Τα Εαρινά

Τα Εαρινά Facebook Twitter
0

 

1. Ποίηση. Πολλά τα ποιητικά πονήματα αυτό τον καιρό. Ίσως το γλυκύ μας έαρ να ευνοεί τη λυρική έκφραση. Ξεχωρίζω τρεις βετεράνους, καίτοι πάντα νέους, ποιητές. Τον στοχαστικό, και κάτοχο ακριβού χιούμορ, Αντώνη Ζέρβα, τον πάντα ορμητικό κι ασθμαίνοντα Γιώργο Κακουλίδη, τον στιλπνό και συγκινητικό Γιώργο Βέη. Πολυσέλιδος ο Καυσοκαλύβης του Ζέρβα (εκδ. Νεφέλη), πολυτονικός, πολύπτυχος. Με βαθιά γνώση των στρωμάτων της ελληνικής γλώσσας, αυτού του ορυχείου. Με χωρατατζίδικη, καίτοι εμφορούμενη από την πίκρα της σοφίας, και από τη σοφία της πίκρας, ανατρεπτικότητα. Θέσφατα κατακρημνίζονται, λοιδορούνται, κατακερματίζονται από την πληθωρική πένα του Ζέρβα. «Μ' ανήμερα ήθη και μισάνθρωπη διάθεση,/ ήγουν, μετά φανών και λαμπάδων,/ θα ξεγελιέται καίγοντας καλύβια». Και: «Η υγεία δεν καταλαβαίνει γρυ,/ το ξέρω εκ πείρας./ Η αρρώστια δίνει φτερά, καμένα,/ κι αυτό εκ συμπαθείας». Και: «Μίλα σιγά μήπως τρομάξουν / κανείς δεν θέλει τη σπηλιά μας // Όλοι τους θέλουν να διαβούν / μια κουταλιά γλυκού στο στόμα».

Ο Κακουλίδης, μετρ της άγριας ασθματικής μπαλάντας, βογκάει, βρυχάται, βουίζει στη Μακάρια Πληγή (εκδ. Γαβριηλίδης), θαρρείς οι λέξεις του σπαρταράνε και σφαδάζουν για να βγει να ουρλιάξει το νόημα: «Πούλησα αίμα / στην ακτή της παιδικής ηλικίας / όπου τα μάταια αιώνια κύματα / προσπαθούσαν να τη συνεφέρουν.// Πούλησα αίμα / στα πουλιά/ στις γυναίκες // στον προφήτη // Ζήτησα ακρόαση από το αηδόνι / το μόνο που γνωρίζει πως είμαι άνεμος».


Ο Βέης ξέρει να θυμάται τους φίλους του, ξέρει να τους τιμάει. Ξεχωρίζει στο βιβλίο του με τον λιτό τίτλο Βλέπω (εκδ. ύψιλον/βιβλία) το μεγάλο του ποίημα για τον μακαρίτη σημαντικό ποιητή Μάριο Μαρκίδη («Γράφοντας τελευταία φορά στον Μάριο Μαρκίδη») και ο ψύχραιμος σπαραγμός του για τον χαμό ενός άλλου φίλου, του Γιάννη Βαρβέρη: «ΕΝΘΥΜΙΟΝ/ "Το ποίημα, καλέ μου, πρέπει να λέει μια ιστορία,/ να έχει αρχή, μέση και φινάλε, έστω έναν υποτυπώδη μύθο,/ κάτι τέλος πάντων / που ν' αφήνει τη γεύση μιας αφήγησης",/ μου έλεγε συχνά τα τελευταία χρόνια ο Γιάννης Βαρβέρης./ Κι είχε δίκιο, όπως πάντα άλλωστε./ Μήπως το κάθε ποίημα που σέβεται τον εαυτό του / δεν είναι μια περιπέτεια στο διηνεκές;/ Μια παρατεταμένη σκιαμαχία με το ανείπωτο,/ ένα οδόφραγμα στη μιζέρια;».

2. Guns without roses. Σχετικά με το βιβλίο που συζητιέται τις τελευταίες ημέρες (Δημήτρης Κουφοντίνας, Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη, εκδ. Λιβάνης): ως προς το ύφος (style), συνδυάζει ό,τι χειρότερο συναντάμε σε κάθε κακογραφία που θέλει να περνιέται για λογοτεχνία (μελό στερεότυπα, συγκινησιακές κορόνες, συναισθηματικές επικλήσεις, εγώ-είμαι-τέκνο-της-ανάγκης-κι-ώριμο-τέκνο-της-οργής). Δείγμα γραφής: «Ποια ήταν η διαδρομή που με έφερε μέχρι εδώ; Ποιος άνεμος; Ποια συγκυρία, ποιο υπόγειο ιστορικό ρεύμα; Πότε έγινα αντάρτης; Ποια ακριβώς στιγμή; Έψαχνα την απάντηση. Κι ύστερα πάλι: Ποια ήταν η 17 Νοέμβρη; Πώς έγινε, γιατί έγινε, πώς αναδύθηκε στην Ελλάδα, τι εξέφραζε, ποια ανάγκη, ποιους πόθους, ποιες ελπίδες; Τώρα το πιτσιρίκι γυρνούσε την κατηφόρα, το ποδηλατάκι κυλούσε δίχως πετάλισμα. Γελούσε ευτυχισμένο, έλαμπε. Κι αυτός ο στριγκός ήχος, κανονικός, περιοδικός, σαν από τριζόνι, σαν από τζιτζίκι, σαν λυγμός, σαν τριγμός, σαν ρολόι ξεχαρβαλωμένο» (σ. 142). Ως προς τα ιδεολογικά, συνδυάζει ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να βγει από την ελληνική Αριστερά: παλικαρισμό, εμμονή στο λαϊκό που γίνεται «πλέρια λαϊκίστικο», όπως στην αδιανόητη φράση: «Στη μικρή μας χώρα, η οργάνωση (η 17Ν) αποτέλεσε ένα γερό αγκάθι μέσα στην μπότα του Σαμ, του γελαδάρη πιστολέρο». Ως προς την περιλάλητη από την εποχή του Μαρξ αντίθεση πόλης/χωριού, βιομηχανικού προλεταριάτου/αγροτιάς και πάει λέγοντας, συναντάμε στη σελίδα. 405 την πιο διαφωτιστική παράγραφο: «Η 17Ν ήταν πια ριζωμένη βαθιά στη λαϊκή ψυχή. Οι ενέργειές της μιλούσαν πλέον την παμπάλαια γλώσσα της αντίστασης, της απόδοσης λαϊκής δικαιοσύνης. Το λαϊκό ένστικτο τις αναγνώριζε, ξεχώριζε την οικεία φωνή που μιλούσε με την υγεία του αντίλαλου του βουνού, μέσα στις φωνές του κάμπου που ήξεραν μόνο να βαυκαλίζουν με το ύπουλο μουρμουρητό της υποταγής». Τέλος, ως προς τον τίτλο: αν μη τι άλλο, θα μπορούσε να αποφευχθεί το copy-paste από 'κείνη την ταινία με τον Τομ Κρουζ: Born on the 4th of July!

radiobookspotting.blogspot.gr/

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Είναι το «Singapore Sling» η πιο παρεξηγημένη ταινία του ελληνικού σινεμά;

Βιβλίο / Είναι το «Singapore Sling» η πιο παρεξηγημένη ταινία του ελληνικού σινεμά;

Μια συζήτηση με τη Μαρί Λουίζ Βαρθολομαίου Νικολαΐδου για την ταινία που αδικήθηκε στην εποχή της, αλλά σήμερα προκαλεί εκ νέου το ενδιαφέρον, και για την «επιστροφή» της μέσα από ένα βιβλίο.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Ντόμινικ Αμερένα: «Έκανα το πειραματόζωο σε ιατρικές δοκιμές για να έχω χρόνο να γράφω ελεύθερα»

Βιβλίο / Ντόμινικ Αμερένα: «Έκανα το πειραματόζωο σε ιατρικές δοκιμές για να έχω χρόνο να γράφω ελεύθερα»

Το πρώτο βιβλίο του Αυστραλού συγγραφέα Ντόμινικ Αμερένα, με τίτλο «Τα θέλω όλα», που πήρε διθυραμβικές κριτικές, κυκλοφορεί στα ελληνικά. Βασικό του θέμα είναι πόσο μπορείς να προσποιηθείς ότι είσαι κάποιος άλλος για να καταφέρεις τους στόχους σου.
M. HULOT
ΕΠΕΞ Μπορούμε να αγαπήσουμε ξανά την Πανεπιστημίου;

Βιβλίο / Μπορούμε να αγαπήσουμε ξανά την Πανεπιστημίου;

«Ένας δρόμος που μοιάζει με κοίτη ποταμού και παρασύρει τους πάντες χωρίς περιορισμούς και απαγορεύσεις», όπως γράφουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Οδός Πανεπιστημίου (19ος-20ός αιώνας) - Ιστορία και ιστορίες», Θανάσης Γιοχάλας και Ζωή Βαΐου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιάννης Σολδάτος: «Ο μεγαλύτερος εχθρός μου είναι ο μικροαστισμός» ή «Το σινεμά ως μαζικό λαϊκό θέαμα έχει σχεδόν τελειώσει»

Βιβλίο / Γιάννης Σολδάτος: «Το σινεμά ως μαζικό λαϊκό θέαμα έχει σχεδόν τελειώσει»

Μια συζήτηση με τον σκηνοθέτη, εκδότη και συγγραφέα της συνοπτικής «Ιστορίας του Ελληνικού Κινηματογράφου» που πρόσφατα επανακυκλοφόρησε εμπλουτισμένη και σε ενιαία μορφή από τις εκδόσεις Αιγόκερως.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Βιβλίο / Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Ο σπουδαίος σκηνογράφος συγκέντρωσε την πολύτιμη σαραντάχρονη εμπειρία του σε ένα δίτομο λεξικό για τη σκηνογραφία, αναδεικνύοντάς την ως αυτόνομη τέχνη και καταγράφοντας την εξέλιξή της στο ελληνικό θέατρο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μ. Αναγνωστάκης «Η χαμηλή φωνή»

Το πίσω ράφι / Μανόλης Αναγνωστάκης: «Τι μένει λοιπόν από τον ποιητή, αν μένει τίποτα;»

Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της δημοσίευση, η προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη «Χαμηλή Φωνή» παρουσιάζεται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, υπενθυμίζοντας τους θεωρούμενους ήσσονες ποιητές μας, όσους έμειναν έξω από κάθε μορφής υψηλή ποίηση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες…

Βιβλίο / Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες

Προδημοσίευση από τα «Αδημοσίευτα», το νέο βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου, όπου ο έμπειρος πολιτικός συντάκτης αποκαλύπτει ιστορίες και παρασκήνια που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της χώρας.
THE LIFO TEAM
Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Βιβλίο / Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Ένας από τους ελάχιστους διανοούμενους στη χώρα, που υπήρξε προνομιακός συνομιλητής του Παπαγιώργη και του Λορεντζάτου. Το τελευταίο του βιβλίο «Το πνεύμα και το τέρας» συνιστά μια ανανέωση του δοκιμιακού λόγου στην Ελλάδα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Για τον Ομάρ Καγιάμ

Ποίηση / «Πίνε, και μη θαρρείς κουτέ, και συ πως είσαι κάτι»: Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1131 ο μεγάλος Ιρανός ποιητής που έγραψε αριστουργηματικά ποιήματα για τη ματαιότητα των πραγμάτων, τη μεγαλοσύνη της στιγμής και το νόμο του εφήμερου.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΤΑΜΟΝ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το πίσω ράφι/ Μαρία Πάουελ «Δεσμά αίματος»

Το πίσω ράφι / «Η ευλογία αλλά και η κατάρα που είναι η οικογένεια»

Η Μαρία Πάουελ, με τη νουβέλα της «Δεσμά αίματος», ζωντάνεψε μια βυθισμένη στη μοναξιά και κυριευμένη από πάθος γυναίκα χωρίς να μαρτυρήσει ούτε ένα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, κι εξερεύνησε ένα θέμα που ίσως δεν θα πάψει ποτέ να μας ταλανίζει, την οικογένεια.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ