Ντολμαδάκια: Μια ιστορία με άρωμα και γεύση Ελλάδας

Ντολμαδάκια: Μια ιστορία με άρωμα και γεύση Ελλάδας Facebook Twitter
0

ADVERTORIAL

Αρχαία Ελλάδα, κάπου στην Αθήνα περίπου τον 5ο αιώνα προ Χριστού. Η Ελπινίκη, σύζυγος περιώνυμου μέλους της αθηναϊκής κοινωνίας επιβλέπει στην εστία της οικείας της, την προετοιμασία του αγαπημένου εδέσματος του άνδρα της ως «τράγημα» (μεζές στα αρχαία ελληνικά) για το συμπόσιο που θα ακολουθήσει το βράδυ. Πρόκειται για τα παραδοσιακά θρία, δηλαδή διάφορα κομμάτια κρέατος ή ξηρών φρούτων, λαχανικών και μυρωδικών τυλιγμένων με συκόφυλλα.

Λίγα χρόνια αργότερα, ο γιός της Ιππόλυτος, μέλος της μεγάλης και σπουδαίας ομάδας που έφτιαξε τον Παρθενώνα αποτυπώνει την σκηνή σε ένα από τα αετώματά του βάζοντας στην θέση της μητέρας του την Θεά Ήρα.

Δύο περίπου αιώνες μετά, το 335 προ Χριστού, ο Μέγας Αλέξανδρος μπαίνει στις Θήβες. Στο θριαμβικό συμπόσιο που του παραθέτουν οι στρατηγοί του σερβίρονται εκλεκτά εδέσματα. Απορημένος για το «πόθεν έσχες» τους, με την έννοια ότι επρόκειτο για μία φτωχή επαρχία, μπαίνει ο ίδιος στην κουζίνα να διαπιστώσει την πηγή αυτής της νοστιμιάς. Εκεί ανακαλύπτει τα σημερινά ντολμαδάκια που οι μάγειρες τύλιγαν πλέον με αμπελόφυλλα.

Συνεχίζει την πορεία του ανατολικά και μαζί με όλη τη σοφία και τη γνώση που διαδίδει στους τόπους τους οποίους κατακτά, διαδίδει και τα μυστικά της αρχαίας ελληνικής κουζίνας και διατροφής, αυτήν την ευφυή και βιώσιμη χρήση των καρπών της γης και της φύσης με σκοπό την θρέψη και απόλαυσή μας. Μαζί τους και τα θρία.

Εδώ πρέπει να πούμε ότι λέγεται επίσης, πως πολύ πριν τον Μέγα Αλέξανδρο, τα θρία εισήγαγαν στα παράλια της Μικράς Ασίας και του Βασίλειου του Πόντου οι Αρχαίοι Έλληνες που αποίκησαν αυτές τις περιοχές κατά την διάρκεια του Α’ και Β’  Αποικισμού αντίστοιχα. Και αυτό λογικό είναι –μπορεί να συνέβησαν και τα δύο.

Ντολμαδάκια: Μια ιστορία με άρωμα και γεύση Ελλάδας Facebook Twitter

Το σίγουρο είναι πως τα ντολμαδάκια εξαπλώθηκαν σε πάρα πολλές ανατολικές περιοχές, από την Αρμενία ως την Ινδία, από τα αρχαία ακόμη χρόνια και υπάρχει και σήμερα σε διαφορετικές εκδοχές και με διαφορετικά ονόματα σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, τα παράλια του Εύξεινου Πόντου και το μεγαλύτερο κομμάτι της Ασίας.

Όταν οι Οθωμανοί Τούρκοι  ήρθαν στην περιοχή αγάπησαν κι αυτοί με τη σειρά τους τα τυλιχτά γεμιστά αμπελόφυλλα, τους έβαλαν μέσα κρέας –στο κρέας και στο βούτυρο βασιζόταν η κουζίνα των Οθωμανών -  και τα ονόμασαν dolma,δηλαδή  ντολμάδες, από το ρήμα dolmak που σημαίνει «γεμίζω».

Παράλληλα, οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου - που έχουν πλέον εκχριστιανισθεί - δημιουργούν μία πιο αρχαιοπρεπή και χορτοφαγική εκδοχή του ντολμά, τα σημερινά ντολμαδάκια γιαλαντζί («γιαλαντζί» κάτι ψεύτικο κατά τους Τούρκους -δηλαδή στην περίπτωση του ντολμά, ντολμάς χωρίς κρέας). Βάζουν μέσα το ρύζι που έχει εμφανισθεί εδώ και αιώνες στη διατροφή τους (μάλλον από την εποχή του Μέγα Αλέξανδρου που όπως μοιράστηκε με τους Ασιάτες τα θρία, έβαλε στην ελληνική διατροφή πολύτιμα συστατικά που ανακάλυψε στην Ασία και δη το ρύζι) αλλά και ελαιόλαδο και διάφορα μυρωδικά και κάνουν ένα πεντανόστιμο έδεσμα κατάλληλο και για νηστεία.

20ος  αιώνας: Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας, του Πόντου, της Κωνσταντινούπολης εκδιώκονται και ως πρόσφυγες έρχονται σταδιακά στην Ελλάδα. Μαζί τους φέρνουν τα ήθη και έθιμά τους, την κουλτούρα τους, τη μουσική τους και φυσικά την κουζίνα τους. Δεν υπάρχει κυριακάτικο ή γιορτινό ή σαρακοστιανό τραπέζι χωρίς ντολμαδάκια -ή σαρμάδες ή γιαπράκια. Έτσι τα θρία έγιναν ντολμαδάκια και ξαναγύρισαν στην γη που εφηύρε τα εδέσματα από γεμιστά φύλλα.

To 1957, ένας Έλληνας, ο Αντώνης Σουλιώτης, ιδρύει στα Πολιτικά της Εύβοιας μία εταιρεία που παράγει ντολμαδάκια. Την ονομάζει Παλίρροια από το γνωστό φυσικό φαινόμενο που χαρακτηρίζει την περιοχή αυτή της Ευβοίας και μαζί με την γυναίκα του, την κυρία Νότα, δημιουργούν σιγά-σιγά τον μεγαλύτερο παραγωγό ντολμά σε όλο τον κόσμο. Πάνω από 1.600.000 ντολμαδάκια Παλίρροια τυλίγονται στο χέρι καθημερινά, όλα από εκλεκτά αμπελόφυλλα πρώιμης συγκομιδής, ρύζι πρώτης ποιότητας και φρέσκα μυρωδικά από ελληνικά μποστάνια.

Τροφή υψηλής διατροφικής αξίας, τα ντολμαδάκια Παλίρροια συνεχίζουν να στολίζουν τα νηστήσιμα και γιορτινά τραπέζια μας, τον ουζο - ή τσιπουρομεζέ μας μέσα ή έξω από το σπίτι δίνοντάς μας την μοναδική τους νοστιμιά με άρωμα και γεύση Ελλάδας.

Γεύση
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι γεύσεις του καλοκαιριού που φυλάξαμε για το χειμώνα

Γεύση / Φρυγανισμένα, λιόκαφτα, παστά, ξιδάτα: Έτσι μένει η γεύση του καλοκαιριού

Η τέχνη της συντήρησης των τροφών πάει χιλιάδες χρόνια πίσω και έχει ακόμα λόγο ύπαρξης γιατί μεταμορφώνει τα υλικά σε κάτι άλλο. Και αυτό το «άλλο» έχει γαστρονομική και συναισθηματική αξία.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Το πρώτο ελληνικό ουίσκι: Όταν μια παρέα φίλων εμφιάλωσε το όνειρό της

Radio Lifo / Aυτό είναι το πρώτο ελληνικό ουίσκι

Μια ομάδα εννέα φίλων, χωρίς καμία επαγγελματική σχέση με την ποτοποιία, κατάφερε με πείσμα και πολλή αγάπη για το ουίσκι να δημιουργήσει το πρώτο ελληνικό single malt whisky. Δύο από αυτούς, ο Γιάννης Χριστοφορίδης και ο Ντίνος Οικονομόπουλος, μιλούν στη Μερόπη Κοκκίνη γι' αυτό το «ταξίδι» από το κριθάρι και το νερό του Ταΰγετου μέχρι τα βαρέλια vinsanto και τις αμέτρητες δυσκολίες.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Το 2025 είναι εξαιρετική χρονιά για τον οινολόγο, ο καλλιεργητής όμως κλαίει»

Το κρασί με απλά λόγια / «Το 2025 είναι εξαιρετική χρονιά για τον οινολόγο, ο καλλιεργητής όμως κλαίει»

Πώς κύλησε ο φετινός τρύγος σε διαφορετικές γωνιές του κόσμου; Από τον βορρά ως τον νότο της Ελλάδας, αλλά και σε εμβληματικές περιοχές όπως το Μπορντώ, η Βουργουνδία και η Μεντόζα, οι Έλληνες οινολόγοι καταθέτουν την εμπειρία τους και μιλούν για τις προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή.
THE LIFO TEAM
Το Χάνι της Ρέρεσης είναι ένα από τα τελευταία της Ελλάδας

Γεύση / Παγόνια, αντίκες και μαγειρευτά σε ένα χάνι που αντέχει στον χρόνο

Το Χάνι της Ρέρεσης, ένα από τα τελευταία της Ελλάδας, παραμένει ανοιχτό για ταξιδιώτες και ντόπιους, με την κυρία Νίτσα να κρατά ζωντανή την παράδοση της φιλοξενίας σε ένα μαγειρείο που θυμίζει λαογραφικό μουσείο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
47’ στο Hygge με την Anne Meurling

Γεύση / Hygge: Ένας φούρνος που μυρίζει θαλπωρή στην Ιπποκράτους

Με νοσταλγία για τις συνταγές της πατρίδας της, μια Σουηδέζα φτιάχνει ψωμί, γλυκά, αέρινο βούτυρο και άψογη μηλόπιτα, δημιουργώντας ατμόσφαιρα βόρειας Ευρώπης - μόλις δυο βήματα από τη λεωφόρο Αλεξάνδρας.
M. HULOT
«Μα πώς γεμίζει αυτή η τρύπα;»: Πριν από 40 χρόνια, τα «Δυο Λουξ» ξάφνιασαν τα Χανιά

Θρυλικά Μπαρ / «Μα πώς γεμίζει αυτή η τρύπα;»: Πριν από 40 χρόνια, τα «Δυο Λουξ» ξάφνιασαν τα Χανιά

Ξέρετε πολλές τσαγερί που να έχουν εξελιχθεί σε ολοήμερα στέκια, να έχουν μισθώσει λεωφορεία για να δουν οι θαμώνες τους μια έκθεση σε άλλον νομό ή να βγάζουν μια βάρκα γεμάτη με μελομακάρονα για κέρασμα στον δρόμο; Και όμως, αυτό το μέρος υπάρχει και έχει ξενυχτήσει γενιές στο λιμάνι των Χανίων.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Χταπόδι με σύκα: Μια για πολλούς άγνωστη και σίγουρα απρόσμενη συνταγή

Γεύση / Χταπόδι με σύκα: Μια για πολλούς άγνωστη και σίγουρα απρόσμενη συνταγή

«Όπου υπάρχουν συκιές, λίγο πιο πέρα αρχίζουν τα βότσαλα και μετά η Μεσόγειος και μετά το χταπόδι. Και κάπου, σ’ ένα πανηγυρικό τραπέζι, συναντώνται το χταπόδι και τα σύκα. Μαγειρεμένο το χταπόδι, μαγειρεμένα και τα λιόκαφτα, ξερά σύκα».
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Η ιεροτελεστία του πανηγυρικού πιλαφιού του Δεκαπενταύγουστου στο Καρπάθιο

Γεύση / Tα πιλάφια του Δεκαπενταύγουστου: Έτσι τιμούν τη μεγάλη γιορτή σε Κάσο και Κάρπαθο

Ακολουθώντας τελετουργικό χρόνων, στήνουν καζάνια πάνω σε φωτιές και φτιάχνουν πιλάφι, κρέας κοκκινιστό και τηγανητές πατάτες για να τιμήσουν τη μεγαλύτερη γιορτή του καλοκαιριού.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ