ΝΙΚΟΛΟΥ Facebook Twitter
Ο Ευάγγελος Νικολού (γεωπόνος - οινολόγος), εμπνευσμένος από την οικογενειακή παράδοση, δημιουργεί το δικό του οινικό αποτύπωμα με την KODRA RETSINA, μια orange ρετσίνα μηδενικών παρεμβάσεων, ένα φυσικό κρασί. Στη φωτογραφία με την αδερφή του Χριστίνα Νικολού.

Αφρώδης ρετσίνα: Μια ασυνήθιστη πρόταση για τα τραπέζια των ημερών

0

Φέτος, το κρασί της Αποκριάς και της Σαρακοστής είναι αναμφισβήτητα μια νέας γενιάς εμφιαλωμένη ρετσίνα, το πρώτο διεθνώς αναγνωρίσιμο ελληνικό οινικό brand name που έδωσε το όνομά του ακόμα και σε έναν αστεροειδή!

Το γλυκό και μέτριας οξύτητας Σαββατιανό του αττικού αμπελώνα δίνει από την αρχαιότητα τον χυμό που γινόταν η βάση για τη φημισμένη και ποιοτική ρετσίνα της Ελλάδας. Η ζύμωση του μούστου γινόταν παραδοσιακά μέσα σε μεγάλα δρύινα βαρέλια με ρετσίνι από επιλεγμένα πεύκα (Χαλέπιος πεύκη) που μάζευαν οι ίδιοι οι οινοποιοί, δίνοντας την ιδιαίτερη και αναγνωρίσιμη ταυτότητα σε κάθε κρασί.

Η περιοχή περισυλλογής της ρητίνης και η ποσότητα που χρησιμοποιούσε ο οινοποιός για να δώσει άρωμα και γεύση στη ρετσίνα του ήταν η μυστική συνταγή για την καλύτερη ρετσίνα («όλον άρωμα και πτήσιν», όπως έγραφε και ο Α. Παπαδιαμάντης, λάτρης της ρετσίνας).

Τα Μεσόγεια της Αττικής είναι ο αμπελόκηπος της Αθήνας, όπου εδώ και κοντά δύο αιώνες υπάρχουν τα παραδοσιακά πατητήρια των παλαιών οινικών οικογενειών της περιοχής. Εκεί πατούσαν τα σταφύλια για να βγάλουν τον χυμό και έτσι φρέσκος όπως ήταν τον μετέφεραν αμέσως (με κάρα) στα βαρέλια στις ταβέρνες της Αθήνας.

Μέχρι το 1970 το περισσότερο Σαββατιανό που παρήγε η Αττική πουλιόταν χύμα. Κατά βάση, μάλιστα, τα πατητήρια-οινοποιεία του αττικού αμπελώνα πούλαγαν μούστο στις ταβέρνες της Αθήνας και των Μεσογείων και η οινοποίηση γινόταν συνήθως εκεί, στα βαρέλια που διατηρούσαν οι ταβερνιάρηδες στα δροσερά υπόγεια και στα πατάρια τους.

Ο Αλέξανδρος Μεγαπάνος, οινοποιός, επί χρόνια πρόεδρος της ΕΝΟΑΑ (Ένωση Οινοποιών Αττικού Αμπελώνα) και δημιουργός της πλατφόρμας www.gastronomytours.com, μου υπενθυμίζει ότι «η ρετσίνα θεωρούνταν ο ποιοτικός οίνος των Αρχαίων. Κι αυτό όχι γιατί είχε το άρωμα από το ρετσίνι αλλά γιατί ήταν ένας σωστά συντηρημένος οίνος σε αμφορείς που οι αρχαίοι οινοποιοί έκλειναν ερμητικά το στενό τους στόμιο με ύφασμα και λιωμένο ρετσίνι για να μην εισχωρήσει καθόλου οξυγόνο στον μούστο και ξιδιάσει το κρασί.

Το ρετσίνι άφηνε το άρωμά του στο κρασί και ο αρχαίος καταναλωτής θεωρούσε ότι αυτό ήταν το μυστικό για την ποιότητα του κρασιού, ενώ το άρωμά του ήταν απλώς ένα παράπλευρο αποτέλεσμα του ευρηματικού τρόπου συντήρησης των κρασιών στους αμφορείς».

Aλέξανδρος Μεγαπάνος Facebook Twitter
Aλέξανδρος Μεγαπάνος
Ανδρέας Π. Καμπάς- Ο πατριάρχης της Μεσογαίας και η τέχνη του κρασιού Facebook Twitter
Το βιβλίο «Ανδρέας Π. Καμπάς - Ο πατριάρχης της Μεσογαίας και η τέχνη του κρασιού» που επιμελήθηκε η Ρωξάνη Μάτσα.

Ο Αλ. Μεγαπάνος, ανατρέχοντας στο βιβλιαράκι «Ανδρέας Π. Καμπάς - Ο πατριάρχης της Μεσογαίας και η τέχνη του κρασιού» που επιμελήθηκε η Ρωξάνη Μάτσα για τον πρόγονό της, επισημαίνει ότι «στον Ανδρέα Καμπά οφείλεται εν πολλοίς η ανάπτυξη του αττικού αμπελώνα και των δύο κυρίαρχων ποικιλιών του, του Ροδίτη και του Σαββατιανού. Αξίζει να αναφερθεί επίσης ότι ο Καμπάς (μετά την ευρωπαϊκή φυλλοξήρα τον 19ο αιώνα που κατέστρεψε όλους σχεδόν τους αμπελώνες και φυσικά και της Αττικής) ήταν εκείνος που επέλεξε κατόπιν τον Ροδίτη και το Σαββατιανό ως τις δυο πιο παραγωγικές και ανθεκτικές ποικιλίες και ξεκίνησε να τις καλλιεργεί στα χιλιάδες στρέμματα γης που είχε ως μεγαλοκτηματίας, εισάγοντας μάλιστα και τον γραμμικό αμπελώνα για πρώτη φορά.

Μέχρι τότε, μέσα σε κάθε αμπελοτόπι της Αττικής υπήρχαν πολλές ποικιλίες αμπελιών και έτσι το κρασί δεν ήταν μονοποικιλιακό αλλά αποτέλεσμα της οινοποίησης πολλών και διαφορετικών σταφυλιών – άλλα άγουρα και άλλα υπερώριμα, που όμως τα τρυγούσαν συγχρόνως. Ο Ανδρέας Καμπάς ξεχώρισε τις δύο αυτές ποικιλίες και τις καλλιέργησε καθεμία ξεχωριστά για να ελέγχει πολύ καλύτερα την ποιότητα του κρασιού – συνέπεια αυτού ήταν σήμερα να θεωρούνται τυπικές της Αττικής».

Μέχρι το 1970 το περισσότερο Σαββατιανό που παρήγε η Αττική πουλιόταν χύμα. Κατά βάση μάλιστα τα πατητήρια-οινοποιεία του αττικού αμπελώνα πούλαγαν μούστο στις ταβέρνες της Αθήνας και των Μεσογείων και η οινοποίηση γινόταν συνήθως εκεί, στα βαρέλια που διατηρούσαν οι ταβερνιάρηδες στα δροσερά υπόγεια και στα πατάρια τους.

Οι πρώτοι άτυποι οινοκριτικοί, θα έλεγε κανείς, ήταν ουσιαστικά μια παρέα από έμπειρους Αθηναίους γευσιγνώστες και ειδικούς που έψαχναν να δουν ποια ταβέρνα είχε ανοίξει τη «μάνα», το βαρέλι στο οποίο είχε μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα ο μούστος με τις οινολάσπες του, δημιουργώντας με φυσικό τρόπο μικρές φυσαλίδες. Ήταν αυτή μια πρώτη αφρώδης ρετσίνα;

Από το χύμα στο ποιοτικό εμφιαλωμένο, στο αφρώδες και ακόμα παραπέρα

Ευάγγελος Νικολού Facebook Twitter
Ο Βασίλης Νικολού (χημικός οινολόγος και καθηγητής Οινολογίας στο ΠΑ.Δ.Α), τρίτης γενιάς οινοποιός από το Κορωπί.

«Η ρετσίνα άλλαξε άρδην από τότε. Εμφιαλώθηκε και βρήκε τον καινούργιο χαρακτήρα της, που προσαρμόστηκε στον σημερινό καταναλωτή. Ποιο άλλο κρασί ταιριάζει καλύτερα με τα τηγανητά και πικάντικα φαγητά της ταβέρνας, ιδίως με τα σαρακοστιανά της Καθαρής Δευτέρας, από μια παραδοσιακή ρετσίνα;», συμφωνούμε συζητώντας με τον Ευάγγελο Νικολού του ομώνυμου οινοποιείου, «τόσο μια "ήσυχη" (χωρίς φυσαλίδες) κλασική ρετσίνα όσο και μια αφρώδης με τους πρώτους ψαρομεζέδες;

Οι λεμονάτες νότες του Σαββατιανού συνδυάζονται με τις φυσαλίδες και τα βοτανικά αρώματα δενδρολίβανου και μαστίχας του ρετσινιού, μετατρέποντας το τυπικό σαρακοστιανό ελληνικό τραπέζι σε μια ξεχωριστή εμπειρία με τη δική της γευστική ταυτότητα».

Ο πατέρας του, κ. Βασίλης Νικολού (χημικός, οινολόγος και καθηγητής Οινολογίας στο ΠΑΔΑ), τρίτης γενιάς οινοποιός από το Κορωπί, την καρδιά των Μεσογείων, το 2015 σφραγίζει τη μακραίωνη παράδοση της ρετσίνας με τα ποιοτικά της στοιχεία σε ένα μπουκάλι, τολμώντας να συνδυάσει την παραδοσιακή τεχνική της παραγωγής της σαμπάνιας από την Καμπανία της Γαλλίας με την παραδοσιακή παραγωγή της ρετσίνας στην Ελλάδα. Και εγένετο… αφρώδης ρετσίνα!

Botanic Base Facebook Twitter
Το γλυκό και μέτριας οξύτητας Σαββατιανό του αττικού αμπελώνα δίνει από την αρχαιότητα τον χυμό που γινόταν η βάση για τη φημισμένη και ποιοτική ρετσίνα της Ελλάδας.
Botanic Facebook Twitter
Η αφρώδης ρετσίνα του οινοποιείου Νικολού συνδύασε δυο οινικές παραδόσεις, την αττική ρετσίνα και τη γαλλική μέθοδο της σαμπάνιας.

Μάλιστα, ο Ευάγγελος Νικολού (γεωπόνος - οινολόγος), εμπνευσμένος από την οικογενειακή παράδοση, τολμά φέτος ακόμα περισσότερο και δημιουργεί το δικό του οινικό αποτύπωμα στη ρετσίνα με την KODRA RETSINA, μια orange ρετσίνα μηδενικών παρεμβάσεων, ένα φυσικό κρασί που, ως κατηγορία, είναι ιδιαίτερα δημοφιλής παγκοσμίως. Το δε όνομα, Kodra, το εμπνεύστηκε από τον πιο φημισμένο για το άρωμα του ρετσινιού του πευκόφυτο λόφο της περιοχής του Κορωπίου.

Νέος, φιλόδοξος και αισιόδοξος, ο Ευάγγελος Νικολού, μαζί με την αδελφή του Χριστίνα (δικηγόρος LL.M, απόφοιτη του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου) σήκωσαν τα μανίκια από τo 2016 και αποφάσισαν να οδηγήσουν την οικογενειακή επιχείρηση στη σύγχρονη οινική πραγματικότητα. Με εξωστρέφεια και συμμετοχή σε ελληνικές και διεθνείς εκθέσεις οίνων και σε διαγωνισμούς, με την ανάδειξη του οινοτουρισμού σε μέσο διάδοσης του κρασιού και της γαστρονομίας της Αττικής στους ξένους επισκέπτες, αλλάζουν τη σελίδα στην οικογενειακή ιστορία με πρωταγωνίστρια τη ρετσίνα.

Θα σερβίρατε μία αφρώδη ρετσίνα; Facebook Twitter
Στο οινοποιείο Νικολού αλλάζουν τη σελίδα στην οικογενειακή ιστορία με πρωταγωνίστρια τη ρετσίνα και το Σαββατιανό.

Ένας αστεροειδής που ονομάζεται retsina

Η ρετσίνα μπορεί να έχασε για κάποιες δεκαετίες τη δόξα της και άλλες ποικιλίες να πήραν το προβάδισμα στις επιλογές μας σε ταβέρνες και εστιατόρια, αλλά τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες οινοποιοί την επανέφεραν δυναμικά στο τραπέζι μας, αφού ταιριάζει απολύτως με τα θαλασσινά, τα σαρακοστιανά, τα τηγανητά μεζεδάκια και τον μπακαλιάρο με σκορδαλιά του Ευαγγελισμού.

Μόνο όσοι δεν γνωρίζουν τη σημερινή εξέλιξη και φινέτσα της σνομπάρουν πλέον τη ρετσίνα, το ελληνικό κρασί με το δυνατότερο brand name, που αγαπήθηκε και δοξάστηκε όσο λίγα, αφού μέχρι και ο αστεροειδής #2303 φέρει το όνομά της (τον βάφτισε έτσι ο Ελβετός αστρονόμος Πάουλ Βιλντ το 2006, εμπνευσμένος ίσως από τις νεανικές του οινοποσίες κάπου στην Ελλάδα).

Είναι γερό ελληνικό brand name η ρετσίνα και σε αυτό βασίζουν τις νέες οινικές προτάσεις τους στο κτήμα Νικολού και εν γένει στον αττικό αμπελώνα.

Περισσότερες πληροφορίες των επισκέψιμων οινοποιείων της Αττικής μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα www.gastronomytours.gr

Το επισκέψιμο οινοποιείο Νικολού (www.nikolouwinery.gr) είναι μέλος του ΕΝΟΑΑ (Ενωση Οινοπαραγωγών Αμπελώνα Αττικής).

Γεύση
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τανίνη αγάπη μου

Γεύση / Κι όμως, και τα λευκά κρασιά παλαιώνονται: 12 ελληνικές ετικέτες που το αποδεικνύουν

Το «Τανίνη Αγάπη Μου», το κουλ wine bar των Εξαρχείων, καταρρίπτει έναν μύθο και προτείνει 12 ετικέτες από Έλληνες οινοποιούς που θα μας χαρίσουν ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα στο ποτήρι με την πάροδο του χρόνου.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Στη Γουμένισσα, στη μικρή και πλούσια γη του κόκκινου κρασιού

Γεύση / Γουμένισσα: Στη μικρή και πλούσια γη του κόκκινου κρασιού

Στις πλαγιές που κυματίζουν στην ανατολική πλευρά του όρους Πάικου, τα αμπέλια εδώ και αιώνες δίνουν κρασιά με χαρακτήρα και μεγάλο δυναμικό παλαίωσης. Εδώ το ξινόμαυρο βασιλεύει, αλλά, δίπλα σε αυτό, λευκές ποικιλίες όπως το ασύρτικο βρίσκουν ιδανικό περιβάλλον για να εκφράσουν τις μοναδικές τους δυνατότητες.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Εισαγωγή στον θαυμαστό κόσμο του κρασιού

Γεύση / Εισαγωγή στον θαυμαστό κόσμο του κρασιού

Όποιος επιθυμεί να μάθει περισσότερα από το να πίνει απλώς χαλαρά με την παρέα του, πρέπει να έχει στο μυαλό του τέσσερις παράγοντες: συνεχείς δοκιμές, μπόλικο διάβασμα, ταξίδια σε οινοπέδια και γνωριμία με τους ανθρώπους που το παράγουν.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΜΑΝΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ergon Bakehouse:

Γεύση / Η πιο ελαφριά και αφράτη πίτσα της πόλης σερβίρεται στο Ergon Bakehouse

Στο νέο πολυεπίπεδο πρότζεκτ Ergon Bakehouse Athens όλα μυρίζουν ζυμάρι. Εδώ θα βρείτε έναν φούρνο με πολύχρωμα ψωμιά, όσα χρειάζεστε για τα δικά σας ξεφουρνίσματα στο σπίτι, αλλά και ένα χαλαρό μέρος για να φάτε κάτι εύκολο και νόστιμο στο κέντρο, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Και έρχονται και άλλα.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Δέκα διευθύνσεις για λαχταριστό μπακαλιάρο με σκορδαλιά

Γεύση / Εννέα μέρη για λαχταριστό μπακαλιάρο με σκορδαλιά

Η 25η Μαρτίου είναι μία από τις τρεις μέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής που επιτρέπεται το ψάρι, το λάδι και το κρασί. Δεν ξέρω πόσο μεγάλη είναι η πίστη σας, ξέρω μόνο πόσο ευλαβικά αγαπάμε όλοι τον μπακαλιάρο σκορδαλιά και πόσο καλά ξέρουμε να τιμούμε τις γαστρονομικές παραδόσεις.
ΔΩΡΑ ΜΑΣΤΟΡΑ
Δεν τους προλαβαίνουμε με τα νέα bakeries της Αθήνας

Γεύση / Δεν τους προλαβαίνουμε με τα νέα bakeries της Αθήνας

Αυτήν τη στιγμή ξεφουρνίζονται στην πόλη cinnamon rolls σε πολλές διαφορετικές εκδοχές, ψωμιά με μάραθο και κουρκουμά και πολύσπορα με μέλι, vanilla buns, ηπειρώτικες χορτόπιτες και empanadas σαν σπανακόπιτα. Κάποιοι κάνουν υπομονή μέχρι να ωριμάσουν τα ζυμάρια τους για να βάλουν στη βιτρίνα τους πράγματα που μας φτιάχνουν τη μέρα.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Νίκος Μάνεσης: «Καλό κρασί φτιάχνουν οι οινοποιοί που όταν τους παίρνεις τηλέφωνο τούς βρίσκεις στο αμπέλι»

Το κρασί με απλά λόγια / «Καλό κρασί φτιάχνουν οι οινοποιοί που όταν τους παίρνεις τηλέφωνο, βρίσκονται στο αμπέλι»

Η Υρώ Κολιακουδάκη Dip WSET και ο Παναγιώτης Ορφανίδης συνομιλούν με τον Νίκο Μάνεση, έναν από τους πρωτοπόρους οινογράφους της χώρας μας, για το παρόν και το μέλλον του ελληνικού αμπελώνα.
THE LIFO TEAM
Μανώλης Παπουτσάκης

Οι Αθηναίοι / Μανώλης Παπουτσάκης: «Νομίζεις ότι το χαίρεται ο εστιάτορας που αγοράζει και πουλάει ακριβά;»

Χαρούπι και Δέκα Τραπέζια στη Θεσσαλονίκη, Pharaoh στην Αθήνα. Ένας σεφ με μεγάλες επιτυχίες στο παλμαρέ του μιλά για το τώρα της γαστρονομίας, εξηγεί γιατί η ελληνική κουζίνα σήμερα δεν έχει σχέση με αυτό που ήταν κάποτε και ανοίγει το θέμα που συζητάνε οι foodies: Το sitting στα εστιατόρια.
M. HULOT
Τα νέα εστιατόρια της Αθήνας κάνουν τα όσπρια πεντανόστιμα

Γεύση / Τα νέα εστιατόρια της Αθήνας κάνουν τα όσπρια πεντανόστιμα

Οι φασολάδες και οι φακές, οι γίγαντες και οι ρεβιθάδες, όλα αυτά που αρνούμασταν να φάμε ως παιδιά, είναι πια πιάτα που παραγγέλνουμε και ψάχνουμε στα δημοφιλή εστιατόρια της Αθήνας. Μάλιστα, κάποια από αυτά είναι και μεγάλα σουξέ.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Μαγειρέψτε κρέας με κόκαλο και η νοστιμιά θα χτυπήσει κόκκινο

Γεύση / Συνταγές για κρέας με κόκαλο, εκεί που η νοστιμιά χτυπάει κόκκινο

Οι Σπύρος και Βαγγέλης Λιάκος μας υποδέχονται στο ολοκαίνουργιο παράρτημα του Basegrill στη Γλυφάδα και μαζί με τον σεφ Σπύρο Παυλίδη προτείνουν συνταγές με μέρη του κρέατος που δεν χρησιμοποιούμε συχνά.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος: Ο ποιητής του Ελληνικού Αμπελώνα συνεχίζει να ζει μέσα από τις ετικέτες που δημιούργησε

Γεύση / Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος: Ο ποιητής του Ελληνικού Αμπελώνα συνεχίζει να ζει μέσα από τις ετικέτες που δημιούργησε

Τα μεγαλειώδη κρασιά των Αμπελώνων Κ. Αντωνόπουλου κρατούν ζωντανό το πνεύμα του ιδρυτή τους, χαράσσοντας το μέλλον τους στον σύγχρονο οινικό κόσμο
ΛΙΝΑ ΙΝΤΖΕΓΙΑΝΝΗ
Χαρτοδιπλωμένος Winery: Το «ακάτιο» που ταξιδεύει τις αισθήσεις μας στο απόλυτο «ἦδος»

Γεύση / Χαρτοδιπλωμένος Winery: Το «ακάτιο» που ταξιδεύει τις αισθήσεις μας στο απόλυτο «ἦδος»

Δυο πολυβραβευμένες σειρές κρασιών περικλείουν όλο το πάθος, το μεράκι και την τεχνογνωσία που «κατέκτησε» κάποτε ο Σωτήρης Χαρτοδιπλωμένος και κληροδότησε στους γιους του, Ηρακλή και Στέλιο.
ΦΙΛΙΩ ΡΑΓΚΟΥ
Ana Roš: «Τα εστιατόρια δίνουν το παράδειγμα ώστε να μαγειρεύουν όλοι πιο βιώσιμα»

Γεύση / Ana Roš: «Δεν μαγειρεύουμε για να πάρουμε βραβεία»

Η αυτοδίδακτη σεφ που έβαλε τη Σλοβενία στον παγκόσμιο γαστρονομικό χάρτη και σαρώνει τις διακρίσεις είναι αυτήν τη στιγμή μία από τις οκτώ γυναίκες σεφ στον κόσμο των οποίων το εστιατόριο έχει την ανώτερη διάκριση από τον οδηγό Michelin. Λίγο πριν μαγειρέψει για τους Αθηναίους σε ξύλα στο Pharaoh μιλά στη LiFO.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ