ΦΩΤΙΕΣ ΤΩΡΑ

«The room next door» και όσα αποφεύγουμε να συζητάμε

The room next door και όσα αποφεύγουμε να συζητάμε Facebook Twitter
Αξιοπρεπής θάνατος δεν είναι μόνο η δυνατότητα ενός ασθενούς σε τελικό στάδιο να επιλέξει ελεύθερα μια ένεση ή ένα χάπι που θα τον οδηγήσει στο οριστικό τέλος. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

ΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΥΤΕΣ στο διαδίκτυο και ιδιαίτερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλοί χρήστες ασχολήθηκαν με την καινούργια ταινία του αγαπημένου Αλμοδόβαρ. Για την ακρίβεια έδειξαν ενδιαφέρον για το περιεχόμενο και το θέμα της, την υποβοηθούμενη ευθανασία, που μοιάζει θλιβερό και μελαγχολικό, αλλά με τη ματιά του σπουδαίου Ισπανού μόνο τέτοιο δεν είναι· μετατρέπεται σε βαθιά υπαρξιακό. Παρότι ο σκηνοθέτης, εκτός των άλλων, πλέκει έναν ύμνο στη φιλία και με την ταινία του νοηματοδοτεί πολύ περισσότερα πράγματα, οι περισσότεροι στάθηκαν σε αυτό, την ευθανασία.

Αρκετοί άνθρωποι που είδαν την ταινία αλλά και πολλοί που δεν την είδαν, αλλά πήραν ερεθίσματα από τη δημόσια συζήτηση που άνοιξε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαίνεται να ενδιαφέρονται για το δικαίωμα στον αξιοπρεπή θάνατο, όπως μάλλον επιφανειακά και αποσπασματικά ορίζεται η προσωπική επιλογή του τρόπου με τον οποίο θα φύγει κάποιος (δεν περιορίζεται σε αυτό ένας αξιοπρεπής θάνατος). Αρκετοί είχαν πολλές προσωπικές ιστορίες να διηγηθούν από ένα αντικαρκινικό νοσοκομείο ή ένα σπίτι όπου κάποιος δικός τους άνθρωπος έφτανε με βασανιστικό τρόπο στο βέβαιο τέλος, αλλά δεν μπορούσαν να τον βοηθήσουν σε κάτι, μόνο τον έβλεπαν να φεύγει αργά και επώδυνα.

Στη χώρα μας, πριν φτάσουμε να συζητήσουμε για αξιοπρεπή θάνατο, θα έπρεπε να συζητάμε πολλά που προηγούνται αυτού που εννοούμε όταν λέμε «υποβοηθούμενη ευθανασία».

Σε άλλες χώρες έχουν λυθεί ζητήματα όπως η υποβοηθούμενη ευθανασία ή τα συζητάνε σε άλλο επίπεδο και όχι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στη Βρετανία τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση έφερε στη Βουλή ένα σχέδιο νόμου το οποίο εγκρίθηκε στην πρώτη ψηφοφορία και έχει ακόμα πολύ δρόμο για να μετατραπεί σε νόμο – με κάποιες πιθανότητες να απορριφθεί τελικά. Αυτό προβλέπει ότι ενήλικες με ανίατη ασθένεια οι οποίοι πλησιάζουν στο τέλος της ζωής τους και βρίσκονται έξι μήνες πριν από τον βέβαιο θάνατο έχουν το δικαίωμα να αποφασίσουν να πεθάνουν υπό κάποιες ιδιαίτερα αυστηρές προϋποθέσεις και διαδικασίες.

Μια δημοσκόπηση έδειξε ότι το 75% των ερωτηθέντων Βρετανών τάχθηκε υπέρ του υποβοηθούμενου θανάτου, αλλά στη Βουλή όλα τα κόμματα διχάστηκαν στο εσωτερικό τους. Εργατικοί, Συντηρητικοί, Φιλελεύθεροι κ.λπ. είχαν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις και αυτό ενισχύει την αβεβαιότητα σχετικά με το αν κάποτε –όχι σε λιγότερο από δυο χρόνια– θα γίνει σχετικός νόμος που θα εφαρμοστεί ώστε η Βρετανία να προστεθεί στις χώρες που επιτρέπουν την υποβοηθούμενη ευθανασία (Ελβετία, Ολλανδία, Βέλγιο, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία, αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ κ.ά.).

Έχει σημασία όμως ότι και εκεί άρχισαν να μιλάνε για ένα αναμφισβήτητα δύσκολο θέμα και βουλευτές μετέφεραν απόψεις ψηφοφόρων τους, προκαλώντας μια συζήτηση ουσίας. Διάβασα αποσπάσματα από τη συζήτηση, ειπώθηκαν εξαιρετικά ενδιαφέροντα πράγματα τα οποία δεν θα ακουστούν ποτέ στην Ελληνική Βουλή γιατί κανένα κόμμα (ιδιαίτερα εξουσίας) δεν τόλμησε να προκαλέσει μια τέτοια συζήτηση.

Η πανίσχυρη Εκκλησία έχει βάλει το χεράκι της και εδώ – πρέπει να μας επιβάλει και τον τρόπο που θα φεύγουμε. Κάποιες λίγες προσπάθειες να ανοίξει μια σχετική δημόσια συζήτηση που έγιναν στο παρελθόν δεν είχαν καλή τύχη και καμιά συνέχεια. Μερικά πυροτεχνήματα εντυπωσιασμού από τα συνήθη ύποπτα ΜΜΕ, κάποιες προσπάθειες να μετατραπεί και αυτό το θέμα σε θέαμα, και όλα τελείωσαν εκεί.

Βέβαια, στη χώρα μας, πριν φτάσουμε να συζητήσουμε για αξιοπρεπή θάνατο, θα έπρεπε να συζητάμε πολλά που προηγούνται αυτού που εννοούμε όταν λέμε «υποβοηθούμενη ευθανασία». Αξιοπρεπής θάνατος δεν είναι μόνο η δυνατότητα ενός ασθενούς σε τελικό στάδιο να επιλέξει ελεύθερα μια ένεση ή ένα χάπι που θα τον οδηγήσει στο οριστικό τέλος.

Προηγούνται αρκετά στάδια. Μη αξιοπρεπής θάνατος είναι πολύ περισσότερα. Για παράδειγμα, το να μη σου παρέχονται επαρκείς και δωρεάν ή προσιτές οικονομικά υπηρεσίες υγείας, το να μην έχεις το δικαίωμα πρόσβασης σε ακριβά φάρμακα ή υπερβολικά δαπανηρές επεμβάσεις είναι συνθήκες που μπορούν να καταστήσουν έναν θάνατο αναξιοπρεπή.

Αναξιοπρεπής θάνατος μπορεί να προκληθεί ακόμα γιατί το κράτος δεν φρόντισε για μια ασφαλή μετακίνηση με δημόσιο μέσο μεταφοράς ή ακόμα και όταν καθημερινά δεν είσαι σίγουρος αν μια φυσική καταστροφή θα επιφέρει το μοιραίο γιατί δεν σε προστάτευσαν αυτοί που όφειλαν. Από αναξιοπρεπείς θανάτους έχουμε χορτάσει σε αυτήν τη χώρα, όπου το σύνθημα «ζούμε από τύχη» έχει βρει την απόλυτη εφαρμογή του.

Η Μάρθα, η ηρωίδα της ταινίας που επιλέγει την ευθανασία στην ταινία The room next door, λέει κάποια στιγμή στη φίλη της που στέκεται πλάι της με μοναδική αφοσίωση: «Νομίζω ότι αξίζω έναν καλό θάνατο». Όλοι τον αξίζουμε, είναι σίγουρο αυτό, αλλά αξίζουμε και μια καλή ζωή πριν…

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΦΩΤΙΕΣ ΤΩΡΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ