Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή;

ΕΠΕΞ Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή; Facebook Twitter
Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή διαμορφώνει μια ευρύτερη οικονομικο-πολιτική συνθήκη και πολλά σχέδια αναπροσαρμόζονται. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


— Πού οδεύει η κατάσταση στη φλεγόμενη Μέση Ανατολή;
Σε αυτούς του δώδεκα μήνες της σύγκρουσης που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2023 με την εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ έχουν δημιουργηθεί νέα γεωπολιτικά δεδομένα που αύξησαν τις πιθανότητες μιας εκτεταμένης πολεμικής σύρραξης στη Μέση Ανατολή και θα αφήσει όλους τους εμπλεκόμενους σε χειρότερη θέση. Υπάρχει άραγε χώρος για τη διπλωματία;

Έχουμε έναν ασύμμετρο πόλεμο ανάμεσα σε μια ισχυρή στρατιωτική δύναμη, το Ισραήλ, και δυο καλά οργανωμένες τρομοκρατικές ισλαμιστικές οργανώσεις, με το σιιτικό Ιράν να στηρίζει και να εξοπλίζει τόσο τη σιιτική Χεζμπολάχ όσο και τη σουνιτική Χαμάς. Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή διαμορφώνει μια ευρύτερη οικονομικο-πολιτική συνθήκη και πολλά σχέδια αναπροσαρμόζονται.

Μια ενδεχόμενη επέκταση του πολέμου και στο Ιράν θα προκαλέσει ένα ντόμινο που θα φτάσει και στη Συρία. Ίσως υπάρξει και εμπλοκή της Τουρκίας, η οποία συνεχίζει να ταυτίζεται με τους εχθρούς του Ισραήλ και να κλιμακώνει επικίνδυνα την εχθρική ρητορική της.

— Παρατηρούμε ότι καθημερινά οι εξελίξεις χειροτερεύουν και όλο αυτό φαίνεται ότι εξελίσσεται σε μια περιφερειακή κρίση. Πόσο μπορεί να επηρεαστεί η Ελλάδα;
Η επέκταση της σύρραξης στο έδαφος του Λιβάνου έχει αναγκάσει την Ελλάδα να προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο, αρχικά με σχέδια εκκένωσης Ελλήνων πολιτών από τις εμπόλεμες περιοχές και εν συνεχεία για την αντιμετώπιση αυξημένων προσφυγικών ροών. Μια ενδεχόμενη επέκταση του πολέμου και στο Ιράν θα προκαλέσει ένα ντόμινο που θα φτάσει και στη Συρία. Ίσως υπάρξει και εμπλοκή της Τουρκίας, η οποία συνεχίζει να ταυτίζεται με τους εχθρούς του Ισραήλ και να κλιμακώνει επικίνδυνα την εχθρική ρητορική της. Από την πλευρά της η Ελλάδα ακολουθεί μια αποτελεσματική, προς το παρόν, άσκηση ισορροπίας που δεν είναι απλή.

cover
Σωτήρης Ντάλης, 
αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και πρόεδρος του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου

— Το γεγονός ότι σε λίγες μέρες θα διεξαχθούν οι αμερικανικές εκλογές τι σηματοδοτεί;
Μπροστά στην εικόνα του ολοκληρωτικού πολέμου στη Μέση Ανατολή οι ΗΠΑ επιχειρούν ανεπιτυχώς να ηρεμήσουν την κατάσταση. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, λίγο πριν από τις προεδρικές εκλογές, καταθέτει στους άλλους δύο διαμεσολαβητές, Αίγυπτο και Κατάρ, σχέδια κατάπαυσης του πυρός, αλλά δεν βρίσκει ανταπόκριση από τον Νετανιάχου.

Βραχυκυκλωμένη λόγω των επερχόμενων εκλογών της 5ης Νοεμβρίου, προσπαθεί να προστατέψει την υποψηφιότητα της Χάρις και βλέπει τη σύγκρουση να εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα. Στις διαρκείς πιέσεις του Μπάιντεν στον Νετανιάχου να εξηγήσει ποια είναι η στρατηγική αυτού του πολέμου, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ αρνείται πεισματικά να εξηγήσει.

— Ποιο πιστεύετε ότι είναι το σχέδιο του Νετανιάχου για την επόμενη ημέρα στη Μέση Ανατολή;
Μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την υλοποίηση ενός σχεδίου που ποτέ δεν εξήγησε. Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε πλέον στα χέρια του την εξουσιοδότηση του υπουργικού συμβουλίου του Ισραήλ και μπορούσε να προβεί σε όποια ενέργεια αντιποίνων θεωρούσε αναγκαία προκειμένου να υπάρξουν ισχυρά πλήγματα τόσο στους πληρεξούσιους του Ιράν όσο και στο ίδιο το Ιράν. Πολλοί αναλυτές μιλούν για σχέδια του Νετανιάχου για μια άλλη Μέση Ανατολή που περιλαμβάνουν την υπονόμευση της θρησκευτικής ηγεσίας της Τεχεράνης.

Αυτό που συνέβη την Κυριακή, όταν η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στον Λίβανο (UNIFIL) ανακοίνωσε ότι ισραηλινά άρματα μάχης εισέβαλαν σε μία από τις βάσεις της στον Νότο δείχνει την έλλειψη στρατηγικής εξόδου από τον πόλεμο. Κι αυτό επιβεβαιώνεται από τη δήλωση Νετανιάχου ότι «καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του προσωπικού της UNIFIL είναι να λάβει υπόψη της το αίτημα του Ισραήλ και να απομακρυνθεί προσωρινά από τον κίνδυνο».

Ο Νετανιάχου πιστεύει πως μόνο μέσα από την ένταση του πολέμου θα φτάσουμε στην ειρήνη. Προς το παρόν, φτάνει στο σημείο να κηρύξει ανεπιθύμητο στη χώρα του τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ. Πρόκειται για απέχθεια όχι προς το πρόσωπο του Γκουτέρες αλλά προς τον θεσμό.

— Η Ευρώπη φαίνεται μεν ότι είναι ο βασικός αποδέκτης των συνεπειών αυτού του πολέμου αλλά να είναι και εκτός του όλου πλαισίου δε. Πώς το εξηγείτε;  
Σε έναν κόσμο συγκρουσιακής πολυμέρειας που αλλάζει δραματικά και γίνεται όλο και πιο ασταθής, ο πόλεμος βρίσκεται ήδη στην Ευρώπη (Ουκρανία), και στη Μεσόγειο, στη μεσανατολική γειτονιά μας, κι έχει τη δυναμική να πυροδοτήσει μια μεγάλη περιφερειακή σύγκρουση. Στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής, η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε αντίθεση με τον πόλεμο στην Ουκρανία, δεν μπόρεσε να βρει έναν κοινό βηματισμό και εμφανίζεται διχασμένη. Αυτό όμως είναι συνταγή αποτυχίας. Πρέπει να αναζητήσει τρόπους που θα της διασφαλίσουν την πολιτική ενότητα και τη διπλωματική ομοφωνία. Άλλο ένα δύσκολο στοίχημα.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Οπτική Γωνία / Οι ψαράδες της Αμοργού πέτυχαν κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα

Πήραν τη θάλασσα στα χέρια τους, πριν να είναι πολύ αργά και την χάσουν. Το «Αμοργόραμα» δεν είναι απλώς μια ιδέα, αλλά στοίχημα ζωής – και πρότυπο για την αλιεία όλης της χώρας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Μετρό-φούρνος: Ως πότε θα λιώνουμε και υπογείως;

Ρεπορτάζ / Μετρό-φούρνος: Ως πότε θα λιώνουμε και υπογείως;

Είκοσι τρένα που εκτελούν δρομολόγια στην μπλε και την κόκκινη γραμμή δεν έχουν κλιματισμό, ενώ το air condition στους παλιούς συρμούς της πράσινης γραμμής θυμίζει λοταρία: ποτέ δεν ξέρεις αν θα πετύχεις δροσιά ή ζέστη.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Dr. Zeina Jallad: «Ονειρεύομαι ένα μέλλον όπου τη ζωή των παιδιών μας δεν θα την ορίζει το γεγονός ότι υποφέρουν αλλά ότι ευημερούν»

Οπτική Γωνία / Zeina Jallad: «Ονειρεύομαι έναν ουρανό χωρίς πυραύλους και drones»

Η διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Παλαιστινιακής Γης και καθηγήτρια στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού μιλά στη LiFO για την αποτυχία του διεθνούς δικαίου και το «sumud» ως καθημερινή εξέγερση απέναντι στην εξόντωση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιοι θα πληρώσουν τις απάτες του ΟΠΕΚΕΠΕ

Ρεπορτάζ / Ποιοι θα πληρώσουν τις απάτες του ΟΠΕΚΕΠΕ

Η κυβέρνηση ομολόγησε την αποτυχία της στην αντιμετώπιση του πελατειακού κράτους, οι κανονικοί αγρότες όμως, που δεν συμμετείχαν στις απάτες, είναι αυτοί που κυρίως θα πληρώσουν το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
CHECK Κρήτη: καμιά δομή-χιλιάδες πρόσφυγες

Ρεπορτάζ / Κρήτη: Kαμiα δομή - χιλιάδες πρόσφυγες

Αντιμέτωπη με ένα πρωτόγνωρο κύμα μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών βρίσκεται η Κρήτη. Και ενώ η συχνότητα και ο αριθμός των αφίξεων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δεν έχει δημιουργήσει καμία οργανωμένη δομή υποδοχής στο νησί για τους ανθρώπους αυτούς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ