“Είναι μια εποχή που γδέρνει τον εαυτό της”

“Είναι μια εποχή που γδέρνει τον εαυτό της” Facebook Twitter
"Εμένα με λένε Γιάννη. Γράφω ποιήματα..."
0

O οίστρος του κακού χασάπη αιματοκύλησε το νόημα. (Και) Ο ποιητής φέρνει τον τρόμο στις κοινωνίες. Ή έστω την αμηχανία. Είναι το μεγάλο ξεβόλεμα, το πρόβλημα που πρέπει να κουκουλωθεί. Η δίψα είναι θρησκεία ολόκληρη κι η νοσταλγία πριόνι. Τίποτα δεν σβήνεται απόλυτα. Παραμένει ένα ελάχιστο, ένα αδιόρατο ίχνος. Ο χρόνος είναι τρισυπόστατος, κι είναι αμαρτία να τον φτωχαίνουμε. Σήμερα (που) γδέρνονται τα πάντα. Αξίες, συνειδήσεις, άνθρωποι. Είναι μια εποχή που γδέρνει τον ίδιο της τον εαυτό. «Γιατί το πρόβλημα, κύριοι, δεν είναι να σώσεις τον κόσμο, αλλά να τον σώσεις την ερχόμενη Πέμπτη».

Ο ποιητής Γιάννης Στίγκας στο LIFO.gr, σε μια συνέντευξη με προμετωπίδα.

Ανάμεσα στις ερωτήσεις παρατίθενται στίχοι από την τελευταία του ποιητική συλλογή “Βλέπω τον κύβο Ρούμπικ φαγωμένο”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μικρή Άρκτος. 

στραβά που σ' έραψα στραβά
στραβά θα με ξηλώσεις.

 

 

Τελικά, ποιος έφαγε τον κύβο Ρούμπικ;

Δεν θα σας απαντήσω. Ο τίτλος της συλλογής είναι γριφώδης. Ας σεβαστούμε τον γρίφο, δηλαδή να μπούμε μέσα του χωρίς καμία έτοιμη απάντηση. Διαφορετικά, θα χάναμε την μισή –και βάλε- μαγεία.

Μη μου γρυλίζεις ρε
εγώ μπορώ και μ’ ένα bic
να γίνομαι κανένας. (Κύκλωπας)

Η γραφή απαιτεί εκμηδένιση;

Σαφέστατα. Απόλυτη εκμηδένιση κάθε ματαιοδοξίας, πόζας, μελούρας, σοβαροφάνειας, ακαδημαϊκής αποβλάκωσης, ο κατάλογος είναι μακρύς. Η ποίηση δεν τα σηκώνει αυτά. Είναι ζόρικη. Θέλει γυμνότητα. Θέλει αίματα.

η δίψα
δεν είναι καύλα
να σου τη σβήνει άλλος
είναι θρησκεία ολόκληρη
-αλλά ας μη μιλήσουμε καλύτερα γι’ αυτά-
το τι δεν κάνεις στις παρθένες
αυτό κι αν είναι θρυλικό. (Ο Δράκουλας)

Χρειάζεται να σβήνεται η δίψα; Πού πηγαίνει η δίψα όταν σβήνεται;

Θέλω η δίψα να παραμένει δίψα. Γιατί είναι κινητήριος δύναμη. Αφήστε που πιστεύω ότι τίποτα δεν σβήνεται απόλυτα. Παραμένει ένα ελάχιστο, ένα αδιόρατο ίχνος. Αν όμως κάνω λάθος και τα πράγματα, εν τέλει, σβήνονται απόλυτα, τότε δεν με νοιάζει πού πάνε.

Πρώτα οι ουλές,
λίγο μετά ο έρωτας.
Μάλλον, μας βάλαν την καρδιά ανάποδα. (Η νύφη του Φράνκενσταϊν)

Μπορεί να υπάρξει έρωτας χωρίς τραύμα;

Ο Ρίτσος γράφει ότι καθένας πορεύεται μόνος του στον έρωτα, στην δόξα και στον θάνατο. Κι επειδή συμφωνώ απόλυτα μαζί του, θα σας απαντήσω αυστηρά προσωπικά. Ότι έχω μια αξιοθαύμαστη ικανότητα επούλωσης. 

Γιατί τόσες ραφές χωρίς κανένα σχέδιο
ένα της πλάκας ή
ένα δικό μου όνομα
-ας γράφατε
μονάχα τ’αρχικά έστω μια τρίλιζα
(στο ύψος της καρδιάς)
-κι έννοιας σας, κύριε-
γνωρίζω εγώ να χάνω. (Φράνκενσταϊν ή Καλύτερα άτιτλο)

Πώς μπορεί κανείς σήμερα να μην αλλοτριωθεί και να ‘χει ένα "δικό του όνομα";

Πάλι μόνο προσωπικά μπορώ να απαντήσω. Εμένα με λένε Γιάννη. Γράφω ποιήματα.

Είναι ο ποιητής ένας άλλος Φρανκενστάιν;

Και βέβαια είναι. Ο κατ’ εξοχήν Φρανκενστάιν. Γιατί φέρνει τρόμο στις κοινωνίες, αν όχι τρόμο, τουλάχιστον αμηχανία. Ο ποιητής είναι το μεγάλο ξεβόλεμα, το πρόβλημα που πρέπει να κουκουλωθεί. Είναι ασύμφορος. Μιλάω για κοινωνίες μικροαστικές σαν την δική μας. Αν δεν συμφωνείτε με την παραπάνω προσέγγιση, τότε κρατήστε το εξής : Ότι, όπως κι ο Φρανκενστάιν, ο ποιητής φέρει κάποιες ουλές.  Άλλες φανερές, άλλες κρυφές. Εγώ έχω μία στο αριστερό μου μάγουλο, αφήνω γένια και δεν πολυφαίνεται.

 
 
γιατί από ‘δω και κάτω
αρχίζει η ιστορία με τα λέπια
με τη σφιχτή σου παρθενιά
τον πόνο του παράξενου
Πάλι καλά
πάλι καλά
αλλιώς θα σ’ έπαιρνε ο Ηλίας
ο Μπάμπης
ο Γεράσιμος
θα ‘κανες τέσσερα παιδιά
δουλειά στο σούπερ μάρκετ
από Δευτέρα ως Σάββατο
την Κυριακή να βγαίνουν οι ρυτίδες
τα περιττά κιλά
το θάμπωμα
Ποιος ναυτικός θα σ’ ήθελε, μωρή;
θα νοσταλγούσες τρομερά τη θάλασσα
κι η νοσταλγία
είναι πολύ πριόνι
μάτια μου
θα σ’ έκοβε στα δυο συνοπτικά
χωρίς πελάγη κι επιμύθια
και χρατς
και χρουτς
και τέλος. (Γοργόνα ή ο Γεράσιμος)

Πώς ξεφεύγει κανείς από την ξέρα της νοσταλγίας;

Δεν νοσταλγώ σχεδόν ποτέ –ή μάλλον καλύτερα- γυρίζω την πλάτη μου στην όποια νοσταλγία. Δεν αρνούμαι το παρελθόν –αλλά πώς να το κάνουμε- ο χρόνος είναι τρισυπόστατος, κι είναι αμαρτία να τον φτωχαίνουμε. Προτιμώ τα ανοιχτά πελάγη, για χάρη ενός διαρκούς γίγνεσθαι. Για τα μεγάλα βάθη.

Πρώτη φορά
βλέπω ορίζοντα
να γδέρνεται
(από μόνος του)
πατόκορφα
Εντός ελάχιστων λεπτών
Ακολουθεί η Αθήνα. (Ο αόρατος άνθρωπος ή Σχέδιο για μια επανάσταση)

Είναι μια εποχή που το νόημα γδέρνεται πατόκορφα; 

Γδέρνονται τα πάντα. Αξίες, συνειδήσεις, άνθρωποι. Είναι μια εποχή που γδέρνει τον ίδιο της τον εαυτό. Αυτό από μόνο του είναι ένα νόημα. Ματοβαμμένο μεν, αλλά νόημα. Είναι ο οίστρος του κακού χασάπη. Η ανθρωπότητα το έχει ξαναζήσει.  Πρέπει- πάση θυσία- να το γκρεμίσουμε. Δεν ξέρω πώς. Ξέρω γιατί. Τα λέει κι ο Ρίτσος: «Ο κόσμος είναι πλουσιότερος από τους εκμεταλλευτές του». Από την άλλη, όποτε σκέφτομαι αυτά τα πράγματα, με στοιχειώνει ο στίχος του Λειβαδίτη: «γιατί το πρόβλημα, κύριοι, δεν είναι να σώσεις τον κόσμο, αλλά να τον σώσεις την ερχόμενη Πέμπτη». Σήμερα που σας γράφω είναι Δευτέρα, μέχρι την Πέμπτη δεν περιμένω και πολλά. Ευτυχώς, οι Πέμπτες θα συνεχίσουν να έρχονται, τουλάχιστον έτσι ελπίζω. 

Ο Γιάννης Στίγκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Σπούδασε ιατρική. Το 2004 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Η αλητεία του αίματος. Ακολούθησαν οι ποιητικές συλλογές: Η όραση θ’ αρχίσει ξανά, (2006, Κέδρος), Ισόπαλο τραύμα (2009, Κέδρος), Ο δρόμος μέχρι το περίπτερο (2012, Μικρή Άρκτος), Βλέπω τον κύβο Ρούμπικ φαγωμένο (2014, Μικρή Άρκτος). Έχει συμμετάσχει σε διάφορα διεθνή φεστιβάλ ποίησης. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά, αγγλικά, ισπανικά, σουηδικά, βουλγάρικα και σέρβικα.

 

 

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM
«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Βιβλίο / Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της εποχής μας. Στη συνέντευξή της στη LifO δίνει (ανάμεσα σε άλλα) οδηγίες για το γράψιμο και τη ζωή, τη γνώμη της για τον Πλάτωνα αλλά και για την αξία των συμβολικών μύθων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Βιβλίο / Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Στο νέο βιβλίο του, που κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ρόμπι Ρόμπερτσον, ο ηγέτης του θρυλικού συγκροτήματος The Band, μιλάει για όσα έζησε με τον διάσημο σκηνοθέτη και κολλητό του στο ηδονιστικό Χόλιγουντ της δεκαετίας του '70.
THE LIFO TEAM
Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Βιβλίο / Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Τα έργα-σταθμοί της λογοτεχνίας, από την υψηλή ποίηση μέχρι τη μυθοπλασία, ανέκαθεν αποτύπωναν τα ακραία σημεία των καιρών, γι’ αυτό είναι επίκαιρα. Παραθέτουμε τέσσερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που βγήκαν πρόσφατα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ζοζέ Σαραμάγκου: Η ζωή ενός αντισυμβατικού συγγραφέα

Βιβλίο / Ζοζέ Σαραμάγκου: «Πιστεύω πως ό,τι είναι να γίνει δικό μας, θα φτάσει τελικά στα χέρια μας»

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο σπουδαίος Πορτογάλος λογοτέχνης που ξεκίνησε να γράφει για να δοκιμάσει «τι στ’ αλήθεια μπορεί ν’ αξίζει ως συγγραφέας» και έφτασε να πάρει Νόμπελ Λογοτεχνίας.
ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥΡΚΑΚΟΥ
Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο όπου θερίζει το Aids

Βιβλίο / Ο ξεχασμένος «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη κυκλοφορεί ξανά

Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο που τον θερίζει το AIDS. Μια τολμηρή ματιά την Αθήνα των ’90s μέσα από το απελπισμένο στόρι δύο γκέι εραστών. Ο «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη ήταν εκτός κυκλοφορίας για τρεις σχεδόν δεκαετίες. Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί ξανά.
M. HULOT
Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Βιβλίο / Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Ο ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Antifa», που εγκατέλειψε πρόσφατα οικογενειακώς τις ΗΠΑ εξαιτίας απειλών που δέχτηκε για τη ζωή του, μιλά για την αμερικανική πολιτική σκηνή και για το αντιφασιστικό κίνημα σήμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ