Ο ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ, με τρόπο μεθοδικό, αρκετά θεατρινίστικο, επαγγελματικό και προφανώς υπαγορευμένο από κάποιους ειδικούς του πολιτικού μάρκετινγκ επιβεβαίωσε ότι βρίσκεται λίγα μόλις βήματα από την ανακοίνωση δημιουργίας νέου κόμματος, του κόμματος Τσίπρα. Δεν έχω ιδέα για το όνομα του κόμματός του, ίσως ούτε ο ίδιος να έχει και να το αναζητά ακόμα, όμως, όπως και αν αυτό λέγεται, δεν θα έχει ιδιαίτερη σημασία. Θα πρόκειται για ένα καθαρά προσωποπαγές αρχηγικό κόμμα, από αυτά που δεν έχουν λείψει από την πολιτική ζωή της χώρας.
Όταν ο ίδιος στα χρόνια της κυριαρχίας του ΣΥΡΙΖΑ, και ιδιαίτερα στα 4,5 χρόνια διακυβέρνησής του, λειτούργησε με έναν εξαιρετικά αρχηγικό τρόπο –που δεν ταίριαζε στην αριστερά, αλλά αυτό συνέβη–, οι πιθανότητες το νέο κόμμα να αποτελεί προϊόν έκφρασης των αναγκών της κοινωνίας, το οποίο δημιουργείται από τα κάτω και έχει έναν συλλογικό τρόπο λειτουργίας και έκφρασης είναι απλώς ανύπαρκτες. Μπορεί ο ίδιος να ισχυρίστηκε στο μήνυμά του την περασμένη Δευτέρα ότι «δεν πιστεύει σε Μεσσίες, ούτε σε κομματικές κατασκευές εργαστηρίου», όμως, σε μια κρίση ειλικρίνειας, θα παραδεχόταν ότι δεν λέει την αλήθεια. Και ο ίδιος εμφανίζεται ως Μεσσίας και το κόμμα του θα είναι, αν όχι προϊόν κομματικής κατασκευής εργαστηρίου, προϊόν κατασκευής κάποιων που θέλουν παρασκηνιακά να παρεμβαίνουν στις εξελίξεις. Αυτό το τελευταίο, άλλωστε, δεν συμβαίνει μόνο στην αποκαλούμενη αριστερά αλλά γενικότερα.
Όταν ο ίδιος στα χρόνια της κυριαρχίας του ΣΥΡΙΖΑ λειτούργησε με έναν εξαιρετικά αρχηγικό τρόπο, που δεν ταίριαζε στην αριστερά, οι πιθανότητες το νέο κόμμα να αποτελεί προϊόν έκφρασης των αναγκών της κοινωνίας είναι απλώς ανύπαρκτες.
Με δεδομένο ότι ο κύβος ερρίφθη, σημασία από εδώ και πέρα έχουν τα γεγονότα και πόσο η παρουσία Τσίπρα με ένα κόμμα είναι ικανή να επηρεάσει και να αλλάξει δραματικά ένα διαμορφωμένο, σχεδόν παγιωμένο τα τελευταία χρόνια πολιτικό σκηνικό, το οποίο θέλει τη Νέα Δημοκρατία να διατηρεί την κυριαρχία και το δεύτερο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, να μην καταφέρνει να την πλησιάσει αρκετά, ώστε να την απειλήσει. Μια κυριαρχία, βέβαια, η οποία συνεχώς μειώνεται, φθείρεται, χάνει ολοένα μεγαλύτερα ποσοστά επιρροής και ανοχής στην κοινωνία και παράλληλα χάνει και χρήσιμους –όταν χρειάστηκε να κερδίσει την εξουσία αλλά και προκειμένου να διατηρηθεί σε αυτήν– εξωθεσμικούς συμμάχους.
Παράλληλα, το ίδιο σκηνικό θέλει την αποκαλούμενη κοινοβουλευτική αριστερά να διασπάται συνεχώς – και η κίνηση Τσίπρα έρχεται να προστεθεί σε αυτή την πολυδιάσπαση. Πρόκειται για την πέμπτη διάσπαση του κάποτε ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ, που αδυνατεί να συγκροτήσει μια ενιαία έκφραση, ικανή να διεκδικήσει στο άμεσο μέλλον την εξουσία.
Αυτά τα δεδομένα υπάρχουν στην πολιτική μας ζωή και αυτά μέλλεται να αλλάξουν από τη μελλοντική εμφάνιση του κόμματος Τσίπρα – ή και όχι. Είναι ικανό αυτό το κόμμα να τα καταφέρει; Την πιο ακριβή και σίγουρη απάντηση θα τη δώσουν οι επόμενες κάλπες, όποτε κι αν αυτές στηθούν. Προς το παρόν, εικασίες μόνο μπορούν να γίνουν με βάση τον τρόπο που σκέφτεται και λειτουργεί ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας αλλά και εκείνοι οι παράγοντες που κάθε φορά συμμετέχουν παρασκηνιακά στις εξελίξεις, αν και η Ιστορία έχει δείξει πως οι εξελίξεις μπορούν να διαμορφωθούν καμιά φορά ξεπερνώντας τους. Το παράδειγμα του 2015, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την πλειονότητά τους απέναντι του αλλά κέρδισε την εξουσία, είναι χαρακτηριστικό.
Πολλοί, ιδιαίτερα δημοσιογράφοι, αλλά όχι μόνο, δίνουν μεγάλη σημασία στον ιδεολογικό και πολιτικό χαρακτήρα που θα ισχυριστεί ότι θα έχει το νέο κόμμα Τσίπρα, στο αν θα καλύπτει με τη ρητορική του τον αριστερό ή κεντροαριστερό χώρο με ανάλογες σηματοδοτήσεις, στο τι αναφέρουν οι δημοσκοπήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ακόμα και αυτές που περιλαμβάνουν το ενδεχόμενο κόμμα Τσίπρα, χωρίς αυτό να υπάρχει για την ώρα. Όλα αυτά θα επηρεάσουν τις εξελίξεις σε κάποιο βαθμό, θα αποτελέσουν το διακύβευμα για ένα κομμάτι της κοινωνίας, αλλά οι αλλαγές στη χώρα αυτή έρχονται με έναν διαφορετικό τρόπο. Φαίνεται να ξεχνάμε πως τις κυβερνήσεις συνήθως δεν τις κερδίζουν κόμματα που έπεισαν με τα προγράμματά τους, εκείνοι που τις χάνουν όμως είναι αυτοί που μέχρι τότε ήταν στην εξουσία, είχαν φθαρεί και την κατάλληλη στιγμή βρέθηκε απέναντί τους ένα όχι χειρότερο κόμμα για να τη διεκδικήσει. Πρόκειται για την επιλογή του μη χειρότερου.
Αυτό ακριβώς θα είναι και το στοίχημα Τσίπρα: επιδίωξή του δεν θα είναι να γοητεύσει τις μάζες με το πρόσωπο του αρχηγού ή με το ελκυστικό πρόγραμμά του, αλλά να καταφέρει να σβήσει, ή έστω να αμβλύνει, τα έντονα αρνητικά αποτυπώματα του παρελθόντος και να πείσει μια κρίσιμη εκλογική μάζα ότι το δικό του δεν θα είναι χειρότερο από το σημερινό κυβερνητικό σχήμα.