ADVERTORIAL
Τι είναι η μεταβολομική και πού στοχεύει; Μετράει την απόκριση ενός οργανισμού σε βιολογικά ή άλλα ερεθίσματα και γενετικές διαφοροποιήσεις. Στόχος είναι να κατανοήσουμε αλλαγές που συμβαίνουν στη φυσιολογία ενός οργανισμού μέσω της χημικής ανάλυσης δειγμάτων, όπως το αίμα και τα ούρα. Επίσης, να χαρακτηρίσουμε και να μετρήσουμε τα επίπεδα των μεταβολιτών (προϊόντα του μεταβολισμού) που παίζουν σημαντικό ρόλο στη βιοχημεία και τη φυσιολογία του ανθρώπου.
Η προσέγγιση αυτή βρίσκει εφαρμογή στη διάγνωση παθήσεων που έχουν ως τελικό αποτύπωμα τη διατάραξη των επιπέδων των μεταβολιτών και άλλες καταστάσεις, όπως η απορρύθμιση του μεταβολισμού λόγω κακής διατροφής, τρόπου ζωής κ.ά.
Σε ποια μέθοδο βασίζεται; Αφορά, κυρίως, τη χαρτογράφηση του μεταβολικού περιεχομένου ενός δείγματος με σύγχρονες αναλυτικές πλατφόρμες υγρής και αέριας χρωματογραφίας/φασματομετρίας μάζας.
Ποιες είναι οι αναλύσεις που γίνονται και ποιες ασθένειες ή δυσλειτουργίες μπορούν να προβλέψουν; Πλήθος μελετών έχουν καταδείξει τη συμβολή της μεταβολομικής στη διάγνωση διαφόρων παθήσεων πριν από την εμφάνιση κλινικών συμπτωμάτων. Μια μελέτη είναι το προφίλ οργανικών οξέων σε ούρα: ένας πολύ μεγάλος αριθμός οξέων ανιχνεύεται στα ούρα, μερικά από τα οποία αποτελούν βιοδείκτες μεταβολικών νοσημάτων ή άλλων παθολογικών καταστάσεων. H εξέταση προσδιορίζει τις συγκεντρώσεις 55 οργανικών οξέων που σχετίζονται με τα επίπεδα κυτταρικής ενέργειας, με μεταβολισμό λιπαρών οξέων και κετονών, οξειδωτικό στρες, επάρκεια βιταμινών, αποτοξίνωση του οργανισμού αλλά και δυσαπορρόφηση και δυσβίωση του εντέρου.
Άλλη μελέτη είναι το προφίλ αμινοξέων σε ούρα: τα αμινοξέα είναι οι δομικές μονάδες των πρωτεϊνών, που χρησιμεύουν στην οικοδόμηση των ιστών και τη ρύθμιση του μεταβολισμού μας. Δεδομένου ότι εμπλέκονται σε όλες τις βιολογικές διεργασίες, ανεπάρκειες ή ανισορροπίες, μπορεί να οδηγήσουν σε διαταραχή της ομαλής λειτουργίας του οργανισμού.
Έχουμε επίσης το προφίλ λιπαρών οξέων στο αίμα: τα λίπη είναι σημαντικά για τη λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών και πηγές ενέργειας για τους ιστούς. Συνήθως, ανεπάρκειες οφείλονται σε μη επαρκή πρόσληψή τους λόγω μη ισορροπημένης διατροφής ή κακής απορρόφησής τους. Κλινικές εκδηλώσεις περιλαμβάνουν δερματίτιδες, ευαισθησία σε λοιμώξεις και μειωμένη επούλωση πληγών. Υπερβολική λήψη λιπαρών οξέων έχει συνδεθεί με καρδιαγγειακές παθήσεις, ενώ αυξημένες συγκεντρώσεις λινολεϊκού οξέος μπορεί να προκαλέσουν υπερπαραγωγή προ-φλεγμονωδών ορμονών.
Τέλος, έχουμε την εξέταση κηραμιδίων στο αίμα: Αυξημένες συγκεντρώσεις κηραμιδίων του πλάσματος σχετίζονται με σχηματισμό αθηροσκληρωτικής πλάκας, ισχαιμική καρδιακή νόσο, έμφραγμα του μυοκαρδίου, υπέρταση, εγκεφαλικό επεισόδιο, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία. Η εξέταση μπορεί να προβλέψει κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και στεφανιαία επαναγγείωση.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει η μεταβολομική; Είναι ένα ταχέως ανερχόμενο πεδίο που περιγράφει και προβλέπει παθολογικές καταστάσεις ή ανταπόκριση σε θεραπευτικές παρεμβάσεις, βρίσκοντας σημαντικές εφαρμογές ως εργαλείο στη διαγνωστική. Η ταχύτητα των αποτελεσμάτων και το σχετικά χαμηλό κόστος εξέτασης σε σχέση με τις μοριακές τεχνικές αποτελούν βασικά στοιχεία που προδιαγράφουν μια πολλά υποσχόμενη πορεία.
Πού μπορεί κανείς να κάνει τις εξετάσεις; Η «Ανάλυση», σε συνεργασία με την πανεπιστημιακή ομάδα του ΑΠΘ Biomic_auth, παρέχει εξετάσεις μεταβολιτών οργανικών οξέων και αμινοξέων σε ούρα, λιπαρών οξέων και σφιγγολιπιδίων στο αίμα.
Ευχαριστούμε τον δρα Σπυρίδωνα Γέρου, ειδικό βιοπαθολόγο, για τις πληροφορίες.
Info: «Ανάλυση Ιατρική ΑΕ», www.analysi.gr
