός τειχών άνθρωπο της κοινωνίας, με αυτόν που δεν έχει ιστορία πίσω του, αλλά ήρθε για να σώσει τον ΣΥΡΙΖΑ από το ναυάγιο.

Η περίοδος του Αλέξη Τσίπρα είχε κατασκευάσει ήδη αυτήν τη λογική, διατηρώντας την όμως σε ένα πλαίσιο με ιστορικές φορτίσεις και κομματικές αναφορές: άνθρωποι σεβαστοί και με πείρα αγώνων μέσα στην αριστερά εμφανίζονταν ως γκρούπις του Αλέξη, φανατισμένοι «τσιπρικοί» που δεν άντεχαν καμιά κριτική στο είδωλό τους. Αυτό ήταν ήδη μια παρακμή, αν και πολλοί το είχαν αγκαλιάσει ως στάση, γιατί αναζητούσαν επειγόντως πολιτική απάντηση στην κυριαρχία του Μητσοτάκη. Κουρασμένοι ή θυμωμένοι με αναλύσεις που επαναλαμβάνονταν από το 1968 ή το 1988, είδαν σε ένα πρόσωπο τη λύση του γρίφου και τα αδιέξοδα των κληρονομημένων ιδεών και πλάνων.

Από μια τέτοια μαγιά κούρασης και τη μετάλλαξή της σε απεγνωσμένη ανάγκη για χειροκρότημα και κατάφαση, από αυτή την πορεία προς ένα ιδιότυπο star-system προέκυψε και ο Κασσελάκης και όλα όσα έρχονται μαζί του. Ακούγοντας την προχθεσινή ομιλία του στο συνέδριο, αντιλαμβάνεται κανείς το κεντρικό μήνυμα: εγώ είμαι εδώ για σας, για τον λαό (μου). Οι άλλοι, οι κομματικοί και οι παλαιοί, είναι υπονομευτές, θεσιθήρες και αποξενωμένοι γραφειοκράτες. Την ίδια στιγμή, όμως, όπως κάνει κάθε σύγχρονος λαϊκιστής, ο Κασσελάκης αποτάσσεται τους «μεσσίες» και τους «μεσσιανικούς ηγέτες». Γιατί όμως το κάνει αυτό;

Όχι προφανώς επειδή δεν πιστεύει στον σωτήριο ρόλο του (είναι προφανές πως έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του) αλλά γιατί η εποχή του ΤikΤοk υποχρεώνει τους πάντες να φαίνονται και να μιλούν κατά του ελιτισμού, των διακρίσεων, των ιεραρχήσεων. Κανένας μηχανισμός δεν έχει ελπίδες σήμερα αν δεν στρέφεται κατά των «μηχανισμών» (των άλλων φυσικά), παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως ανιδιοτελή και σχεδόν αθώα επιδίωξη νίκης.

Αυτό συντελείται τώρα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης: ο νέος πρόεδρος θέλει να πάει στα άκρα τις συνέπειες της θριαμβευτικής εκλογής του πριν από λίγους μήνες· είτε να υποτάξει πλήρως τα όποια άλλα κέντρα ισχύος είτε να αναδημιουργήσει, διαλύοντας ένα κόμμα με ανθρώπους που θα μπουν μέσα τώρα και θα είναι και αυτοί «δίχως κομματική ιστορία».

Το τι θα συμβεί, άραγε, με τις αντίπαλες υποψηφιότητες και την τελική στάση του Αλέξη Τσίπρα έχει φυσικά σημασία. Όπως και το πώς θα διαταχθούν τα «στρατόπεδα» στην κομματική μάχη, πράγματα που θα απασχολήσουν τη δημοσιογραφική κοινότητα (μάλλον περισσότερο απ' όσο θα παθιάσουν την κοινωνία).

Από τη σκοπιά, όμως, της περίφημης προοδευτικής παράταξης, μια πορεία ανάμεσα σε φουσκωμένα Εγώ και δημοψηφισματικές αποθεώσεις δείχνει πάντα προς την έρημο. Ακόμα και αν συνοδευτεί διακοσμητικά με ομάδες εργασίες ή θεματικά συνέδρια, από συνθήματα και προτάσεις που παραπέμπουν στην κανονική πολιτική (και στην αριστερά), αυτή η πορεία μοιάζει περισσότερο με υπόσχεση διάλυσης παρά με υπόσχεση ανανέωσης.

Από έναν λόγο χιλιάδων λέξεων μένει μόνο ένα «ελάτε να μετρηθούμε». Σαν να απευθύνεται κάποιος στους άλλους με τη φράση «ελάτε, ρε, αν είστε μάγκες» και δίπλα σε αυτό να παρατάσσει απερίσκεπτα τα εμβληματικά λόγια περί αλληλεγγύης και συντροφικότητας, σαν ένα είδος προσευχής στους θεούς της παράταξης.

Αυτή η ιστορία έχει προφανώς κάτι γκροτέσκο και πικρό, είναι όμως το τίμημα μιας εξέλιξης που δεν συνάντησε σοβαρά αντίβαρα και αντιδράσεις στον δρόμο της και τώρα αυτονομείται, απαιτώντας είτε την ολική συμμόρφωση είτε τη διάλυση. 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
EPEJERGAS HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οπτική Γωνία / HIV/AIDS: Σύντομα θα αποτελεί παρελθόν;

Οι κρίσιμοι σταθμοί μιας δύσκολης πορείας που ξεκίνησε το 1981, οπότε πιστοποιήθηκαν τα πρώτα κρούσματα HIV, μέχρι σήμερα, που στόχος πια είναι η πλήρης ύφεση της νόσου, με ορίζοντα την επίτευξη της ίασης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Πάνος Ρούτσι: Ο απεργός πείνας που συγκλονίζει την Ελλάδα

Επιστρατεύοντας το ύστατο μέσο πίεσης, ο Πάνος Ρούτσι ζητά δικαιοσύνη για τα Τέμπη και άδεια για να ξεθάψει το παιδί που έχασε στο μοιραίο τρένο, ώστε να ταυτοποιηθεί και να γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τα drones μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Οπτική Γωνία / Από τα drones μέχρι το AI: Η Κίνα αλλάζει την παγκόσμια ασφάλεια

Πώς η στρατιωτική άνοδος της Κίνας και η στρατηγική σύμπλευση με τη Ρωσία διαμορφώνουν τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις για την ασφάλεια; Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Ο Τραμπ είναι διχαστικός και επικίνδυνος»

Γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες μοιάζουν πιο διχασμένες από ποτέ; Και πού οφείλεται η άνοδος της πολιτικής βίας; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ