«Living Room»: Nτραγκ, κλασικό τραγούδι, μελοποιημένη ποίηση και εικαστικές τέχνες

«Living Room», μία περφόρμανς σε σύλληψη Γεώργιου Ιατρού και Ανθής Κουγιά στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής, στο πλαίσιο του Athens Pride Facebook Twitter
Έχουμε να κάνουμε με μια εξαιρετική περφόρμανς, η οποία, καίτοι queer, διαρρηγνύει κυριολεκτικά και μεταφορικά τα ιμάτια του queer και απλώνεται σε όλες τις διαστάσεις του ανθρώπινου, γίνεται οντολογία. Φωτ.: Αθηνά Λαμπίρη
0

Το σώμα της έχει γίνει προέκταση του καναπέ: ποτέ δεν τον απαρνείται, ποτέ δεν φεύγει από την αγκαλιά του, έχει πάρει το χρώμα, την υφή, τη μυρωδιά, τις καμπύλες και τις γωνίες του. Χάνεται στα μαξιλάρια, στις πλαγιές και στα λαγκάδια του, κρύβεται από την ευτέλεια, βυθίζεται στα lieder, στη μελαγχολία του δέκατου ένατου αιώνα, ακούει τη φωνή της να ξεχύνεται με λάμψη από τα έγκατα του είναι της, δραπετεύει σ’ ένα μέρος από το οποίο έχουν εξαφανιστεί οι αποχρώσεις του γκρι, μονάχα ο ήλιος και «η άλαλη σιωπή της ευτυχίας» φωτίζουν τα βλέμματα των ερωτευμένων στη γαλάζια ακτή.

Αυτή η Γουίνι του σαλονιού, θαμμένη στον λόφο του καναπέ της, ξορκίζει την αδηφάγα μικροπρέπεια της καθημερινότητας παλεύοντας ολοστόλιστη με τα ρεύματα της ζωής και του θανάτου, την ερωτική Sehnsucht του Στράους και του Λίλιενκρον από τη μια, και την ορμή αυτοαφανισμού του Μπεργκ και του Χέμπελ από την άλλη. Περιπλανιέται στο δάσος με τις οκτάβες και επιστρέφει για να φάει μακαρόνια δίχως τυρί. Λικνίζεται με τη βαρκαρόλα του Στράους και μετά ξεβράζεται στην τηλεοπτική ξέρα των βραδινών  ειδήσεων. Χάνεται από τον κόσμο κρατώντας το χέρι του Μάλερ και γυρίζει αναγκαστικά στη μοναξιά, αναζητώντας την κατάλληλη απόχρωση μανόν για τα νύχια της.

Ποιο είναι το πραγματικό Living Room μας; Το δωμάτιο της ζωής μας; Πώς μετριούνται τα τετραγωνικά του; Πόσοι αναστεναγμοί έχουν ποτίσει την ταπετσαρία του; Ποιες χαραμάδες κρύβουν τις γραμμές φυγής μας;

Κρύβεται επειδή θέλει διακαώς να βρεθεί... Να αφαιρέσει την υφασμάτινη πανοπλία της, την περικεφαλαία και τις επωμίδες της, να φανερωθεί σε όλη την ευαλωτότητά της: έτσι όπως αληθινά είναι, εγκλωβισμένη ανάμεσα στην υψηλή ποίηση και στην μπαναλιτέ, ανάμεσα στη φλεγόμενη επιθυμία και στη ματαίωσή της, να βιώσει την αιωνίως διαφεύγουσα εκπλήρωση της ερωτικής έκστασης, σπαρταρώντας μελωδικά από δέος και ακαθόριστη προσδοκία για όσα θα μπορούσαν να της συμβούν, αλλά ποτέ δεν της συμβαίνουν.

«Living Room», μία περφόρμανς σε σύλληψη Γεώργιου Ιατρού και Ανθής Κουγιά στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής, στο πλαίσιο του Athens Pride Facebook Twitter
Ο Ιατρού ποτέ δεν υπερβάλλει, κι ας είναι τόσο «υπερβολικός». Οι μεταβάσεις του είναι αβίαστες και η λιτότητά του θαυμαστή. Φωτ.: Αθηνά Λαμπίρη

Ποιο είναι το πραγματικό Living Room μας; Το δωμάτιο της ζωής μας; Πώς μετριούνται τα τετραγωνικά του; Πόσοι αναστεναγμοί έχουν ποτίσει την ταπετσαρία του; Ποιες χαραμάδες κρύβουν τις γραμμές φυγής μας; Μια γιγαντομαχία διαδραματίζεται κάθε βράδυ στο σαλόνι μας, τα πιο αβυσσαλέα πάθη κονταροχτυπιούνται με τις πιο ταπεινές συνήθειες, κι εκεί, σε αυτό το σπαρακτικό σημείο συνάντησης, γεννιέται και πεθαίνει ξανά και ξανά ο εαυτός και άπασες οι ανεξάντλητες εκδοχές του, οι ηλικίες και τα φύλα του, όλα όσα αναζητούν απεγνωσμένα έκφραση, εικόνες που δεν έχουν ενσαρκωθεί, αισθήσεις εν αναμονή, το σώμα μας που εγείρεται μαζί με τα συνημμένα σώματα, τους «άλλους», αυτούς που μας διακατέχουν, τους νεκρούς συνθέτες και τους απόντες εραστές, με τους οποίους κατοικούμε ένα μοναδικό Είναι, το πραγματικό παρόν.  

Χτίζουμε μια drag περσόνα για να κρύψουμε το τραύμα, αλλά ταυτόχρονα να το ξορκίσουμε. Ο Γιώργος Ιατρού είναι η Νίνα Νάη και αντίστροφα: όχι μια σύζευξη αντιθέτων αλλά η έκφραση μιας θαυμαστής πολλαπλότητας που λαχταρά να υπάρχει χωρίς περιορισμούς, χωρίς περιφράξεις, χωρίς κατηγορίες ή κατηγόριες – ένα γίγνεσθαι-άλλο σε συνεχή μεταμορφωτική ροή που ποτέ δεν αποκρυσταλλώνεται σε μια παγιωμένη θέση, ακόμη κι όταν μοιάζει να μαραζώνει στην έρημο του μικροαστικού καναπέ της. Είναι, όπως λέει ο Ντελέζ, η επιθυμία που διεκδικεί το δικαίωμά της και αντιστέκεται σε κάθε «ταπετσαρία» που επιχειρεί να την καταπιεί.

Κι αυτή η ήρεμη μελαγχολία που μέσα της κοχλάζει αποτυπώνεται σε όλο το εύρος και το βάθος της, τόσο σε επίπεδο φωνητικό όσο και υποκριτικό, μέσα από τη συναρπαστική ερμηνεία του Γιώργου Ιατρού. Ο Ιατρού ποτέ δεν υπερβάλλει, κι ας είναι τόσο «υπερβολικός». Οι μεταβάσεις του είναι αβίαστες και η λιτότητά του θαυμαστή. Αντιλαμβάνεται πλήρως ότι η μεγαλύτερη οδύνη δεν εκφράζεται θορυβωδώς αλλά ησύχως: δουλεύεται υπογείως με τα υλικά και τα άυλα της ευαισθησίας και αναδύεται μέσα από μια φόρμα σμιλευμένη αριστοτεχνικά, παλλόμενη από συναίσθημα, αλλά ουδέποτε έκρυθμη, ουδέποτε φανταχτερή.

«Living Room», μία περφόρμανς σε σύλληψη Γεώργιου Ιατρού και Ανθής Κουγιά στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής, στο πλαίσιο του Athens Pride Facebook Twitter
Το σκηνικό που δημιούργησε ο Ζακ Λούσπας μετατρέπει εκθαμβωτικά την ιδέα σε ύλη, σε δωμάτιο-χαμαιλέοντα όπου όλα –τα έπιπλα, οι τοίχοι, τα πράγματα και οι άνθρωποι– έχουν γίνει ένα. Φωτ.: Αθηνά Λαμπίρη

Εν ολίγοις, έχουμε να κάνουμε με μια εξαιρετική περφόρμανς, η οποία, καίτοι queer, διαρρηγνύει κυριολεκτικά και μεταφορικά τα ιμάτια του queer και απλώνεται σε όλες τις διαστάσεις του ανθρώπινου, γίνεται οντολογία.

Το σκηνικό που δημιούργησε ο Ζακ Λούσπας μετατρέπει εκθαμβωτικά την ιδέα σε ύλη, σε δωμάτιο-χαμαιλέοντα όπου όλα –τα έπιπλα, οι τοίχοι, τα πράγματα και οι άνθρωποι– έχουν γίνει ένα: το περιβάλλον διατηρεί, δυστυχώς, τη δύναμη να μας ρουφά κι εμείς παίρνουμε τη μορφή του για να επιβιώσουμε. Θα καταφέρει να εξοντώσει τη διαφορετικότητά μας; Η πορεία της περφόρμανς επιτρέπει στο τέλος μια αναλαμπή αισιοδοξίας: η περφόρμερ επιτελεί την απόσπασή της από αυτό.

Αφαιρεί τη χαμαιλεοντική σκευή της (υπέροχο το κοστούμι της Lara Buffard), αυτή που την καθιστά ένα «αντικείμενο» πανομοιότυπο με τα άλλα, και διεκδικεί αφοπλιστικά τη μοναδικότητά της. Βάζει στη θέση του σώματός της ένα μαξιλαρένιο ομοίωμα και «βγαίνει» από τον καναπέ για να σταθεί ημίγυμνη στο μπράτσο του επίπλου, στο μεταίχμιο «ρόλου» και «μη ρόλου», αφήνοντας τα ενδεχόμενα μιας επικείμενης εξόδου ανοιχτά.

Η παρουσία του Γιώργου Ζιάβρα στο πιάνο αποδεικνύεται εξίσου καθοριστική: γιατί δημιουργεί την αίσθηση ότι, πίσω από την παρτιτούρα, πίσω από τη μουσική που έγραψε ο συνθέτης, ακούγεται μια άλλη μουσική γλώσσα, μυστική και παράλληλη, που τη γράφει ο πιανίστας.

Όσον αφορά, τέλος, το εξω-θεατρικό επίπεδο, είναι νομίζω σημαντικό να επισημάνουμε την κρίσιμη σημασία που απηχεί η φιλοξενία του «Living Room» από την Εθνική Λυρική Σκηνή στο πλαίσιο του Athens Pride. Ερχόμενη μετά την queer βιντεο-όπερα των Φυτών «ORFEAS2021», τον «Θάνατο του Άντονυ» του Χαράλαμπου Γωγιού και τη «Στρέλλα» του Μιχάλη Παρασκάκη, η περφόρμανς αυτή επιβεβαιώνει εκ νέου το συνεχιζόμενο και θαρραλέο άνοιγμα του σημαντικότερου θεσμού λυρικού θεάτρου της χώρας προς τα μέχρι πρότινος «απαγορευμένα» πεδία όλων των εκφάνσεων του queer.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βέντερς, Σουίντον, Ροντρίγκες, Λάνθιμος και Αγγελάκας: Αυτό είναι το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Θέατρο / Σουίντον, Λάνθιμος, Βέντερς, Ροντρίγκες και Αγγελάκας: Το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Η Στέγη γιορτάζει τα 15 χρόνια της με ένα πρόγραμμα άκρως οικογενειακό, δημιουργικό και, όπως πάντα, με πολλές εκπλήξεις και απρόσμενες συναντήσεις δημιουργών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Θέατρο / Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Τέσσερις φορές βρέθηκαν στο ίδιο μέρος ο Χίτλερ και ο Φρόιντ. Τι θα γινόταν αν είχαν συναντηθεί; Αυτό επιχειρεί να διανοηθεί το θεατρικό έργο «Ο δρ Φρόιντ θα σας δει τώρα, κυρία Χίτλερ» που ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο Λονδίνο.
THE LIFO TEAM
Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Θέατρο / Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Παραμένει μέχρι σήμερα μία από τις ομορφότερες γυναίκες που πέρασαν από το ελληνικό θέατρο και το σινεμά. Από νωρίς επέλεξε να ζει και έξω από το θεατρικό συνάφι. «Δεν μπορώ να ξυπνάω κάθε πρωί και να αναρωτιέμαι τι θα παίξω ή που θα παίξω» δηλώνει ενώ θεωρεί τη μοναχικότητα πηγή δημιουργικότητας. Η Ελένη Ερήμου αφηγείται τη ζωή της στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Οι Αθηναίοι / Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Ξεκίνησε από τα καλλιστεία, για μία ψήφο δεν στέφθηκε Μις Κόσμος, έπαιξε δίπλα στον Κουν, υπήρξε μούσα του Τάκη Κανελλόπουλου, αλλά κυρίως του Ανδρέα Βουτσινά. Στα 92 της ακόμα οδηγεί και παρακολουθεί θέατρο, ελπίζοντας πάντα να βρει καλά στοιχεία, ακόμα και σε κακές παραστάσεις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ