Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Η Κλοντ Λαλάν και ο Φρανσουά Ξαβιέ φωτογραφίζονται με τα "πρόβατά" τους.
0

Είναι λευκά, απαλά και πολύτιμα και από τα πιο γνωστά γλυπτά στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης. Είναι τόσο ακριβά που όταν δημοπρατηθούν θα πληρώσουν την επέκταση του μουσείου Ορσέ.

Ο λόγος για τα διάσημα πρόβατα-γλυπτά του Φρανσουά Ξαβιέ Λαλάν που βρίσκονται ανάμεσα σε άλλα σπάνια έργα τέχνης, δικά του και της συζύγου του, επίσης εικαστικού Κλοντ Λαλάν, η δημοπρασία των οποίων είναι μέγα θέμα συζήτησης, αφότου ο φίλος τους και συλλέκτης Ντανιέλ Μαρσεσό αποφάσισε να δημοπρατήσει την ιδιωτική του συλλογή με έργα του ζεύγους Λαλάν προκειμένου να πληρωθεί η επέκταση του Musée d'Orsay στο Παρίσι. Ο επί 50 χρόνια στενός τους φίλος θέλησε να κάνει αυτή τη δωρεά και να αποχωριστεί τα έργα τέχνης ως μέρος των 5 εκατομμυρίων ευρώ που πρόκειται να δωρίσει στο διάσημο γαλλικό μουσείο για να δημιουργηθεί ένα παράρτημα για την αρχειοθέτηση και την έρευνα της τέχνης του 19ου αιώνα.

Από τα πιο διάσημα και σημαντικά καλλιτεχνικά ζευγάρια στην τέχνη του 20ού αιώνα, ο Φρανσουά Ξαβιέ και η Κλοντ Λαλάν, που η τέχνη τους έχει αναγνωριστεί και οι τιμές των έργων τους στις δημοπρασίες βρίσκονται πιο ψηλά από ποτέ, με τα έργα τους έχουν αποτυπώσει τη χαρά της ζωής και αυτό και μόνο τα κάνει ακαταμάχητα.

Συλλαμβάνουν κάτι από την αθωότητα της παιδικής φαντασίας – μια ματιά στον κόσμο όπου όλα είναι δυνατά και όλα μετατρέπονται σε διασκεδαστική εμπειρία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι κριτικοί τα πρώτα χρόνια συνέδεαν το έργο τους με τα φαντασιακά τοπία της «Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων». Μάλιστα τα έβρισκαν λίγο αφελή, λίγο ανόητα και καθόλου χρήσιμα, και τους αγνόησαν εντελώς.

Από τα πιο διάσημα και σημαντικά καλλιτεχνικά ζευγάρια στην τέχνη του 20ού αιώνα, ο Φρανσουά Ξαβιέ και η Κλοντ Λαλάν, που η τέχνη τους έχει αναγνωριστεί και οι τιμές των έργων τους στις δημοπρασίες βρίσκονται πιο ψηλά από ποτέ, με τα έργα τους έχουν αποτυπώσει τη χαρά της ζωής και αυτό και μόνο τα κάνει ακαταμάχητα.

Οι Λαλάν, που χρησιμοποιούσαν κοινό όνομα, πρωταγωνίστησαν στη γλυπτική και τις διακοσμητικές τέχνες με έργα εμπνευσμένα από τη φύση που αποτελούν παράδειγμα σύγκλισης των καλών και των διακοσμητικών τεχνών μέχρι σήμερα, ενώ το έργο τους θεωρείται πολύτιμο και ανήκει στις μεγαλύτερες συλλογές έργων τέχνης. Είχαν κοινή υπογραφή αλλά δεν δούλευαν μαζί τα έργα τους, ο Ξαβιέ Φρανσουά έκανε κυρίως ζώα και η Κλοντ απεικόνιζε τον φυτικό κόσμο.

Η γοητεία του οικείου και του λειτουργικού ζυμώθηκε στα έργα τους με ζωηρή φαντασία, χιούμορ και ποίηση. Μεταξύ των έργων του Λαλάν περιλαμβάνονται μια μεγάλη χάλκινη χελώνα-γλάστρα, φυτεμένη με παχύφυτα, και ένα από τα πρόβατα-σήμα κατατεθέν του ονόματος Λαλάν, επίσης σε μπρούντζο, κηροπήγια με σχήματα πουλιών, ένας πολυέλαιος με ποντίκια και πεταλούδες και μια λάμπα με περιστέρια.

Ο 74χρονος δωρητής Μαρσεσό, ιστορικός τέχνης και επιμελητής πολλών μουσείων του Παρισιού, δήλωσε ότι θα δωρίσει τα έσοδα από τη δημοπρασία του Sotheby's τον επόμενο μήνα για την ανακαίνιση του Hôtel de Mailly-Nesle, ενός σπιτιού του 17ου αιώνα στην άλλη πλευρά του Σηκουάνα, απέναντι από το Λούβρο, το οποίο θα γίνει το Κέντρο Έρευνας και Αρχείων του Μουσείου Ορσέ, που ειδικεύεται στην τέχνη του 19ου αιώνα. Όταν ολοκληρωθεί το 2025, θα είναι το σημαντικότερο έργο πολιτιστικής κληρονομιάς του μουσείου.

Ο ίδιος δήλωσε στον «Γκάρντιαν» ότι «τα έργα έφυγαν από το διαμέρισμά μου πριν από τρεις με τέσσερις ημέρες και κλαίω με λυγμούς κάθε πρωί, αλλά πρέπει κανείς να ξέρει τι θέλει και ο στόχος μου είναι πολύ πιο σημαντικός από το να κρατήσω αυτά τα έργα για τον εαυτό μου, οπότε τελείωσε. Οι Λαλάν ήταν φίλοι μου για 50 χρόνια. Ανέθεσα ο ίδιος κάποια από τα έργα, αλλά δεν ήταν επίσημες παραγγελίες, αλλά φιλικά αιτήματα. Η δική μας σχέση ήταν υπέροχη, τόσο χαρούμενη, φιλική, γεμάτη εμπιστοσύνη. Αισθάνομαι προνομιούχος που τους γνώρισα και μοιράστηκα μαζί τους αυτή την αγνή φιλία».

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Ο Ιβ Σεν Λοράν στον κήπο του ζευγαριού στο Ury. Το μοντέλο φοράει το μπούστο της Βερούσκα. © Archives Lalanne LITRAN Manuel

Ο Μαρσεσό, πρώην επιμελητής στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Παρισιού και στο Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών, και τώρα διευθυντής του Μουσείου Ρομαντικής Ζωής στη γαλλική πρωτεύουσα, πουλάει 18 έργα του Λαλάν, όλα είναι μοναδικά κομμάτια ή πρωτότυπα για μεταγενέστερα γλυπτά του καλλιτέχνη. Ερωτηθείς σχετικά με τη δωρεά του, δήλωσε ότι οι επιμελητές τέχνης έχουν την ευθύνη να «δίνουν το παράδειγμα».

Οι Λαλάν πίστευαν ότι η τέχνη πρέπει να είναι μέρος της καθημερινότητας, μια ιδέα που λάμπει στις γλυπτικές αλλά λειτουργικές δημιουργίες τους. Ακόμη και τα πρόβατα προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως έπιπλα. Η Κλοντ Λαλάν συχνά αμφισβητώντας τα όρια μεταξύ τέχνης και ντιζάιν δούλεψε με τον Ιβ Σεν Λοράν το 1969 φτιάχνοντας το περίφημο μεταλλικό χυτό μπούστο της Βερούσκα, του πιο διάσημου μοντέλου της εποχής της, για την επίδειξή του, που σήμερα εκτίθενται στο μουσείο Ιβ Σεν Λοράν στο Παρίσι και συνέχισε με συνεργασίες με τους Ιμπερ ντε Ζιβανσί, Καρλ Λάνγκερφελντ, Μάρκ Τζέικομπς, Τζον Γκαλιάνο. 

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Troupeau de Moutons, δημιουργήθηκε μεταξύ 1979 και 2004. © 2021 Artist Rights Society (ARS), New York NY/ADAGP Paris

Ο Φρανσουά Ξαβιέ Λαλάν πέθανε το 2008 σε ηλικία 81 ετών και ήταν σύγχρονος του Μαγκρίτ και του Νταλί στο μεταπολεμικό Παρίσι. Η σύζυγός του, Κλοντ, πέθανε το 2019 σε ηλικία 93 ετών. Τους Λαλάν τους ένωναν όχι μόνο οι λαμπρές τους ιδέες αλλά και η αγάπη τους για την ιστορική γαλλική χειροτεχνία, που μετέφεραν με τελειότητα στη διακοσμητική τους τέχνη.

Μετά τον θάνατο του Φρανσουά Ξαβιέ το 2008 η Κλοντ Λαλάν συνέχισε να δουλεύει μόνη στο Ury, νότια του Παρισιού, στο σπίτι που είχαν μοιραστεί για περισσότερες από πέντε δεκαετίες, φτιάχνοντας φυτά και λουλούδια, έχοντας πάρει πρώτα με χαλκό το φυσικό τους αποτύπωμα για να δημιουργήσει τέλεια αντίγραφα.

Το Hôtel de Mailly-Nesle ήταν κάποτε το σπίτι της οικογένειας De Mailly – τέσσερις από τις πέντε κόρες της οποίας υπήρξαν διαδοχικά επίσημες ερωμένες του Λουδοβίκου XV. Το κτίριο ανήκε αργότερα στον στρατάρχη της Γαλλίας κατά τη διάρκεια της επανάστασης, όταν κατασχέθηκε και χρησιμοποιήθηκε για την αποθήκευση κατασχεμένων έργων τέχνης, και στη συνέχεια ως κατοικία για τους καλλιτέχνες που εκδιώχθηκαν από το Λούβρο. Μόνο η ανατολική πτέρυγα του αρχικού κτιρίου παραμένει μέχρι σήμερα, αλλά περιέχει εξαιρετικές διακοσμήσεις του 17ου αιώνα. Το Μουσείο Ορσέ απέκτησε το κτίριο το 2016.

Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Mouton de Pierre, 1979. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Η χάλκινη χελώνα που ο Μαρσεσό παρήγγειλε το 1987. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Les Trois Grands Moutons de Peter, 2008. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Léopard I, 2005. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Claude Lalanne, La Femme du Crocodile, 2013. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Table Les Deux Capricornes Attablés, 2006. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier and Claude Lalanne, Guéridon Singe aux Nénuphars, 2010. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier Lalanne, Le Minotaure, 2004. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
Claude Lalanne, Banc Crocodiles, 2017. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Τα προβατάκια που θα χαρίσουν στο μουσείο Ορσέ την πιο σημαντική του επέκταση Facebook Twitter
François-Xavier and Claude Lalanne, La Pomme de Ben, 2013. Φωτο: Courtesy of Sotheby’s Paris.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τέχνη με χιούμορ, με πνεύμα, με αγάπη στη φύση: Η σπουδαία τέχνη των Λαλάν

Εικαστικά / Τέχνη με χιούμορ, με πνεύμα, με αγάπη στη φύση: Η σπουδαία τέχνη των Λαλάν

Η κληρονομιά τους συνεχίζει να αντηχεί στον κόσμο της μόδας, της τέχνης και της διακόσμησης αποδεικνύοντας τη δύναμη της καλλιτεχνικής φαντασίας τους, την εντυπωσιακή τους γνώση της τεχνικής και τη διαρκή οπτική ελκυστικότητα των έργων τους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια έκθεση με τα «πειραγμένα» πορτρέτα του θρυλικού Ντέιβιντ Μπέιλι

Πολιτισμός / Μια έκθεση με τα «πειραγμένα» πορτρέτα του θρυλικού Ντέιβιντ Μπέιλι

Ο Μπέιλι ανήκει στη γενιά των σταρ της τέχνης, της μουσικής, του κινηματογράφου, του θεάτρου, της λογοτεχνίας και της φωτογραφίας που πυροδότησαν μια πολιτιστική επανάσταση στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ