«Άγια Νύχτα» - Πώς το ποίημα ενός Αυστριακού ιερέα έγινε ο διασημότερος ύμνος των Χριστουγέννων

«Άγια Νύχτα» - Πώς το ποίημα ενός Αυστριακού ιερέα έγινε ο διασημότερος ύμνος των Χριστουγέννων Facebook Twitter
Αχρονολόγητη παρτιτούρα από τον Joseph Mohr. Salzburg Museum
0



ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΙΟ ΔΙΑΣΗΜΑ χριστουγεννιάτικα τραγούδια, το «Άγια Νύχτα», συμπληρώνει φέτος 200 χρόνια ζωής. 

Ανά τους αιώνες, έχουν γραφτεί εκατοντάδες χριστουγεννιάτικα τραγούδια, το «Άγια Νύχτα», όμως, δείχνει αξιοσημείωτη αντοχή στο χρόνο. 

Έχει αποδοθεί σε 300 γλώσσες, η UNESCO το έχει αναγνωρίσει ως ένα κομμάτι άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και καλλιτέχνες από όλο το μουσικό φάσμα, από το heavy metal ως το γκόσπελ, το έχουν διασκευάσει. 

Το «Άγια Νύχτα» έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος των Χριστουγέννων.

Η καταγωγή του, ωστόσο, από μια μικρή αυστριακή πόλη στις Άλπεις, είναι πολύ πιο ταπεινή. 

Οι πρώτοι στίχοι του κομματιού γράφτηκαν στα γερμανικά μετά το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων από έναν νεαρό Αυστριακό ιερέα, τον Joseph Mohr.

Την άνοιξη του 1816 το ποίμνιο του Mohr στην πόλη Mariapfarr ήταν φτωχό, πεινασμένο και τραυματισμένο. Είχε προηγηθεί ένας δωδεκαετής πόλεμος που είχε διαλύσει τις δομές τις χώρες και η προηγούμενη χρονιά ήταν το «Έτος χωρίς καλοκαίρι», που υπήρξε καταστροφικά κρύα. 

Η έκρηξη του ηφαιστείου στο όρος Ταμπόρα στην Ινδονησία προκάλεσε κλιματική αλλαγή στην Ευρώπη. Η ηφαιστειακή τέφρα στην ατμόσφαιρα έφερε καταιγίδες, ακόμα και χιόνι μέσα στο καλοκαίρι. Η σοδειά του καλαμποκιού καταστράφηκε και ξέσπασε λιμός. 

Έτσι ο Mohr έγραψε ένα ποίημα έξι στροφών για να αναζωπυρώσει την ελπίδα ύπαρξης ενός θεού που νοιαζόταν. Ο Mohr ήταν ταλαντούχος βιολιστής και κιθαρίστας και θα μπορούσε να έχει συνθέσει τη μουσική για το ποίημα του.

Αναζήτησε όμως τη βοήθεια ενός φίλου του. 

Το 1817 ο Mohr μετατέθηκε στην ενορία του Αγίου Νικολάου στην πόλη του Oberndorf, νότια του Σάλτσμπουργκ. Εκεί ζήτησε τη βοήθεια από ένα φίλο του, τον Franz Xaver Gruber, δάσκαλο και οργανίστα, να συνθέσει μουσική για το ποίημα των έξι στροφών. 

Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1818, οι δύο φίλοι τραγούδησαν για πρώτη φορά το «Άγια Νύχτα» μπροστά από το εκκλησίασμα του Mohr. Ο ιερέας έπαιζε κιθάρα.  

Το ποίμνιο υποδέχθηκε με θέρμη το κομμάτι. Η πλειονότητά τους ήταν καραβομαραγκοί και φορτοεκφορτωτές αλατιού, κεντρική δραστηριότητα για την οικονομία της περιοχής. 

Η μελωδία και η εναρμόνιση του κομματιού έχει βασιστεί σε ένα ιταλικό μουσικό στυλ που ονομάζεται «siciliana» και μιμείται τον ήχο του νερού και των κυμάτων. 

Με αυτό τον τρόπο η μουσική του Gruber αντανακλούσε τους καθημερινούς ήχους του ποιμνίου του Mohr που ζούσε και δούλευε δίπλα στον ποταμό Σάλτσαχ. 

Το «Άγια Νύχτα» ξεπέρασε τα σύνορα του Oberndorf. Σύμφωνα με ένα έγγραφο του Gruber, από το 1854, το κομμάτι διαδόθηκε αρχικά στην κοιλάδα του Zillertal. 

Από εκεί, δύο περιπλανώμενες οικογένειες λαϊκών τραγουδιστών, οι Strassers και οι Rainers, συμπεριέλαβαν το κομμάτι στις παραστάσεις τους. Έτσι το κομμάτι έγινε διάσημο στην Ευρώπη αλλά και την Αμερική. 

Το 1839 οι Rainers ερμήνευσαν το κομμάτι στην Γουόλ Στριτ.

Την ίδια περίοδο, γερμανόφωνοι ιεραπόστολοι διέδωσαν το κομμάτι από το Θιβέτ ως την Αλάσκα μεταφράζοντάς το στις τοπικές γλώσσες.

Ως τα μέσα του 19ου αιώνα το «Άγια Νύχτα» διείσδυσε μέχρι τις υποαρκτικές κοινότητες των Ινουίτ στην ακτή της Θάλασσας του Λαμπραντόρ. 

Εκεί μεταφράστηκε στη γλώσσα των γηγενών ως «Unuak Opinak». 

Οι στίχοι του «Άγια Νύχτα», έφερναν πάντα ένα σημαντικό μήνυμα για τα Χριστούγεννα στις εκκλησίες σε όλο τον κόσμο. 

Όμως, η μελωδία και οι ειρηνικοί στίχοι του τραγουδιού θα εμπνέουν πάντα μια παγκόσμια αίσθηση χάριτος που ξεπερνά τον Χριστιανισμό και ενώνει τους ανθρώπους σε πολιτισμούς και θρησκείες.

Τα Χριστούγεννα του 1914 κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, Γερμανοί και Βρετανοί στρατιώτες στις πρώτες γραμμές του μετώπου έπαυσαν τις εχθροπραξίες και τραγούδησαν μαζί το «Άγια Νύχτα». 

Με πληροφορίες από The Conversation 

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φιλιώ Πυργάκη (1939-2021) : «Το δημοτικό, παιδί μου, δεν είναι τραγούδι για να πλένεις τα πιάτα…»

Μουσική / Φιλιώ Πυργάκη: «Το δημοτικό, παιδί μου, δεν είναι τραγούδι για να πλένεις τα πιάτα…»

«Λέω κουράστηκα, αλλά μόλις ανέβω εκεί πάνω στο παλκοσένικο γίνομαι αλλιώτικος άνθρωπος». Η κορυφαία των Ελληνικών πανηγυριών, που πέθανε σαν σήμερα το 2021, είχε μιλήσει στη LIFO για μιαν Ελλάδα που υπνοβατεί στο DNA μας.
M. HULOT
Fotis Benardo: «Εξάγουμε πολιτισμό, αλλά στην Ελλάδα δεν μας το αναγνωρίζουν»

Μουσική / Fotis Benardo: «Κανένα ΑΙ δεν μπορεί να εκφράσει αυτά που νιώθω, ούτε αυτά που έχω περάσει»

Είναι ο ντράμερ των Nightfall. Έκανε τη μουσική όχημα για τα ταξιδέψει σε ολόκληρο τον κόσμο. Μοιράστηκε τη σκηνή με θρύλους της μουσικής όπως οι Black Sabbath, οι Iron Maiden οι Kiss και οι Motorhead. Πιστεύει πολύ στη νέα μουσική σκηνή της Ελλάδας και ότι ο άνθρωπος θέλει άνθρωπο και όχι ΑΙ. Είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Πόσο τελικά έχει ακυρωθεί ο Morrissey;

Μουσική / Morrissey: Η συναυλία ακυρώθηκε, το beef συνεχίζεται

Η πορεία ενός από τους πιο δημοφιλείς μουσικούς της εποχής μας έχει έχει στιγματιστεί από τις πολιτικές του τοποθετήσεις υπέρ ενός ακροδεξιού κόμματος, καθώς και από τις προκλητικές δηλώσεις του για ζητήματα όπως η μετανάστευση, η ισλαμοφοβία και η πολιτική ορθότητα. Το κοινό χωρίζεται στα δύο. Τι πιστεύει η κάθε πλευρά;
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Νταϊάνα Ρος, η βασίλισσα της μουσικής 

Μουσική / Νταϊάνα Ρος: «Θέλει χρόνο και δουλειά για να γίνεις Diva, δεν είναι τόσο απλό»

Μια από τις πιο μεγάλες τραγουδίστριες του πλανήτη, η ακαταπόνητη ερμηνεύτρια που με τη μαγνητική της παρουσία μαγεύει το κοινό, είναι ένα φαινόμενο πιο ασυνήθιστο από όσο νομίζετε. Έρχεται σε λίγες μέρες στην Αθήνα για μια μοναδική συναυλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
105’ με τον Rack

Μουσική / Rack: «Έχω φάει σφαλιάρες γιατί τις ζήταγα, αλλά η ζωή μου πλέον έχει αλλάξει»

Γιος του Λεκτικού Επεξεργαστή και με καριέρα που εκτοξεύτηκε νωρίς, ο δημοφιλής ράπερ έχει αλλάξει ρότα. Στα 25 του, πιο ήρεμος από ποτέ, απολαμβάνει μια φήμη που έφτασε μέχρι το Χόλιγουντ.
M. HULOT
Στην Κόνιτσα, σε ένα τριήμερο γλέντι με ρουμανικό fusion, ποντιακά και ηπειρώτικα

Μουσική / Στην Κόνιτσα, σε ένα τριήμερο γλέντι με ρουμανικό fusion, ποντιακά και ηπειρώτικα

Το ακριτικό διαβαλκανικό φεστιβάλ του Christopher King και της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση ξεσήκωσε για άλλη μια χρονιά άτομα κάθε ηλικίας και καταγωγής με παραδοσιακή μουσική απρόσμενη και συναρπαστική.
M. HULOT
Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη που έγινε λαϊκό ορατόριο από τον Μίκη Θεοδωράκη

Η Ματούλα Κουστένη διερευνά τη σχέση του ποιητή με τον συνθέτη, την αφετηρία της δημιουργίας του μεγάλου έργου «Άξιον Εστί» και την πορεία του μέχρι την πρώτη ηχογράφηση.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Μουσική / Νανά Τράντου: «Οι συναυλίες δεν θα πεθάνουν ποτέ, είναι μια εμπειρία»

Η artistic και managing director της High Priority Promotions, η μόνη γυναίκα με αυτήν τη θέση στην Ελλάδα, μιλά για τις συναυλίες, τη μουσική σήμερα, τις αλλαγές σε καλλιτέχνες και κοινό και το Memory Corner με τα ιδιαίτερα vintage ρούχα, την άλλη μεγάλη της αγάπη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses».

Μουσική / Q Lazzarus: Tο τραγικό στόρι του θρυλικού κομματιού «Goodbye Horses»

Για χρόνια η Q Lazzarus του «Goodbye Horses», μία από τις πιο αδικημένες ερμηνεύτριες στην ιστορία της ποπ μουσικής, παρέμενε μια μυστηριώδης φιγούρα, τώρα όμως ένα μουσικό ντοκιμαντέρ φωτίζει τη ζωή της.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Μουσική / Eddie Dark: «Γράφω μουσική επειδή έχω σιχαθεί τα πάντα»

Από μικρός ένιωθε αποσυνάγωγος. Πιστεύει ότι τα κόμικς είναι η μόνη μορφή τέχνης που είναι τελείως αφιλτράριστη και πιστεύει ότι η γενιά του θα μείνει στην ιστορία ως η γενιά που έχασε τα καλά πράγματα στο τσακ. Ο μουσικός Eddie Dark είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT