Ευγενείς μύδροι εναντίον του δημοσιογράφου που αποκάλυψε την ταυτότητα της Έλενα Φεράντε (+ένα γκάλοπ)

Ευγενείς μύδροι εναντίον του δημοσιογράφου που αποκάλυψε την ταυτότητα της Έλενα Φεράντε (+ένα γκάλοπ) Facebook Twitter
Η Φεράντε, προφανώς και δεν επιθυμούσε να γίνει γνωστή η ταυτότητα της, κάτι που ένοχα επαναλαμβάνει στο ρεπορτάζ του και ο Gatti (φωτ.), ο οποίος την αποκάλυψε
2

Σίγουρα οι αποκαλύψεις του ιταλού δημοσιογράφου Claudio Gatti για την πραγματική ταυτότητα της συγγραφέως Έλενα Φεράντε ικανοποίησαν την περιέργεια μίας τεράστιας μερίδας του αναγνωστικού κοινού, που επί 24 χρόνια ακολουθεί τα συγγραφικά της βήματα. Ήταν, όμως, δεοντολογικά ορθή αυτή η επιχείρηση αφαίρεσης της μάσκας από μία γυναίκα που με νύχια και με δόντια, όλο αυτό το διάστημα προστατεύει την ιδιωτικότητα της; Πώς θα αντιδρούσε, παραδείγματος χάριν, ο επίσης μυστικοπαθής Σάλιντζερ σε μία τέτοιου είδους παραβίαση; 

Κι αν πολλοί χειροκρότησαν την ενδελεχή πολύμηνη έρευνα του Gatti, κι αν ακόμη περισσότεροι βρήκαν αδιαμφισβήτητα τα στοιχεία που παρέθεσε στο πολυσυζητημένο άρθρο του στο "New York Review of Books", υπήρξαν και εκείνοι που όχι απλώς εξοργίστηκαν με την εμμονή του δημοσιογράφου με τη Φεράντε, αλλά κυρίως προβληματίστηκαν με την κάπως επιπόλαιη ισοπέδωση κάθε πασσάλου, πάνω στον οποίο η Φεράντε, με προσήλωση, επιμονή, κομψότητα και εχεμύθεια είχε στηρίξει τον λογοτεχνικό της μύθο. 

H δουλειά του Gatti δεν ήταν ακριβώς καύχημα για τη δημοσιογραφία: ούτε δεοντολογικά, ούτε διανοητικά, ούτε καν αισθητικά. Δεν χρειαζόταν να κάνει έρευνα για όλα αυτά που αποκάλυψε. Και το περιοδικό του, απλώς δεν χρειαζόταν να τα δημοσιεύσει.

Η πιο αυστηρή και ταυτόχρονα εποικοδομητική κριτική στην αποκάλυψη του δημοσιογράφου - αλλά και του ίδιου του περιοδικού που δέχθηκε να τη φιλοξενήσει - ήρθε από το "Times Literary Supplement", η άλλη μεγάλη επιθεώρηση για θέματα λογοτεχνίας, με τον ίδιο τον αρχισυντάκτη του να αναπτύσσει επιχειρήματα και ερωτήματα τόσο προς τον δημοσιογράφο, όσο και προς τους ανώτερους του, με τις ευλογίες των οποίων κυκλοφόρησε τελικά το ρεπορτάζ του.

Είμαι ο αρχισυντάκτης του Times Literary Supplement, ενός από τα λίγα εφάμιλλα New York Review of Books, λογοτεχνικά περιοδικά. γι' αυτό ίσως και νομιμοποιούμαι να ρωτήσω: αν ο Gatti ερχόταν σ' εμάς με αυτό το ρεπορτάζ, θα το εκδίδαμε; Εκτιμώ πως η απάντηση μας θα ήταν 'όχι', αν και θα μπαίναμε στον πειρασμό να το σκεφτούμε", γράφει ο αρχισυντάκτης του περιοδικού Stig Abel και συνεχίζει:

"Η αλήθεια είναι πως λύσεις σε αινίγματα και λογοτεχνικούς γρίφους δεν προσφέρονται συχνά. Και φυσικά, όταν δημοσιεύονται φέρνουν κόσμο στα έντυπα και κλικς στα site τους, ας μην κρυβόμαστε. Όμως, ξέρω ότι γράφω περικυκλωμένος από ανθρώπους που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στον κόσμο των βιβλίων, στο σύμπαν των συγγραφέων, ακριβώς επειδή πιστεύουν ότι μια τέτοια ζωή αξίζει τον κόπο, προάγει πολιτισμό. Αν είχε έρθει, λοιπόν, εδώ ο Gatti πιστεύω ότι θα συζητούσαμε για το κείμενο του και νομίζω θα τον ρωτούσαμε τα εξής: τι καλό έχει να προσφέρει μία τέτοια κίνηση στην Έλενα Φεράντε; Τι καλό θα είχε να προσφέρει στο δικό μας περιοδικό; Τι καλό θα προσφέρει στον κόσμο που θα το διαβάσει. Σε όλα αυτά τα ερωτήματα η απάντηση είναι τίποτα. Η Φεράντε, προφανώς και δεν επιθυμούσε να γίνει γνωστή η ταυτότητα της, κάτι που ένοχα επαναλαμβάνει στο ρεπορτάζ του και ο Gatti. Ήταν σαφής ως προς αυτό και έμεινε πιστή σ' αυτό όλα τα προηγούμενα χρόνια. Για την ανωνυμία της υπήρχαν σοβαροί καλλιτεχνικοί λόγοι. Ως επικεφαλής ενός Μέσου που υπερασπίζεται τη σημασία των ανθρωπιστικών σπουδών και της λογοτεχνίας, γνωρίζω εκ προοιμίου ότι θα ήταν καταστροφικό και επιζήμιο να αγνοήσω τα όρια ενός συγγραφέα ή να προχωρήσω σε τέτοιου είδους αποκαλύψεις χωρίς τη συναίνεση του. Επίσης, από πλευράς μου θα φανέρωνε και την αδιαφορία μου για την πολιτική των δύο φύλων, κάτι που η Φεράντε χρησιμοποιεί ως θεματική των βιβλίων της. Έχει μιλήσει για την ανδρική εξουσία και τους τρόπους - βίαιους ή πιο εξευγενισμένους - με τους οποίους, τελικώς, επιβάλλεται".

Λίγο πριν στο άρθρο του ο Abel κατηγορήσει εμμέσως για κρυπτόμενο σεξισμό τον Gatti, προλαβαίνει να επισημάνει ότι είναι σίγουρος ότι δεν ήταν αυτή η πρόθεση του δημοσιογράφου. Όμως... "υπάρχει κάτι λυπηρό εδώ, κάτι χειριστικό απέναντι σε μία γυναίκα συγγραφέα. Ίσως ποτέ δεν μάθουμε τους πραγματικούς λόγους, για τους οποίους η Φεράντε διεκδικούσε με τόσο πάθος την ανωνυμία της, όμως είναι επικίνδυνο να υποθέτουμε ότι αυτοί οι λόγοι ήταν απλοί. Φυσικά και μου είναι εύκολο να τα λέω όλα αυτά τώρα και από τη στιγμή που δεν κληθήκαμε εμείς να αποφασίσουμε, αν θα δημοσιεύσουμε αυτή την έρευνα. Όμως, σε τελική ανάλυση, η δουλειά του Gatti δεν ήταν ακριβώς καύχημα για τη δημοσιογραφία: ούτε δεοντολογικά, ούτε διανοητικά, ούτε καν αισθητικά. Δεν χρειαζόταν να κάνει έρευνα για όλα αυτά που αποκάλυψε. Και το περιοδικό του, απλώς δεν χρειαζόταν να τα δημοσιεύσει".

2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Βιβλίο / Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Η Γαλλίδα συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας γεφυρώνει, με τη μυθιστορηματοποίηση της μνήμης, τη μεγάλη λογοτεχνία, από τον Μαρσέλ Προυστ μέχρι τον σύγχρονό μας Εντουάρ Λουί. Γεννήθηκε σαν σήμερα το 1940.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
ΕΠΕΞΕΡΓ. Παύλος Μεθενίτης «Αμανίτα μουσκάρια»

Το πίσω ράφι / Όταν μια ολόκληρη διμοιρία ανταρτών ξεκληρίστηκε από παραισθησιογόνα μανιτάρια

Στηριγμένο σε πραγματικά γεγονότα, το μυθιστόρημα «Αμανίτα μουσκάρια» του Παύλου Μεθενίτη εξερευνά το ζήτημα των ουσιών ως καταφύγιο αλλά και ως καταστροφή, και μας παρασύρει σ’ ένα ταξίδι ποτισμένο από την ελληνική πραγματικότητα, παραμονές της οικονομικής κρίσης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Βιβλίο / Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Σε ένα νησί που μετρά λιγότερους από 300 μόνιμους κατοίκους, ένα παλιό καραβόσπιτο μεταμορφώθηκε σε ένα καταφύγιο πολιτισμού γεμάτο βιβλία, μουσικές και μικρούς θησαυρούς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

σχόλια

2 σχόλια