Τα Εαρινά

Τα Εαρινά Facebook Twitter
0

 

1. Ποίηση. Πολλά τα ποιητικά πονήματα αυτό τον καιρό. Ίσως το γλυκύ μας έαρ να ευνοεί τη λυρική έκφραση. Ξεχωρίζω τρεις βετεράνους, καίτοι πάντα νέους, ποιητές. Τον στοχαστικό, και κάτοχο ακριβού χιούμορ, Αντώνη Ζέρβα, τον πάντα ορμητικό κι ασθμαίνοντα Γιώργο Κακουλίδη, τον στιλπνό και συγκινητικό Γιώργο Βέη. Πολυσέλιδος ο Καυσοκαλύβης του Ζέρβα (εκδ. Νεφέλη), πολυτονικός, πολύπτυχος. Με βαθιά γνώση των στρωμάτων της ελληνικής γλώσσας, αυτού του ορυχείου. Με χωρατατζίδικη, καίτοι εμφορούμενη από την πίκρα της σοφίας, και από τη σοφία της πίκρας, ανατρεπτικότητα. Θέσφατα κατακρημνίζονται, λοιδορούνται, κατακερματίζονται από την πληθωρική πένα του Ζέρβα. «Μ' ανήμερα ήθη και μισάνθρωπη διάθεση,/ ήγουν, μετά φανών και λαμπάδων,/ θα ξεγελιέται καίγοντας καλύβια». Και: «Η υγεία δεν καταλαβαίνει γρυ,/ το ξέρω εκ πείρας./ Η αρρώστια δίνει φτερά, καμένα,/ κι αυτό εκ συμπαθείας». Και: «Μίλα σιγά μήπως τρομάξουν / κανείς δεν θέλει τη σπηλιά μας // Όλοι τους θέλουν να διαβούν / μια κουταλιά γλυκού στο στόμα».

Ο Κακουλίδης, μετρ της άγριας ασθματικής μπαλάντας, βογκάει, βρυχάται, βουίζει στη Μακάρια Πληγή (εκδ. Γαβριηλίδης), θαρρείς οι λέξεις του σπαρταράνε και σφαδάζουν για να βγει να ουρλιάξει το νόημα: «Πούλησα αίμα / στην ακτή της παιδικής ηλικίας / όπου τα μάταια αιώνια κύματα / προσπαθούσαν να τη συνεφέρουν.// Πούλησα αίμα / στα πουλιά/ στις γυναίκες // στον προφήτη // Ζήτησα ακρόαση από το αηδόνι / το μόνο που γνωρίζει πως είμαι άνεμος».


Ο Βέης ξέρει να θυμάται τους φίλους του, ξέρει να τους τιμάει. Ξεχωρίζει στο βιβλίο του με τον λιτό τίτλο Βλέπω (εκδ. ύψιλον/βιβλία) το μεγάλο του ποίημα για τον μακαρίτη σημαντικό ποιητή Μάριο Μαρκίδη («Γράφοντας τελευταία φορά στον Μάριο Μαρκίδη») και ο ψύχραιμος σπαραγμός του για τον χαμό ενός άλλου φίλου, του Γιάννη Βαρβέρη: «ΕΝΘΥΜΙΟΝ/ "Το ποίημα, καλέ μου, πρέπει να λέει μια ιστορία,/ να έχει αρχή, μέση και φινάλε, έστω έναν υποτυπώδη μύθο,/ κάτι τέλος πάντων / που ν' αφήνει τη γεύση μιας αφήγησης",/ μου έλεγε συχνά τα τελευταία χρόνια ο Γιάννης Βαρβέρης./ Κι είχε δίκιο, όπως πάντα άλλωστε./ Μήπως το κάθε ποίημα που σέβεται τον εαυτό του / δεν είναι μια περιπέτεια στο διηνεκές;/ Μια παρατεταμένη σκιαμαχία με το ανείπωτο,/ ένα οδόφραγμα στη μιζέρια;».

2. Guns without roses. Σχετικά με το βιβλίο που συζητιέται τις τελευταίες ημέρες (Δημήτρης Κουφοντίνας, Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη, εκδ. Λιβάνης): ως προς το ύφος (style), συνδυάζει ό,τι χειρότερο συναντάμε σε κάθε κακογραφία που θέλει να περνιέται για λογοτεχνία (μελό στερεότυπα, συγκινησιακές κορόνες, συναισθηματικές επικλήσεις, εγώ-είμαι-τέκνο-της-ανάγκης-κι-ώριμο-τέκνο-της-οργής). Δείγμα γραφής: «Ποια ήταν η διαδρομή που με έφερε μέχρι εδώ; Ποιος άνεμος; Ποια συγκυρία, ποιο υπόγειο ιστορικό ρεύμα; Πότε έγινα αντάρτης; Ποια ακριβώς στιγμή; Έψαχνα την απάντηση. Κι ύστερα πάλι: Ποια ήταν η 17 Νοέμβρη; Πώς έγινε, γιατί έγινε, πώς αναδύθηκε στην Ελλάδα, τι εξέφραζε, ποια ανάγκη, ποιους πόθους, ποιες ελπίδες; Τώρα το πιτσιρίκι γυρνούσε την κατηφόρα, το ποδηλατάκι κυλούσε δίχως πετάλισμα. Γελούσε ευτυχισμένο, έλαμπε. Κι αυτός ο στριγκός ήχος, κανονικός, περιοδικός, σαν από τριζόνι, σαν από τζιτζίκι, σαν λυγμός, σαν τριγμός, σαν ρολόι ξεχαρβαλωμένο» (σ. 142). Ως προς τα ιδεολογικά, συνδυάζει ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να βγει από την ελληνική Αριστερά: παλικαρισμό, εμμονή στο λαϊκό που γίνεται «πλέρια λαϊκίστικο», όπως στην αδιανόητη φράση: «Στη μικρή μας χώρα, η οργάνωση (η 17Ν) αποτέλεσε ένα γερό αγκάθι μέσα στην μπότα του Σαμ, του γελαδάρη πιστολέρο». Ως προς την περιλάλητη από την εποχή του Μαρξ αντίθεση πόλης/χωριού, βιομηχανικού προλεταριάτου/αγροτιάς και πάει λέγοντας, συναντάμε στη σελίδα. 405 την πιο διαφωτιστική παράγραφο: «Η 17Ν ήταν πια ριζωμένη βαθιά στη λαϊκή ψυχή. Οι ενέργειές της μιλούσαν πλέον την παμπάλαια γλώσσα της αντίστασης, της απόδοσης λαϊκής δικαιοσύνης. Το λαϊκό ένστικτο τις αναγνώριζε, ξεχώριζε την οικεία φωνή που μιλούσε με την υγεία του αντίλαλου του βουνού, μέσα στις φωνές του κάμπου που ήξεραν μόνο να βαυκαλίζουν με το ύπουλο μουρμουρητό της υποταγής». Τέλος, ως προς τον τίτλο: αν μη τι άλλο, θα μπορούσε να αποφευχθεί το copy-paste από 'κείνη την ταινία με τον Τομ Κρουζ: Born on the 4th of July!

radiobookspotting.blogspot.gr/

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ