Ποιητής σε κρίση

Ποιητής σε κρίση Facebook Twitter
0

Aφού για χρόνια πολλά περιπλανήθηκε στα πεδία της κοινωνιολογίας, της φιλοσοφίας, της θεωρίας της επικοινωνίας, της γραφής και της αποδόμησης, στον ανθηρό, μ’ άλλα λόγια, χώρο μιας σκέψης όπου ο πολιτικός διάλογος κι η προσωπική αγωνία ψάχνουν απεγνωσμένα ένα διανοητικό μοντέλο που να ταιριάζει στη μεταμοντέρνα συνθήκη, ο Γιώργος Βέλτσος επέστρεψε για ν’ αφοσιωθεί στη σαφώς πιο φιλόξενη περιοχή της τέχνης. Της τέχνης του λόγου, εννοείται. Και δη της ποίησης, που αποτελεί τα τελευταία χρόνια, αν όχι την αποκλειστική ασχολία του, οπωσδήποτε το μείζον έργο του.

Στην αρχή, οι άλλοι της συντεχνίας, του κύκλου των «χαμένων ποιητών», αντιμετώπισαν την ποίηση του Γιώργου Βέλτσου με δυσπιστία - πιθανόν δικαιολογημένη, απ’ τη στιγμή που αυτός, ένας παθιασμένος αναγνώστης, πανεπιστημιακός καθηγητής και συνομιλητής σπουδαίων διανοούμενων και καλλιτεχνών, θα μπορούσε να γράψει πρόζα ή ποίηση με την ευκολία που του επιτρέπει το παθιασμένο, πληθωρικό ταμπεραμέντο του.

Ήταν το 1993 όταν πρωτοκυκλοφόρησε το πρώτο θεατρικό του (Camera degli Sposi) κι η πρώτη ποιητική συλλογή του (Σύμβολα). Στα χρόνια που ακολούθησαν, η ομολογημένη αγάπη του για τον κόσμο του θεάτρου και τις επικοινωνιακές δυνατότητες του σκηνικού γεγονότος οδήγησε σε δυο σπουδαία έργα (Χώματα και Αναγγελία) και σε 2-3 ακόμη κείμενα, στα οποία η δυνατότητα σκηνικής αναπαράστασή τους εμπεριέχεται εν είδει γενετικής πληροφορίας. Σ’ αυτά τα τελευταία περιλαμβάνω τον Θάλαμο του 2010, κείμενο κατάλληλο για τον τολμηρό σκηνοθέτη που θα θελήσει ν’ αναμετρηθεί με το μη παραστάσιμο ενός κειμένου-διακειμένου, ενός «έργου πολλών γραφών και υπογραφών» (Χάρης Ράπτης), που ωστόσο αναπνέει επειδή το βίωμα (άλλως, η πλούσια ζωή που έζησε ο συγγραφέας, όχι μόνο με το πνεύμα αλλά και με το σώμα του) εμβολιάζει τις λέξεις με το υγρό πυρ του πάθους του - και με τις δύο έννοιες της λέξης. Ένα ακόμη μονόπρακτο με τρία πρόσωπα είναι σχεδόν έτοιμο, που σημαίνει ότι το θέατρο παραμένει ένας χώρος υποδοχής που ενδιαφέρει τον Γιώργο Βέλτσο, που τον ψάχνει, αβέβαιος ακόμη για τις ισορροπίες που απαιτεί.

Με την ποίηση τα πράγματα υπήρξαν διαφορετικά. Όταν κατάλαβε ότι, ναι, ένας στίχος μπορεί να χωρέσει εξίσου τα βιωμένα και τα γραμμένα και να σηκώσει το αδιέξοδο της θεωρίας σε μια γραμμή, ο Γιώργος Βέλτσος «αποποιήθηκε» χωρίς πολλή σκέψη τις άλλες ιδιότητές του, για να διεκδικήσει αυτήν του ποιητή. Και, περιέργως πώς, στον ποιητικό του λόγο είναι πιο καίριος, πιο ανοιχτός, πιο οικείος στο δυνάμει κοινό του απ’ ό,τι υπήρξε ποτέ στον υπόλοιπο, συγγραφικό του βίο. Η μικρή φόρμα έχει ανάγκη την αλήθεια κι αυτό ο Γ.Β. το ξέρει καλά και το τιμά.

Η ποίησή του παίζει με μορφές και δομές, με την εκπληκτική ευελιξία του ανθρώπου που γνωρίζει τόσο καλά τη γλώσσα, ώστε να μπορεί να τη χρησιμοποιεί από την καλή κι από την ανάποδη, και με τη διανοητική ελευθερία που του επιτρέπει να ζευγαρώνει τους πιο (φαινομενικά) αντίθετους χώρους και τρόπους. Τους κλασικούς με τους εκπροσώπους της πιο πρόσφατης πρωτοπορίας, την κυριολεξία με τη συνειρμική ελευθερία - ο ίδιος πάντα μοντερνιστής, ωστόσο.

Πλην όμως, η περίοδος που ζούμε είναι πολύ σκληρή για ποιητές. Και γι’ αναγνώστες ποίησης, επίσης. Οπότε, το παλιό ερώτημα του Φρειδερίκου Χαίλντερλιν «Τι χρειάζονται οι ποιητές σε χαλεπούς καιρούς;» («Κι οι ποιητές τι χρειάζονται σ’ έναν μικρόψυχο καιρό;», αν προτιμάτε την απόδοση του Σεφέρη) επανέρχεται πιο κρίσιμο από ποτέ. Δεν αφήνει τον ποιητή Γιώργο Βέλτσο να ησυχάσει.

Στις 20 Οκτωβρίου, λοιπόν, στο Μέγαρο Μουσικής (αίθουσα Δημήτρης Μητρόποπουλος), ο Γ.Β. θα επιχειρήσει μια απάντηση. Θα σταθεί στη σκηνή και θα διαβάσει μέρος από την ποιητική σύνθεσή του «Ρημάζει», υπό την «προστασία» ενός μεγάλου έργου του φίλου του Χρόνη Μπότσογλου και με συνοδεία πρωτότυπης μουσικής του Γιώργου Κουμεντάκη (σε σκηνοθετική φροντίδα Ρούλας Πατεράκη).

Η ουδέτερη διατύπωση του τίτλου, «Ρημάζει», δηλώνει αυτό που ζει-από-το ρήμα (ρημα-ζει), από τον λόγο και συγχρόνως μια κατάσταση κατάρρευσης. Του ποιητή; Μπορεί. Της χώρας; Σίγουρα. Γι’ αυτό και ο Γ.Β. θα μιλήσει στη συνέχεια για το πολιτικό συμφραζομενο της ποίησής του, επιχειρώντας να εξηγήσει τον ρόλο του ποιητή σε «μικρόψυχο καιρό». Στις 19:00, είσοδος ελεύθερη.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο takis ξεκίνησε από το Κιάτο και έφτασε στα κορυφαία θέατρα του κόσμου

Θέατρο / Ο takis ξεκίνησε από το Κιάτο και έφτασε στα κορυφαία θέατρα του κόσμου

Έχει υπογράψει μερικά από τα πιο τολμηρά ανεβάσματα των τελευταίων ετών. Έφτασε στην πεντάδα υποψηφιοτήτων των Διεθνών Βραβείων Όπερας 2025. Ποιος είναι ο ταλαντούχος Έλληνας σκηνογράφος και ενδυματολόγος;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Βιβλίο / Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Ο σπουδαίος σκηνογράφος συγκέντρωσε την πολύτιμη σαραντάχρονη εμπειρία του σε ένα δίτομο λεξικό για τη σκηνογραφία, αναδεικνύοντάς την ως αυτόνομη τέχνη και καταγράφοντας την εξέλιξή της στο ελληνικό θέατρο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιάννης Τσουμαράκης: «Στον Οιδίποδα βρίσκουμε τον Έπσταϊν και τους βιασμούς παιδιών»

Θέατρο / Γιάννης Τσουμαράκης: «Στον Οιδίποδα βρίσκουμε τον Έπσταϊν και τους βιασμούς παιδιών»

Με το βραβείο Χορν στις αποσκευές του αλλά και την ερμηνεία του στο ρόλο του Πολυνείκη στον Οιδίποδα του Ρόμπερτ Άικ, ο νεαρός ηθοποιός βρίσκεται ήδη «στον καλό δρόμο». Βραβεία, σημαντικοί ρόλοι, το θέατρο σήμερα. Πώς τα βλέπει όλα αυτά;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Λούλης: «Ανήκω στη γενιά που δούλεψε σε ένα κακοποιητικό θέατρο»

Θέατρο / Χρήστος Λούλης: «Ανήκω στη γενιά που δούλεψε σε ένα κακοποιητικό θέατρο»

25 χρόνια πριν, συμμετείχε στην παράσταση «Καθαροί πια» που σκηνοθέτησε ο Λευτέρης Βογιατζής. Σήμερα επιστρέφει στο σκληρό έργο της Σάρα Κέιν, έχοντας διαγράψει μια πορεία γεμάτη πρωταγωνιστικούς ρόλους. Τι τον κρατά ακόμα στο θέατρο; Πώς άλλαξε η δουλειά του; Τι θυμάται από τους παλιούς δασκάλους; Πώς ερωτεύτηκε ξανά το θέατρο; Ο σπουδαίος ηθοποιός μιλά για όλα στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Εικαστικά / Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Από την έκθεση με τις φωτογραφίες της Φρίντα Κάλο μέχρι τις άπειρες συναυλίες: Αυτά τα 22 events αξίζουν την προσοχή σας στην αγαπημένη πόλη της Θεσσαλονίκης.
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ, ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ & ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ
Βαγγέλης Μουλαράς: «Θέλω ο κόσμος να ξεχνιέται κι εγώ να είμαι πιο αληθινός από ποτέ»

Θέατρο / Βαγγέλης Μουλαράς: «Θέλω ο κόσμος να ξεχνιέται»

Ο stand-up κωμικός μιλά για τη μετάβαση από το «Δέκα με τόνο» στη νέα του παράσταση, για την ελευθερία της σκηνής, για τις κόντρες της κοινότητας των κωμικών, για την «τυραννία του hook» στα social και για τον μύθο του cancel στην Ελλάδα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους πιο ελεύθερη από ποτέ

Θέατρο / Η Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους πιο ελεύθερη από ποτέ

Κατήγγειλε δημόσια τη σεξουαλική παρενόχληση που υπέστη στο θέατρο, φέρνοντας στη Δικαιοσύνη την πιο πολύκροτη υπόθεση του ελληνικού MeToo. Σήμερα σκηνοθετεί και παίζει στο θέατρο, ενώ ο τηλεοπτικός της ρόλος διαφέρει πολύ απ' ό,τι έχει κάνει ως τώρα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Cleansed: Πώς μπορεί αυτό το έργο ακραίας βίας να μιλά για την αγάπη; 

Θέατρο / Ένα έργο ακραίας βίας. H Σάρα Κέιν έλεγε πως είναι μια ιστορία αγάπης

Το κοινό λιποθυμά ή φεύγει από τις αίθουσες. Οι κριτικοί διχάζονται για την αξία του. Στην Ελλάδα, φέτος, μετά το ανέβασμα του «Cleansed» το 2001 από τον Λευτέρη Βογιατζή, θα έχουμε την ευκαιρία να το δούμε ξανά σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά. Ποια είναι ιστορία του; Τι κρύβεται πίσω από την τόση βία;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λένα Παπαληγούρα

Θέατρο / Λένα Παπαληγούρα: «Όταν έχεις δυο παιδιά μαθαίνεις να κάνεις οικονομία δυνάμεων»

Η συνεργασία της με τον Τόμας Οστερμάιερ στον «Εχθρό του λαού», η ζωή με τα δυο της παιδιά, η δύναμη που χρειάζονται οι γυναικες σε έναν κόσμο που συχνά τις αδικεί. Μία από τις πιο αξιόλογες ηθοποιούς της γενιάς της μιλά για όλα στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ευαγγελία Ράντου χόρεψε με τους καλύτερους. Τώρα θέλει να δει το νησί της να χορεύει

Χορός / Η Ευαγγελία Ράντου χόρεψε με τους καλύτερους. Τώρα θα κάνει το νησί της να χορεύει

Η διακεκριμένη χορεύτρια επέστρεψε στην Κέρκυρα, ίδρυσε το Garage21 και διοργανώνει το ION_on move, ένα φεστιβάλ που φιλοδοξεί να μεταδώσει στην κοινότητα την αγάπη για τον σύγχρονο χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης: «Μοιράσου το τραύμα, αλλιώς δεν θα φύγει»

Θέατρο / Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης: «Πώς να κάνεις το τραύμα, ουλή»

Με αφορμή τον ρόλο του ως ενός θύματος βιασμού που ζητά δικαίωση σε ένα «ναρκοθετημένο» δικαστήριο, o ηθοποιός μιλάει για τον τρόπο που προσέγγισε τη σεξουαλική βία σε μια παράσταση δύσκολη, αλλά και «μοιρασιάς».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ