Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter

Η Λήδα Κοντογιαννοπούλου ζωγραφίζει τα σπίτια 4 μεγάλων Ελλήνων δημιουργών

0

Τα εγκαίνια θα γίνουν στις 22 Σεπτεμβρίου στην Πινακοθήκη Γκίκα του Μουσείου Μπενάκη και με την έκθεση αυτή, που ο πλήρης τίτλος της είναι «Λήδα Κοντογιαννοπούλου: Το Σπίτι της Μνήμης», ολοκληρώνεται ένας κύκλος δουλειάς της εικαστικού. 

Όλα ξεκίνησαν το 2015, όταν ο κ. Νίκος Παΐσιος, που είναι το αρχαιότερο μέλος του επιστημονικού προσωπικού του Μουσείου Μπενάκη, της ζήτησε να ζωγραφίσει το εσωτερικό του σπιτιού του ζωγράφου και ακαδημαϊκού Παναγιώτη Τέτση και εκείνο της γλύπτριας Ναταλίας Μελά, που τότε ήταν και οι δύο εν ζωή, καθώς επίσης και του νομπελίστα ποιητή Γιώργου Σεφέρη.

«Μια μέρα έτυχε να βρεθώ στο σπίτι της ζωγράφου Νίκης Ελευθεριάδη. Την επισκέφθηκα για μια δουλειά. Δεν τη γνώριζα αρκετά, αλλά όταν μπήκα στο σπίτι της, είπα αυθόρμητα: “Πω πω! Τι σπίτι είναι αυτό; Θα ήθελα να το ζωγραφίσω!”. Κι εκείνη μου απάντησε: “Ε, τότε, ζωγράφισέ το όποτε θέλεις”. Κι έτσι πήγα εκεί, έστησα το καβαλέτο μου και ζωγράφισα τρία έργα», λέει η Λήδα Κοντογιαννοπούλου.

«Το ένα από εκείνα έμεινε στο σπίτι της και μια μέρα, που τυχαία βρέθηκε εκεί ο κύριος Παΐσιος, το είδε, αναρωτήθηκε αμέσως ποιος το είχε ζωγραφίσει και επειδή του άρεσε πολύ, μου τηλεφώνησε. Έτσι, από το τηλέφωνο, χωρίς να με έχει δει ποτέ, απλώς και μόνο επειδή είχε δει εκείνο το έργο, μου είπε ότι ήθελε να ζωγραφίσω το εσωτερικό του εργαστηρίου του Τέτση, ο oποίος τότε δεν ήταν πολύ καλά στην υγεία του. “Kαι καλό θα ήταν να του κάνετε, με αυτή την ευκαιρία, λίγο παρέα… να μυρίσει κι εκείνος λίγο το νέφτι, ξανά. Κι όσο για τα έργα που θα φτιάξετε, κάποια στιγμή θα τα εκθέσουμε στην οδό Κριεζώτου, στην οικία Γκίκα”. Για μένα όλα αυτά ακούγονταν σαν να πρωταγωνιστούσα ξαφνικά σε ταινία του Ντίσνεϊ. Το βίωνα σαν θαύμα! Ως κάτι το μαγικό!» 

Τα σπίτια που ζωγράφισα δεν έχουν πραγματική σχέση μεταξύ τους. Ωστόσο δημιουργείται η αίσθηση ότι κατά κάποιον τρόπο μοιάζουν. Ο βασικός κοινός παρονομαστής τους είναι οι αναφορές σε όμοια πράγματα, όπως η ανάμειξη στοιχείων που συνδέουν την Ανατολή και τη Δύση.

Από την πλευρά του ο κ. Παΐσιος, αναπολώντας εκείνη την πρώτη επαφή του με έργο της Λήδας Κοντογιαννοπούλου, δηλώνει ότι του άρεσε η ποιότητα της ζωγραφικής της: «Ήταν πολύ διαφορετική από τη ζωγραφική που συνήθως βλέπουμε. Κατά κάποιον τρόπο, είναι μια ζωγραφική εκκεντρική, λοξή, και με κάτι κοντά στο όριο του αισθητισμού. Αλλά αυτό το λέω επειδή για κάθε ζωγράφο υπάρχει πάντα στα έργα του και κάτι πέραν αυτού που αναπαριστά, κάτι που υπερβαίνει το θέμα του και πηγάζει από το ίδιο του το υποσυνείδητο.

Πρόκειται, νομίζω, γι’ αυτό που ο Πικιώνης έλεγε σχετικά με τα έργα του Νίκου Εγγονόπουλου, ότι περιέχουν ψυχογραφίες σπιτιών. Στα έργα της Κοντογιαννοπούλου θα έλεγα ότι ενδεχομένως προστίθεται πάντα κάτι που έχει να κάνει με την έννοια της οικογενειακής θαλπωρής, μια ατμόσφαιρα σπιτιού που, πραγματικά, είναι σπίτι. Και σε κάθε περίπτωση, τα έργα της αποτελούν διεισδυτικές και ποιητικές αποδόσεις των εσωτερικών χώρων.

Θα αναγνώριζε κάποιος σε αυτά εκείνη την ανησυχία που υποβόσκει στα εσωτερικά σπιτιών στα έργα του Edward Hopper. Θα θεωρούσε επίσης ως πηγή αναφοράς της τις απαλές και αβίαστες μεταβολές της τονικότητας στις γαλήνιες νεκρές φύσεις του Giorgio Morandi».  

Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Το σαλόνι, 70x100 εκ., λάδι σε καμβά, 2017, Συλλογή Μουσείου Β. & Ε. Γουλανδρή, Αθήνα

Αυτή η συλλογή έργων γεννήθηκε από την πρόθεση να καταγραφούν εσωτερικά σπιτιών και εργαστηρίων που δεν θα διατηρούνταν μετά τον θάνατο τον ιδιοκτητών τους. Αφού όμως το ζητούμενο ήταν η αποτύπωση αυτών των χώρων, γιατί επιλέχθηκε να γίνει μέσα από τη ζωγραφική και όχι μέσα από τη φωτογραφία; «Μα, έχουν γίνει και φωτογραφικές αποτυπώσεις αυτών των χωρών», απαντά ο κ. Παΐσιος.

«Έχουμε επίσης φωτογραφική αποτύπωση και της ίδιας της κ. Κοντογιαννοπούλου να ζωγραφίζει μέσα σε αυτούς τους χώρους. Ξεκίνησε, δηλαδή, η συστηματική αποτύπωση από τους φωτογράφους. Όμως το “άρωμα της ζωγραφικής” δεν μπορεί να το αποδώσει η φωτογραφία, όσο σπουδαίος κι αν είναι ο φωτογράφος. Κι ας σημειώσω εδώ ότι αυτό το επισήμανε η Νίκη Ελευθεριάδη.

lida kontogiannopoulou
Λήδα Κοντογιαννοπούλου. Πηγή φωτό: Συλλογή Σωτήρη Φέλιου

Θεωρώ, λοιπόν, δική της την ιδέα που οδήγησε σε αυτή την έκθεση. Κι αυτό συμβαίνει γιατί η ζωγραφική είναι πάντα μία “ερμηνεία” του χώρου. Παρατηρώντας κάποιος τα έργα της Κοντογιαννοπούλου δεν εντοπίζει πουθενά μια απόδοση φωτορεαλιστικού τύπου των εσωτερικών που ζωγραφίζει. Αντιθέτως, αφαιρεί και προσθέτει πράγματα στις όψεις τους. Ξεκινά από μια ανασύνθεση περίεργη».

Μήπως όμως αυτή η επιλογή επιτρέπει την εισβολή στον σύμπαν των εικαστικών καλλιτεχνών και της ποίησης κάποιων «μικρών μανιών» που παρατηρούνται κυρίως στον κύκλο των εραστών της όπερας, όπου η απαίτηση για πλήρη πρόσβαση στον καθημερινό κόσμο του ινδάλματος είναι πάρα πολύ συνηθισμένη και μεγάλη; «Και αυτό ισχύει», παραδέχεται ο κ. Παΐσιος. «Όμως, όταν μιλάμε για έναν μεγάλο δημιουργό, όπως ο Σεφέρης, και το παραμικρό στοιχείο που σχετίζεται με εκείνον μας ενδιαφέρει. Και δεν έχουμε πολλούς μεγάλους δημιουργούς. Σε κάθε τομέα, οι Μεγάλοι –και υπογραμμίζω ότι το μι είναι κεφαλαίο– μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, μιλώντας πάντα για τη νεότερη Ελλάδα».  

Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Μεγάλο εσωτερικό, 60x130 εκ., λάδι σε καμβά, 2017, Συλλογή Γιάννου και Άντρης Κωνσταντίνου, Κύπρος

Από τότε που έγιναν αυτές οι συζητήσεις παρήλθαν δύο χρόνια. Για το Μουσείο Μπενάκη η έκθεση των εν λόγω έργων της Λήδας Κοντογιαννοπούλου κατέχει το «παγερό» ρεκόρ εκείνης με τις περισσότερες αναβολές των εγκαινίων της (εξαιτίας της πανδημίας).

Τώρα όμως τα πράγματα παίρνουν τη σωστή τους σειρά και η έκθεση, που τελεί υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Ν. Σακελλαροπούλου, θα αποτελεί το κύριο πολιτιστικό γεγονός μεταξύ όσων έχει προγραμματίσει το Μουσείο Μπενάκη για την επέτειο των πενήντα χρόνων από τον θάνατο του πρώτου Έλληνα νομπελίστα, του Γιώργου Σεφέρη.

«Κανείς δεν προγραμματίζει κάτι σπουδαίο επετειακό για τον Σεφέρη, παρότι είναι πολύ σημαντική η στιγμή του μισού αιώνα από τον θάνατό του. Όπως υπήρξε πολύ σημαντική και η ταφή του ως μια πολύ δυναμική αντιδικτατορική εκδήλωση. Επρόκειτο για μία από τις μεγαλύτερες τέτοιες εκδηλώσεις κατά την περίοδο της δικτατορίας και στο υπάρχον φωτογραφικό υλικό φαίνεται καθαρά ότι ήταν πάνδημη, και με πολλούς αστυνομικούς, οι οποίοι κατέγραφαν τους πάντες. Για όλους αυτούς του λόγους, λοιπόν, το Μουσείο Μπενάκη αποφάσισε να κάνει αυτή την έκθεση κεντρική στον εορτασμό της γερής αυτής επετείου», διευκρινίζει ο κ. Νίκος Παΐσιος. 

Εξάλλου η έκθεση της Λήδας Κοντογιαννοπούλου είναι πολύ ταιριαστή για την περίσταση και λόγω του ότι από τα είκοσι δύο έργα της που θα παρουσιαστούν, στα δεκατρία εικονίζεται η περίφημη οικία Σεφέρη, στην οδό Άγρας 20, πίσω από το Καλλιμάρμαρο Στάδιο, στην οποία βρίσκεται πάντα και το Νόμπελ του σπουδαίου ποιητή μας. 

Τον σχεδιασμό της έκανε ο Διονύσης Φωτόπουλος και η παρουσίαση των έργων θα συνοδεύεται από μια βιντεο-προβολή εντός του εκθεσιακού χώρου, την οποία σκηνοθέτησε ο Λάκης Παπαστάθης. Διατίθεται, επίσης, μια πολλή κομψή και πολυτελής έκδοση, που περιλαμβάνει εικόνες όλων των έργων και ενδιαφέροντα κείμενα.

Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Μεγάλο νυχτερινό εσωτερικό, 95x120 εκ., λάδι σε καμβά, 2018, Συλλογή της καλλιτέχνιδος, Αθήνα. Eυγενική παραχώρηση της γκαλερί Citronne

«Τα σπίτια που ζωγράφισα δεν έχουν πραγματική σχέση μεταξύ τους. Ωστόσο δημιουργείται η αίσθηση ότι κατά κάποιον τρόπο μοιάζουν. Ο βασικός κοινός παρονομαστής τους είναι οι αναφορές σε όμοια πράγματα, όπως η ανάμειξη στοιχείων που συνδέουν την Ανατολή και τη Δύση.

Επίσης, είναι σπίτια που τα ένιωσα οικεία, επειδή νιώθω ότι αποπνέουν αυτό που αγάπησα στο σπίτι όπου μεγάλωσα. Κάθε σπίτι που αποπνέει αυτή την ατμόσφαιρα γεννά μέσα μου ένα συναίσθημα δέους και θαυμασμού. Και σίγουρα νιώθω ταυτόχρονα ότι εκεί είμαι κάπως προστατευμένη, όπως αισθανόμουν μικρή στο πατρικό μου. Ξεκινώντας αυτά τα έργα, ήμουν αυστηρή με τον εαυτό μου σχετικά με την πιστότητα στην απόδοση των εικόνων που ζωγράφιζα. Φρόντιζα να ξεκινώ κάθε μέρα την ίδια συγκεκριμένη ώρα, ώστε να αποτυπώνω το φυσικό φως, διατηρούσα τα πράγματα στη θέση τους και όλα τα σχετικά. Στην πορεία, ωστόσο, μεταβλήθηκε η στρατηγική μου. Αδιαφόρησα για το φυσικό φως και δημιούργησα μόνη μου άλλο φωτισμό, για να φτάσω σε ένα αποτέλεσμα που θα με ενέπνεε.

Για παράδειγμα, στο σπίτι του Σεφέρη, που είναι πολύ φωτεινό, έκλεινα τα παραθυρόφυλλα για να δείχνει το φως σαν να ήταν χειμωνιάτικο. Κάτι ανάλογο είχα κάνει και στο σπίτι του Τέτση, όπου μου άρεσαν τα μικρά λαμπατέρ με τα οποία φώτιζε το σαλόνι του. Το πρώτο έργο που έκανα στο σπίτι του Τέτση ήταν ο ίδιος να κάθεται σε μια πολυθρόνα. Ήταν μια σύνθεση πολύ πιο απλή σε σχέση με εκείνες που έκανα στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη. Και μάλιστα, αναγκάστηκα να ολοκληρώσω εκείνο το έργο, χρησιμοποιώντας φωτογραφία του Τέτση, διότι στο ενδιάμεσο εκείνος έφυγε από τη ζωή. Όσο περισσότερο καιρό μένω σε ένα σπίτι, τόσο περισσότερο καταλήγω να ζωγραφίζω μια δική μου προσωπική σύνθεση που το αποδίδει», λέει η ζωγράφος. 

Η Λήδα Κοντογιαννοπούλου αποφοίτησε από την ΑΣΚΤ. Είναι περιβόητη για τη βραδύτητα με την οποία ζωγραφίζει, αλλά και για την εντυπωσιακή απόδοση των λεπτομερειών στις συνθέσεις της. Συχνά η προοπτική στα έργα της θυμίζει εκείνην που θα προέκυπτε μέσα από έναν ευρυγώνιο φωτογραφικό φακό. Αυτή η παραμόρφωση όμως δεν δείχνει σαν παραμόρφωση. Φαίνεται τόσο ενσωματωμένη και λειασμένη στη σύνθεση, που το μάτι του θεατή την παραβλέπει. 

Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Νυχτερινό εσωτερικό, 90x90 εκ., λάδι σε καμβά, 2019, Συλλογή Γιάννου και Άντρης Κωνσταντίνου, Κύπρος
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Το γραφείο, 45x60 εκ., λάδι σε καμβά, 2017, ιδιωτική συλλογή, Αθήνα
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Νυχτερινό εσωτερικό με δύο πόρτες, 70x100 εκ., λάδι σε καμβά, 2017, Συλλογή της καλλιτέχνιδος, Αθήνα. Eυγενική παραχώρηση της γκαλερί Citronne
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Το χολ, 35,5x27 εκ., λάδι σε χαρτόνι, 2017, ιδιωτική συλλογή, Αθήνα
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Νυχτερινή σύνθεση, 38Χ30 εκ., λάδι σε χαρτόνι, 2019, ιδιωτική συλλογή, Αθήνα.
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Παναγιώτη Τέτση: Μικρό εσωτερικό, 35Χ50 εκ., λάδι σε καμβά, 2017, ιδιωτική συλλογή, Αθήνα.
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Μεγάλο εσωτερικό στο σπίτι της Ναταλίας Μελά, 40Χ80 εκ., λάδι σε καμβά, 2016, ιδιωτική συλλογή, Αθήνα.
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Μικρό εσωτερικό στο σπίτι της Ναταλίας Μελά, 45Χ35 εκ., λάδι σε καμβά, 2016, Συλλογή Διονύση Φωτόπουλου, Αθήνα.
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Παναγιώτη Τέτση: Νυχτερινό με τέσσερις λάμπες, 90Χ60 εκ., λάδι σε καμβά, 2018, Συλλογή Γιώργου Σταθόπουλου, Αθήνα.
Ψυχογραφήματα σπιτιών Facebook Twitter
Στο σπίτι του Γιώργου Σεφέρη: Το ραδιόφωνο, 60Χ35 εκ., λάδι σε καμβά, 2017, ιδιωτική συλλογή, Αθήνα.

«Λήδα Κοντογιαννοπούλου: Το Σπίτι της Μνήμης»

Από 22/9 έως 8/1/22

Πινακοθήκη Γκίκα, Κριεζώτου 3, Αθήνα

Ωράριο: Τετ.-Σάβ. 10:00-18:00, είσοδος 5 ευρώ


 

Εικαστικά
0

Γιάννης Κωνσταντινίδης

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Βιολογία και Γεωλογία στη Γαλλία και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Παλαιοντολογία. Το 1992, εγκατέλειψε την επιστήμη του για να ασχοληθεί κυρίως με μεταφράσεις και επιμέλειες λογοτεχνικών κειμένων, καθώς και με την αρθρογραφία συνεργαζόμενος ως ανεξάρτητος δημοσιογράφος με διάφορα έντυπα, αποκλειστικά και μόνο ποικίλης ύλης.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΗ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας

Εικαστικά / Μέσα στο '24 θα τρέξουν όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς

Τρεις μεγάλες εκθέσεις αποκαλύπτουν τις πολλές μορφές του έργου μιας καλλιτέχνιδας που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας και αψήφησε την κατηγοριοποίηση.
NEWSROOM
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

Εικαστικά / 28 εκθέσεις για έναν Μάρτιο γεμάτο τέχνη

Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη, ακόμα περισσότερες γυναίκες καλλιτέχνιδες στο ΕΜΣΤ, Marcel Duchamp στην Eleftheria Tseliou Gallery, Martin Margiela στην Bernier/Eliades, τρεις νέες προτάσεις στην Breeder και πολλές ακόμα επιλογές στο κορύφωμα της φετινής εικαστικής σεζόν.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich

Εικαστικά / Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich ανθίζουν στο ΕΜΣΤ

Η διεθνής καλλιτέχνιδα και δημιουργός της πολύχρωμης τοιχογραφίας «Επικούρειος Εδέμ» περιγράφει όσα κρύβονται στην εξωτική βλάστηση και στα λαμπερά χρώματα των έργων της, μιλά για την ερωτική τους διάσταση και απαντά στο αν την ενοχλεί που κάποιοι χαρακτηρίζουν τη δουλειά της περισσότερο ως διακοσμητική.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Εικαστικά / Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Η έκθεση «Re(a)Duchamp» μας προσκαλεί σε μια διανοητική συζήτηση με τα έργα του Duchamp, που περισσότερο από κάθε άλλου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τους σύγχρονους δημιουργούς σε ένα ευρύ και σύνθετο πνευματικό πεδίο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Εικαστικά / O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από το «Σουρεαλιστικό Μανιφέστο» του Μπρετόν και μια σειρά από εκθέσεις και εκδηλώσεις ανά την υδρόγειο γιορτάζουν την επέτειο αναζητώντας τα ίχνη του κινήματος στις παράξενες μέρες μας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Εικαστικά / Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Ακολουθώντας το μότο της ζωής της «δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά», η κόρη του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα και εκδότη Τζίο Πόντι έκανε σχέδια που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στην γκαλερί The Breeder.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Bijoy Jain, ο αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Εικαστικά / Bijoy Jain, ο ασυμβίβαστος αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Οι καρέκλες του πωλούνται για χιλιάδες ευρώ, το έργο του παρουσιάζεται σε διεθνείς μπιενάλε και σε συλλογές μεγάλων μουσείων. Αντίθετα με τους αρχιτέκτονες-σταρ, ο Bijoy Jain δουλεύει μόνο με πελάτες που αποδέχονται τους όρους του και συνεργάζονται με ντόπιους τεχνίτες.
THE LIFO TEAM
Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Εικαστικά / Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Από την εντοιχισμένη στην πολυκατοικία της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι αυτή στις Καβουρότρυπες Χαλκιδικής που της έκοψαν πρόστιμο, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές, συχνά παραγνωρισμένες γοργόνες.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ