Ποιος τολμά να μείνει μόνος με τον εαυτό του;

Ποιος τολμά να μείνει μόνος με τον εαυτό του; Facebook Twitter
Η τέχνη τού να βγαίνεις μόνος απαιτεί ευρηματικότητα και ευελιξία. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


ΤΟΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΜΗΝΑ, ΕΒΓΑΛΑ
εισιτήριο για μια μουσική παράσταση στην οποία πήγα μόνη. Η διαδικασία των ηλεκτρονικών κρατήσεων σού επέτρεπε να κλείσεις και μεμονωμένες θέσεις σε τραπέζια μαζί με άλλους θεατές, κάτι πολύ βολικό, καθώς άλλοτε δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα σε μαγαζιά του είδους. Στο τραπέζι που είχα κάνει την κράτηση βρισκόντουσαν ακόμα δύο ζευγάρια, δύο νεαρές φίλες και μία συνομήλική μου γυναίκα. Καθώς δίναμε παραγγελίες στον σερβιτόρο, η άγνωστη γυναίκα κατάλαβε πως είχα έρθει κι εγώ μόνη στην παράσταση και τότε, εμφανώς ανακουφισμένη, με μια δόση αμηχανίας και χιούμορ μαζί, είπε: «Τελικά δεν είμαι η μόνη τρελή. Νόμιζα πως δεν θα ερχόταν κανείς άλλος εδώ μόνος», και πρόσθεσε απολογητικά, αλλά και αρκετά μεγαλόφωνα για να την ακούσουν όλοι, λες και ήθελε να δικαιολογηθεί σε αγνώστους για τη ζωή της, πως είχε χωρίσει πρόσφατα.

Αν και πολλά έχουν αλλάξει στην κοινωνία και αρκετά ταμπού έχουν καταρριφθεί, το στίγμα τού να βγαίνει κανείς μόνος σε θεάματα κατεξοχήν παρεΐστικα δεν έχει εκλείψει. Οι άνθρωποι μοιάζουν να χωρίζονται σε αυτούς που, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, θεωρούν φυσικό να βγαίνουν μόνοι τους σε καφέ, σινεμά, θέατρα, συναυλίες, για φαγητό ή για ποτό, ακόμα και να ταξιδεύουν μόνοι, είτε από επιλογή είτε από έλλειψη της κατάλληλης παρέας, και σε αυτούς που το θεωρούν εξαιρετικά άβολο και τους ξενίζει. Αν, δε, εξ ανάγκης το κάνουν, χρειάζεται να βρουν δικαιολογίες και προσχήματα, όπως η γυναίκα σ’ εκείνη την παράσταση, για κάτι που θα μπορούσε να είναι μέχρι και λυτρωτικό.

Μόλις είκοσι χρόνια πριν, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Αθήνα ήταν μια πολύ διαφορετική πόλη. Ακόμα και το να βρεθεί κάποιος μόνος για καφέ με ένα βιβλίο δεν ήταν τόσο συχνό φαινόμενο. Smartphones δεν υπήρχαν και το να δουλεύεις με το laptop σε εξωτερικό χώρο ήταν κάτι άγνωστο. Συναντούσες ελάχιστους μοναχικούς στην πόλη και ακόμα πιο λίγες γυναίκες, με εξαίρεση το σινεμά, όπου πάντα έβλεπες θεατές που απολάμβαναν την ταινία μόνοι τους. Κι όσοι σύχναζαν για ποτό μόνοι ήταν κατά συντριπτική πλειοψηφία άντρες.

Στη σημερινή εποχή και πολλές κοινωνικές αλλαγές μετά, βρίσκει κανείς μια τρομερά απελευθερωτική δύναμη στο να μην εξαρτιέται από τους άλλους για τις εξόδους του. Η πρώτη φορά που σπας αυτό το κοινωνικό ταμπού μπορεί να είναι εξόχως αναζωογονητική.

Μέσα σε είκοσι χρόνια, ο υπερτουρισμός, οι solo travellers που προτιμούν όλο και περισσότερο την Αθήνα, οι digital nomads που την επιλέγουν για τόπο εργασίας, το gentrification που μεταμόρφωσε ολόκληρες γειτονιές, και φυσικά η απομόνωση από το περιβάλλον και η διέξοδος που έφεραν τα smartphones και οι φορητοί υπολογιστές –ποτέ πια δεν χρειάζεται να μείνει κανείς εντελώς μόνος με τις σκέψεις του– άλλαξαν ριζικά την όψη μιας πόλης όπου πλέον το να βγαίνει κανείς μόνος δεν προκαλεί τόση εντύπωση όση άλλοτε και στα μαγαζιά το «περιμένετε παρέα;» δεν είναι η πρώτη ερώτηση που σου κάνουν. Ειδικά το κέντρο της Αθήνας την τελευταία δεκαετία άρχισε να θυμίζει περισσότερο ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, όπου το να βγαίνεις μόνος είναι ήδη από χρόνια απενοχοποιημένο.

Βέβαια, αν πάμε αρκετά πίσω στον χρόνο, σε περασμένες δεκαετίες, σε μια πιο κλειστή και επαρχιώτικη Αθήνα, όπου ο ελεύθερος χρόνος δεν είχε φυσικά τη σημερινή σημασία, οι άντρες που κατά κύριο λόγο σύχναζαν στα μπαρ δεν είχαν και τόση σχέση με τον cool και ατσαλάκωτο Don Draper του «Mad Men» ή τους τεχνοκράτες με τα κουστούμια στις διαφημίσεις για ποτά των ’80s. Ήταν αλκοολικοί, ρεμάλια, μεγάλοι πότες, μπακούρια, ρέμπελοι οικογενειάρχες που το έσκαγαν από τη φυλακή της οικογένειας ή, στην πιο ωραιοποιημένη τους εκδοχή, μποέμ διανοούμενοι.  Οι γυναίκες, πάλι, που σύχναζαν μόνες στα μπαρ, σύμφωνα πάντα με τα στερεότυπα της εποχής, θα έψαχναν οπωσδήποτε για αντρική συντροφιά, αν δεν εκδίδονταν κιόλας.

Στη σημερινή εποχή και πολλές κοινωνικές αλλαγές μετά, βρίσκει κανείς μια τρομερά απελευθερωτική δύναμη στο να μην εξαρτιέται από τους άλλους για τις εξόδους του. Η πρώτη φορά που σπας αυτό το κοινωνικό ταμπού μπορεί να είναι εξόχως αναζωογονητική. Ανακαλύπτεις μια ξαφνική ελευθερία που δεν ήξερες καν πως υπάρχει και νέες δυνατότητες σού ανοίγονται. Έστω κι αν η κάθε έξοδος, ασφαλώς, έχει άλλο βαθμό δυσκολίας. Ένα γεύμα σε επαγγελματικό ταξίδι είναι πολύ πιο εύκολο από μια μοναχική έξοδο για φαγητό –και όχι street food– στον τόπο διαμονής. Κάποιοι πηγαίνουν συχνά για καφέ ή φαγητό μόνοι, αλλά ούτε κατά διάνοια σε μια παράσταση ή συναυλία, στην οποία βρίσκουν νόημα μόνο αν τη μοιραστούν με άλλους. Επιπλέον, το θέμα της ασφάλειας εν μέρει επηρεάζει τις γυναίκες και είναι ένας περιοριστικός παράγοντας κάποιες φορές.

Ένα περσινό trend στο TikTok ήταν το «masterdating», δηλαδή, η συνήθεια τού να βγαίνει κανείς μόνος, σαν να βγάζει σε date τον εαυτό του, που προέτρεπε τις γυναίκες να βγαίνουν σκόπιμα μόνες, κάνοντας δραστηριότητες που τους αρέσουν. Αν και ο συσχετισμός με τα solo ραντεβού προκαλούσε αστείους συνειρμούς, η τάση αναδείκνυε τα πολλαπλά οφέλη για την ανεξαρτησία, την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση μιας γυναίκας. 

Η τέχνη τού να βγαίνεις μόνος απαιτεί ευρηματικότητα και ευελιξία. Σταδιακά αρχίζεις να αναγνωρίζεις σε ποια μαγαζιά θα περάσεις απαρατήρητος και σε ποια θα είσαι σαν τη μύγα μες στο γάλα, γιατί θα σφύζουν από οικογένειες και πολυπληθείς παρέες· σε ποιο κατάμεστο εστιατόριο οι σερβιτόροι θα σε κοιτούν καχύποπτα, αν πιάσεις ολόκληρο τραπέζι, και σε ποιο θα σου κάνουν τεμενάδες ακόμα κι αν πας μόνος· σε ποια αίθουσα σινεμά θα συναντήσεις κι άλλους μοναχικούς θεατές και ποια πρέπει να αποφύγεις γιατί θα είναι γεμάτη από παρέες και ζευγάρια που ενοχλούν μιλώντας ακατάπαυστα· ποια μπαρ είναι φιλικά για τις γυναίκες και κανείς δεν θα παραξενευτεί, ούτε κανείς θα σε ενοχλήσει, γιατί προσωπικό και θαμώνες είναι εξοικειωμένοι· ποιες πόλεις και ποιες χώρες είναι ιδανικές για solo travellers και ποιες δεν ενδείκνυνται.

Υπάρχει ένας βαθιά υπαρξιακός τρόμος στο να μην μπορείς να μείνεις μόνος με τον εαυτό σου, έστω και από ανάγκη, ένας τρόμος που κατατρέχει πολλούς, ένα κενό που πρέπει οπωσδήποτε να γεμίσει με άλλους ανθρώπους, ακόμα κι αν η όποια παρέα δεν είναι η ιδανική· ο φόβος του κοινωνικού αποκλεισμού, ο φόβος της μοναξιάς, το να βρεθείς εκτεθειμένος στα αδιάκριτα βλέμματα αγνώστων, χωρίς την ασφάλεια του comfort zone σου. Ο χρόνος πρέπει να γεμίζει διαρκώς με άλλους. Το να μείνει κανείς μόνος με τις σκέψεις του μπορεί να είναι ενίοτε τρομακτικό αλλά, από την άλλη, πόσο ασφυκτικό το να είσαι απόλυτα εξαρτημένος από τους άλλους.

Το πιο ισχυρό ταμπού και το μεγαλύτερο εμπόδιο, όμως, δεν είναι τόσο το κοινωνικό στίγμα, η σκιά της κοινωνικής αποτυχίας που κρύβεται από πίσω και η γνώμη των άλλων για μας που μας παραλύει, όσο η ιδέα πως η συνήθεια τού να βγαίνεις μόνος αφορά αποκλειστικά introverts και αποκλείει τις χαρές της κοινωνικότητας. Στην πραγματικότητα, συμβαίνει το αντίθετο. Κανείς δεν θα μεταμορφωθεί ξαφνικά σε μοναχικό λύκο και σε ακοινώνητο μισάνθρωπο, επειδή απλώς προτιμά κάποιες μέρες της βδομάδας να πάει για φαγητό μόνος ή επειδή θα παρακολουθήσει μια παράσταση που θέλει πολύ να δει αλλά οι φίλοι του δεν μπορούν. Αντιθέτως, πιο πιθανό είναι να καταλήξει να αποκτήσει ένα ασφαλές μέτρο σύγκρισης και να μάθει να αναζητά και να απολαμβάνει εκείνη την κοινωνική συναναστροφή που δεν θα είναι συμβιβαστική λύση αλλά μακράν προτιμότερη από το να βγει μόνος.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Κι ύστερα γίναμε ωραία φωτογραφία…» που τη ζωντάνεψε το AI / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»; / AI, η αθανασία σού πάει πολύ / Ο θάνατος στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης 

Οπτική Γωνία / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»;

Οι φωτογραφίες νεκρών αγαπημένων μας αποκτούν «ζωή» μέσω εφαρμογών AI. Πώς αλλάζει η Τεχνητή Νοημοσύνη τον τρόπο που βλέπουμε τον θάνατο σήμερα και ποια διλήμματα και φιλοσοφικά ερωτήματα θέτει;
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Ρεπορτάζ / Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Με τους μισθούς καθηλωμένους και τα κόστη των διακοπών να έχουν ξεφύγει, οι μεγάλες καλοκαιρινές εξορμήσεις που συνηθίζαμε μέχρι πρόσφατα, κατέληξαν σε «long weekends» για πολλούς, ενώ για άλλους ούτε καν αυτό δεν είναι πια επιλογή.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Αθήνα / Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης μεταξύ κεντρικής διοίκησης και Δήμου Αθηναίων βρίσκεται πλέον το θέμα της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, μετά την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να προχωρήσει, κατά πλειοψηφία, στην επαναφορά της κυκλοφορίας οχημάτων και στη μετατροπή της σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Ρεπορτάζ / Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Κάποιοι ελπίζουν στην επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και άλλοι ζητάνε την επιστροφή του Γρηγόρη Δημητριάδη. Οι πληροφορίες της LiFO επιβεβαιώνουν τις συζητήσεις για την επιστροφή του Δημητριάδη, αλλά στο κόμμα και όχι στο Μαξίμου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Οπτική Γωνία / Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Η κυβέρνηση σκληραίνει ακόμα περισσότερο την αντιμεταναστευτική της πολιτική, στοχοποιώντας επιπλέον ξανά τις ΜΚΟ, ευτυχώς όμως όχι χωρίς «αντίλογο», παρά την απουσία ικανής αντιπολίτευσης και σε αυτό το πεδίο. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Με απειλούν από τις ΗΠΑ επειδή λέω “Free Palestine”»

Οπτική Γωνία / «Δέχομαι απειλές από τις ΗΠΑ επειδή λέω “Free Palestine”»

Η Ιωάννα Αλυγιζάκη μιλά για το γράμμα που έλαβε στο μαγαζί της στα Χανιά ενώ ο πρώην πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών Μίνος Μωυσής σχολιάζει τις συνέπειες του περιστατικού και περιγράφει την ανησυχία του για τη μισαλλοδοξία στην Ελλάδα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο καράβια των παιδικών χρόνων

Οπτική Γωνία / Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Βίος και πολιτεία δυο καραβιών που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στα όχι άγνωστα αλλά και όχι πάντοτε ήρεμα νερά της Ελλάδας.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ