Tso: η βυζαντινή μουσική, το τραπ και η σύγχρονη electronica όπως δεν τα έχεις ξανακούσει Facebook Twitter
Τις προάλλες είχα ένα heart break, πήγα στο πιάνο, έπαιξα τα τρία τέσσερα ακόρντα που ξέρω και έγραψα ένα λυπητερό τραγούδι. Φωτ.: Μαρία Κουτρουμπή

Tso: «Δεν με έχωσε η μάνα μου κάπου, ούτε ήταν διάσημη η γιαγιά μου»

0

Το πρώτο τραγούδι του Tso που άκουσα ήταν το «Min kles», ένα περίεργα θλιμμένο κομμάτι με autotune που ακουγόταν σαν προσευχή, ένας R&B ύμνος (κυριολεκτικά) που πατούσε σε μια μελωδία που θύμιζε βυζαντινή μουσική. Όλο το EP με τον κωδικοποιημένο τίτλο «3598» ήταν κάτι αλλόκοτο, τουλάχιστον για την ελληνική μουσική: ήταν λαϊκό και δεν ήταν, ήταν πειραματικό αλλά και απόλυτα σημερινό με έναν τρόπο εντελώς δικό του, είχε λυγμό και την ψηφιακή μελαγχολία του autotune. To «Simera se eida», με μια εισαγωγή που θύμιζε το ρεφρέν του «Zombie» των Cranberries, διασκευασμένο από την Arca, ήταν ένα απίστευτο κομμάτι, αλλά δύσκολο για το μεγάλο κοινό. Μετά o Tso ξαφνικά έγινε πιο εξωστρεφής, τουλάχιστον μουσικά, γιατί ήρθε η επιτυχία με την Tamta, το «Mixtape» και το «STIN IYIA MAS» με τη Μαρίνα Σάττι και όλα άρχισαν να βγάζουν κάποιο νόημα, γιατί, όντως, ο Tso είναι μια κατηγορία από μόνος του και μοναδική περίπτωση στην ελληνική (και όχι μόνο) μουσική. Το χαρμάνι που δημιουργεί έχει συστατικά που δύσκολα τολμάει κάποιο άτομο να συνδυάσει και το άλμπουμ του, το οποίο θα κυκλοφορήσει σε τρεις μήνες, είναι ένα αριστούργημα της σύγχρονης ποπ με κομμάτια που ξεκινούν από την «πειραγμένη» βυζαντινή μουσική και φτάνουν μέχρι τα «έξω καρδιά» τραγούδια που θα μπορούσαν να σαρώσουν στα κλαμπ και τα sound systems των αυτοκινήτων, με τσαγανό και «αλητεία», αλλά και με αφοπλιστικά ειλικρινείς στίχους και έντονο συναίσθημα. Το πρώτο single του, «ZOMETSO», στη νεοϊδρυθείσα εταιρεία KIKI MUSIC δίνει μια γεύση από αυτά που θα ακολουθήσουν, αν και δεν είναι εντελώς ενδεικτικό – τα καλύτερα έρχονται!  

Προσπαθούσα να βάλω τον εαυτό μου πίσω από μια μάσκα, να κρύψω αυτό που είμαι, κι αυτό με κρατούσε πίσω καλλιτεχνικά γιατί ήθελα να κάνω κάτι πολύ exquisite, πολύ wow, πολύ… ψαγμένο. Δεν με άφηνα να γίνω λίγο πιο «ξεφτιλέ ολέ», όπως ήμουν κατά βάση όταν μεγάλωνα.

«Γεννήθηκα στο Κορωπί, μια βιομηχανική περιοχή όπου συνυπάρχουν Αρβανίτες και καταυλισμοί Ρομά, εκεί μεγάλωσα», λέει. «Μικρός θεωρούσα τον εαυτό μου “προνομιούχο” γιατί οι γονείς μου είχαν την οικονομική άνεση να με στείλουν σε ιδιωτικό δημοτικό. Μετά, στο γυμνάσιο, πήγα σε δημόσιο σχολείο και εκεί κατάλαβα τι εστί αληθινή κοινωνία, έξω από τη φούσκα του ιδιωτικού. Παρότι οι γονείς μου είναι λαϊκοί άνθρωποι –η μαμά μου δουλεύει στην εκπαίδευση, είναι φιλόλογος, και ο μπαμπάς μου είναι ιδιωτικός υπάλληλος–, είχαν πολύ υψηλά στάνταρ και μου έχουν προσφέρει διάφορα ερεθίσματα. Κάναμε πολλά ταξίδια, ήρθα σε επαφή με διαφορετικούς πολιτισμούς από μικρή ηλικία και είχα πρόσβαση σε ξένες γλώσσες. Ο αδερφός μου, που πλέον είναι δικηγόρος, ήταν πάντα πολύ καλός μαθητής και καλός στον αθλητισμό, εγώ ήμουν καλός στη ζωγραφική και στα καλλιτεχνικά κι έγραφα τραγούδια από το δημοτικό, αλλά ήμουν “αναγκασμένος” να ακολουθήσω τα βήματα του αδερφού μου. Οι συνθήκες στην οικογένειά μου δεν ευνοούσαν πολύ την καλλιτεχνική μου φύση, οπότε, μετά, όταν άρχισα να ψάχνω την τέχνη, πέρασα όλες τις περιόδους της ανακάλυψης μόνος μου ουσιαστικά. Μπήκα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και σπούδασα κινηματογράφο στην Καλών Τεχνών. Μετά έκανα μάστερ στη σκηνοθεσία· έχω κάνει και μια μικρού μήκους ταινία, το “Καληνύχτα Μάρα”, το 2023, που πήγε σχετικά καλά και ήταν στο Directors' Next Gen στο Cinobo. Έφτιαχνα πολλή μουσική από μικρός, αλλά δεν τη δημοσίευα, και αργότερα, που ανέβασα κάποια πράγματα, τα κατέβασα γιατί κρίντζαρα, ωστόσο θεωρώ ότι με έχουν βοηθήσει να φτάσω εδώ που είμαι σήμερα.

Tso: η βυζαντινή μουσική, το τραπ και η σύγχρονη electronica όπως δεν τα έχεις ξανακούσει Facebook Twitter
Είμαι μαζόχα, I guess. Φωτ.: Steve Tsigaras

Στο πανεπιστήμιο ξεκίνησα να φτιάχνω μουσική μόνος μου. Μετά, δυο γνωστοί μου μού έστελναν παραγωγές και άρχισα να πειραματίζομαι. Αργότερα πέρασα περιόδους που κάποιος παραγωγός με αναλάμβανε και μετά με παρατούσε, μέχρι που ξεκίνησα να το ψάχνω μόνος μου με type beats από το YouTube, έτσι σε κάποια φάση το 2021 με βρήκε στο Facebook ο TEO.x3. Είχα κάνει post τότε το “Crucify me”, παλιό, κατεβασμένο πλέον τραγούδι μου απ’ το Internet, για το οποίο είχα κάνει και βιντεοκλίπ. Μου έστειλε ένα μήνυμα που έλεγε “μου αρέσεις πάρα πολύ, έχεις potential, αλλά έχεις χάλια παραγωγές, έλα να το δουλέψουμε και να κάνουμε ένα project μαζί”. Από τότε δεν έχουμε σταματήσει να δουλεύουμε μαζί.

Στο σπίτι που μεγάλωσα ακούγαμε κατά κύριο λόγο ποπ. Του μπαμπά μου του αρέσουν τα πανηγύρια, τα δημοτικά, τέτοια, τα οποία με έχουν βοηθήσει επίσης πάρα πολύ με έναν τρόπο, αν σκεφτείς πως ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια που έχω γράψει, ως στιχουργός, είναι το “STIN IYIA MAS” της Μαρίνας Σάττι. 

Ένα τραγούδι που θυμάμαι να ακούμε στο σπίτι είναι το “Sex” της Κοκκίνου. Είχαμε ένα έπιπλο για την τηλεόραση που είχε και θέση για woofer κι επειδή ήμουν μικρούλης, έμπαινα κι έβαζα το CD στη διαπασών. Θεωρώ ότι το λαϊκό το έχω στις ρίζες μου, αλλά από μόνος μου είμαι φουλ ποπ, ανήκω στη γενιά που μεγάλωσε με το queerness της Lady Gaga, είχαμε αυτά τα ερεθίσματα. Μετά άκουγα indie pop τύπου Lana del Rey, Marina and the Diamonds, FKA Τwigs, και όταν μπήκα στο πανεπιστήμιο άρχισα να ακούω ηλεκτρονική και techno. Εκεί άλλαξα κάπως, πήρα πιο πολλά underground ερεθίσματα, γιατί ως τότε ήμουν φουλ commercial. Και θεωρώ ότι εκεί κάπου το ’χασα κιόλας λίγο, γιατί θεωρούσα ότι ήμουν πιο εναλλακτικός απ' ό,τι είμαι στ’ αλήθεια. Δηλαδή, μέσα μου έχω μεγαλώσει full on με ποπ, και αυτό είμαι κατά βάθος.

Όταν ήμουν 19-20 χρονών και ξεκίνησα να μπαίνω σε στούντιο και να γράφω, δηλαδή να μην το κάνω μόνος στο σπίτι μου, έλεγα “ας κάνουμε ένα τραγούδι τύπου Sevdaliza, FKA Τwigs”, αλλά μετά συνειδητοποίησα ότι αυτό μου στερούσε την ταυτότητά μου. Και όταν πήγα να ζήσω στη Γερμανία, σκέφτηκα ότι έπρεπε να αποφασίσω ποιος είμαι, τι θέλω να εκφράσω με τους στίχους μου, με τη θεματολογία μου, με τον ήχο μου, γιατί οι προσπάθειες να κάνω κάτι που δεν ήμουν εγώ με έκαναν να κριντζάρω. Έθετα όρια στον εαυτό μου και θεωρούσα ότι έπρεπε να είμαι underground καλλιτέχνης, γιατί σκεφτόμουν τι θα πει η παρέα που άραξα μια φορά σε ένα ξενύχτι, τι θα πουν οι experimental DJs στο Βερολίνο και καλλιτέχνες φίλοι μου που ήταν φουλ ψαγμένοι. Κι έτσι προσπαθούσα να βάλω τον εαυτό μου πίσω από μια μάσκα, να κρύψω αυτό που είμαι, κι αυτό με κρατούσε πίσω καλλιτεχνικά γιατί ήθελα να κάνω κάτι πολύ exquisite, πολύ wow, πολύ… ψαγμένο. Δεν με άφηνα να γίνω λίγο πιο “ξεφτιλέ ολέ”, όπως ήμουν κατά βάση όταν μεγάλωνα.

Κι επειδή κατάλαβα λίγο πώς λειτουργεί η φάση στη μουσική και το έψαξα, είπα “τι έχεις να πεις στα τραγούδια σου; Είσαι hopeless romantic; Ωραία, γράφεις για έναν γκόμενο που δεν υπάρχει, που δεν σε θέλει, αλλά εσύ το ζεις στο κεφάλι σου, ενώ αυτό δεν είναι η αλήθεια. Πώς περιμένεις να ταυτιστεί ο κόσμος;” Έτσι ξεκίνησα πριν από δύο χρόνια να φτιάχνω το άλμπουμ μου, που θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο, στο οποίο αποφάσισα να πω την ιστορία μου με ειλικρίνεια, τι έχει συμβεί στη ζωή μου, να μιλήσω για το sexual harassment, για την ξενιτιά, για όσα έχω ζήσει. Ξεκίνησα να λέω την ιστορία μου απ' όταν ήμουν μικρό παιδί και να το χτίζω έτσι. 

Το πού κατέληξε η θεματολογία του άλμπουμ είναι μια άλλη υπόθεση, γιατί όλα αυτά ξεκίνησαν με τη σκέψη ότι εγώ είμαι φουλ indie και φουλ underground στο Βερολίνο – προσπαθούσα να κάνω ένα είδος μουσικής που ναι μεν είναι international, αλλά βάζει κάποιον μη Έλληνα στο ελληνικό κλίμα. Έβλεπα π.χ. έναν Πορτογάλο να κάνει live μπροστά μου κι έλεγα “πο πο, πορτογαλική κουλτούρα, Ι get it, θα κάνω that type of art”. Άρχισα, λοιπόν, να φτιάχνω ηλεκτρονικά ορθόδοξα εκκλησιαστικά κομμάτια με autotune, που θυμίζουν τον παλιό Tso, αυτό που έκανα περίπου στο EP “3598” με τα ιερατικά, όπου είπα την ιστορία μου μεταφορικά και ποιητικά. Αυτό για μένα ήταν το international ελληνικό. 

Tso: η βυζαντινή μουσική, το τραπ και η σύγχρονη electronica όπως δεν τα έχεις ξανακούσει Facebook Twitter
Λατρεύω και εκτιμώ πολύ το queer κοινό, το gay κοινό, το LGBΤQΙ+ κοινό, αλλά δεν θέλω να περιορίσω τον ήχο μου βάζοντάς του την ταμπέλα “queer pop”. Φωτ.: Μαρία Κουτρουμπή

Μετά μου ήρθαν άλλες ευκαιρίες. Βρέθηκα μια μέρα με τη Μαρίνα Σάττι και τον Leon of Athens στο σπίτι της για να γράψουμε για εκείνη. Μοιραστήκαμε τα demo μας κι έτσι ακούσαμε και τα νέα κομμάτια που ετοίμαζα. Η Μαρίνα μου είπε “Wow! Δεν είναι καλά μόνο για τα ελληνικά δεδομένα, είναι internationally καλά. Πρέπει να μεγαλώσεις το project σου και να “κατουρήσεις” περισσότερες μουσικές περιοχές για να καταλάβουν ποιος είναι πραγματικά ο Tso. Δηλαδή έχεις κάνει την κουλαμάρα σου αυτή, full art, το καταλαβαίνουμε, έχεις κάνει όμως και το “MIXTAPE” και το “STIN IYIA MAS” (στο POP) και το “Identity Crisis” και το “Autapati (High in the afterparty)” για την Tamta, δείξε στον κόσμο κι άλλες πτυχές σου για να σε καταλάβουν περισσότερο”. Αναρωτήθηκα αν αυτός ο ήχος που περιέγραφε θα κολλούσε με τα υπόλοιπα τραγούδια μου και η Μαρίνα μου είπε “γιατί να κολλάει; Βγάλ’ τα όλα και δείξε στον κόσμο ποιος είσαι 100%”. Οπότε, σε αυτό το άλμπουμ έχω αφηγηθεί ό,τι έχω βιώσει, έστω και πιο μεταφορικά, και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε. Δεν μιλάω κυριολεκτικά γιατί δεν θέλω να εκθέσω κόσμο, γενικά. Με το signing στην Kiki θεώρησα ότι μου δόθηκε μια ευκαιρία να πάω λίγο προς τον πιο commercial ήχο. Ακόμα και τώρα, όμως, δεν θεωρώ ότι είμαι εμπορικός. Δεν θεωρώ ότι το “ZOMETSO” είναι ένα commercial τραγούδι. Είναι, ας πούμε, το 80% του commercial που μπορώ να κάνω εγώ σ’ αυτήν τη φάση. Όταν άρχισα να γράφω πιο “commercial” κομμάτια, άρχισα να φέρνω και τη στιχουργική σε αυτό που ζω τώρα, π.χ. στο δισκογραφικό deal, το party, το να περνάς καλά μεθυσμένος στο studio.

Από τις συζητήσεις που έχω κάνει με τη Μαρίνα κατάλαβα ότι πρέπει να σπάσεις κάποια όρια για να πας πιο μπροστά στην καριέρα σου και αυτό είναι κάτι που το βιώνει και η ίδια. Γιατί μπορεί να είχα κάνει 10.000 streams, αλλά στην πραγματικότητα αυτό όλο ήταν ένας αριθμός. Όταν πήγαινα στα live της Μαρίνας και της Tamta κι έβλεπα ότι ο κόσμος ήξερε τα τραγούδια που έχω γράψει και τα τραγουδούσε, σκεφτόμουν “μακάρι να το έκαναν αυτό και με τα δικά μου τραγούδια”».

— Πώς φτιάχνεις μουσική;
Εξαρτάται. Τις προάλλες είχα ένα heart break, πήγα στο πιάνο, έπαιξα τα τρία-τέσσερα ακόρντα που ξέρω κι έγραψα ένα λυπητερό τραγούδι. Μου είναι πολύ εύκολο να γράψω πληγωμένα τραγούδια, θλιμμένα τραγούδια και μπαλάντες. Ας πούμε, το «Min Kles», που έχει απήχηση στον κόσμο, θεωρώ ότι αρέσει επειδή είναι ένα ειλικρινές τραγούδι. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να είμαστε με έναν παραγωγό στο στούντιο, να έχουμε πιει τις μπίρες μας, να σκεφτόμαστε κουλαμάρες και να λέμε «ok, θα κάνουμε κάτι κουλό τώρα», να ξεκινάμε με ένα αστείο και να βγαίνει κάτι καλό. Το «ZOMETSO» έτσι έγινε. Όταν μου είπε η Μαρίνα «μεγάλωσε το project σου», είπα στον Kay Be (τον παραγωγό) να κάνουμε κάτι πιο ευκολοχώνευτο. Μου έστειλε ένα instrumental και μου είπε «μην το σκεφτείς καθόλου, πέντε λεπτά δως του, κάνε τις μελωδικές γραμμές, βρες στίχους σε πέντε λεπτά και αυτό είναι». Κι έτσι έγινε. Μετά μου ήρθε η ιδέα να βάλουμε το drop στο τέλος.Το είχαμε στο συρτάρι από ένα άλλο κομμάτι που είχε προκύψει σε ένα songwriting camp και το κολλήσαμε εκεί πέρα. Και voila, «ZOMETSO». 

Τώρα, στο πώς γράφω για άλλους καλλιτέχνες παίζουν σίγουρα ρόλο οι συζητήσεις μεταξύ μας, τι storylines μού δίνουν τα ίδια τα άτομα και σε τι διάθεση βρίσκομαι εκείνη τη στιγμή. Δηλαδή, στα songwriting camps μπορεί να μας λένε «ok, σήμερα θα κάνουμε ρεγκετόν», εγώ να λέω «μπα, δεν ψήνομαι, θέλω να κάνω λαϊκά», κι αυτό που κάνω εν τέλει να ’ναι ωραίο. Έτσι προέκυψε το «Anakata» της Tamta, ήμουν σε φάση «δεν θέλω να κάνω αυτό που μου ζητάτε, θέλω να κάνω κάτι άλλο. Και θα το κάνω». Tso, the rule breaker. 

TSO - ZOMETSO - Official Music Video

— Πες μου για το βίντεο του «ZOMETSO».
Το βίντεο αυτό ήταν πάρα πολύ ματιασμένο, οριακά «φτύσαμε αίμα» για να γίνει. Όταν ξεκίνησε η ιδέα, δούλευα σε δυο δουλειές, στη ΔΕΗ με σύμβαση και στη σειρά της ΕΡΤ «Αρχελάου 5» ως ηθοποιός, ενώ έκανα και songwriting για την Τάμτα, τη Μαρίνα, την Demy, τη Γιάννα Τερζή, τον Νικόλα Ραπτάκη κ.λπ. και είχα ήδη γυρίσει ένα βίντεοκλίπ μου –που δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμη– μόνος μου, με δικά μου λεφτά. Πριν γίνει το signing με την Kiki, συζητούσαμε για το κλιπ του «ZOMETSO» με τον Δημήτρη Τσακαλέα και τη Λήδα Βαρτζιώτη που έκαναν το «Αρχελάου 5», και το κλιπ μου που δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμη. Έλεγα εγώ τις ιδέες που μου «έσκαγαν» και ιδανικά θέλαμε να κάνουμε κάτι πιο urban, πολύ no budget, επειδή είχα ξοδέψει σχεδόν όλα μου τα χρήματα στο άλλο κλιπ, και καταλήξαμε στην ιδέα να το γυρίσουμε με το κινητό. Μου έλεγαν «πρέπει να βγάλεις προς τα έξω και τη λαϊκή σου φύση, ότι ναι μεν δουλεύεις το πρωί στη ΔΕΗ, αλλά είσαι και ποπ σταρ». Η αρχική ιδέα μας ήταν να δουλεύω σε ένα μίνι μάρκετ και να περνάνε πολλοί influencers, ηθοποιοί, μουσικοί, γενικά διάσημοι, και οτιδήποτε αγοράζουν να είναι μάρκα «Tso». Μετά μπήκα στην εταιρεία και είπαμε πως θα το κάνουμε full force. Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Πέτρος Αρώνης και κάπως αυτός προχώρησε την ιδέα να βγει αυτό που είδατε τελικά. Αλλά το νόημα είναι απλό: είναι μια καινούργια αρχή για μένα στην πιο εμπορική ποπ. Το ότι η Tamta με παίρνει με το αυτοκίνητό της στο τέλος του κλιπ συμβολίζει το ότι με παίρνει στην εταιρεία της στην πραγματική ζωή. Έτσι ξεκινάει το «Tso κεφάλαιο», for real αυτήν τη φορά.

Πολλοί δεν καταλαβαίνουν πώς έφτασα μέχρι εδώ, να συνεργάζομαι με μεγάλα ονόματα, μπορεί να απορούν γιατί μου έχουν δοθεί τόσες ευκαιρίες, αλλά έχω δουλέψει πολύ γι’ αυτό. Δεν με έχωσε η μάνα μου κάπου, ούτε ήταν διάσημη η γιαγιά μου. Μπορεί να θεωρούν ότι με έχουν φυτέψει στο industry, αλλά δεν είναι αλήθεια, έχω δουλέψει σκληρά γι’ αυτό, πήρα την πρωτοβουλία να στείλω και στην Τάμτα και στη Μαρίνα – οι άλλοι με βρήκαν επειδή είχα ήδη μια πορεία. 

Κάπου εδώ να σου πω ότι η ιδέα μου όταν πήγα στην εταιρεία και με ρώτησαν τι θέλω να κάνω στα visuals μου, η απάντησή μου ήταν «κάτι αντίστοιχο με αυτό που παρουσιάζει ο Central Cee». Όταν το είπα στην Tamta και στον Πάρη, γύρισαν και μου είπαν «εσύ;». Και λέω «ναι, θέλω να είμαι πιο τράπερ, πιο αλητεία, Κορωπί», και λένε «ίσως για κάποιο επόμενο πρότζεκτ, γιατί αυτό θα είναι λίγο μπερδευτικό για το identity σου, και υπάρχουν ήδη πολλοί τράπερ στην Ελλάδα. Θέλουμε κάτι που να είναι πιο πολύ εσύ, και δεν είσαι έτσι». Ήθελα μπουφάν, grillz, διαμάντια και τέτοια... Έβλεπα το artwork του Central Cee και μου άρεσε πάρα πολύ, αλλά ήθελα να το κάνω in a gay way. Ένα τέτοιο vibe ήθελα να έχει και το κλιπ του «ZOMETSO». Όλο αυτό με τις γυναίκες, τους κώλους, τα βυζιά, τα αμάξια, τα περιοδικά και το flexing, το οποίο είναι και ανύπαρκτο στους πιο πολλούς στο τραπ, μ’ άρεσε πολύ, γιατί ήθελα να το κάνω με έναν τρόπο που επιτέλους θα ήταν respectful για το γυναικείο φύλο, inclusive στο transness, στο sexiness, χωρίς να νιώθουν οι κοπέλες δίπλα μου άβολα, μακριά από το male gaze. Πήγα στο γύρισμα και το concept ήταν να χύνω ένα αναψυκτικό πάνω στη χορεύτρια. Ήταν αργά το βράδυ, δεν είχαμε περιθώρια καθυστέρησης, δεν έπρεπε να βραχώ καθόλου γιατί είχαμε κι άλλα πλάνα μετά. Και πάμε το take και όταν έριχνα το αναψυκτικό πάνω στην κοπέλα, ένιωσα πολύ άσχημα και άρχισα να ρίχνω επίτηδες και πάνω μου, και μου λένε «τι κάνεις;» και λέω «σόρι, παιδιά, δεν μπορώ να υποτιμήσω μια γυναίκα και να ρίξω ένα αναψυκτικό πάνω της ως άντρας, έστω και gay, θέλω όλοι να είναι respected. Αν σεξουαλικοποιηθεί αυτή, ας σεξουαλικοποιηθώ κι εγώ».  

— Την Tamta πώς τη γνώρισες;
Δούλευα με τον Θεόφιλο, τον TEO.x3, που με ανακάλυψε, ο οποίος δουλεύει και με την Tamta εδώ και πολύ καιρό. Για το «3598» είχαμε κάνει πολλά demos και βγήκαν μόνο τρία κομμάτια. Ένα απ' αυτά που δεν χρησιμοποιήσαμε ήταν το «Stena Kleista», το οποίο το άκουσε, της άρεσε και το έβαλε στο άλμπουμ της «Identity Crisis». Μετά σκέφτηκα «έχει ζουμί η υπόθεση εδώ πέρα, το ότι πήρε κάτι έτοιμο που δεν χρησιμοποίησα σημαίνει ότι μπορώ να γράψω και κάτι άλλο, πιο στοχευμένο, για την Tamta» και κάθισα από μόνος μου, με δική μου πρωτοβουλία, κι έγραψα το «Identity Crisis», το τραγούδι, το οποίο το πήραν μετά χαράς και βάσισαν το era που ακολούθησε στον τίτλο του. Με το που έστειλα το demo στον Θεόφιλο, έλαβα μήνυμα με κεφαλαία «ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙΣ ΤΟ CONCEPT, ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΕΣΑΙ!» και από κει ξεκίνησε όλο το ταξίδι.

Στη Μαρίνα έστειλα μόνος μου. Είχε κάνει ένα ανοιχτό κάλεσμα για το τραγούδι της Eurovision, όταν ακόμα δεν είχε επιλέξει με ποιο θα πάει στον διαγωνισμό. Εγώ ήμουν στη Γερμανία μόνος μου και είχα κάποια demos που δούλευα τότε, κι επειδή δεν είχε χρόνο ο Θεόφιλος να το τρέξουμε μαζί, το έκανα μόνος μου. Της έστειλα κάποια demos και δεν περίμενα, είναι η αλήθεια, και πολλά, αλλά ξυπνάω ένα πρωί και είχα ένα mail: «Γεια, Αναστάση, είμαι η Μαρίνα, μου δίνεις το τηλέφωνό σου;». Άρχισα να ουρλιάζω και λέω «εντάξει, δεν παίζει να έπιασε όντως αυτό το πράγμα!». Είναι αστείο γιατί και τώρα, όταν συναντιόμαστε, μου το αναφέρει όταν θέλει να με συμβουλέψει και μου λέει «τρέξ’ το, γιατί έχεις όντως κάποιο identity στον ήχο σου, δεν γίνεται εγώ απλώς να είδα τους στίχους σου στο mail, πριν καν ακούσω το κομμάτι, και να είπα “α, θέλω να δουλέψω με αυτόν τον άνθρωπο”». Το «STIN IYIA MAS» γράφτηκε στο Βερολίνο. Τότε δούλευα σε ένα μαγαζί με ρούχα και είχα και δεύτερη δουλειά σε μια γκαλερί και βαριόμουν φρικτά. Το έγραψα σε μια βάρδια μου στην γκαλερί. Είχα μια ευκαιρία για να αλλάξω κάπως τη ζωή μου και την έπιασα από τα μαλλιά.

— Αυτήν τη στιγμή πώς ζεις;
Πλέον έχω αφήσει τις άλλες δουλειές λόγω του συμβολαίου, αλλά ήμουν τυχερός γιατί μου έτυχε αυτή η δουλειά στην τηλεόραση και έβγαλα κάποια λεφτά γρήγορα, έτσι μπόρεσα να βιοποριστώ. Μένω με συγκάτοικο στην Κυψέλη, πληρώνω 200 ευρώ σε ενοίκιο, δεν τρώω σούσι και χαβιάρι, τρώω μακαρόνια με κιμά και τα βγάζω πέρα οριακά, απλώς είπα στον εαυτό μου πως αν δεν παρατήσω οτιδήποτε άλλο κάνω για να ασχοληθώ αποκλειστικά με τη μουσική, δεν θα προχωρήσω. Δεν είμαι αρνητικός στο να γυρίσω πίσω, ούτε φοβάμαι να πω «ξαναπάω από την αρχή», αν αποτύχω. Βέβαια, για να πω την αλήθεια, όταν δούλευα στη ΔΕΗ, η λαχτάρα μου να πάω στο στούντιο και να τελειώσω το πρότζεκτ μου ήταν πολύ μεγαλύτερη από τώρα, που δεν κάνω κάτι άλλο, επειδή καταπιεζόμουν από κάτι που δεν μ' άρεσε. Όταν πιεζόμουν ήθελα να το κάνω πιο πολύ μετά. Είμαι μαζόχα, I guess. 

— Αυτό που κάνεις μπορεί να μπει στην ομπρέλα της queer pop; Τι σημαίνει αυτό;
Δεν ξέρω τι το κάνει queer pop – το ότι είμαι gay; Αναρωτιέμαι κι εγώ, όπως αναρωτιέσαι κι εσύ… Κάνω κάτι που δεν μπορείς να το τοποθετήσεις εύκολα δίπλα σε κάτι άλλο που υπάρχει ήδη στην Ελλάδα, κάτι το οποίο δεν είχαμε μέχρι τώρα και σίγουρα είναι για πιο ανοιχτόμυαλο κοινό, για άτομα που δεν ακούνε αυτό που λέμε mainstream, κάγκουρες που ακούνε τραπ. Θα 'θελα να με ακούνε κάγκουρες βέβαια. Εμένα και αυτό το κοινό με ενδιαφέρει!

Tso: η βυζαντινή μουσική, το τραπ και η σύγχρονη electronica όπως δεν τα έχεις ξανακούσει Facebook Twitter
Πολλοί δεν καταλαβαίνουν πώς έφτασα μέχρι εδώ, να συνεργάζομαι με μεγάλα ονόματα, μπορεί να απορούν γιατί μου έχουν δοθεί τόσες ευκαιρίες, αλλά έχω δουλέψει πολύ γι’ αυτό. Φωτ.: Μαρία Κουτρουμπή

— Δεν είναι αυτό που σε διαφοροποιεί όμως, δεν κάνεις μουσική για κάγκουρες.
Άκου, στα φοιτητικά μου χρόνια περιτριγυριζόμουν από straight rappers κι αυτό με έχει βοηθήσει φουλ στη ζωή μου. Δεν πίστευα ότι ένα τόσο femme παιδάκι θα μπορούσε ποτέ στη ζωή του να συνυπάρξει με τόσο straight core άτομα. Κι όμως! Το ότι παίρνω την επιβεβαίωση από 15χρονα gay παιδάκια με ευχαριστεί πάρα πολύ, γιατί κι εγώ ήμουν κάποτε σε αυτήν τη φάση και θα ήθελα να υπάρχει κάποιο άτομο που να ακούω και να βλέπω και να λέω «α, υπάρχει εκπροσώπηση, αυτός είναι σαν εμένα», αλλά μου φαίνεται ενδιαφέρον να έχω και την εκτίμηση ενός straight κάγκουρα που θα πει «αυτός μπορεί να είναι καραπουστάρα, αλλά, wow, φαίνεται ότι κάνει αλήτικη φάση» και μέσω αυτών των προτύπων που προβάλλω να επηρεαστεί κι αυτός θετικά και να ανοίξει τους ορίζοντές του. Είναι αυτό που προσπαθώ να κάνω τώρα. Θεωρώ ότι κάνω καλιαρντή ποπ, κάνω ποπ που δεν έχει όρια και περιορισμούς, που μιξάρει τη λαϊκή μελωδία, την ιερατική μελωδία, την ηλεκτρονική μουσική, το baile funk, την techno...  Αν το πάρεις από την ορολογία του queer ως «περίεργο», αυτό που κάνω είναι queer υπό κάποια έννοια. Λατρεύω και εκτιμώ πολύ το queer κοινό, το gay κοινό, το LGBΤQI+ κοινό, αλλά δεν θέλω να περιορίσω τον ήχο μου βάζοντάς του την ταμπέλα «queer pop». Δηλαδή, στο wishlist μου για συνεργασίες είναι πάνω πάνω ο FY, αυτό είναι το όραμα. Να τον φέρω στα δικά μου μέτρα, να με φέρει αυτός στα δικά του και να κάνουμε μαζί κάτι πιο αντισυμβατικό, να μην κάνω το αναμενόμενο. Για μένα αυτό έχει πιο πολύ ενδιαφέρον. 

— Πες μου για το autotune, ένα χαρακτηριστικό του τραπ που έχεις υιοθετήσει.
Θεωρώ ότι άμα έβγαινα κι «έψελνα» χωρίς autotune, θα ήταν φουλ Πέτρος Γαϊτάνος. Κι εντάξει, δεν έχω 100% την ικανότητα να το κάνω, δεν κρύβομαι. Προφανώς και στα live μου θα βγω στη σκηνή να πω τα τραγούδια μου με φουλ autotune. Βέβαια, όλοι χρησιμοποιούν autotune. Εννοώ ότι όλοι «κουρδίζουν» τις φωνές τους. Εγώ δεν θα κουρδίσω τη φωνή μου για να ακουστώ σαν τη Mariah Carey, το βάζω στο τέρμα, εκτίθεμαι κι έτσι δημιουργώ τη μουσική που μου αρέσει. Θεωρώ ότι αυτό είναι ένα από τα σημαντικά πράγματα στον ήχο μου, αυτό είναι η υπογραφή μου και έτσι πρέπει να με μάθει ο κόσμος. Όσο για τη βυζαντινή μουσική, μπορεί να είναι παλιακή, αλλά εμένα μου αρέσει πάρα πολύ, δηλαδή πάω στην εκκλησία το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, είμαι «εποχικός χριστιανός». Και επειδή έχω μεγαλώσει σε ορθόδοξο περιβάλλον και έχω περάσει και φάσεις που η μαμά μου ήταν άρρωστη και πηγαίναμε κάθε Κυριακή στην εκκλησία για να παρακαλέσουμε τον Θεό να γίνει καλά, εμένα με πάει εκεί όλο αυτό το πράγμα, και δεν το κάνω με πρόθεση να προκαλέσω. Το κάνω επειδή μου αρέσει και ταιριάζει στη φωνή μου. Θεωρώ ότι το autotune εκμοντερνίζει πολύ τον ήχο, τον πάει κάπου αλλού. Όταν έψαχνα τον ήχο μου, είπα «τι είναι αυτό που σε εκφράζει και δεν έχει ξαναγίνει;» και κατέληξα εκεί, δηλαδή σε ισοκρατήματα, μελωδίες με autotune, ποιητικούς στίχους. Στο τραγούδι μου «KINI YI» (που περιλαμβάνεται στο άλμπουμ) αναφέρομαι στο sexual harassment και λέω «Κοινή Γη θερίζουν κυνηγοί, κάποιοι σκύλοι θα φάν’ ένα παιδί, για πάντα θα μείνει ανοιχτή πληγή ανθρώπινη, ανδρών ποινή». Έτσι μασκαρεύω το τραύμα μου με βυζαντινές μελωδίες και autotune. Και τελικά μπορώ να νιώθω την κατάνυξη που ένιωθα τις Κυριακές στην εκκλησία με τη μαμά μου.

Instagram
Spotify

Το single «ΖΟΜΕΤΣΟ» κυκλοφορεί στις υπηρεσίες streaming από την KIKI MUSIC https://bfan.link/zometso

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Οι Blackpink επιστρέφουν αλλά σόλο

Μουσική / Έχετε έστω ακουστά τις Blackpink ή είστε τίποτα boomers;

Σε μια μουσική βιομηχανία που δεν μπορεί να συνέλθει από την απόλυτη κυριαρχία της Κ-pop, τα μέλη του πιο δημοφιλούς νοτιοκορεάτικου γυναικείου γκρουπ κυκλοφόρησαν σόλο δουλειές. Μαζί κατέκτησαν τον κόσμο, μόνες τους τι κάνουν;
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Ο Bad Bunny και το μέλλον της urbano μουσικής

Μουσική / Ο Bad Bunny και το μέλλον της παρεξηγημένης urbano μουσικής

Το «Debí tirar más fotos» του 30χρονου Πορτορικανού μουσικού είναι ένα λάτιν αριστούργημα αφιερωμένο στις ρίζες του, στην ιστορία του Πουέρτο Ρίκο και στις σύγχρονες κοινωνικές προκλήσεις, όπως ο υπερτουρισμός και η εποχή του Τραμπ, που πλήττει τους μετανάστες.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
75’ με τη Lysa Cooper

Μόδα & Στυλ / «Αν ζούσαν άνθρωποι σαν τον Basquiat, δεν θα υπήρχε όλη αυτή η μετριότητα»

Προσωπική φίλη του Jean-Michel Basquiat και θρυλική στυλίστρια, η Lysa Cooper, σε μια συνέντευξη-χείμαρρο στη LIFO, περιγράφει την εποχή όπου η τέχνη δεν κυνηγούσε νούμερα, αναγγέλλει την επικράτηση της ασημαντότητας, κατακεραυνώνει τον Τραμπ και παραδέχεται πως η ίδια απλώς ήταν εκεί «όταν συνέβαιναν όλα, στο σωστό μέρος, τη σωστή στιγμή».
M. HULOT
AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Μουσική / AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Ξεκίνησε από την παραδοσιακή μουσική, όμως, η ανάγκη της για κοινωνικοποίηση την οδήγησε στη ραπ. Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ, «Χαϊμαλίνα», η 25χρονη AEON μιλά για τον σεξισμό που αντιμετώπισε στα πρώτα της βήματα και για το πώς συνδύασε την κρητική μπουκόλυρα με ραπ ρυθμούς.
M. HULOT
56’ με τον Degear0001

Μουσική / Το νέο διαστημικό άλμπουμ του Degear0001 έχει ήχους από παιδικά παιχνίδια

Ο νεαρός μουσικός, που πειραματίζεται με παιδικά πλήκτρα και «χακαρισμένα» αντικείμενα, μόλις κυκλοφόρησε ένα spacey άλμπουμ με weird pop, που σίγουρα θα ήθελες να χορέψεις σε ένα παραληρηματικό πάρτι με χαμόγελα και φλούο χρώματα.
M. HULOT

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Subset Festival, η συναρπαστική σκηνή της σύγχρονης μουσικής δημιουργίας 

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / Subset Festival: Η συναρπαστική μουσική του μέλλοντος είναι ήδη εδώ

Το φεστιβάλ νέας μουσικής παρουσιάζει καταξιωμένους καλλιτέχνες της διεθνούς σκηνής που συνομιλούν με τα νέα μέσα, αποκαλύπτοντας τις άπειρες δυνατότητες της σύγχρονης δημιουργίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ηρώδειο: Όπερα, θέατρο και πολλή μουσική

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / Ηρώδειο: Όπερα, θέατρο και πολλή μουσική

«Τουραντότ» και «Ριγολέττο» από την Εθνική Λυρική Σκηνή, συναυλίες των Raining Pleasure και Stranglers, καθώς και οι κορυφαίοι Max Richter και Youssou N’Dour, είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες εκδηλώσεις που θα παρουσιαστούν στο ρωμαϊκό ωδείο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PinkPantheress: H απόλυτη ποπ σταρ της Gen Z

Μουσική / PinkPantheress: Από το παιδικό της δωμάτιο στo παγκόσμιo Billboard

Η καριέρα της γεννήθηκε μέσα από τα social media, αλλά είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η μουσική της, μια lo-fi μείξη bedroom pop, drum ‘n’ bass και UK garage, δεν μπαίνει σε κανένα κουτάκι, είτε ηχητικό είτε αισθητικό.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Παύλος Παυλίδης: «Δεν ξέρω αν τελικά θα σώσει τον κόσμο η ομορφιά, θέλω όμως να την εμπιστευτώ»

Μουσική / Παύλος Παυλίδης: «Δεν ξέρω αν τελικά θα σώσει τον κόσμο η ομορφιά, θέλω όμως να την εμπιστευτώ»

Με αφορμή την εμφάνισή του στο φετινό Release Athens, ο δημοφιλής τραγουδοποιός μιλά στη LiFΟ για το νέο του άλμπουμ «Μπρανκαλεόνε», για την ποίηση, την τραπ και τον ΛΕΞ, τις ευκαιρίες που δίνει στους ανθρώπους, καθώς και για την ωμή, απρόκλητη βία που τον οδήγησε να γράψει το τραγούδι «Ένα αλλιώτικο παιδάκι» για τον Ζακ Κωστόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Μουσική / Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Η Δανάη Δέδε γιορτάζει τα 20 της στην Αθήνα με μια κιθάρα στο χέρι και πολλά λουλούδια γύρω της. Της αρέσει η θάλασσα της πόλης, αλλά προτιμά αυτήν της Ρόδου, όπου και μεγάλωσε. Το κομμάτι της «Αύριο» την έκανε γνωστή, αλλά σίγουρα δεν την τρομάζει ‒ μάλλον την ενθουσιάζει. Η μαμά της πιστεύει πως θα ήταν πολύ καλή ως ψυχολόγος.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ
Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Την Παρασκευή 30 Μαΐου, ο αρχιμουσικός Διονύσης Γραμμένος και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών φέρνουν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το δράμα της Πέμπτης Συμφωνίας του Τσαϊκόφσκι, ενός έργου που περιγράφει την ένταση ανάμεσα στις προσταγές της μοίρας και την προσωπική ελευθερία τού συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Μουσική / AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Ξεκίνησε από την παραδοσιακή μουσική, όμως, η ανάγκη της για κοινωνικοποίηση την οδήγησε στη ραπ. Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ, «Χαϊμαλίνα», η 25χρονη AEON μιλά για τον σεξισμό που αντιμετώπισε στα πρώτα της βήματα και για το πώς συνδύασε την κρητική μπουκόλυρα με ραπ ρυθμούς.
M. HULOT
56’ με τον Degear0001

Μουσική / Το νέο διαστημικό άλμπουμ του Degear0001 έχει ήχους από παιδικά παιχνίδια

Ο νεαρός μουσικός, που πειραματίζεται με παιδικά πλήκτρα και «χακαρισμένα» αντικείμενα, μόλις κυκλοφόρησε ένα spacey άλμπουμ με weird pop, που σίγουρα θα ήθελες να χορέψεις σε ένα παραληρηματικό πάρτι με χαμόγελα και φλούο χρώματα.
M. HULOT
Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Μουσική / Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Ο ταλαντούχος μουσικός κυκλοφόρησε ένα από τα καλύτερα ραπ άλμπουμ της χρονιάς, στο οποίο εξερευνά την εμπειρία του να είσαι μαύρος στην Ελλάδα του 2025 και το οποίο αποθέωσε η Guardian. Μιλά αποκλειστικά στη LiFO, λίγο πριν τη συναυλία του στις 31 Μαΐου στο Universe Multivenue Open Air.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Μουσική / Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Η Aγγελίνα είναι μια τραγουδοποιός 22 ετών που μεγάλωσε στην Αθήνα. Όταν ήταν μικρή ήθελε να γίνει ηθοποιός και συγγραφέας, αλλά ο δρόμος την πήγε στη μουσική κι έτσι έβγαλε το πρώτο της τραγούδι το 2023, που λέγεται «Sta Riha». Αγοράζει ακόμη μπουρμπουλήθρες από τα περίπτερα και της αρέσει να οδηγάει το σαράβαλό της. Κοιμάται καλά τα βράδια, αν δεν σκέφτεται πολύ. Όταν ανεβαίνει στην σκηνή, λέει μέσα της πως το άγχος της είναι ενθουσιασμός.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΚΟΥΛΑΚΗ