Η πρώτη βιογραφία του Κορνήλιου Καστοριάδη μόλις κυκλοφόρησε

Η πρώτη βιογραφία του Κορνήλιου Καστοριάδη μόλις κυκλοφόρησε Facebook Twitter
0

Η πρώτη βιογραφία του Κορνήλιου Καστοριάδη μόλις κυκλοφόρησε Facebook Twitter
Tο εξώφυλλο της βιογραφίας

 

Αν και για κάποιο παράξενο λόγο δε διδάσκεται στο πανεπιστήμιο, το έργο του φιλοσόφου Κορνήλιου Καστοριάδη συνεχίζει μέχρι σήμερα με υπόγειο τρόπο την πορεία του. Στην βιογραφία του, την οποία υπογράφει ο ιστορικός François Dosse, αποκαλύπτεται η διαύγεια της πολιτικής σκέψης του Καστοριάδη, η οποία ανιχνεύεται πίσω από πολλούς αριστερούς διανοούμενους σήμερα και αναφέρεται στα ζητήματα της αυτονομίας, τη φαντασία ή την χειραφέτηση.

 

Στο πνευματικό τοπίο της Γαλλίας των τελευταίων χρόνων ο Κορνήλιος Καστοριάδης (1922-1997), αποτελεί ειδική περίπτωση. Το παραγωγικό του έργο συνεχίζεται να διαβάζεται και να ξαναδιαβάζεται παρόλο που ο εικονοκλαστικός αυτός φιλόσοφος δεν απολαμβάνει το κύρος των μεγάλων μορφών της γενιάς του όπως ο Ντελέζ, ο Φουκώ, ο Ντεριντά, ο Μπουρντιέ.

 

Ο Francois Dosse, απεικονίζει το προσωπικό και πνευματικό του πλαίσιο του ως μαντείου, ενός σοφού του παρόντος χρόνου που αφιέρωσε τη ζωή του στην ατομική και συλλογική χειραφέτηση, για να "αφυπνίσει τους συγχρόνους του από τον πολιτικό τους ύπνο."

 

Όμως ο Καστοριάδης ήταν το κεντρικό πρόσωπο στη γαλλική πνευματική ζωή στη δεκαετία του '50. Αυτό υποστηρίζει η πρώτη βιογραφία του, γραμμένη από το François Dosse. Ο Καστοριάδης βρέθηκε μακριά από το βήμα στο οποίο επικρατούσε η φιλελεύθερη σκέψη, καθώς η δική του ήταν μια τοποθετημένη πολιτική σκέψη που δίνει μεγάλη σημασία στο ιστορικό και ανθρωπολογικό πλαίσιο. Ήταν ένας από τους διανοούμενους που αντιστάθηκε στην καταδίκη της επαναστατικής προοπτικής σύμφωνα με τον Dosse. Η σκέψη του Καστοριάδη προτείνει ένα δρόμο που στηρίζεται στην αξία των κοινωνικών δεσμών και όχι στη μεγιστοποίηση του κέρδους. Ο Καστοριάδης ήταν πρωτοπόρος της σοβαρής κριτικής του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού. Η ομάδα και το περιοδικό που ιδρύει «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα» ιδεολογικά και πολιτικά ασκεί δριμύτατη κριτική στο σοβιετικό μαρξιστικό μοντέλο, το οποίο χαρακτηρίζει «γραφειοκρατικό καπιταλισμό». Ο Καστοριάδης υπερασπίζεται μια επανάσταση χωρίς εμφύλιο πόλεμο ή αιματοχυσία, με τροποποίηση των κεντρικών θεσμών της κοινωνίας, μέσα από τις δραστηριότητες της κοινωνίας.

 

Η πρώτη βιογραφία του Κορνήλιου Καστοριάδη μόλις κυκλοφόρησε Facebook Twitter
Μια σχετικά σπάνια φωτογραφία: ο Καστοριάδης παίζει πιάνο στο παρισινό διαμερισμά του, rue Alboni, 16ο arrondissement

 

Όλες οι εργασίες του, δαιδαλώδεις, αταξινόμητες, αναπτύσσουν  έναν προβληματισμό σχετικά με τη δυνατότητα δημιουργίας της κοινωνικής και πολιτικής αυτονομίας. Από τη δεκαετία του '50 για να καθορίσει την κοινωνία του αύριο και τον σοσιαλιστικό ορίζοντα, ο Καστοριάδης θεωρητικολογεί με αυτή την έννοια, ως το υπομόχλιο της φιλοσοφίας του: η αυτονομία, η οποία προϋποθέτει την ικανότητα των κοινωνικών φορέων για την αυτο-διαχείριση. Εξ ου και το ενδιαφέρον του στράφηκε στο θέμα της αυτο-οργάνωσης, ιδίως μέσω ενός γόνιμου διαλόγου με το βιολόγο Francisco Varela. Στα μέσα της δεκαετίας του στρέφεται προς την ψυχανάλυση και αυτή τον οδηγεί σε μια καινούργια φιλοσοφική κατανόηση της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του ανθρώπου, η οποία αποτυπώνεται στο κλασικό, πλέον, έργο του «Η Φαντασιακή Θέσμισητης Κοινωνίας» (1975).


Ο Dosse σημειώνει την επιρροή του Καστοριάδη όχι μόνο στο Μάη του 68, αλλά και σε όλα τα φοιτητικά κινήματα της δεκαετίας του 60.

Ο Καστοριάδης παρέμεινε πάντα πιστός στο ιδανικό της χειραφέτησης και το σχήμα της πνευματικής κριτικής.

 

Ο François Dosse, απεικονίζει το προσωπικό και πνευματικό του πλαίσιο του ως μαντείου, ενός σοφού του παρόντος χρόνου που αφιέρωσε τη ζωή του στην ατομική και συλλογική χειραφέτηση, για να "αφυπνίσει τους συγχρόνους του από τον πολιτικό τους ύπνο."

0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ