Νεοϊμπρεσιονισμός και Μεσόγειος: Εγκαίνια για τη νέα μεγάλη έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Σαιν-Τροπέ. Κρήνη στην Πλας ντε Λις, 1895. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Ιδιωτική συλλογή
0

Η έκθεση «Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου» του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, που διοργανώνεται σε συνεργασία με σημαντικά μουσεία και ευρωπαϊκούς φορείς όπως, μεταξύ άλλων, τα Musée d’Orsay, National Gallery του Λονδίνου, Centre Pompidou, Musée des Beaux-Arts de Besançon, Musée de l’Annonciade, Musée de Grenoble, Musée national d’archéologie, d’histoire et d’art – Luxembourg και Musée des Arts Décoratifs καθώς και σημαντικούς ιδιώτες συλλέκτες, αποτελεί την πρώτη αφιερωματική έκθεση στον ελλαδικό χώρο για τη «σχολή» που ακολούθησε την πρώτη μεγάλη περίοδο του ιμπρεσιονισμού.

Παρουσιάζονται 55 έργα των Paul Signac, Henri-Edmond Cross, Maximilien Luce, Théo van Rysselberghe, Henri Matisse, Henri Manguin και Louis Valtat, τα περισσότερα εκ των οποίων όχι μόνο έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα αλλά και κανένα από αυτά δεν ανήκουν στη συλλογή του ιδρύματος.

Όταν τον Μάρτιο του 1891 ο θεμελιωτής του Νεοϊμπρεσιονισμού Georges Seurat πεθαίνει σε ηλικία μόλις 31 ετών, τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας μένουν καλλιτεχνικά ορφανά. Κι ενώ πολλοί προεξοφλούν το τέλος του καλλιτεχνικού κινήματος, το οποίο έτσι κι αλλιώς είχαν ερμηνεύσει αυθαίρετα σαν ένα εφήμερο και ατίθασο παρακλάδι του ιμπρεσιονισμού, αυτό, όπως φάνηκε, είχε μόνο κλείσει το πρώτο του κεφάλαιο καθώς ένα δεύτερο θα άνοιγε πολύ σύντομα, στις ακτές της Μεσογείου, με τον Signac ως επικεφαλής πλέον της ομάδας να τη στρέφει προς νέους ορίζοντες, τόσο γεωγραφικούς όσο και καλλιτεχνικούς.

Περνώντας μπροστά από τους πίνακες, ανακαλύπτουμε το Λαβαντού, την Κολιούρ, το Κασσί, το Σαιν-Τροπέ, την Αντίμπ, τη Μασσαλία, την Καβαλιέρ, το Αγκαί, το Αντεόρ, κατόπιν τη Βενετία και την Κωνσταντινούπολη. Αυτό το ταξίδι μας δίνει την ευκαιρία να ακολουθήσουμε την εικαστική διαδρομή του κάθε καλλιτέχνη.

Η έκθεση είναι αφιερωμένη στον Νεοϊμπρεσιονισμό όπως άνθισε στα παράλια της Μεσογείου, παρακολουθώντας την εξέλιξη των Signac, Cross, Luce και Van Rysselberghe προς μια ζωγραφική πιο ελεύθερη και πιο τολμηρή, μια παλέτα καθαρών χρωμάτων, που εξελίχθηκε ακόμα πιο σφριγηλή και ζωντανή, αποτυπώνοντας μοναδικά το μεσογειακό κλίμα, το φως και το μπλε του ουρανού και της θάλασσας.

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Théo Van Rysselberghe (1862-1926), Ο Paul Signac στο τιμόνι του Olympia, 1896. Λάδι σε καμβά | 93 × 114 εκ. Ιδιωτική συλλογή

Περνώντας μπροστά από τους πίνακες, ανακαλύπτουμε το Λαβαντού, την Κολιούρ, το Κασσί, το Σαιν-Τροπέ, την Αντίμπ, τη Μασσαλία, την Καβαλιέρ, το Αγκαί, το Αντεόρ, κατόπιν τη Βενετία και την Κωνσταντινούπολη. Αυτό το ταξίδι μας δίνει την ευκαιρία να ακολουθήσουμε την εικαστική διαδρομή του κάθε καλλιτέχνη.

Βλέπουμε έτσι τον Signac και τον Cross να μένουν πιστοί στη νεοϊμπρεσιονιστική τεχνική –ή τον «ντιβιζιονισμό»– μέχρι το τέλος της ζωής τους, σε αντίθεση με τον Luce και τον Van Rysselberghe, οι οποίοι απομακρύνονται σταδιακά από αυτή. Νέοι καλλιτέχνες, όπως οι Henri Matisse, Henri Manguin και Louis Valtat θα πειραματιστούν επάνω σε αυτή την τεχνική με περισσότερη ή λιγότερη ενδελέχεια, αλλά και με μια ανεξαρτησία πνεύματος που προαγγέλλει επερχόμενες επαναστάσεις.

Ο όρος «νεοϊμπρεσιονισμός» προτάθηκε αρχικά από τον Γάλλο κριτικό τέχνης Félix Fénéon, ο οποίος θέλησε να κάνει τον συσχετισμό με το κίνημα του ιμπρεσιονισμού τονίζοντας παράλληλα, με το πρόθεμα «νέο-», τους διαχωρισμούς ανάμεσα στις δύο τάσεις. Ο όρος επικράτησε έναντι του χαρακτηρισμού division («διαίρεση» ή «ντιβιζιονισμός») που υπερασπιζόταν ο Signac, όπως και έναντι του όρου «πουαντιγισμός», που άρχισε σταδιακά να εμφανίζεται στις εφημερίδες αλλά κρίθηκε ακατάλληλος από τους καλλιτέχνες του κινήματος καθώς περιέγραφε αποκλειστικά τη διαδικασία (ο συγκεκριμένος όρος ωστόσο χρησιμοποιείται ευρέως μέχρι και σήμερα).

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Αντίμπ. Οι Πύργοι, 1911. Λάδι σε καμβά | 66 × 82,3 εκ. Albertina Museum, Βιέννη - Συλλογή Batliner
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Maximilien Luce (1858-1941), Το λιμάνι του Σαιν-Τροπέ, 1893. Λάδι σε καμβά | 73,7 × 91,4 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Κωνσταντινούπολη. Κεράτιος κόλπος, πρωί, 1907. Ακουαρέλα επιζωγραφισμένη με πένα | 15,5 × 20 εκ. Ιδιωτική συλλογή

ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ & ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Ξεναγήσεις για το κοινό στην περιοδική έκθεση πραγματοποιούνται κάθε Παρασκευή και Σάββατο, ενώ μια ειδικά σχεδιασμένη διαδραστική ξενάγηση, με τίτλο Καρτ ποστάλ απ’ τη Μεσόγειο, υλοποιείται κάθε Σάββατο.

Την Τετάρτη 10 Ιανουαρίου, την πρώτη ημέρα της έκθεσης, οι δύο επιμελήτριες Marina Ferretti Bocquillon και Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau συναντιούνται στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος για να αναλύσουν το κίνημα του Νεοϊμπρεσιονισμού.

Την έκθεση πλαισιώνουν επίσης δυο εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά (Ένα μωσαϊκό, ο πουαντιγισμός!, εργαστήριο για παιδιά ηλικίας 5-6 ετών και Παίζοντας με το φως, εργαστήριο για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών). Παράλληλα, ο νέος κύκλος της ειδικά σχεδιασμένης δράσης του Ιδρύματος για άτομα 60+ και άτομα με Ήπια Γνωστική Διαταραχή Παιχνίδι για Μεγάλους, που προσφέρεται δωρεάν σε συνεργασία με το πρόγραμμα θάλλω και με την πολύτιμη υποστήριξη της Alpha Bank, πραγματοποιείται στον χώρο της περιοδικής έκθεσης ενώ και ο νέος κύκλος της δημοφιλούς σειράς συναυλιών Jazz στο Μουσείο εμπνέεται από την έκθεση και εξερευνά διαφορετικές πτυχές της περιοχής της Μεσογείου.

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Théo Van Rysselberghe (1862-1926), Ανθισμένη ανθεμίς, 1904. Λάδι σε καμβά | 65,3 × 81,3 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Σπουδή για την Παραλία του Μπαιν-Κυ, 1891-1892. Λάδι σε καμβά | 23 × 34 εκ. Συλλογή Christophe Karvelis-Senn
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Σαιν-Τροπέ. Η είσοδος του λιμανιού, 1905 περίπου. Ακουαρέλα και μολύβι σε χαρτί | 25 × 40,6 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Τουλόν. Χειμωνιάτικο πρωινό, Δεκέμβριος 1906-Απρίλιος 1907. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Maximilien Luce (1858-1941), Λουόμενες στο Σαιν-Τροπέ, 1897. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Σύλλογος των Φίλων του Petit Palais, Γενεύη
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Μετά το μπάνιο, 1907-1908. Λάδι σε καμβά | 147 × 114 εκ. Σύλλογος των Φίλων του Petit Palais, Γενεύη
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri Manguin (1874-1949), Σαιν-Τροπέ, το ηλιοβασίλεμα, 1904. Λάδι σε καμβά | 81 × 65 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Louis Valtat (1869-1952), Οι κόκκινοι βράχοι στο Αγκαί, 1903. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Συλλογή Musée Regards de Provence, Μασσαλία
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Νυχτερινό, 1896. Λάδι σε καμβά | 65 × 92 εκ. Σύλλογος των Φίλων του Petit Palais, Γενεύη

Επιμέλεια:
Marina Ferretti Bocquillon, Επίτιμη Επιστημονική Διευθύντρια του Musée des impressionnismes Giverny
Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau, Υπεύθυνη Συλλογής Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή

Διάρκεια: 10 Ιανουαρίου -7 Απριλίου 2024

Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 11.00-15.00 και 18.00-21.00, Δευτέρα 11.00-15.00
Δευτέρα απόγευμα και Τρίτη: κλειστά

Η έκθεση συνοδεύεται από αναλυτικό κατάλογο σε ελληνικά και αγγλικά, με κείμενα από τις δύο επιμελήτριες καθώς και από τη Διευθύντρια του Αρχείου Signac Charlotte Hellman Cachin.

Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή
Ερατοσθένους 13, Αθήνα 11635
Τ: 210 725 2895
[email protected] | goulandris.gr

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στη Θεσσαλονίκη για πρώτη φορά οι φωτογραφίες της Φρίντα Κάλο

Εικαστικά / Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Μια διεθνής έκθεση με 241 φωτογραφίες, που μέχρι πρόσφατα δεν είχαν δει το φως δημοσιότητας και αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ζωής της πιο διάσημης ζωγράφου του 20ού αιώνα, κάνει στάση το φθινόπωρο στη συμπρωτεύουσα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Έκθεση αφισών στην Ύδρα μιας Ελλάδας ανόθευτης και ταπεινής

Εικαστικά / Πώς διαφήμιζε η Ελλάδα τον εαυτό της στο εξωτερικό από το ’30 έως το ’60;

Μια σειρά αφισών του ΕΟΤ, σε μια έκθεση που φιλοξενείται στην οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, αποκαλύπτει τις πρώτες απόπειρες και τα αρχικά βήματα του ελληνικού τουρισμού, με την υπογραφή σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Εικαστικά / Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Έχει βοσκήσει πρόβατα, έχει πουλήσει κουλούρια και έχει δουλέψει στην οικοδομή, μέχρι που αποφάσισε ότι το μόνο που ήθελε να γίνει είναι καλλιτέχνης. Τελικά, εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους και διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες δημιουργούς. Ο πρώην πρύτανης της ΑΣΚΤ είναι άνθρωπος από σπάνια πάστα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Εικαστικά / «Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Μια μεγάλη έκθεση στο Σικάγο εξετάζει την γκέι ταυτότητα ως ιστορικό φαινόμενο μέσα από 300 έργα που δημιουργήθηκαν κυρίως στην περίοδο μεταξύ του 1869, όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η λέξη «ομοφυλόφιλος», και του 1939
THE LIFO TEAM
Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Εικαστικά / Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Σε μια σειρά έργων που παρουσιάζει το θαύμα της ανθοφορίας των λουλουδιών και των φυτών, μια από τις πιο αξιοσέβαστες καλλιτέχνιδες της Σουηδίας στρέφεται σε έναν κόσμο ομορφιάς, γαλήνης και ισορροπίας για να αποκαλύψει αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ