«Οι ghostwriters του Θεού»: Ποιοι πραγματικά έγραψαν τα ευαγγέλια;

«Οι ghostwriters του Θεού»: Ποιοι πραγματικά έγραψαν τα ευαγγέλια; Facebook Twitter
Ποιοι ήταν οι ανώνυμοι εκείνοι γραφιάδες που συνέβαλαν στη διαμόρφωση αυτών των θεμελιωδών κειμένων του Χριστιανισμού; Εικονογράφηση της Καινής Διαθήκης, 15ος αιώνας.
0

ΠΟΙΟΣ ΕΓΡΑΨΕ ΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ; Με άξονα αυτό το ερώτημα, η θεολόγος και συγγραφέας Καντίντα Μος, επιχειρεί στο νέο βιβλίο της που έχει τίτλο “God’s Ghostwriters” [«Οι ghostwriters του Θεού»] να φωτίσει τις περιπτώσεις των ανώνυμων εκείνων γραφιάδων που συνέβαλαν στη διαμόρφωση αυτών των θεμελιωδών κειμένων του Χριστιανισμού. Στην Επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς τους Ρωμαίους, υπάρχει στο τελευταίο κεφάλαιο η εξής φράση: «Εγώ, ο Τέρτιος, συγγραφέας αυτής της επιστολής, σας χαιρετώ εν Κυρίω».

Υπάρχει η θεωρία ότι ο «Τέρτιος» ήταν πιστός γραμματέας του Παύλου, σύμφωνα όμως με την Μος, η οποία κατέχει την έδρα θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, το όνομα σημαίνει «τρίτος» στα λατινικά, και πιθανώς πρόκειται για τον τελευταίο σε μια σειρά από γραφείς που κατέγραφαν τις αφηγήσεις του Αποστόλου, αλλά ο ίδιος παρέμεινε ανώνυμοι. Γιατί; Επειδή, όπως υποστηρίζει το βιβλίο, ήταν σχεδόν σίγουρα κάποιος εγγράμματος σκλάβος, ένας από τους πολλές χιλιάδες στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία που βρήκαν απασχόληση ως γραφείς και επιμελητές κειμένων.

Υπάρχει μια μακρά παράδοση στον χριστιανισμό που παρουσιάζει τους τέσσερις συγγραφείς των ευαγγελίων ως στενούς συνεργάτες των αποστόλων, οι οποίοι προσλήφθηκαν για να καταγράψουν αναμνήσεις του Ιησού από πρώτο χέρι, πράγμα που έκαναν από πεποίθηση, επιλογή και αγάπη.

Αυτοί οι «αόρατοι» συγγραφείς στρατολογήθηκαν από τους μορφωμένους κατακτηθέντες που είχαν οδηγηθεί στη σκλαβιά και πουλήθηκαν στα παζάρια της αυτοκρατορίας. Κι αν στη συνέχεια αποκτούσαν δικά τους παιδιά, αυτά στέλνονταν σε «σχολεία σκλάβων» για να ακολουθήσουν τα χνάρια των γονιών τους ως στενογράφοι και γραμματείς. Φυσικά, τα επιτεύγματά τους, τα εκμεταλλεύονταν για το δικό τους κέρδος, πρωτίστως εκείνοι που τους κατείχαν.

Κι αν η ρωμαϊκή οικογένεια που τους είχε αγοράσει ως δούλο με την ιδιότητα γραφέα, ασπαζόταν στη συνέχεια τον χριστιανισμό, είτε φανερά είτε κρυφά, όπως έκαναν πολλοί κατά τον πρώτο και τον δεύτερο αιώνα μ.Χ., τότε μπορεί κάλλιστα να είχαν επιστρατευτεί για να καταγράψουν τα λόγια των αποστόλων που διέσχιζαν την αυτοκρατορία, συμπεριλαμβανομένου φυσικά του Παύλου.

Ως αναφορά σε έναν τέτοιο γραφιά, εκλαμβάνει στο βιβλίο της η Μος την λεγόμενη επιγραφή του Αλεξαμένου ή το γκραφίτι του Αλεξαμένου επίσης γνωστό ως το «βλάσφημο γκραφίτι», μια εγχάρακτη παράσταση η οποία βρέθηκε το 1857 στον Παλατινό λόφο της Ρώμης, στους τοίχους ενός τέτοιου σχολείου σκλάβων και χρονολογείται στον δεύτερο αιώνα μ.Χ. Αποτελεί πιθανώς την αρχαιότερη απεικόνιση της σταύρωσης του Ιησού. Το σχέδιο απεικονίζει ένα νεαρό άνδρα να λατρεύει μια σταυρωμένη μορφή με κεφαλή γαϊδάρου.

Το κείμενο της επιγραφής είναι στα ελληνικά και αναγράφει ΑΛΕΞΑΜΕΝΟC CΕΒΕΤΕ ΘΕΟΝ και ενδεχομένως αποτελεί πράξη χλευασμού προς κάποιον Αλεξάμενο, ο οποίος πιθανώς να ήταν πρώιμος Χριστιανός. Στον διπλανό θάλαμο από αυτόν που βρέθηκε η επιγραφή, βρέθηκε και μια δεύτερη γραμμένη στα λατινικά, η οποία αναγράφει Alexamenos fidelis και ερμηνεύεται ως «Ο Αλεξάμενος είναι πιστός» ή Αλεξάμενος ο Πιστός, και πιθανώς πρόκειται για ανταπόδοση στον χλευασμό της πρώτης επιγραφής.

«Οι ghostwriters του Θεού»: Ποιοι πραγματικά έγραψαν τα ευαγγέλια; Facebook Twitter
H επιγραφή του Αλεξαμένου.
«Οι ghostwriters του Θεού»: Ποιοι πραγματικά έγραψαν τα ευαγγέλια; Facebook Twitter
Μια ιχνογράφηση της επιγραφής του Αλεξαμένου.

Στο βιβλίο, αναπλάθεται με φαντασία η ιστορία ενός αγοριού που ονομαζόταν, Αλεξάμενος. Το μέλλον του Αλεξάμηνου, εικάζει η συγγραφέας, διαμορφώθηκε πιθανότατα ως γραμματέας ή γραφέας σε εύπορες ρωμαϊκές οικογένειες που διακρίνονταν μεταξύ εκείνων που είχαν ασπαστεί τον χριστιανισμό. Ίσως μάλιστα να κατέγραψε κάποια από τα μεταγενέστερα χριστιανικά κείμενα.

Υπάρχει μια μακρά παράδοση στον χριστιανισμό που παρουσιάζει τους τέσσερις συγγραφείς των ευαγγελίων ως στενούς συνεργάτες των αποστόλων, οι οποίοι προσλήφθηκαν για να καταγράψουν αναμνήσεις του Ιησού από πρώτο χέρι, πράγμα που έκαναν από πεποίθηση, επιλογή και αγάπη. Κι αν όμως, αντίθετα, ήταν υποδουλωμένα άτομα που δεν είχαν την ευκαιρία να αρνηθούν το συγκεκριμένο έργο;

Το βιβλίο προχωρά το ερώτημα ένα βήμα παραπέρα. Θα μπορούσε ο Ευαγγελιστής Μάρκος, συγγραφέας του παλαιότερου από τα τέσσερα ευαγγέλια, που μεταφέρθηκε σε πάπυρο γύρω στο 70 μ.Χ., και συνήθως λέγεται ότι ήταν το δεξί χέρι του Αγίου Πέτρου, να ήταν ένας εγγράμματος σκλάβος που βρέθηκε να διαμορφώνει την αφήγηση του (αγράμματου ψαρά) Πέτρου σε γραπτή μορφή και συγχρόνως να την εμπλουτίζει είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα με κάποιες από τις δικές του εμπειρίες;

Με στοιχεία από The Guardian

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ