Το θέατρο ως θρησκεία

Το θέατρο ως θρησκεία Facebook Twitter
0

 

O Oλιβιέ Πι είναι ένα ολικό πλάσμα της θεατρικής τέχνης: σκηνοθέτης, συγγραφέας, ηθοποιός. Στα 48 του έχει καταφέρει ήδη πολλά: από διευθυντής στο Centre Dramatique National d' Orléans για μια δεκαετία, ανέλαβε το 2007 το Théâtre de l' Odéon που θα αφήσει (σε «ειδυλλιακή», όπως ο ίδιος λέει, κατάσταση) σε λίγους μήνες, για χάρη του Φεστιβάλ Αβινιόν 2014.

Θα μπορούσε να φανταστεί αυτή την εξέλιξη όταν σπούδαζε φιλολογία και θεολογία, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού του τη σκέψη να γίνει μουσικός; Προφανώς, οι αναζητήσεις του δεν ήταν εξαρχής σε άμεση ανταπόκριση με τις επιθυμίες του, αφού τελικά επέλεξε να σπουδάσει και ν' ασχοληθεί συστηματικά με το θέατρο. Κρίσιμη χρονιά στην πορεία του ήταν το 1995, όταν στο Φεστιβάλ της Αβινιόν παρουσίασε το έργο La Servante, όπου εμμέσως πλην σαφώς δήλωσε αφοσιωμένος θεράπων της τέχνης του θεάτρου. Ήταν, άλλωστε, ήδη γνωστός για την εντελή εμπλοκή του με τη σκηνή από τα έργα που είχε γράψει και σκηνοθετήσει.

Ο καθολικισμός από τη μία και η ομοφυλοφιλία από την άλλη παραμένουν δύο πεδία που τον απασχολούν επίμονα όχι μόνο ως προς το καλλιτεχνικό έργο του αλλά και στη δημόσια σφαίρα. Ανοιχτά ομοφυλόφιλος, συμμετέχει όποτε του ζητηθεί στον δημόσιο διάλογο και τοποθετείται για σχετικά ζητήματα που προκύπτουν και, βέβαια, κατά της ομοφοβίας στις διάφορες μορφές της – όπως συνέβη τελευταία, όταν συζητούνταν στη Γαλλία ο νόμος για τον γάμο των ομοφυλοφίλων.

Η τέχνη, η πολιτική, ο έρωτας, ο Θεός, η πίστη, το Καλό και το Κακό, ο θάνατος, η σημασία της τελετουργίας, να οι έννοιες-κλειδιά του κόσμου του. Θέλει να κάνει θέατρο τέχνης και στοχασμού (αλλά όχι για λίγους), γενναιόδωρο και ποιητικό, ενίοτε προβοκατόρικο. Λέει πως αγαπά ό,τι περιλαμβάνει ο Ζαν Βιλάρ στο «δόγμα» του: «τη νύχτα, τους ανθρώπους, το κείμενο, τη γιορτή».

Και γράφει: «Προετοιμάζουμε μια γενιά σκλάβων. Αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια αυτών των τελευταίων ετών είναι πιο τρομακτικό από τις γενοκτονίες. Αμφισβήτησαν, και μάλιστα οριστικά, την αξία του Λόγου, υποτίμησαν τις συμβολικές δυνάμεις, κατέστρεψαν την οικονομία της εικόνας που είχε εγκαθιδρύσει ο χριστιανισμός, έπνιξαν την ισχύ της μεταφοράς μέσα σε μια ανώφελη σημειολογία, δημιούργησαν μια καινούργια μορφή πολιτιστικής ρήξης που παραπέμπει μόνο στον εαυτό της.

Επινόησαν αυτό που κανένας πολιτισμός δεν είχε τολμήσει να επινοήσει, το απόλυτο πολεμικό όπλο, το σύμβολο που δεν συμβολίζει τίποτα» (Επιστολή στους νέους ηθοποιούς, εκδ. Νεφέλη, 2008).

Η θέση του είναι σαφής και αξίζει να απασχολήσει όσο τίποτε άλλο το σύγχρονο θέατρο: πρέπει να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στον Λόγο και στο Νόημα. Ο Πι έχει διαβάσει πολύ και το θέατρό του δεν κρύβει τις χάρες που οφείλει στη μεγάλη λογοτεχνία – επιμένοντας πως οι απόψεις και οι πρακτικές που επιχαίρουν για το σημείο μηδέν της γραφής και του συγγραφέα είναι επικίνδυνες.

Η σκηνοθετική του ευφυΐα αναμετρήθηκε και με το λυρικό θέατρο, και ειδικά με τα μουσικά δράματα του Βάγκνερ. Έχει ήδη σκηνοθετήσει με επιτυχία κάποια από αυτά στη Γενεύη και στο Παρίσι, αλλά θα επιστρέψει εκ νέου στην όπερα, είπε, μόνο αν είναι να σκηνοθετήσει το «Δαχτυλίδι των Νιμπελούγκεν» και τον «Πάρσιφαλ».

Eν τω μεταξύ, ας είναι καλά το καμπαρέ, ένας χώρος κι ένα (σκηνικό) είδος που τον έλκει από παλιά. Για την ακρίβεια, έκανε το ντεμπούτο του στο μεικτό είδος του καμπαρέ (όπου τα μικρά κείμενα, η παρωδία, οι μεταμφιέσεις και τα τραγούδια εξασφαλίζουν ένα ζωντανό, προκλητικό όσο κι ευχάριστο θέαμα) το 1996 στην Αβινιόν με τη μουσική παράσταση Miss Knife's Cabaret.

Έκτοτε επανήλθε αρκετές φορές στη θηλυκή, ντυμένη με στρας, πούλιες και φτερά περσόνα του. Η τελευταία εκδοχή έχει τίτλο Miss Knife chante Olivier Py (Η δεσποινίς Knife τραγουδάει Ολιβιέ Πι) και αφορά ένα καμπαρέ βερολινέζικου ύφους, συμβατού με την παρακμιακή ατμόσφαιρα ενός κόσμου σε κρίση, με σαφείς αναφορές στο μπρεχτικό θέατρο. Ως Μiss Knife ο Πι θα ξαναβρεί το παλιό του όνειρο (να ασχοληθεί με τη μουσική), ερμηνεύοντας τρυφερές, θλιμμένες, καυστικές μπαλάντες του για έρωτες, ήττες και απώλειες, όνειρα κι επιθυμίες που δεν πραγματοποιήθηκαν. Ο ίδιος χαρακτηρίζει την παράστασή του «σατιρική κωμωδία πάνω στο σύνολο του έργου».

Θέατρο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ