Ο Σαμ Σέπαρντ μπορούσε να εκφράζει το ανείπωτο

Ο Σαμ Σέπαρντ και η Πάτι Σμιθ το 1971 στη Νέα Υόρκη Facebook Twitter
0

Ο πρώτος κανόνας του να είσαι φίλος του Μπομπ Ντίλαν, λένε, είναι να μην μιλάς για τον Μπομπ Ντίλαν. Μια παρόμοια omertà φαίνεται να ισχύει και για τον Σαμ Σέπαρντ, τον θεατρικό συγγραφέα και ηθοποιό. Το βιβλίο του Ρόμπερτ Γκρίνφιλντ "True West: Sam Shepard's Life, Work, and Times" είναι η τέταρτη βιογραφία του Σέπαρντ και η πρώτη μετά τον θάνατό του, στα 73 του χρόνια, το 2017, από επιπλοκές της αμυοτροφικής πλευρικής σκλήρυνσης, ή αλλιώς της νόσου του Lou Gehrig. Το κάπνισμα τον είχε προλάβει. Στις φωνές που απουσιάζουν περιλαμβάνονται εκείνες της Ο-Λαν Τζοούνς, της πρώτης συζύγου του, της επί δεκαετίες συντρόφου του, Τζέσικα Λανγκ, των συντρόφων του Πάτι Σμιθ, Μπρουκ Άνταμς και Τζόνι Μίτσελ (το τραγούδι της "Coyote" αναφέρεται σ’ εκείνον) καθώς και του ίδιου του Ντίλαν.

Ο Σαμ Σέπαρντ ξόδεψε πολύ χρόνο μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας φροντίζοντας την προσωπική του μυθολογία. Έδωσε πολλές συνεντεύξεις στις οποίες δήλωνε πόσο μισεί να δίνει συνεντεύξεις. Όπως και ο Ντίλαν, ήταν λακωνικός κατά πρόσωπο, ενώ στο έργο του έχυνε λέξεις με τον κουβά. Όπως και ο Ντίλαν, επίσης, έριξε εκατομμύρια ιδέες και εικόνες αφήνοντας τους άλλους να τις μαζέψουν. Ήταν τόσο όμορφος, τόσο ωραίος και λεπτός και ευθυτενής, που προκαλούσε σοκ στην ομήγυρη – έκανε τους ανθρώπους να νιώθουν ηλίθιοι ή να δακρύζουν ή να θυμώνουν, μερικές φορές όλα αυτά μαζί. Και πέταγε απαξιωτικές ατάκες του τύπου «έμαθα περισσότερα στον ιππόδρομο παρά στον Σαίξπηρ» και «συνεχίζω να κάνω ταινίες μόνο και μόνο για να ταΐζω τα άλογά μου».

Ήταν τόσο όμορφος, τόσο ωραίος και λεπτός και ευθυτενής, που προκαλούσε σοκ στην ομήγυρη – έκανε τους ανθρώπους να νιώθουν ηλίθιοι ή να δακρύζουν ή να θυμώνουν, μερικές φορές όλα αυτά μαζί.

Όταν ο Σαμ Σέπαρντ έφτασε στο Μανχάταν το 1963, στα 19 του, ονομαζόταν Στιβ Ρότζερς, αν και το πλήρες όνομά του ήταν Σάμιουελ Σέπαρντ Ρότζερς ο Τρίτος. Ο πατέρας του ήταν πιλότος κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, και οι μάτσο, ατίθασες διαθέσεις του ενημέρωσαν τους χαρακτήρες σε μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του γιου του, συμπεριλαμβανομένου του "Fool for Love" (1983). Ο Σέπαρντ μεγάλωσε στη Νότια Καλιφόρνια, στη Νότια Πασαντίνα και στη συνέχεια στο Ντουάρτε, σε ένα ράντσο. Φαντάστηκε ότι θα μπορούσε να γίνει κτηνίατρος. Άρχισε να γράφει θεατρικά έργα ενώ φοιτούσε στο κολέγιο, πριν τα παρατήσει.

Ο Σέπαρντ γνώριζε τον γιο του Τσαρλς Μίνγκους, τον Τσαρλς Μίνγκους τον Τρίτο, στο γυμνάσιο. Ο νεότερος Μίνγκους βοήθησε τον Σέπαρντ να βρει δουλειά ως σερβιτόρος στο Village Gate, ένα διάσημο νυχτερινό κέντρο στο Γκρίνουιτς Βίλατζ. Ο Σέπαρντ ήταν εκείνος που έπεισε την Πάτι Σμιθ Patti Smith, να σταθεί μπροστά στο κοινό, να γίνει ροκ σταρ.

Κέρδισε το πρώτο του βραβείο Obie (τα θεατρικά βραβεία του Off-Broadway) το 1967 για το "La Turista". Η Ελίζαμπεθ Χάρντγουικ στο The New York Review of Books το αποκάλεσε «ένα έργο εξαιρετικού ενδιαφέροντος». Ήταν 24 ετών όταν ο Μικελάντζελο Αντονιόνι τον έφερε στη Ρώμη για να τον βοηθήσει να γράψει το σενάριο για το "Zabriskie Point". Αργότερα την ίδια χρονιά, έζησε στην εξοχική έπαυλη του Κιθ Ρίτσαρντς, ενώ δούλευε πάνω σε ένα σενάριο για τους Rolling Stones. Έμενε στο ξενοδοχείο Chateau Marmont όταν βρισκόταν στο Λος Άντζελες και αγόρασε ένα κτήμα στο Cape Breton της Νέας Σκωτίας, κοντά στον Φίλιπ Γκλας και τον Ρόμπερτ Φρανκ.

Μεταξύ 1977 και 1985 έγραψε τα καλύτερα και πιο ώριμα έργα του: "Curse of the Starving Class", "Buried Child", "True West", "Fool for Love" και "A Lie of the Mind", πολλά από τα οποία μιλούν για οικογένειες που διαλύονται. Το κύρος των περισσότερων από αυτά έχει αυξηθεί με τον καιρό. Εξακολουθούν να σε κάνουν να ερμηνεύεις εκ νέου την εμπειρία σου.

Είχε αυτό το σπάνιο χάρισμα, μοναδικό μεταξύ των θεατρικών συγγραφέων, να μπορεί να αρθρώνει αυτό που δεν λέγεται δίπλα σε αυτό που λέγεται. Μισούσε τα αεροπλάνα και έγραφε ενώ οδηγούσε, κολλώντας τα χαρτιά του στο τιμόνι. Η φήμη του κορυφώθηκε το 1983, στο ρόλο του πιλότου Τσακ Γέιγκερ στην ταινία του Φίλιπ Κάουφμαν «Οι κατάλληλοι άνθρωποι» ("The Right Stuff") κερδίζοντας υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερου δεύτερου ανδρικού ρόλου. Το βραβείο πήγε τελικά στον Τζακ Νίκολσον για την ερμηνεία του στις «Σχέσεις Στοργής».

Την Τζέσικα Λανγκ την γνώρισε την Lange το 1982 στα γυρίσματα της ταινίας «Φράνσις, μια Αδέσμευτη Γυναίκα» (“Frances”). Ήταν έξι χρόνια νεότερή του και είχε μόλις αποκτήσει ένα παιδί με τον Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ. Αν και δεν παντρεύτηκαν ποτέ, ήταν μαζί για σχεδόν τρεις δεκαετίες, και το μεγαλύτερο διάστημα ζούσαν σε μια φάρμα 107 στρεμμάτων με πολλά άλογα, κοντά στο Σάρλοτβιλ της Βιρτζίνια. Τα μεταγενέστερα έργα του Σέπαρντ δεν ήταν από τα καλύτερά του, αλλά ήταν τέτοιο το κύρος του που το κοινό φαινόταν να νιώθει ότι η αποτυχία δεν ήταν του συγγραφέα αλλά δική του, επειδή δεν μπορούσε να τα εκτιμήσει πλήρως.

Με στοιχεία από The New York Times

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

Βιβλίο / «Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

«Κάποιες το λάτρεψαν, άλλες το σιχάθηκαν»: Το βιβλίο της Miranda July για την ερωτική περιπλάνηση μιας γυναίκας στη μέση ηλικία που χαρακτηρίστηκε ως «το πρώτο μεγάλο μυθιστόρημα για την περιεμμηνόπαυση», είναι η λογοτεχνική επιτυχία της χρονιάς.
THE LIFO TEAM
Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Βιβλίο / Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Τα πολυσυζητημένα ημερολόγια της Χάισμιθ αποκαλύπτουν κρυφές σκέψεις της συγγραφέως του «Ταλαντούχου κύριου Ρίπλεϊ», τους άγνωστους έρωτες και την εξάρτησή της από τη γραφή και το αλκοόλ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ