Αμπράμοβιτς: Pop Artist νέου τύπου ή ξεπουλημένη εντελώς;

Αμπράμοβιτς: Pop Artist νέου τύπου ή ξεπουλημένη εντελώς; Facebook Twitter
8
 
 
Υπάρχουν εικαστικοί που η δουλειά τους γίνεται εύκολα αρεστή στον πολύ κόσμο, και μεταπηδούν με ευκολία στη μαζική κουλτούρα. Όσον αφορά το πρώτο, η Μαρίνα Αμπράμοβιτς δεν είναι απ' αυτούς.
 
Το αντίθετο: η δουλειά της για δεκαετίες θεωρούνταν εξαιρετική απ' τους ειδικούς αλλά δυσνόητη και δυσάρεστη απ' το μέσο θεατή. Ματωμένες περφόρμανς για λίγους, τέχνη με κόκαλα ζώων, άβολο γυμνό και προκλητικές, συχνά αηδιαστικές εικόνες συνέθεταν το εικαστικό της πορτφόλιο, κάνοντας μια τυχόν μετάβασή της στο mainstream όχι απλά αδύνατη, αλλά και σχεδόν αυτοεξευτελιστική. Θα ακύρωνε όλα όσα πρέσβευε αν προσπαθούσε να κάνει τη δουλειά της εμπορική, πόσω μάλλον αν την νόθευε με στοιχεία της ποπ κουλτούρας.
 
Περιέργως το έκανε, και μάλιστα πετυχημένα. 
 
Εξώφυλλα, τηλεοπτικές συνεντεύξεις, μόδα, εκθειαστικές δηλώσεις για την Lady Gaga, εμφανίσεις σε βίντεοκλίπ του Jay-Z: Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς δεν ξεσκίζει πια τις σάρκες της, ούτε περιφέρει την αποφορά των τεράστιων οστών ζώων.
 
 
 
Ακόμα και η εικαστική της περφόρμανς στο MoMA το 2010, στην οποία καθόταν απέναντι από επισκέπτες της αναδρομικής της έκθεσης και τους κοιτούσε στα μάτια για λίγα λεπτά, ήταν ό,τι εμπορικότερο είχε κάνει ποτέ, συνδυάζοντας την τέχνη με το ριάλιτι. (Διασημότητες πήγαν και κάθισαν μαζί της, έγινε ξαφνική συνάντηση με τον Ulay μετά από δεκαετίες -αυτό κι αν ήταν ριάλιτι!-, οι επισκέπτες έκαναν ουρές για ώρες.) 
 
 
Χωρίς η ίδια να το γνωρίζει ήρθε και κάθισε απέναντι ο Ulay. Οι δυο καλλιτέχνες ήταν ζευγάρι την δεκαετία του εβδομήντα και δημιουργούσαν μαζί. Όταν η σχέση τους έκανε το κύκλο της ο κόσμος έστρεψε το βλέμμα του στον τρόπο με τον οποίο χώρισαν. Διέσχισαν το Σινικό τείχος από διαφορετικές κατευθύνσεις και όταν συναντήθηκαν αποχαιρετίστηκαν με μια αγκαλιά. Δεν είχαν ξαναβρεθεί από εκείνη την ημέρα.
 
 
Η συχνότητα με την οποία η Αμπράμοβιτς φωτογραφιζόταν με διάσημους φίλους της σε εξόδους, οι άπειρες συνεντεύξεις της σε mainstream μέσα στα οποία κανονικά δε θα μιλούσε ποτέ -ίσως και επειδή ποτέ δεν της έδιναν σημασία στο παρελθόν- και διάφορα διαφημιστικά της κόλπα, παρουσίασαν μια τελείως διαφορετική εικόνα της πρώην εκλεκτικής ερημίτισσας. 
 
Μετά όμως και από ένα βίντεο με την Lady Gaga, στο οποίο η τραγουδίστρια γυμνή ακολουθούσε την "μέθοδο Αμπράμοβιτς", η εικαστικός λοιδορήθηκε για πρώτη φορά και από θαυμαστές της. 
 
 
 
 
Εύστοχο ήταν, σε ένα βαθμό, και το σχετικό σατιρικό άρθρο-παρωδία "Η ΜΑΡΙΝΑ ΑΜΠΡΑΜΟΒΙΤΣ ΠΑΡΑΔΕΧΕΤΑΙ ΣΤΗ LADY GAGA ΟΤΙ ΤΗ ΔΟΥΛΕΥΕ ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ" και το οποίο επινοούσε μια εξήγηση για όλα αυτά ως εξής:
 
 

NEW YORK, USA (The Global Edition) – Η εννοιολογική καλλιτέχνις από τη Σερβία, Μαρίνα Αμπράμοβιτς, παραδέχτηκε σήμερα στην ποπ τραγουδίστρια ότι "απλώς την πείραζε, σα φάρσα" και ότι στην πραγματικότητα μισεί τη μουσική της, το στυλ της και την "τέχνη" της.

Η Αμπράμοβιτς εξηγεί πως αποφάσισε να πει την αλήθεια στην Gaga όταν είδε ολοκληρωμένο το βίντεο που έφτιαξε με την Gaga στο οποίο την έβαλε να κάνει την "Μέθοδο Αμπράμοβιτς", μια ανύπαρκτη φυσικά μέθοδο που όπως λέει επινόησε για να δει αν η Gaga θα την έκανε στ' αλήθεια! 

"Όταν δήλωσα πριν καναδυό χρόνια ότι την εκτιμώ, πίστεψα ότι και η ίδια και όλοι θα έπιαναν τον σαρκασμό. Αλλά όχι. Ο περισσότερος κόσμος με πίστεψε στ' αλήθεια όταν την χαρακτήρισα 'Το μέλλον της Τέχνης'. Οπότε σκέφτηκα, τι διάολο, ας παίξω κι εγώ στο παιχνίδι, να δω μέχρι που θα φτάσει το θέμα" δήλωσε η εικαστικός, που στην πραγματικότητα χρησιμοποίησε την Gaga και τους φανς της για να μαζέψει χρήματα για το Μουσείο που θέλει να φτιάξει για τον εαυτό της.

 


--

Εκεί τελικά, στο Μουσείο -το Marina Abramović Institute που η εικαστικός προσπαθεί να φτιάξει εδώ και χρόνια- κρύβεται μάλλον η εξήγηση για το ξαφνικό, έντονο φλερτ της Αμπράμοβιτς με τη μαζική κουλτούρα. Χωρίς να ρίχνει την ποιότητα της δουλειάς της (τουλάχιστον αισθητά) κερδίζει ένα καινούργιο κοινό που θα τη βοηθήσει να πραγματοποιήσει το όνειρό της:

Να μαζέψει τα χρήματα για να θεμελιώσει το Ινστιτούτο της, όπου θα στεγάζονται κάθε μέρα διαφορετικοί performance artists απ' όλο τον κόσμο, και το οποίο θα βοηθά στη διάδοση της τέχνης της περφόρμανς και των εκφραστών της. 

 
Σε κάποιες περιπτώσεις η εξαντλητική αυτοπροβολή αξιόλογων εικαστικών και το τσαλαβούτημα στα ρηχά νερά της ποπ κουλτούρας συγχωρείται, αν γίνεται για καλό σκοπό. Και ο σκοπός της Αμπράμοβιτς, στη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής της, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι μια χαρά. 
 
 
 
 
8

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Είναι μεγάλο προνόμιο να συνεργάζεσαι με τη Μαρίνα Αμπράμοβιτς»

Διάφορα / «Είναι μεγάλο προνόμιο να συνεργάζεσαι με τη Μαρίνα Αμπράμοβιτς»

Ο καλλιτεχνικός επιμελητής της «Νύχτας των Περφόρμανς» Zβόνιμιρ Ντόμπροβιτς που θα δούμε στη Στέγη στο πλαίσιο του «Transitions 1. Balkans» μιλά στη LiFO λίγο πριν την άφιξή του στην Αθήνα και τη ζωντανή συζήτηση με την περφόρμερ Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΤΕΧΝΗ / ΟΔΗΓΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

σχόλια

6 σχόλια
Βαγγέλης και Malox, πολύ εύστοχες παρατηρήσεις. Να προσθέσω εγώ ότι η Αμπράμοβιτς για εμένα είναι από τις μεγάλες του 20ου αιώνα. Ότι όμως είχε να προσφέρει στην τέχνη ως πρωτοπορία, συντελέστηκε στη δεκαετία του 70 και του 80. Και μόνο γι αυτό της αξίζει ένα ευχαριστώ και ένας έπαινος. Αυτό που λέει έμμεσα ο Κος Δημοκίδης εξηγείται από μία διάθεση, όλοι αυτοί που θαυμάζουμε να είχαν την τύχη ενός Τζέιμς Ντιν, μιας Μονρόε. Να εξαφανιστούν από μπροστά μας νέοι, ωραίοι, άφθαρτοι και άσφαλτοι (sic) Είναι συνηθισμένη ανθρώπινη αντίδραση να μην επιτρέπουμε την έκπτωση σε ινδάλματα. Άνθρωποι όμως είναι και αυτοί και έχουν μία ολόκληρη ζωή (οι περισσότεροι) να την ζήσουν με τα πάνω και τα κάτω της, με τους θριάμβους και τα λάθη της όπως όλοι μας.
Υπαρχει κ σχετικο ντοκυμαντερ που προσωπικα μου αρεσε πολυ.. Εκει εξηγει κ γιατι κανει οτι κανει πλεον -η τελευταια της performance btw ειναι απλα αδιανοητα δυσκολη...Η γυναικα ειναι πλεον 60φευγα, δεν ειναι 20ρα κ ηρθε η ωρα της να κεφαλαιοποιησει την εμπειρια της, προβαλοντας πλεον το εργο της στα media. Simple.
Εντάξει, η γυναίκα μεγαλώνει και θέλησε, όσο ακόμη είναι γοητευτική, να κάνει κάτι να την θυμάται ο κόσμος. Δεν είναι κακό αυτό. Το άρρωστο κομμάτι είναι μάλλον το "προδομένο" φανατικό κοινό της. Καλλιτεχνικές φούσκες που προωθούνται από ηλίθιους ελιτίστικες και τελικά αξιοποιούνται από τους ξύπνιους για ξέπλυμα χρήματος.
Κάποια στιγμή θα ήταν ενδιαφέρον να γραφτεί ένα άρθρο στη lifo σχετικά με την πολύ στενή σχέση σύγχρονης τέχνης και ξεπλύματος χρήματος. Για να απαντηθεί και το ερώτημα που ακούω πολύ συχνά : "Μα πως γίνεται αυτή η ανοησία να κοστίζει τόσες χιλιάδες/εκατομμύρια δολλάρια;"Η ολιγαρχία έχει πολλά ποδάρια αγαπητοί μου φιλότεχνοι.