Ο σουρεαλισμός σε όλη του τη δόξα και το εύρος γιορτάζεται στην έκθεση Surrealism Beyond Borders στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, μια έκθεση που εξετάζει το διεθνές εύρος του κινήματος και τον τρόπο με τον οποίο από το Παρίσι κατέκτησε τον κόσμο.
Το κίνημα του σουρεαλισμού γεννήθηκε στο Παρίσι από μια μικρή ομάδα συγγραφέων και καλλιτεχνών που προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν το ασυνείδητο ως το μέσο που απελευθερώνει τη δύναμη της φαντασίας.
Περιφρονώντας τον ορθολογισμό και τον λογοτεχνικό ρεαλισμό, και έντονα επηρεασμένοι από τον Σίγκμουντ Φρόιντ, οι σουρεαλιστές πίστευαν ότι η λογική κατέστειλε τη δύναμη της φαντασίας, βαραίνοντάς την με ταμπού. Επηρεασμένοι και από τον Καρλ Μαρξ, πίστευαν ότι η ψυχή είχε τη δύναμη να αποκαλύψει τις αντιφάσεις στον καθημερινό κόσμο και να πυροδοτήσει την επανάσταση.
Ο όρος σουρεαλισμός επινοήθηκε το 1917 από το Γάλλο ποιητή Γκιγιόμ Απολινέρ, ο οποίος τον χρησιμοποίησε χαρακτηρίζοντας το παράδοξο θεατρικό έργο του Οι Μαστοί του Τειρεσία ως «υπερρεαλιστικό δράμα». Κατά τον Απολινέρ ο όρος αυτός δήλωνε τον αναλογικό τρόπο με τον οποίο μπορεί να αποδοθεί η πραγματικότητα.
Ο σουρεαλισμός θεωρήθηκε ως το πιο ισχυρό και με τη μεγαλύτερη επιρροή κίνημα στην τέχνη του εικοστού αιώνα. Μορφές όπως ο Σαλβαντόρ Νταλί και ο Μαν Ρέι όχι μόνο άσκησαν μια σημαντική επιρροή στην πρωτοποριακή τέχνη, αλλά μέσω της εμπορικής δουλειάς τους –σε φωτογραφίσεις μόδας, στη διαφήμιση και στον κινηματογράφο– μετέφεραν το ύφος και το πνεύμα του κινήματος σε ένα τεράστιο κοινό.
Το 1924 ο Αντρέ Μπρετόν έγραψε «Το Μανιφέστο του Σουρεαλισμού», στο οποίο όρισε τον σουρεαλισμό: Αυτοματισμός ψυχικός, καθαρός, με τον οποίο προτίθεται κανείς να εκφράσει είτε προφορικά είτε γραπτά είτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο την πραγματική λειτουργία της σκέψης. Υπαγόρευση της σκέψης, με την απουσία κάθε ελέγχου από τη λογική, έξω από κάθε προκατάληψη αισθητική ή ηθική.
Ο σουρεαλισμός θεωρήθηκε ως το πιο ισχυρό και με τη μεγαλύτερη επιρροή κίνημα στην τέχνη του εικοστού αιώνα. Μορφές όπως ο Σαλβαντόρ Νταλί και ο Μαν Ρέι όχι μόνο άσκησαν μια σημαντική επιρροή στην πρωτοποριακή τέχνη, αλλά μέσω της εμπορικής δουλειάς τους –σε φωτογραφίσεις μόδας, στη διαφήμιση και στον κινηματογράφο– μετέφεραν το ύφος και το πνεύμα του κινήματος σε ένα τεράστιο κοινό.
Η έκθεση ανοίγει στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης αυτόν τον μήνα πριν ταξιδέψει στην Tate Modern τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους. Στη Νέα Υόρκη, θα εκτείνεται σε οκτώ γκαλερί με εκατοντάδες έργα από περισσότερες από 40 χώρες.
Γνωστά κομμάτια από πρωτοπόρους του κινήματος, συμπεριλαμβανομένων των Μαξ Έρνστ και Τζόρτζιο ντε Κίρικο, θα παρουσιαστούν μαζί με λιγότερο γνωστούς καλλιτέχνες όπως ο Πορτογάλος ποιητής και καλλιτέχνης Αρτούρ Κρουζέιρο Σέιξας και ο Αργεντινός ζωγράφος Αντόνιο Μπέρνι, που υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλής στη Νότια Αμερική.
«Ο σουρεαλισμός έχει ταξιδέψει και εξελιχθεί από τόπο σε τόπο και από εποχή σε εποχή» λένε οι επιμελητές της έκθεσης που πιστεύουν ότι το ενδιαφέρον για το κίνημα είναι παγκόσμιο καθώς έχει καταφέρει να ενώσει ιδέες και ανθρώπους μέσα στην απελευθερωτική του εφαρμογή και λειτουργία.
Καλλιτέχνες από την Ευρώπη και την Αμερική συναντιούνται σε αυτή την έκθεση με σουρεαλιστές πρωτοπόρους όπως ο Αιθιοπο-Αρμένιος Αλεξάντερ Μπογκοσιάν, που στη δουλειά του συγχωνεύει την εμπειρία του από τη μαύρη διασπορά με τον υπερρεαλισμό και τις στιλιστικές επιρροές από καλλιτέχνες όπως ο Ρομπέρτο Μάτα, ο Ιάπωνας Κόγκα Χαρούε και ο Κάρλος Μέριντα από τη Γουατεμάλα, κάτι που φανερώνει ότι ο σουρεαλισμός ερμηνεύτηκε μετά το 1920 από καλλιτέχνες σε όλο τον κόσμο.
Πάντα επίκαιρος, ο σουρεαλισμός είναι ένα πεδίο που οι καλλιτέχνες δεν εγκαταλείπουν ποτέ, «ειδικά σε περιόδους πολιτικής και κοινωνικής αστάθειας, όπως σήμερα που η εποχή μας χαρακτηρίζεται από πανδημία, οικονομική δυσπραγία, κοινωνική αναταραχή, εξορία και εκτοπισμό, αυξανόμενο εθνικισμό, απομονωτισμό και καταστολή» λένε οι επιμελητές του ΜΕΤ. Ο σουρεαλισμός είναι ο τρόπος που απογειώνει τη φαντασία, δημιουργώντας μια λυτρωτική «πραγματικότητα» της τέχνης, που σήμερα είναι πιο απαραίτητη από ποτέ.
Η έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 11 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως τις 30 Ιανουαρίου 2022. Έναν μήνα αργότερα θα κάνει εγκαίνια στην Tate Modern, στο Λονδίνο, μέχρι τον Αύγουστο του 2022.
- Covid-19: Φθηνό, κοινό αντικαταθλιπτικό ίσως μειώνει τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης - Έρευνα
- Ερντογάν: Πώς λένε πως υποχώρησα εγώ; Εγώ είμαι σε επίθεση
- Ζεφύρι: Επίθεση με πέτρες σε αστυνομικούς - Το ενδεχόμενο παραπλανητικής κλήσης και ενέδρας εξετάζει η ΕΛ.ΑΣ.
Ακολουθήστε το LiFO.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο LiFO.gr
