🜁Έχει σημασία με τι νυστέρι σε κόβω
Το 2025 δεν ήταν μια εύκολη χρονιά. Αλλά ίσως αυτό να είναι και το λιγότερο ενδιαφέρον πράγμα που μπορεί να ειπωθεί για μια χρονιά πια. Δεν ζούμε εποχές που ξεχωρίζουν σε εύκολες ή δύσκολες· ζούμε εποχές που ξεχωρίζουν σε μετατοπισμένες ή αμετάβλητες. Και το 2025 ήταν μια από εκείνες τις χρονιές που δεν φωνάζουν, δεν κορυφώνονται, δεν καταγράφονται εύκολα αλλά σε μετακινούν αργά, χαμηλόφωνα, σχεδόν εξουθενωτικά.
Γιατί αυτό που άλλαξε δεν ήταν ο κόσμος.
Ήταν ο τρόπος που στεκόμαστε μέσα του.
Η ζωή 5 χρόνια μετά την πανδημία δεν είναι απλώς συνέχεια της προηγούμενης. Είναι πια μια άλλη αρχιτεκτονική ύπαρξης: μια καθημερινότητα στηριγμένη πάνω σε μια σιωπηλή συμφωνία ότι τίποτα δεν λειτουργεί όπως πριν, αλλά κανείς δεν θέλει να το πει πρώτος. Προχωράμε όχι επειδή ξέρουμε πού πάμε αλλά επειδή έχουμε μάθει να κινούμαστε ακόμη και χωρίς χάρτη.
Το ασταθές, το μισοχτισμένο, το μισογκρεμισμένο έδαφος δεν είναι η κρίση του 2025 και του 2026. Είναι η υλικότητά του.
Αν κάτι έμαθα αυτή τη χρονιά, είναι πως οι ζωές δεν προχωρούν με αφήγηση. Προχωρούν με παύσεις. Με βυθίσματα. Με μικρές ιδιωτικές πτώσεις που δεν τις βλέπει κανείς , αλλά αλλάζουν τον εσωτερικό σου χάρτη οριστικά.
Οι λέξεις παραμένουν. Οι δομές στέκουν. Οι ρόλοι παίζονται. Αλλά η βεβαιότητα έχει αποσυρθεί αθόρυβα, σαν θεμέλιο που έπαψε να αντέχει βάρος. Ζούμε σε έναν χρόνο που δεν υπόσχεται· μόνο απαιτεί: προσαρμογή, αντοχή, διαρκή ετοιμότητα χωρίς σαφή λόγο. Και κάπου ανάμεσα σε όσα δεν λέγονται και σε όσα δεν μπορούν πια να ειπωθούν πειστικά, διαμορφώνεται μια νέα συνθήκη ύπαρξης, χωρίς όνομα, χωρίς αφήγημα, χωρίς τέλος.
Το ψηφιακό ορφανοτροφείο
Έχουμε ήδη καταλάβει, άλλοι λίγο άλλοι περισσότερο, πόσο ανίσχυροι είμαστε μέσα στο ψηφιακό ορφανοτροφείο: έναν χώρο όπου η ανάγκη μας για επαφή μετατρέπεται σε εικόνα και η εικόνα μετατρέπεται σε απόσταση. Όπου οι ζωές γλιστρούν παράλληλα χωρίς να συναντιούνται, κι όμως παλεύουμε να πείσουμε ότι κάπου ανήκουμε.
Η οθόνη έγινε το νέο μας σπίτι. Ένα σπίτι χωρίς επιφάνειες, χωρίς πόρτες, χωρίς σκάλες. Μόνο επίπεδα. Ένα vertical παζλ που δεν ολοκληρώνεται ποτέ. Και μέσα σε αυτό τον άπειρο θάλαμο δοκιμάζουμε προσωπείο μετά προσωπείο, όχι για να ξεχωρίσουμε, αλλά για να κρύψουμε μια απλή αλήθεια: Είμαστε ορφανοί από βεβαιότητα. Ορφανοί από μέλλον. Ορφανοί από έναν κόσμο που κάποτε είχε συνοχή.
Και μέσα σε αυτή τη σιωπηλή κατάρρευση, κάτι συνέβη σε μένα.
🜏 Άλλη βρύση σού γεμίζει το ποτήρι κι άλλη το ξεχειλίζει
Γύρισα από τους νεκρούς το 2025. Και το παράξενο είναι ότι η επιστροφή δεν είχε τη λάμψη της ανάστασης ούτε τη σιωπή της αποκάλυψης. Ήταν κάτι πιο απλό και πιο αδυσώπητο: μια αίσθηση ότι το σώμα μου με είχε περιμένει. Σαν να είχε μείνει καθισμένο στο ίδιο τραπέζι, στηρίζοντας το κεφάλι με το χέρι, λέγοντας χωρίς λόγια: «Άργησες.» Δεν υπήρχε θαύμα. Υπήρχε μόνο η συνειδητοποίηση ότι για να συνεχίσουμε, έπρεπε να ξαναδιαπραγματευτούμε τους όρους. Να μιλήσουμε για όσα δεν είχα προλάβει να ακούσω πριν πέσω.
Τότε κατάλαβα πως η επιστροφή δεν ήταν δικό μου γεγονός. Ήταν κάτι που συνέβαινε παντού γύρω μου, μια εποχή γεμάτη ανθρώπους που κυκλοφορούσαν σαν αναστημένοι χωρίς να το ξέρουν. Σώματα που λειτουργούσαν με την τεχνική ακρίβεια των επιζώντων, μυαλά που προσπαθούσαν να θυμηθούν τι σημαίνει ζωή. Ένα ολόκληρο τοπίο που είχε κάνει reboot χωρίς manual, συνεχίζοντας από μια έκδοση που κανείς δεν είχε προλάβει να μάθει να χρησιμοποιεί. Και σε αυτή την εκκωφαντική ασυνεννοησία, η δική μου επιστροφή ήταν απλώς ένα από τα σημεία όπου η εποχή έσπαγε το προσωπείο της.
Άρχισα να βλέπω τον κόσμο σαν να φωτιζόταν από άλλη γωνία. Το ίδιο φως, άλλη σκιά. Σαν να είχε αλλάξει η θέση του προβολέα και ξαφνικά φαίνονταν πράγματα που πριν ήταν κρυμμένα πίσω από το σκηνικό. Η εξάντληση των σωμάτων. Η λεπτή ρωγμή στη φωνή όταν κάποιος λέει «είμαι καλά». Οι μικρές, απότομες μετατοπίσεις επιθυμίας. Η αφαίρεση νοήματος από τις λέξεις. Η απώλεια εμπιστοσύνης που δεν δηλώνεται ποτέ ρητά, αλλά αιωρείται σαν επιπλέον βάρος στη στάση του ανθρώπου.
Και το πιο ανατριχιαστικό: όλοι νόμιζαν ότι αυτό είναι το φυσιολογικό. Ότι έτσι πρέπει να είναι ο κόσμος τώρα. Ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να σταθούμε όπως-όπως πάνω σε ένα μέλλον που έχει αποξηλωθεί μέχρι το κόκκαλο. Η επιστροφή λοιπόν δεν ήταν λύτρωση. Ήταν υποχρέωση. Μια άσκηση παρατήρησης χωρίς αναισθητικό. Σαν να μου έλεγε η εποχή: «Αφού γύρισες, θα δεις. Θα δεις αυτό που δεν έβλεπες όταν νόμιζες ότι ζούσες. Και θα το αντέξεις.»
Και πράγματι, άρχισα να βλέπω. Όχι με το βλέμμα, αλλά με το νεύρο που τρεμοπαίζει όταν η αλήθεια περνάει κάτω από το δέρμα.
Δεν είναι ένας θρίαμβος η επιστροφή στην ζωή. Είναι μια παραδοχή. Ότι κάτι μέσα σου έσπασε σε σημείο που δεν μπορούσε άλλο να σιωπά. Ότι η ζωή συνέχισε, αλλά εσύ όχι. Και κάποια στιγμή, χωρίς προειδοποίηση, χωρίς σκηνικό το σώμα ζητάει πίσω τη θέση του. Όχι για να θριαμβεύσει, αλλά για να ξαναμπεί στην ευθεία της αλήθειας.
Δεν γύρισα από τους νεκρούς επειδή νίκησα κάτι. Γύρισα επειδή σταμάτησα να υποκρίνομαι ότι δεν έχω πεθάνει. Υπάρχουν θάνατοι που δεν γράφονται σε χαρτί, μόνο στις μικρές κινήσεις: στον τρόπο που ανασαίνεις, στο πώς ακουμπάς το τραπέζι με τα δάχτυλα, στο πώς αφήνεις τη λέξη να τελειώσει μισή. Αυτοί είναι οι θάνατοι που κουβαλάμε όλοι, αλλά λίγοι τους κοιτάζουν κατάματα. Το 2025 με έβαλε μπροστά σε έναν από αυτούς -τον δικό μου- και δεν είχα πού να πάω.
Κι αν κάτι έμαθα τότε, είναι ότι οι νεκροί επιστρέφουν όχι για να πάρουν τη ζωή πίσω, αλλά για να την δουν χωρίς τα φίλτρα που έβαζαν όταν ήταν ζωντανοί. Η επιστροφή δεν σου χαρίζει χρόνο· σου χαρίζει ό(ρ)αση. Σου δείχνει ποιοι περπατούν δίπλα σου μισοσβησμένοι, ποιοι παλεύουν να κρατηθούν από μια φράση, ποιοι ζουν μόνο επειδή κάποτε έζησαν πραγματικά. Κι εσύ, που νόμιζες πως ήσουν εξαίρεση ή ατύχημα καταλαβαίνεις ότι είσαι μέρος ενός πλήθους που εξακολουθεί να αναπνέει μέσα από ρωγμές.
Άρχισα να βλέπω πώς περπατάνε οι άνθρωποι. Πώς αλλάζει ο ρυθμός τους όταν νομίζουν ότι δεν τους κοιτά κανείς. Πώς η σπονδυλική τους στήλη αποκτά ένα μικρό, αόρατο βάρος. Πώς μιλάνε μισή οκτάβα πιο πάνω όταν επιμένουν ότι είναι καλά. Πώς διολισθαίνει η επιθυμία. Πώς το σώμα ξέρει πριν το στόμα βρει λέξεις. Και τότε άρχισα να βλέπω το μεγάλο θέατρο της εποχής μας: την οθόνη.
🜉Μα σου αρέσουνε οι κατσαρίδες επικήρυγμένες
Όταν επέστρεψα, ο κόσμος δεν μου φάνηκε ξαφνικά πιο σκοτεινός. Μου φάνηκε πιο εμφανής. Σα να έπεσε ο ήχος από τα φτερά της αυταπάτης και να ακούστηκε καθαρά το τρίξιμο της σκηνής. Γιατί αυτό που ονομάζουμε σήμερα «δημόσιο χώρο» δεν είναι δρόμος, δεν είναι συζήτηση, δεν είναι κοινότητα. Είναι θέατρο. Κι όχι από εκείνα που σε γοητεύουν επειδή έχουν καλή σκηνοθεσία, αλλά από εκείνα που καταλαβαίνεις ότι τα φώτα έχουν χαλάσει, κι όμως συνεχίζεις να κοιτάζεις γιατί όλοι οι ηθοποιοί παίζουν σαν να μην τρέχει τίποτα. Κι εκεί, μπροστά μου, παρελαύνει ο θίασος:
Vibes, creators, aesthetics, memes, μικρο-τραγωδίες δεκαπέντε δευτερολέπτων. Άνθρωποι που χτίζουν με θρησκευτική προσήλωση τη μυθολογία του εαυτού τους∙ όχι από ναρκισσισμό, αλλά από φόβο. Φόβο μήπως χαθούν από τον χάρτη του ορατού.Γιατί σε αυτή την εποχή, δεν επιβιώνει όποιος είναι ζωντανός, επιβιώνει όποιος φαίνεται ζωντανός.
Η εικόνα ανθεί. Η καθημερινότητα κλονίζεται. Η επιβίωση μετατρέπεται σε λογιστικό πρόβλημα που λύνεται ή δεν λύνεται. Και η δημόσια γλώσσα, κάποτε πεδίο σύγκρουσης, έχει γίνει πλέον μια ομαδική σύμβαση άρνησης: να μη δούμε, να μη μιλήσουμε, να μη χαλάσουμε την πρόβα. Κι εμείς; Εμείς ανεβάζουμε καθημερινά μια μικρή παράσταση κανονικότητας. Όχι επειδή την πιστεύουμε. Αλλά επειδή νιώθουμε ντροπή να φανούμε εκτός κάδρου. Δεν έχουμε μάθει πια πώς αλλιώς να στεκόμαστε δημόσια∙ κι έτσι στεκόμαστε όπως μπορούμε: λίγο λοξά, λίγο σπασμένοι, λίγο χωρίς ανάσα.
Ο αληθινός κόσμος αποδιοργανώνεται. Οι δομές τρίζουν. Οι αντοχές στερεύουν. Και το feed, παράδοξο, αμετακίνητο, παραμένει σταθερό. Το μόνο πράγμα που μας έμεινε να πιστεύουμε ότι έχει συνέχεια. Η οθόνη δεν είναι πια μέσο. Είναι ρυθμιστής. Ορίζει τι φαίνεται ζωντανό και τι όχι. Τι αξίζει προσοχής και τι εξαφανίζεται χωρίς ίχνος. Σε αυτό το θέατρο, η κανονικότητα δεν είναι κατάσταση∙ είναι ρόλος. και όσο καλύτερα τον παίζεις, τόσο λιγότερο χρειάζεται να εξηγήσεις τι πραγματικά συμβαίνει από κάτω.
Κι όσο τον παίζουμε όλοι μαζί, τόσο πιο βαθιά ριζώνει η αμηχανία: η αίσθηση ότι η εποχή μάς κρύβει κάτι, ενώ στην πραγματικότητα μας το δείχνει ολοκάθαρα, αρκεί να αντέχουμε να κοιτάξουμε.
🜈Στις βίλες να τη στήνεις στωικά
Όσο κι αν αλλάζει το θέατρο μπροστά μας, όσο κι αν οι ρόλοι γίνονται πιο γρήγοροι, πιο νευρικοί, πιο βιαστικοί, υπάρχει κάτι που παραμένει πεισματικά ακίνητο, σχεδόν νεκρό μέσα στην κίνησή του: η κατανομή της εξουσίας. Όχι η εξουσία σαν μυστική συνωμοσία. Όχι σαν σκοτεινό δωμάτιο. Αλλά σαν αδράνεια χρόνου. Σαν μια σειρά από σώματα που έμειναν περισσότερο απ’ όσο άντεχε η εποχή. Μια συσσώρευση ρόλων, πόρων, αφηγημάτων· όλα τοποθετημένα σε ένα παλιό τραπέζι που τρίζει, αλλά κανείς δεν τολμά να το αλλάξει μην καταρρεύσει ξαφνικά η σκηνή.
Στο τέλος αυτής της δεκαετίας, η σκυτάλη δεν θα αλλάξει χέρια από όραμα ή γενναιοδωρία. Θα αλλάξει από την αναπόδραστη φθορά. Από εξάντληση υλικών. Από την απλή, αμείλικτη αλήθεια ότι τα σώματα και τα μυαλά γερνούν, ενώ οι επιθυμίες των κοινωνιών όσο κι αν διαψεύδονται δεν παραιτούνται. Αυτό που ζούμε δεν είναι μια γενεακή σύγκρουση. Είναι ένα μετα-γενεακό κενό.
Πολλές ηλικίες παρούσες ταυτόχρονα, καμία με αφήγημα που να αντέχει πέρα από την αυτοάμυνά της. Όλοι κινούνται, αλλά κανείς δεν μετακινεί κάτι. Υπάρχουν εκείνοι που ανακυκλώνουν τη νιότη τους, αρνούμενοι να αποχωρήσουν∙ σαν να προσπαθούν να πείσουν τη ζωή πως δεν πέρασε από πάνω τους. Κι εκείνοι που αυτοκατεδαφίζουν το μέλλον τους επειδή δεν έμαθαν ποτέ πώς να το διεκδικήσουν. Άλλοι δεν θέλουν να φύγουν. Άλλοι δεν ξέρουν πού να πάνε. Και μερικοί, οι πιο πολλοί. μένουν ακίνητοι, σαν να περιμένουν κάποιος να τους εξηγήσει τι πρέπει να κάνουν.
Όσο διαφορετικές κι αν μοιάζουν αυτές οι στάσεις, κάτι τις ενώνει πιο βαθιά από την ηλικία ή την ιδεολογία: το σώμα που κουβαλά την εξάντληση. Η επιθυμία που κουλουριάζεται για να αντέξει. Η άρνηση να ειπωθεί η αλήθεια τους. Όλα τα υπόλοιπα. πολιτικές, φασαρίες, μικρο-επιτυχίες, μικρο-παρακμές, feeds που ανανεώνονται σαν να παριστάνουν την ιστορία, είναι παραλλαγές της ίδιας παλιάς ιστορίας: του ανθρώπου που προσπαθεί να ξεχάσει ότι κουβαλά μέσα του έναν μικρό, άταφο νεκρό.
Και ότι κάποια στιγμή, χωρίς προειδοποίηση, αυτός ο νεκρός ξυπνά και του ζητάει να αλλάξει ζωή.
🜝Τα λουλούδια διαλέγουν πότε θα γίνουν κήπος
Υπάρχουν πόλεις που μεγαλώνουν μαζί σου και πόλεις που σε καταναλώνουν. Κι υπάρχουν και οι τρίτες: εκείνες που συνεχίζουν να υπάρχουν, αλλά κάπως έχουν χάσει το χρόνο τους. Δεν εννοώ ότι δεν έχουν ιστορία. Εννοώ ότι δεν έχουν πια διάρκεια. Η πόλη γύρω μας δεν λειτουργεί με παρελθόν και μέλλον. Λειτουργεί με ένα αδιάκοπο παρόν ένα παρόν που δεν σταματά για κανέναν, που δεν κρατάει καμία στιγμή, που απαιτεί να μεταμορφωθείς ακαριαία ή να χαθείς μέσα στον αέρα της.
Το βλέπεις στη ροή της: στα στενά που αλλάζουν πρόσωπο πιο γρήγορα από τη μνήμη σου, στις βιτρίνες που ανανεώνονται σαν να ντρέπονται για το χθεσινό τους εαυτό, στο πλήθος που κινείται με ρυθμό data και όχι βημάτων. Είναι μια πόλη που βιώνεται και καταναλώνεται αλγοριθμικά. Και σε αυτή τη συνθήκη, σχεδόν τα πάντα μετατρέπονται σε προϊόν: ο χώρος, η ταυτότητα, η κίνηση, ακόμη και η ίδια η διαμαρτυρία.
Η πόλη παύει να είναι σκηνή ζωής. Γίνεται interface. Ένα τεράστιο πεδίο πρόσβασης, όπου το νόημα δεν παράγεται ,κυκλοφορεί. Τόσο όσο προλαβαίνει να απορροφηθεί πριν εξατμιστεί. Και κάπου εκεί, μέσα σε όλο αυτό το γρήγορο, βρίσκεται κάτι σχεδόν αναχρονιστικό: η τέχνη.
Όχι η τέχνη ως brand, όχι ως λογότυπο, όχι ως πιεσμένη επιβεβαίωση σημασίας. Αλλά η τέχνη που λειτουργεί σαν μικρό υπόγειο αντιστάθμισμα, σαν χώρος που δεν μπορείς να του επιβάλεις απόδοση με τον ρυθμό που επιβάλλει η εποχή. Η τέχνη ξεχωρίζει όχι επειδή είναι αγνή, αλλά επειδή δεν είναι πλήρως ελέγξιμη.
Όταν η τέχνη παραμένει τέχνη, όχι περιουσιακό στοιχείο, όχι εργαλείο δικτύωσης, όχι διαβατήριο για μια θέση στη σκηνή του κύρους, τότε γίνεται εξαίρεση. Υπάρχουν στιγμές που αυτό μοιάζει με ανάσα. Και άλλες που μοιάζει με απειλή. Οι σύγχρονες δομές πολιτισμού δεν ενδιαφέρονται να δημιουργήσουν κάτι πραγματικά νέο και συναρπαστικό· ενδιαφέρονται να σταθεροποιήσουν. Να διαχειριστούν ροές δύναμης,σχέσεων, προτεραιοτήτων. Δεν ζητούν έργα, ζητούν προβλεψιμότητα.
Κι έτσι, η τέχνη που δεν συμμορφώνεται μετατρέπεται σε πρόβλημα. Όχι επειδή “ενοχλεί αισθητικά”, αλλά επειδή δεν μετριέται με ασφάλεια. Δεν χωράει σε excel, δεν εξυπηρετεί χρονοδιαγράμματα, δεν αποδίδει κεφάλαιο. Γι’ αυτό και όταν μια αληθινή καλλιτεχνική πράξη εμφανίζεται, συχνά αντιμετωπίζεται σαν σφάλμα συστήματος. Σαν glitch που πρέπει να διορθωθεί.
Κι όμως. σε αυτή ακριβώς την άρνηση να εξημερωθεί κρύβεται και κάτι σαν υπόσχεση. Η τέχνη εξακολουθεί, πεισματικά, να συμβαίνει χωρίς να ζητά άδεια. Όχι για να παρηγορήσει. Αλλά για να διαψεύσει. Να θυμίσει ότι υπάρχει ακόμη ένας τρόπος να βλέπεις τον κόσμο που δεν χρειάζεται να περάσει από το filter της χρησιμότητας. Αυτή η τέχνη δεν διεκδικεί κέντρο. Δεν απαιτεί φως. Δεν επιθυμεί να γίνει “σημαντική”. Λειτουργεί με διάρκεια, όχι με ένταση. Και ίσως, γι’ αυτό ακριβώς, περνά απαρατήρητη. Όχι επειδή είναι αδύναμη. Αλλά επειδή δεν μεταφράζεται σε hype.
Τα μίντια, εκπαιδευμένα να αναζητούν το επόμενο “μεγάλο πράγμα” δεν μπορούν να την εντοπίσουν. Όχι επειδή είναι τυφλά. Αλλά επειδή ο ίδιος ο μηχανισμός τους αδυνατεί να δει αυτό που δεν μπορεί να κυκλοφορήσει άμεσα. Και εκεί, στη σιωπηλή ζώνη της διάρκειας, η τέχνη επιμένει.Υπόγεια, αθόρυβα, με τρόπο που κανένα σύστημα δεν ξέρει πώς να αφομοιώσει πλήρως.
Και ίσως ίσως ακριβώς εκεί να βρίσκεται η πιο αληθινή μορφή αντίστασης που μας απομένει. Όχι η εκκωφαντική, αλλά η υπομονετική. Όχι η φανερή, αλλά η ουσιαστική. Όχι η ιδεολογική, αλλά η ενσώματη. Η αντίσταση της διάρκειας. Η αντίσταση του βάθους. Η αντίσταση του πράγματος που συνεχίζει να υπάρχει ακόμη κι όταν ο υπόλοιπος κόσμος τρέχει για να μην πέσει.
🜄Από Κάπου Πρέπει να Κρατιόμαστε
Υπάρχει μια στιγμή, πάντα απρόβλεπτη, όπου το σώμα κάνει μια μικρή κίνηση προς τα μέσα. Σαν να μαζεύεται ελάχιστα. Σαν να σταματά για μια ανάσα. Είναι η στιγμή που καταλαβαίνεις πόση απόσταση έχεις διανύσει χωρίς να κοιτάξεις πίσω. Και τότε γίνεται καθαρό κάτι απλό και δύσκολο μαζί: από κάπου πρέπει να κρατιόμαστε. Όχι για να σωθούμε. Αλλά για να μη χαθούμε από τους ίδιους μας τους εαυτούς.Ο κόσμος πέντε χρόνια μετά την πανδημία, μετατοπισμένος, επιταχυνόμενος, χωρίς μυθολογίες που να αντέχουν, ζητά διαρκώς κάτι από εμάς χωρίς να προσφέρει ισοδύναμο στήριγμα. Ζητά αντοχή. Προσαρμογή. Κατανόηση. Σιωπή όταν δεν συμφέρει να μιλήσουμε. Κανονικότητα όταν είμαστε σε διάλυση.
Και μέσα σε αυτή τη συνεχή απαίτηση, κάτι μέσα μας εξακολουθεί να ψάχνει ένα σημείο στήριξης. Όχι για να επιστρέψει σε κάτι παλιό. Αλλά για να συνεχίσει. Δεν γίνεται να μη κρατιέσαι από πουθενά. Δεν γίνεται να σε καταπίνει το σκοτάδι χωρίς αντίσταση. Ή μάλλον επειδή γίνεται, επειδή έγινε σε πολλούς από εμάς γι’ αυτό ακριβώς χρειάζεται να υπάρχει κάπου ένα φως. Όχι μεγάλο. Όχι καθαρό. Όχι σωτήριο.
Ένα φως μικρό. Πρόχειρο. Κατασκευασμένο. Όχι για να αποδείξει κάτι. Αλλά για να κρατιόμαστε. Από αυτό που υπήρξε. Από αυτό που υπάρχει τώρα. Από αυτό που ίσως υπάρξει. Γιατί αν κάτι πρόλαβε να συμβεί, μια σχέση, μια πράξη γενναιότητας, μια χαρά, μια αντοχή, η σημασία του δεν βρίσκεται στη διάρκεια. Βρίσκεται στο ίχνος. Το ίχνος είναι το μοναδικό αποδεικτικό στοιχείο ότι κάποτε σταθήκαμε σε μια θέση που δεν ήταν τυχαία.
Και όσο για αυτό που ελπίζουμε, ναι, ανήκει στη φαντασία. Αλλά η φαντασία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι μηχανισμός επιβίωσης. Ο τρόπος να χωρέσει μέσα σε μια μελλοντική εικόνα το κομμάτι του εαυτού που σήμερα δεν αντέχει τον κόσμο.Υπάρχουν στιγμές που δεν πρέπει να είμαστε καλά. Που το να είμαστε καλά θα ήταν προδοσία. Που χρειάζεται να πληρώσουμε κόστος, να σπάσουμε, να επιμείνουμε σε κάτι μεγαλύτερο από εμάς.
Και κάτω από όλα αυτά, τα αφηγήματα, τους ρόλους, τις εξηγήσεις, μένει μια διαπίστωση σχεδόν παιδική: Από κάπου πρέπει να κρατιόμαστε.
Ακόμα κι αν στην άκρη του τούνελ δεν υπάρχει φως, υπήρχε πριν μπούμε. Και το φως που υπήρξε είναι εξίσου αληθινό με το σκοτάδι που ακολουθεί.
Ας κρατηθούμε από εκεί
* photo by Reynaldo Rivera
