«The room next door» και όσα αποφεύγουμε να συζητάμε

The room next door και όσα αποφεύγουμε να συζητάμε Facebook Twitter
Αξιοπρεπής θάνατος δεν είναι μόνο η δυνατότητα ενός ασθενούς σε τελικό στάδιο να επιλέξει ελεύθερα μια ένεση ή ένα χάπι που θα τον οδηγήσει στο οριστικό τέλος. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

ΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΥΤΕΣ στο διαδίκτυο και ιδιαίτερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλοί χρήστες ασχολήθηκαν με την καινούργια ταινία του αγαπημένου Αλμοδόβαρ. Για την ακρίβεια έδειξαν ενδιαφέρον για το περιεχόμενο και το θέμα της, την υποβοηθούμενη ευθανασία, που μοιάζει θλιβερό και μελαγχολικό, αλλά με τη ματιά του σπουδαίου Ισπανού μόνο τέτοιο δεν είναι· μετατρέπεται σε βαθιά υπαρξιακό. Παρότι ο σκηνοθέτης, εκτός των άλλων, πλέκει έναν ύμνο στη φιλία και με την ταινία του νοηματοδοτεί πολύ περισσότερα πράγματα, οι περισσότεροι στάθηκαν σε αυτό, την ευθανασία.

Αρκετοί άνθρωποι που είδαν την ταινία αλλά και πολλοί που δεν την είδαν, αλλά πήραν ερεθίσματα από τη δημόσια συζήτηση που άνοιξε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαίνεται να ενδιαφέρονται για το δικαίωμα στον αξιοπρεπή θάνατο, όπως μάλλον επιφανειακά και αποσπασματικά ορίζεται η προσωπική επιλογή του τρόπου με τον οποίο θα φύγει κάποιος (δεν περιορίζεται σε αυτό ένας αξιοπρεπής θάνατος). Αρκετοί είχαν πολλές προσωπικές ιστορίες να διηγηθούν από ένα αντικαρκινικό νοσοκομείο ή ένα σπίτι όπου κάποιος δικός τους άνθρωπος έφτανε με βασανιστικό τρόπο στο βέβαιο τέλος, αλλά δεν μπορούσαν να τον βοηθήσουν σε κάτι, μόνο τον έβλεπαν να φεύγει αργά και επώδυνα.

Στη χώρα μας, πριν φτάσουμε να συζητήσουμε για αξιοπρεπή θάνατο, θα έπρεπε να συζητάμε πολλά που προηγούνται αυτού που εννοούμε όταν λέμε «υποβοηθούμενη ευθανασία».

Σε άλλες χώρες έχουν λυθεί ζητήματα όπως η υποβοηθούμενη ευθανασία ή τα συζητάνε σε άλλο επίπεδο και όχι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στη Βρετανία τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση έφερε στη Βουλή ένα σχέδιο νόμου το οποίο εγκρίθηκε στην πρώτη ψηφοφορία και έχει ακόμα πολύ δρόμο για να μετατραπεί σε νόμο – με κάποιες πιθανότητες να απορριφθεί τελικά. Αυτό προβλέπει ότι ενήλικες με ανίατη ασθένεια οι οποίοι πλησιάζουν στο τέλος της ζωής τους και βρίσκονται έξι μήνες πριν από τον βέβαιο θάνατο έχουν το δικαίωμα να αποφασίσουν να πεθάνουν υπό κάποιες ιδιαίτερα αυστηρές προϋποθέσεις και διαδικασίες.

Μια δημοσκόπηση έδειξε ότι το 75% των ερωτηθέντων Βρετανών τάχθηκε υπέρ του υποβοηθούμενου θανάτου, αλλά στη Βουλή όλα τα κόμματα διχάστηκαν στο εσωτερικό τους. Εργατικοί, Συντηρητικοί, Φιλελεύθεροι κ.λπ. είχαν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις και αυτό ενισχύει την αβεβαιότητα σχετικά με το αν κάποτε –όχι σε λιγότερο από δυο χρόνια– θα γίνει σχετικός νόμος που θα εφαρμοστεί ώστε η Βρετανία να προστεθεί στις χώρες που επιτρέπουν την υποβοηθούμενη ευθανασία (Ελβετία, Ολλανδία, Βέλγιο, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία, αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ κ.ά.).

Έχει σημασία όμως ότι και εκεί άρχισαν να μιλάνε για ένα αναμφισβήτητα δύσκολο θέμα και βουλευτές μετέφεραν απόψεις ψηφοφόρων τους, προκαλώντας μια συζήτηση ουσίας. Διάβασα αποσπάσματα από τη συζήτηση, ειπώθηκαν εξαιρετικά ενδιαφέροντα πράγματα τα οποία δεν θα ακουστούν ποτέ στην Ελληνική Βουλή γιατί κανένα κόμμα (ιδιαίτερα εξουσίας) δεν τόλμησε να προκαλέσει μια τέτοια συζήτηση.

Η πανίσχυρη Εκκλησία έχει βάλει το χεράκι της και εδώ – πρέπει να μας επιβάλει και τον τρόπο που θα φεύγουμε. Κάποιες λίγες προσπάθειες να ανοίξει μια σχετική δημόσια συζήτηση που έγιναν στο παρελθόν δεν είχαν καλή τύχη και καμιά συνέχεια. Μερικά πυροτεχνήματα εντυπωσιασμού από τα συνήθη ύποπτα ΜΜΕ, κάποιες προσπάθειες να μετατραπεί και αυτό το θέμα σε θέαμα, και όλα τελείωσαν εκεί.

Βέβαια, στη χώρα μας, πριν φτάσουμε να συζητήσουμε για αξιοπρεπή θάνατο, θα έπρεπε να συζητάμε πολλά που προηγούνται αυτού που εννοούμε όταν λέμε «υποβοηθούμενη ευθανασία». Αξιοπρεπής θάνατος δεν είναι μόνο η δυνατότητα ενός ασθενούς σε τελικό στάδιο να επιλέξει ελεύθερα μια ένεση ή ένα χάπι που θα τον οδηγήσει στο οριστικό τέλος.

Προηγούνται αρκετά στάδια. Μη αξιοπρεπής θάνατος είναι πολύ περισσότερα. Για παράδειγμα, το να μη σου παρέχονται επαρκείς και δωρεάν ή προσιτές οικονομικά υπηρεσίες υγείας, το να μην έχεις το δικαίωμα πρόσβασης σε ακριβά φάρμακα ή υπερβολικά δαπανηρές επεμβάσεις είναι συνθήκες που μπορούν να καταστήσουν έναν θάνατο αναξιοπρεπή.

Αναξιοπρεπής θάνατος μπορεί να προκληθεί ακόμα γιατί το κράτος δεν φρόντισε για μια ασφαλή μετακίνηση με δημόσιο μέσο μεταφοράς ή ακόμα και όταν καθημερινά δεν είσαι σίγουρος αν μια φυσική καταστροφή θα επιφέρει το μοιραίο γιατί δεν σε προστάτευσαν αυτοί που όφειλαν. Από αναξιοπρεπείς θανάτους έχουμε χορτάσει σε αυτήν τη χώρα, όπου το σύνθημα «ζούμε από τύχη» έχει βρει την απόλυτη εφαρμογή του.

Η Μάρθα, η ηρωίδα της ταινίας που επιλέγει την ευθανασία στην ταινία The room next door, λέει κάποια στιγμή στη φίλη της που στέκεται πλάι της με μοναδική αφοσίωση: «Νομίζω ότι αξίζω έναν καλό θάνατο». Όλοι τον αξίζουμε, είναι σίγουρο αυτό, αλλά αξίζουμε και μια καλή ζωή πριν…

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Antinero: Καταγγελία-μαμούθ για το μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης

Ρεπορτάζ / Antinero: Πώς το «μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης» έγινε πεδίο καταγγελιών

Με εκατομμύρια ευρώ να έχουν ήδη διατεθεί, το πρόγραμμα Antinero μπαίνει στο στόχαστρο: 213 φορείς και πολίτες υπέβαλαν αναφορά στην Ε.Ε., αμφισβητώντας τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητά του.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
ΕΠΕΞ Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Πήραν τη θάλασσα στα χέρια τους, πριν να είναι πολύ αργά και την χάσουν. Το «Αμοργόραμα» δεν είναι απλώς μια ιδέα, αλλά στοίχημα ζωής – και πρότυπο για την αλιεία όλης της χώρας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ