Η βάρκα των τραγικών μεταναστών της Λαμπεντούζα επιστρέφει από τη Βενετία στην Αουγκούστα

Η βάρκα των τραγικών μεταναστών της Λαμπεντούζα επιστρέφει σπό τη Βενετία στην Αουγκούστα Facebook Twitter
Το Barca Nostra (2018-19) του Christoph Büchel.
0

Ήταν το πιο αμφιλεγόμενο και πολυσυζητημένο έκθεμα της Μπιενάλε της Βενετίας το 2019, αλλά και το πιο διάσημο, το Barca Nostra, «η βάρκα μας», με τον όγκο του στην όχθη του Μεγάλου Καναλιού να μονοπωλεί τα βλέμματα των περαστικών και των επισκεπτών της έκθεσης ήταν αφορμή για πολλές συζητήσεις και διαφωνίες.

Πρόκειται για ένα αλιευτικό πλοίο που μετέφερε μετανάστες, βυθίστηκε, ανασύρθηκε το 2016 από τον βυθό με τα αμπάρια του γεμάτα νεκρά σώματα μεταναστών και έμεινε παροπλισμένο σε ένα ναύσταθμο της Σικελίας.

Ο Ελβετο-Ισλανδός καλλιτέχνης Κριστόφ Μπίχελ, σε συνεργασία με το δημοτικό συμβούλιο της πόλης Αουγκούστα, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια των Συρακουσών χάρη στα διυλιστήρια πετρελαίου στην περιοχή της, αποφάσισε να μεταφέρει αυτή την «κιβωτό μνήμης» στην είσοδο του Αρσενάλε, της κεντρικής έκθεσης της Μπιενάλε, με το εντυπωσιακό σκουριασμένο κουφάρι να σηματοδοτεί όχι μόνο τη στάση του καλλιτέχνη, αλλά να λειτουργεί και ως υπενθύμιση των τραγωδιών χωρίς τέλος που συνοδεύουν το προσφυγικό ζήτημα, στο πλαίσιο της ανεπίσημης ιστορίας. Μάλιστα η επιμελήτρια του έργου Μαρία Κιάρα ντι Τραπάνι πίστευε ότι το έργο που αποκλείεται να περνούσε απαρατήρητο σε όποιον έφτανε στη Βενετία θα λειτουργούσε ως μοχλός ευαισθητοποίησης του κοινού στο προσφυγικό. Είναι το ίδιο το πλοίο που ξυπνάει τη μνήμη, εμπνέει το σεβασμό, το ίδιο ακόμα και ως έργο τέχνης απαιτεί ενός λεπτού σιγή για τους χαμένους ανθρώπους της Λαμπεντούζα.

Ο Μπίχελ, το 2015, εκπροσωπώντας την Ισλανδία, σε μια Μπιενάλε εξόχως πολιτική, με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Okwui Enwezor, σε συνεργασία με τις μουσουλμανικές κοινότητες της Βενετίας, έστησε το έργο του “MOSQUE” στην ιστορική εκκλησία της Santa Maria della Misericordia στην αίθουσα Cannaregio που για επτά μήνες φιλοδοξούσε να λειτουργήσει ως τόπος δραστηριοποίησης της Μουσουλμανικής Κοινότητας της Βενετίας, η οποία είναι μεν πολυπληθής αλλά δεν έχει στη Βενετία τόπο λατρείας καθώς απαγορεύεται η ανέγερση τζαμιού. Το έργο του Μπίχελ είχε άδοξο τέλος καθώς οι αρχές της Γαληνοτάτης φοβούμενες μια τρομοκρατική επίθεση το έκλεισαν.

Christoph Büchel: The Mosque.

Η Λαμπεντούζα συνοψίζει στο μυαλό όλων την εικόνα της φρίκης του προσφυγικού. Πρώτη πύλη των μεταναστών προς την Ευρώπη, το νησί νότια της Ιταλίας συνδέθηκε με τα πιο θανατηφόρα ναυάγια της μεταναστευτικής κρίσης. Υγρός τάφος για 700 ανθρώπους τον Απρίλιο του 2015, - αν και ποτέ δε θα μάθουμε τον ακριβή αριθμό των νεκρών - το αλιευτικό μήκους 30 μέτρων που τους μετέφερε στην Ευρώπη της προοπτικής, της καλύτερης ζωής και της ελευθερίας βυθίστηκε στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στη Λιβύη και το μικρό νησάκι της Λαμπεντούζα όταν συγκρούστηκε με σκάφος που έσπευσε προς βοήθεια μετά το σήμα κινδύνου που εξέπεμψε το πλοίο που μετέφερε τους μετανάστες. Από το ναυάγιο οι επιζώντες ήταν ελάχιστοι, μόνο 28, οι μαρτυρίες τους συγκλονιστικές, οι υπόλοιποι παγιδεύτηκαν στο πλοίο που βυθιζόταν. Η Λαμπεντούζα δεν υπήρξε ποτέ τελικός προορισμός για όσους εγκαταλείπουν τον πόλεμο και τη φτώχεια. Είναι τόπος διέλευσης. Αλλά για χρόνια είδε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να διασχίζουν τη Μεσόγειο αναζητώντας μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.

Τελικά, το ναυαγισμένο πλοίο το οποίο είχε μεταφέρει στη Βενετία ο ίδιος ο καλλιτέχνης, μεταφέρθηκε με φορτηγίδα και ρυμουλκό από τη Βενετία πριν από μια εβδομάδα, φτάνοντας στη Σικελία. Αναμένεται να υποβληθεί σε συντήρηση από την πόλη και να εγκατασταθεί σε ένα μέρος που θα ονομάζεται «Κήπος της μνήμης».

Η βάρκα των τραγικών μεταναστών της Λαμπεντούζα επιστρέφει σπό τη Βενετία στην Αουγκούστα Facebook Twitter
Το πλοίο μεταφέρθηκε με φορτηγίδα και ρυμουλκό από τη Βενετία στη Σικελία. Φωτο: EPA

«Σίγουρα, το πλοίο έχει αποκτήσει διεθνή διάσταση και θέλουμε αυτός ο κήπος να γίνει ένας τόπος προβληματισμού για τον κόσμο, έτσι ώστε όλοι να μπορούν να συλλογιστούν», δήλωσε ο Τζουζέπε ντι Μάρε, δήμαρχος της Αουγκούστα.

Η προσφυγική κρίση του 2015 είχε την επίπτωση ενός πολέμου αλλά και τη φρίκη του. Η τέχνη έχει συνδεθεί με την ιδέα και το αποτύπωμα του προσφυγικού ζητήματος και των μεγάλων και μικρών τραγωδιών που το συνοδεύουν με πολλούς τρόπους. Καλλιτέχνες με παγκόσμια αναγνώριση ύψωσαν τη φωνή τους και πήραν θέση για τις πολιτικές αλλά και για τον τρόπο που η Ευρώπη αντιμετώπισε τα μεγάλα μεταναστευτικά κύματα. Γιατί το αποτύπωμα αυτής της κρίσης αποτυπώθηκε με ένα ντόμινο εξελίξεων, την ισλαμοφοβία, το ρατσισμό αλλά και την άνοδο του εθνικισμού.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δημοτικό Θέατρο Ολύμπια: Συνέχεια, ανανέωση και συνέργειες με φορείς και παραγωγούς

Πολιτισμός / Το Δημοτικό Θέατρο Ολύμπια ανοίγει ξανά τις πόρτες του μετά την ανακαίνιση

Παρά τον χαμηλό προϋπολογισμό στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα της φετινής σεζόν περιλαμβάνονται αφιερώματα στους Μίκη Θεοδωράκη και Μάνο Χατζιδάκι αλλά και παραστάσεις όπερας, μπαλέτου και τζαζ.
LIFO NEWSROOM
Μπράντλεϊ Κούπερ και Μάργκοτ Ρόμπι συμπρωταγωνιστές στο νέο «Ocean's Eleven»

Πολιτισμός / Μπράντλεϊ Κούπερ και Μάργκοτ Ρόμπι συμπρωταγωνιστές στο prequel του «Ocean's Eleven»

Τη σκηνοθεσία της νέας ταινίας αναλαμβάνει ο δημιουργός του «Twisters», Λι Άιζακ Τσουνγκ, που παίρνει τη θέση του Τζέι Ροουτς, ο οποίος είχε αρχικά επιλεγεί για τη θέση του σκηνοθέτη
LIFO NEWSROOM
Από τη φάβα της Σκοπέλου έως τα Κέδαρα της Ημαθίας: 11 νέες ζωντανές παραδόσεις στο Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Πολιτισμός / Από τη φάβα της Σκοπέλου έως τα Κέδαρα της Ημαθίας: 11 νέες ζωντανές παραδόσεις στο Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε ότι η ένταξη των νέων στοιχείων «αναδεικνύει την πολιτιστική πολυφωνία των ελληνικών κοινοτήτων και ενδυναμώνει τη συλλογική μνήμη και τη βιωσιμότητα του πολιτισμού μας»
LIFO NEWSROOM
Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025: Ο Ούγγρος συγγραφέας Λάσλο Κρασναχορκάι τιμήθηκε με το βραβείο

Πολιτισμός / Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025: Ο Ούγγρος συγγραφέας Λάσλο Κρασναχορκάι τιμήθηκε με το βραβείο

Η επιτροπή σημείωσε ότι ο Κρασναχορκάι βραβεύεται «για τη μαγνητική, εκτενή πρόζα του που με υπομονετική ένταση και φιλοσοφική οξύτητα αποκαλύπτει το χάος, την ειρωνεία και τη μοναξιά του ανθρώπινου πολιτισμού»
LIFO NEWSROOM
Ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον προβάλεται ξανά μετά από 50 χρόνια

Πολιτισμός / «Με παρακολουθούν»: Η ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον που βρέθηκε 50 χρόνια μετά

Μια συνέντευξη του Τζον Λένον που χάθηκε για 50 χρόνια, όπου μιλά για την παρακολούθηση από την κυβέρνηση Νίξον και αποκαλύπτει σκέψεις για τη μουσική και τη ζωή του, προβάλλεται στο Boom Radio για τα 85α γενέθλιά του
LIFO NEWSROOM
To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Πολιτισμός / To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Ο οίκος Christie's το κατατάσσει στις πιο πολυτελείς αυτοκρατορικές δημιουργίες των Φαμπερζέ. Το σχεδίασε μια γυναίκα και δικαίως η προσθήκη του σε οποιαδήποτε συλλογή θεωρείται ανεκτίμητη.
LIFO NEWSROOM
Μια καλόψυχη Α.Ι. κι ένας αλαφροΐσκιωτος σκύλος από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Μια ταινία τρόμου με πρωταγωνιστή ένα σκύλο, Τζάρεντ Λέτο αλλά και Έμα Τόμσον από αύριο στα σινεμά

Η τρίτη και χειρότερη κατάθεση στο σύμπαν του «Tron», η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου «Good Boy», το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ και η Έμα Τόμσον ως ένοπλη προστάτιδα στο κινηματογραφικό πρόγραμμα της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Πολιτισμός / Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Η Ντόλι Πάρτον αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και αναβάλει τη μεγάλη της περιοδεία στο Λας Βέγκας. Η αδελφή της ζητά προσευχές από τους θαυμαστές, ενώ η τραγουδίστρια παραμένει αισιόδοξη πως «ο Θεός απλώς της ζητά να επιβραδύνει»
LIFO NEWSROOM
Τέιλορ Σουίφτ: Eκτός υποψηφιοτήτων στα Grammy για πρώτη φορά μετά από 18 χρόνια

Πολιτισμός / Τέιλορ Σουίφτ: Η απάντησή της στα σχόλια για το νέο της άλμπουμ

«Ο καθένας έχει δικαίωμα να νιώθει ακριβώς όπως θέλει, ο στόχος μας ως καλλιτέχνες είναι να λειτουργούμε σαν καθρέφτης», αναφέρει για τα σχόλια που απέσπασε το νέο της άλμπουμ, «The Life of a Showgirl»
LIFO NEWSROOM