Το “Last Christmas” είναι μια αλληγορία για τον κρυφό καημό ενός γκέι

Το “Last Christmas” είναι μια αλληγορία για τον κρυφό καημό ενός γκέι Facebook Twitter
Ο Μάικλ βρισκόταν ακόμα «κρυμμένος στην ντουλάπα» όταν ηχογραφήθηκε το τραγούδι και γυρίστηκε το βίντεο.
2

Πριν τέσσερα χρόνια, ανήμερα τα Χριστούγεννα, όσοι ανήκουμε στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα χάσαμε ένα από τα πιο άφοβα και ειλικρινή εμβλήματά μας όταν πέθανε ο Τζορτζ Μάικλ στα 53 του. Ένα χρόνο μετά, είχε ήδη ξεκινήσει η καμπάνια για να γίνει νούμερο 1 τέτοιες μέρες στο Ηνωμένο Βασίλειο το "Last Christmas". Τελικά σκάλωσε στο νούμερο 2.

Ο Μάικλ βρισκόταν ακόμα «κρυμμένος στην ντουλάπα» όταν ηχογραφήθηκε το τραγούδι και γυρίστηκε το βίντεο. Θα περνούσαν 14 ακόμα χρόνια μέχρι να δηλώσει δημόσια ότι είναι γκέι το 1998. Στο βίντεο τον βλέπουμε να μαραζώνει για μια γυναίκα που «έδωσε» αλλού την καρδιά του χριστουγεννιάτικα. Οι στίχοι όμως είναι σαφώς πιο αμφιλεγόμενοι καθώς κάνουν λόγο για έναν ανεκπλήρωτο έρωτα που διάλεξε άλλον άντρα χωρίς να καθορίζει το φύλο του πρώτου.

Το "Last Christmas" είναι ασυνήθιστο με την έννοια ότι είναι εξαιρετικά μελαγχολικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι και δεδομένου του πλαισίου στο οποίο γράφτηκε – με τον Μάικλ να κρατά κρυφή την σεξουαλικότητά του από το κοινό – είναι δύσκολο να μην εξισώσει κανείς την «μυστική» του ταυτότητα με τους στίχους απόρριψης του τραγουδιού.

Πολλά χρόνια αργότερα, το 2007, ο Τζορτζ Μάικλ, θα περιέγραφε σε μια συνέντευξή του ως έναν διαρκή «εφιάλτη» τα χρόνια που ήταν αναγκασμένος να κρατά τη σεξουαλικότητά του μυστική. Είχε παραδεχτεί επίσης ότι υπέφερε από βαριά κατάθλιψη όταν έχασε τον σύντροφό του Ανσέλμο Φελέπα από AIDS το 1993 και δεν μπορούσε να το συζητήσει δημόσια.

Παρότι έχει εξελιχθεί σε ένα λαμπερό, camp θέαμα, η παραδοσιακή ετεροκανονικότητα των Χριστουγέννων συχνά δημιουργεί ένα δύσκολο και καταπιεστικό πλαίσιο για τους ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπους. 

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτή η βαθιά στενοχώρια βρίσκεται στην ουσία του τραγουδιού: το να μη σου φαίνεται τίποτα ικανοποιητικό.

Παρότι έχει εξελιχθεί σε ένα λαμπερό, camp θέαμα, η παραδοσιακή ετεροκανονικότητα των Χριστουγέννων συχνά δημιουργεί ένα δύσκολο και καταπιεστικό πλαίσιο για τους ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπους. Πολλοί από εμάς επιστρέφουμε σε μέρη που δεν επισκεπτόμαστε συχνά και βρισκόμαστε αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουμε αναμνήσεις και σχέσεις από την παιδική ηλικία, που δεν είναι όλες ρόδινες.

Υπάρχουν ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα που ξαναμπαίνουν «στην ντουλάπα» κατά τη διάρκεια των γιορτών, ειδικά ενώπιον μεγαλύτερων συγγενών, γεγονός που οδηγεί σε μια σειρά από αμήχανες επικοινωνίες. Αν νοιώθει κανείς ότι δεν ταιριάζει ή δεν έχει βρεθεί ο ιδανικός συμβιβασμός για να ταιριάξει έστω και προσωρινά με ανθρώπους με τους οποίους μεγάλωσε μαζί, οι γιορτές μπορούν να γίνουν μια λιτανεία δυσάρεστων υπενθυμίσεων. Ακόμα και σήμερα, μετά από δεκαετίες αγώνων για τη θέση μας στο τραπέζι, πολλοί από μας νοιώθουν ντροπή ή αμηχανία όταν επιχειρούμε να ελιχθούμε σε τέτοια περιβάλλοντα.

Δεν έχω φυσικά την απαίτηση να συμμεριστούν όλοι αυτή την queer ερμηνεία του τραγουδιού. Πάντως, λίγο πριν πεθάνει ο Τζορτζ Μάικλ, είχε συμμετάσχει στην δημιουργία ενός σεναρίου της Έμα Τόμσον και της Μπριόνι Κίμινγκς με βάση το "Last Christmas" με την προοπτική να γίνει ταινία. Σύμφωνα με τους σεναριογράφους, το σενάριο περιλάμβανε το είδος των "queer politics" με τα οποία επιθυμούσε να ταυτιστεί ο αδικοχαμένος ερμηνευτής.

Ακόμα και μετά το θάνατό του όμως, το "Last Christmas" είναι το δώρο που συνεχίζει να προσφέρει. Όταν τραγουδά "A face on a lover with a fire in his heart, A man under cover but you tore me apart" [το πρόσωπο ενός εραστή με φωτιά στην καρδιά, ένας άντρας 'κρυμμένος' αλλά εσύ με διέλυσες], προσφέρει μια ματιά σε μια αφήγηση που πολλοί από εμάς μπορούμε να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε.

Το "Last Christmas" μου λέει ότι είναι ΟΚ αν τα Χριστούγεννα δεν είναι τέλεια, αλλά επίσης το να δίνεις την καρδιά σου σε «κάποιον σπέσιαλ» προϋποθέτει την πεποίθηση ότι είσαι άξιος ενός μεγάλου έρωτα. Για πολύ κόσμο, αλλά ειδικά για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα τα Χριστούγεννα, αυτό μοιάζει με καίριο και διαχρονικό μήνυμα.

 

Απόσπασμα από το άρθρο "How George Michael's "Last Christmas" captures the loneliness of living in the closet" του Louis Staples που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό New Statesman

Μουσική
2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Mara Gibb»: Μια space όπερα για ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας

Μουσική / Μια ελληνική space όπερα για τη μυστική ζωή ενός non-binary εξωγήινου

Το «Secret life of Mara Gibb» του Prins Obi έχει για κεντρικό ήρωα ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας. Ο ήχος έχει ρίζες στην ψυχεδέλεια αλλά δεν μένει εκεί. Παίζει να είναι και η καλύτερη δουλειά του μετά τους Baby Guru.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
ΕΠΕΞ INDIRA PAGANOTTO INTERVIEW

Μουσική / H Ιndira Paganotto φέρνει στην Αθήνα την απίθανη psy-techno της και μια στρατιά νίντζα

Είναι περήφανη για τις ιταλικές και τις ισπανικές της ρίζες, και για τη μουσική της. Το στυλ της, χωρίς κανόνες ή κουτάκια, ανεβάζει τον πήχη, μαζί και τις προσδοκίες μας για την εμφάνισή της στο Techniques.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής για τη νέα σεζόν περιλαμβάνει το Πρώτο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πιανίστα Αλεξέι Βολόντιν, και η Ματούλα Κουστένη μάς ξεναγεί στην ιστορία αυτού του αριστουργήματος που γεννήθηκε μέσα από τη μοιραία γνωριμία του συνθέτη με την Κλάρα Σούμαν.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Είναι true, έχει vibe: Γι’ αυτό ο νεαρόκοσμος αγαπάει τη Θώδη

Μουσική / «Είναι true, έχει vibe»: Αν δεν το έχετε καταλάβει, οι 20άρηδες αγαπούν τη Θώδη

Βρεθήκαμε σε ένα γλέντι στον Ταύρο όπου ακόμη και οι teenagers διασκέδαζαν, φύγαμε με καλτσάκια που έγραφαν «Με κλαρίνο στο Πεκίνο» και με την ευχή να βρούμε πάρκινγκ στο κέντρο.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
ΖΟΡΝΤΙ ΣΑΒΑΛ: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Μουσική / Jordi Savall: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Ο διακεκριμένος μουσικός κάνει μουσική σαν να ανακαλύπτει νέα, όμορφα μέρη. Επιστρέφει στην Αθήνα και συμπράττει με τη Διαπολιτισμική Ορχήστρα της ΕΛΣ σε μια συναυλία που υμνεί την ενωτική φύση της Μεσογείου. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
REWORKS 2025 - Τα νέα / ανερχόμενα ονόματα του φετινού φεστιβάλ

Μουσική / Κρατήστε σημειώσεις: Αυτά είναι τα ανερχόμενα ονόματα του φετινού Reworks

Μέσα σε πέντε μέρες το κορυφαίο φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής φέρνει στη Θεσσαλονίκη πολυσυλλεκτικά, απρόβλεπτα και ατμοσφαιρικά sets που συνδυάζουν την εγκεφαλική με τη χορευτική διάσταση.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Δεν θα γεράσουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη

Μουσική / Δεν θα γεράσουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη

Ο Taki Tsan και ο DJ Alx έχουν γράψει μεγάλο μέρος της ιστορίας του ελληνικού χιπ χοπ. Τριάντα χρόνια μετά το ξεκίνημά τους είναι ακόμα εδώ, alive and kicking, με κοινό live στο Αγοραφοβικό Φεστιβάλ στο ΠΛΥΦΑ, καινούργια σεζόν για το Taki Tsan Show αλλά και νέο άλμπουμ.
M. HULOT

σχόλια

1 σχόλια