Τα 10 καλύτερα του 2017 από το σύμπαν των εικαστικών τεχνών

Τα 10 καλύτερα του 2017 από το σύμπαν των εικαστικών τεχνών Facebook Twitter
0

Ο Cy Twombly στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης – Και μόνο το ότι κάποια έργα ξεκρεμάστηκαν από το Μπομπούρ στο Παρίσι και πακεταρίστηκαν για να έρθουν κατευθείαν στην Αθήνα, και έτσι να πάρουμε μια γεύση από το μείζον εικαστικό γεγονός διεθνούς κλίμακας που αποτέλεσε η μεγάλη αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη στο εθνικό μουσείο σύγχρονης τέχνης της Γαλλίας, ήταν λόγος για να καταχειροκροτεί κάποιος.

Πόσο μάλλον το ότι η έκθεση εδώ ήταν πολύ πιο «ήρεμη», με ενδιαφέρουσα ποιητική πυκνότητα και χωρίς περιορισμούς στην προσέγγιση των έργων, σε σχέση με το Παρίσι όπου υπήρξαν ενοχλητικοί και ύψωναν παγοκολόνες ανάμεσα στον θεατή και τα έργα.


Ο Georg Baselitz στην γκαλερί Gagosian στην Αθήνα – Όταν ένας τόσο σημαντικός καλλιτέχνης έχει φτιάξει μια σειρά έργων για να φωνάξει με έπαρση και θλίψη (μέσω αυτών) πως, παρά το ότι έφτασε τα 80, νιώθει ότι δεν έχει δώσει ακόμα το καλύτερο που μπορεί να δώσει με την τέχνη του και ζητά (από ποιον άραγε, από τη μοίρα;) πίστωση χρόνου για να τα καταφέρει, η συγκίνηση που προσφέρει είναι τεράστια και είναι αυτονόητο ότι κυριαρχεί στη μνήμη.

Τα 10 καλύτερα του 2017 από το σύμπαν των εικαστικών τεχνών Facebook Twitter
Georg BaselitzUntitled, 2015Ink pen, watercolor, and India ink on paper34 1/8 × 49 11/16 inches framed (86.6 × 126.2 cm)© Georg Baselitz 2017


O Jonas Mekas στο σινεμά «Λαΐς» και ο Douglas Gordon στο σινεμά «Στέλλα» – Χάρη στην documenta14, ο 95χρονος Αμερικανός εκ Λιθουανίας –ένας καλλιτέχνης θρύλος που ο κόσμος αποκαλεί «Νονό του αβάν γκαρντ σινεμά»– ήρθε στην Αθήνα για την προβολή της ταινίας του «Αναμνήσεις από ένα ταξίδι στη Λιθουανία» του 1972. Η αίθουσα κατάμεστη και η συζήτησή του με τον Άνταμ Σίμτσικ (τον καλλιτεχνικό διευθυντή της documenta14) που ακολούθησε της προβολής συναρπαστική.

Παρόμοια αίσθηση «αναστάτωσης» προκάλεσε στους θεατές η προβολή της ταινίας του εικαστικού καλλιτέχνη Douglas Gordon με τίτλο «I had nowhere to go», που «δείχνει» τον Jonas Mekas να διαβάζει κεφάλαια από το ομώνυμο βιβλίο του, όπου εξιστορεί τη διαφυγή του από τη Λιθουανία, κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, και το ταξίδι του για την Αμερική.

Οι δύο αυτές εμπειρίες υπήρξαν δυνατά σκουντήματα για να ξανασκεφτεί κάποιος τη βία και τη λύπη που συνδέονται με κάθε εκπατρισμό και ίσως κάπως έτσι να συνέλθει από την «ψυχική ακαμψία» που φέρνει η υπερέκθεση σε άλυτα ζητήματα, όπως είναι το μεταναστευτικό.


Το πρότζεκτ «Έργο στην Πόλη» του οργανισμού ΝΕΟΝ – Το 2017 ήταν η τέταρτη χρονιά που ο πολιτιστικός οργανισμός ΝΕΟΝ το διοργάνωσε, αλλά η πρώτη κατά την οποία η έκθεση έγινε σε εσωτερικό χώρο. Το γεγονός αυτό αποκάλυψε καλύτερα τις πραγματικές διαστάσεις που μπορεί να αποκτήσει αυτή η διοργάνωση, όσον αφορά στην κλίμακα της δουλειάς που απαιτείται από τον καλλιτέχνη, όπως επίσης και στη συγκρότησή της. Αν αυτό που συνέβη φέτος συνεχιστεί, το πρότζεκτ θα αποκτά με τα χρόνια όλο και μεγαλύτερη αίγλη.

Τα 10 καλύτερα του 2017 από το σύμπαν των εικαστικών τεχνών Facebook Twitter
A Puppet Sun, Κωστής Βελόνης. Φωτο: Panos Kokkinias | Courtesy NEON & Kalfayan Galleries


Οι αφανείς και άγνωστοι αλλοδαποί νεαροί καλλιτέχνες στα διαμερίσματά τους – Το 2017 μαζεύτηκαν πολύ περισσότεροι από το συνηθισμένο, επειδή λειτούργησε ως πόλος έλξης η documenta14. Όμως ούτε φεύγουν, ούτε σταματούν να έρχονται καινούργιοι. Μοιάζουν σαν να μαθαίνουν κάτι από την Αθήνα.

Νοικιάζουν διαμερίσματα με ολιγόμηνες μισθώσεις, συχνά στις περιοχές που διασχίζει η Πατησίων, επειδή είναι φθηνότερες, και μια στις τόσες τα ανοίγουν στο κοινό για να δείξουν τη δουλειά τους. Είναι εντυπωσιακό το πώς μοιάζουν με χαρούμενα γατάκια εν αγνοία κινδύνου.

Είναι επίσης απίστευτο το πόσο απροκατάληπτη και υπερβατική είναι η ματιά τους στην ελληνική πραγματικότητα. Για να ενημερώνεται κάποιος για αυτή την εικαστική κινητικότητα το καλύτερο είναι να ρωτά τους υπαλλήλους των καταστημάτων με είδη ζωγραφικής.


Η Μπιενάλε της Αθήνας επιτιθέμενη με σαρκαστικές περφόρμανς και άλλα έργα – Στόχος της Μπιενάλε ήταν βέβαια η documenta14. Η κορυφαία δράση της περιλάμβανε μια σειρά από περφόρμανς- ύμνους στην εντοπιότητα. Ήταν ό,τι πιο απρόσμενο θα μπορούσε να παρακολουθήσει κάποιος ένα βράδυ Μεγάλου Σαββάτου στην Αθήνα.

Ήταν επίσης αξιοσημείωτο ότι η (ας την πούμε) «τέχνη εν βρασμώ ψυχής» που παρουσίασε η Μπιενάλε ήταν πιο ζωντανή, γοητευτική και χαρούμενη από ό,τι άλλο είχε παρουσιάσει μέχρι τότε.

Τα 10 καλύτερα του 2017 από το σύμπαν των εικαστικών τεχνών Facebook Twitter
Η Μεραρχία της Καρδιάς και του Ξίφους κατά τη διάρκεια της Συνέντευξης Τύπου


Το «μπούλινγκ» του ιδρύματος Francois Pinault, σε συνεργασία με τον Damien Hirst, στη Βενετία – Εντυπωσίασε επειδή ήταν σαν να ακολουθεί την «ηθική» του υπερ-κακού που θέλει να κατακτήσει τον κόσμο, όπως τον έχουμε δει και τον έχουμε αγαπήσει από τις ταινίες Τζέιμς Μποντ.

Ο Γάλλος μεγιστάνας και συλλέκτης και ο Άγγλος σταρ της σύγχρονης τέχνης ένωσαν τις δυνάμεις τους για να στήσουν μία έκθεση: τους «Θησαυρούς από το ναυάγιο του Απίστευτου» με στόχο να αναγνωριστεί ως πιο σημαντική από την έκθεση που στήνουν όλα τα έθνη μαζί και είναι η Μπιενάλε της Βενετίας. Οι γνώμες εξακολουθούν να είναι διχασμένες για το αν τα κατάφεραν ή όχι.


Το «μπούλινγκ» του Ιάπωνα συλλέκτη Yusaku Maezawa που πλήρωσε 110 εκατομμύρια δολάρια για ένα πίνακα του Jean-Michel Basquiat – Η λέξη «μπούλινγκ» είναι ένας χαρακτηρισμός που δίνει την εντύπωση ότι αυτός που τον προτιμά, δεν κατανοεί, ή έστω, δεν αναγνωρίζει τη φύση ενός πλειστηριασμού. Ο κύριος Maezawa ήθελε τον πίνακα, πλήρωσε όσο έκανε, τον πήρε και έφυγε ευχαριστημένος. Ωστόσο, υπήρξε κόσμος (σοβαρός) που αναρωτήθηκε: «γιατί να ξοδέψεις τόσα λεφτά για έναν Basquiat;».

Το «πρόβλημα» στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ότι το ψυχολογικό κίνητρο του αγοραστή κατέλαβε την πρωτοκαθεδρία έναντι της λογικής, εκτοπίζοντάς την εντελώς. Αυτό το «εντελώς» προκαλεί –ακόμα και το 2017– έναν μικρό εκνευρισμό στους εμπλεκόμενους, που προτιμούν τις ασφαλέστερες εκτιμήσεις και τον περιορισμό των πιθανών κινδύνων να καταρρεύσουν κάποια στιγμή όλα, σαν πύργος από τραπουλόχαρτα.

Τα 10 καλύτερα του 2017 από το σύμπαν των εικαστικών τεχνών Facebook Twitter
Ο κύριος Maezawa ήθελε τον πίνακα, πλήρωσε όσο έκανε, τον πήρε και έφυγε ευχαριστημένος.


Η έκθεση «Μεγαλείο και Μιζέρια στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης» – Η Schirn Kunsthalle στη Φρανκφούρτη οργάνωσε αυτή την έκθεση που συνεχίζεται μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου και περιλαμβάνει έργα ζωγραφικής Γερμανών καλλιτεχνών και αφίσες, όλα τους από την εποχή του Mεσοπολέμου, με στόχο να αναδείξει ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος της: το μεγαλείο και τη μιζέρια που κυριαρχούσαν τότε.

Το μεγάλο ενδιαφέρον της έκθεσης είναι ότι συγκεντρώνει λιγότερο γνωστά έργα εκείνης της εποχής, αλλά όλα τους είναι εντυπωσιακά και χάρη σ' αυτά ο θεατής νιώθει ότι κάτι νέο του αποκαλύπτεται.


Η National Gallery στο Λονδίνο προσφέρει χριστουγεννιάτικο δώρο στο έθνος – Το δώρο είναι η έκθεση τεσσάρων έργων ολλανδικής και φλαμανδικής ζωγραφικής του 17ου αι., εξαιρετικής ποιότητας, τα οποία περιήλθαν στην Πινακοθήκη μέσω κληροδοτήματος.

Η εικαστική αξία της μικρής έκθεσης είναι αδιαμφισβήτητη. Όμως το ότι η National Gallery «προσφέρει αυτή την έκθεση ως χριστουγεννιάτικο δώρο στο έθνος» συνιστά το κλου. Έτσι θα έπρεπε να κάνουν όλα τα εθνικά μουσεία του κόσμου: να προσφέρουν δώρα στο έθνος (και φυσικά το έθνος να τα ευχαριστεί, πηγαίνοντας να τα παραλάβει). Κανείς δεν θα ζημιωθεί.

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Χειρομαντεία στην παλάμη του κουπιού της γόνδολας

Εικαστικά / Χειρομαντεία στην παλάμη του κουπιού της γόνδολας

Μια ήρεμη εικαστική ναυμαχία στα μυστηριώδη νερά της Βενετίας έρχεται στο προσκήνιο με αφορμή τις πρώτες κανονιές του Τύπου κατά της κύριας έκθεσης της φετινής Μπιενάλε Τέχνης
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΒΕΝΕΤΙΑΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«ΤΕΧΝΗ – ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ»: Η διαρκής συμβολή των δύο ομάδων στην ανεπανάληπτη πολιτισμική κίνηση της Θεσσαλονίκης

Εικαστικά / «Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη Θεσσαλονίκη. Τώρα συναντιούνται ξανά σε μια έκθεση

Η «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου και η Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» επιστρέφουν στο προσκήνιο μέσα από ένα αφιέρωμα στο Τελλόγλειο Ίδρυμα, που αναδεικνύει δύο ιστορικές ομάδες της πνευματικής ζωής της Θεσσαλονίκης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «λίστα Τραμπ» και τα «απαράδεκτα έργα τέχνης» οδηγούν σε μια άλλη Αμερική

Εικαστικά / Tο μένος του Τραμπ για το Smithsonian: Λογοκρισία, ρατσισμός, λίστες με «απαράδεκτα» έργα

Με στόχο το μεγαλύτερο συγκρότημα μουσείων και ερευνητικών κέντρων στον κόσμο, ο Τραμπ επιχειρεί να ασκήσει έλεγχο και λογοκρισία σε έργα τέχνης και στο περιεχόμενο εκθέσεων, κατηγορώντας το Smithsonian ως «woke» και απειλώντας με περικοπές της χρηματοδότησής του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Εικαστικά / Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Μια από τις πιο εξέχουσες συλλέκτριες στην Ευρώπη, η οποία έχει αφήσει το αποτύπωμά της και στην Ύδρα, αποφάσισε να πουλήσει τη συλλογή σουρεαλιστικής και μεταπολεμικής τέχνης που στεγάζει στο σπίτι της στο Λονδίνο -τη μεγαλύτερη αυτού του είδους- σε μια δημοπρασία-ορόσημο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χάρις Επαμεινώνδα: Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις

Εικαστικά / Χάρις Επαμεινώνδα: «Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις»

Η βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα Κύπρια εικαστικός συνθέτει έναν κόσμο θραυσμάτων, αποκομμάτων της εσωτερικότητας, με ελλειπτικές εικόνες, τον οποίο μας προκαλεί να ανακατασκευάσουμε μέσα από τη σταδιακή του αποκάλυψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Εικαστικά / Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Οι δύο καλλιτέχνες με καταγωγή από Κύπρο και Ελλάδα αντίστοιχα, παρουσιάζουν νέα έργα τους σε μια από τις σημαντικότερες εικαστικές διοργανώσεις της Βρετανίας που φιλοξενεί 30 καλλιτέχνες και συλλογικότητες, με αναθέσεις και θεματικές που έχουν να κάνουν με τη γεωγραφία και τις αξίες που διαπερνούν την πόλη αυτή: καταγωγή και μνήμη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση για την πολύχρωμη, πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Εικαστικά / Μια έκθεση για την πολύχρωμη και πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Τόνι Μιλάκης καταγράφει μια πόλη που η πραγματικότητα προσφέρει τις καλύτερες ζωγραφικές λύσεις, που ακόμη και το πιο ευφάνταστο μυαλό ενός καλλιτέχνη δεν μπορεί να τις επινοήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Ο Ζαν Φρανσουά Μιλέ και η ατέρμονη γοητεία της φύσης και των εργατών της γης

Εικαστικά / Ζαν Φρανσουά Μιλέ: ο ζωγράφος που ο Βαν Γκογκ αποκαλούσε «πρωτοπόρο»

«Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο νομίζω ότι ο Μιλέ πίστευε σε κάτι ανώτερο» έγραφε ο Βαν Γκογκ για τον «ζωγράφο των χωρικών» αλλά και έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού ρεαλισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου τον τιμά με μια μεγάλη έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Μοναστήρι του Καρόλου: Το μουσείο του «κομμωτή των σταρ»

Εικαστικά / Κάρολος: O «κομμωτής των σταρ» έχει πλέον δικό του μουσείο στα Χανιά

Το «Μοναστήρι του Καρόλου», ένα ενετικό κτίσμα του 1583 και κατοικία του αυτοδίδακτου δημιουργού από το 1991, έχει μετατραπεί σε ένα μοναδικό καταφύγιο όπου συνυπάρχουν η ιστορία της κομμωτικής, έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών μαζί με μνήμες της Μαρίας Κάλλας, της Μπριζίτ Μπαρντό αλλά και της Μαντάμ Ορτάνς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

Εικαστικά / Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

«Τα έργα του αποθεώνουν την ικανότητα του έρωτα να μας αποσπά από την ιδέα του θανάτου». Και έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε στην αναδρομική έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Άνδρο, και στην Αθήνα. Όλα σχεδόν, εκτός από το πιο γνωστό του, το οποίο οι επιμελητές απέρριψαν ως «κραυγαλέο»...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το Fondation Louis Vuitton υποδέχεται 270 έργα του Gerhard Richter σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση

Εικαστικά / Gerhard Richter: «Τώρα που δεν απέμειναν ιερείς ή φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες είναι οι σημαντικότεροι άνθρωποι στον κόσμο»

270 έργα ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή ζωγράφους θα εκτεθούν το φθινόπωρο στο Fondation Louis Vuitton σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Εικαστικά / Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Μια διεθνής έκθεση με 241 φωτογραφίες, που μέχρι πρόσφατα δεν είχαν δει το φως δημοσιότητας και αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ζωής της πιο διάσημης ζωγράφου του 20ού αιώνα, κάνει στάση το φθινόπωρο στη συμπρωτεύουσα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Έκθεση αφισών στην Ύδρα μιας Ελλάδας ανόθευτης και ταπεινής

Εικαστικά / Πώς διαφήμιζε η Ελλάδα τον εαυτό της στο εξωτερικό από το ’30 έως το ’60;

Μια σειρά αφισών του ΕΟΤ, σε μια έκθεση που φιλοξενείται στην οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, αποκαλύπτει τις πρώτες απόπειρες και τα αρχικά βήματα του ελληνικού τουρισμού, με την υπογραφή σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Εικαστικά / Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Έχει βοσκήσει πρόβατα, έχει πουλήσει κουλούρια και έχει δουλέψει στην οικοδομή, μέχρι που αποφάσισε ότι το μόνο που ήθελε να γίνει είναι καλλιτέχνης. Τελικά, εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους και διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες δημιουργούς. Ο πρώην πρύτανης της ΑΣΚΤ είναι άνθρωπος από σπάνια πάστα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Εικαστικά / «Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Μια μεγάλη έκθεση στο Σικάγο εξετάζει την γκέι ταυτότητα ως ιστορικό φαινόμενο μέσα από 300 έργα που δημιουργήθηκαν κυρίως στην περίοδο μεταξύ του 1869, όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η λέξη «ομοφυλόφιλος», και του 1939
THE LIFO TEAM
Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Εικαστικά / Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Σε μια σειρά έργων που παρουσιάζει το θαύμα της ανθοφορίας των λουλουδιών και των φυτών, μια από τις πιο αξιοσέβαστες καλλιτέχνιδες της Σουηδίας στρέφεται σε έναν κόσμο ομορφιάς, γαλήνης και ισορροπίας για να αποκαλύψει αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ