Οι εκλογικοί νόμοι και τα εμπόδια

Οι εκλογικοί νόμοι και τα εμπόδια  Facebook Twitter
Η αδυναμία της τωρινής κυβέρνησης να συγκρατήσει την άνοδο των τιμών, που αποτελεί τον πρώτο λόγο δυσαρέσκειας των πολιτών, κάνει πολλούς μέσα στη Νέα Δημοκρατία να επιμένουν ότι θα είναι «αυτοκτονικό» οι εκλογές να γίνουν την άνοιξη του 2023. Εικονογράφηση: Ατελιέ/LIFO
0

Η Ελλάδα, η Ευρώπη, ο κόσμος, έχουν να αντιμετωπίσουν τα τεράστια προβλήματα των αλλεπάλληλων κρίσεων, αλλά ας μην έχει κανείς αμφιβολία ότι το πρώτο ζήτημα που απασχολεί το πολιτικό προσωπικό της χώρας είναι οι εκλογές. Ακόμα και για τη διαχείριση των κρίσεων σε αυτό το πλαίσιο λαμβάνονται οι αποφάσεις. Το πρώτο μέλημα της κυβέρνησης είναι η επανεκλογή της, ενώ της αξιωματικής αντιπολίτευσης να εμποδίσει την αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια κυβέρνηση συνεργασίας με πρωταγωνιστή τον ΣΥΡΙΖΑ. 

Η αδυναμία της τωρινής κυβέρνησης να συγκρατήσει την άνοδο των τιμών, που αποτελεί τον πρώτο λόγο δυσαρέσκειας των πολιτών, κάνει πολλούς μέσα στη Νέα Δημοκρατία να επιμένουν ότι θα είναι «αυτοκτονικό» οι εκλογές να γίνουν την άνοιξη του 2023. «Ακόμα και αυτές οι μικρές ενισχύσεις, που δεν θεραπεύουν το πρόβλημα, ίσως να μην μπορούν να δίνονται για πολύ καιρό ακόμα. Και τότε η λαϊκή δυσαρέσκεια θα μεγαλώσει», προέβλεπε πρόσφατα κυβερνητικός βουλευτής.

«Αν προσθέσουμε και την πιθανή επανεμφάνιση της πανδημίας μετά τον Οκτώβριο, θα έχουμε το σκηνικό μιας τέλειας καταιγίδας – χωρίς τον απρόβλεπτο παράγοντα της Τουρκίας. Για ποιον λόγο, λοιπόν, να μη γίνουν οι εκλογές νωρίτερα, σε καλύτερες συνθήκες;» αναρωτιόταν, και είναι γεγονός ότι τη δική του αγωνία συμμερίζονται κι άλλοι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος που θέλουν να επανεκλεγούν. 

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έφερε έναν λίγο αναλογικότερο νόμο από εκείνον του Παυλόπουλου, αλλά σύντομα στο Μαξίμου μετάνιωσαν που δεν έφτιαξαν έναν πιο ενισχυμένο και τώρα είναι αμφίβολο αν θα υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση ακόμα και στον δεύτερο γύρο. 

Όμως με τον νέο εκλογικό νόμο, βάσει του οποίου θα γίνουν οι επόμενες εκλογές, αυτόν της κυβέρνησης Τσίπρα, και με την κυβερνητική φθορά που καταγράφεται, η Νέα Δημοκρατία αναμένεται να εκλέξει λιγότερους βουλευτές στις επόμενες εκλογές. Το ποσοστό που χρειάζεται η Νέα Δημοκρατία για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, όπως ανέφερε στη LiFO ο πολιτικός επιστήμονας και διευθυντής της Public Issue Γιάννης Μαυρής, είναι 44% (από το σχεδόν 40% που έλαβε στις προηγούμενες εκλογές), και αυτό αν στη Βουλή μπουν μόνο πέντε κόμματα. Αν μπουν περισσότερα, θα χρειαστεί πάνω από 47%.  

Τα ποσοστά 44% και 47% θεωρούνται εντελώς ανέφικτα και κανένας στη Νέα Δημοκρατία δεν ελπίζει ότι μπορούν να τα πετύχουν. Στην κυβέρνηση έχουν προδιαγράψει ότι θα πάνε σε δεύτερες εκλογές με τον δικό τους εκλογικό νόμο, παρότι θεωρητικά, και όχι μόνο, θα μπορούσε να σχηματιστεί κυβέρνηση είτε της Νέας Δημοκρατίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, είτε της Νέας Δημοκρατίας με το ΚΙΝ.ΑΛ., είτε του ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΙΝ.ΑΛ. και κάποιο τρίτο κόμμα π.χ. το ΜέΡΑ25 (που για την ώρα απορρίπτει κάθε τέτοιο ενδεχόμενο). 

Ο Αλέξης Τσίπρας μιλάει διαρκώς για την «προοδευτική κυβέρνηση», εννοώντας κυβέρνηση συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ στις πρώτες εκλογές. 

Παρότι στο ΠΑΣΟΚ δεν απαντούν θετικά, ας δούμε τις εκλογικές προϋποθέσεις που χρειάζεται το σενάριο αυτό. Μερικοί πιθανοί συνδυασμοί (στην καλύτερη περίπτωση, σύμφωνα με την οποία στη Βουλή θα μπουν μόνο πέντε κόμματα και για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα αρκεί το 44%) είναι οι εξής: 31%+13%, 30%+14%, 29%+15%, 28%+16%. Θα πρέπει, δηλαδή, με βάση και τα δημοσκοπικά δεδομένα που έχουμε, ο ΣΥΡΙΖΑ να μην πέσει κάτω από το 28% και το ΠΑΣΟΚ κάτω από το 13%. 

Είναι εφικτό; «Είναι ανοιχτό», λένε οι δημοσκόποι και θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες. Εάν εισέλθουν  στη Βουλή έξι κόμματα, δηλαδή όσα είναι τώρα, για να σχηματιστεί η «προοδευτική κυβέρνηση» (ή όποια άλλη κυβέρνηση συνεργασίας) θα χρειαστεί πάνω από 47% και αν εισέλθουν επτά κόμματα, θα χρειαστεί ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό (διότι τα μικρά κόμματα που θα μπουν θα αφαιρέσουν έδρες από τα μεγάλα). Με αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, το πιθανότερο σενάριο δεν είναι μια κυβέρνηση συνεργασίας που θα προκύψει από τις πρώτες εκλογές, γι’ αυτό οι περισσότεροι προεξοφλούν τον δεύτερο γύρο.

Στις δεύτερες εκλογές που θα γίνουν με τον εκλογικό νόμο Θεοδωρικάκου - Γεραπετρίτη, ο οποίος είναι μια παραλλαγή του προηγούμενου (νόμου Παυλόπουλου) και δίνει μπόνους στο πρώτο κόμμα, θα χρειαστεί κάπου 37%-38%, σύμφωνα με τον Γιάννη Μαυρή. Αυτό προϋποθέτει η Νέα Δημοκρατία να έχει πτώση μικρότερη του 2% από τις εκλογές του 2019, κάτι που δεν είναι βέβαιο για την ώρα, καθώς στις δημοσκοπήσεις καταγράφεται μεγαλύτερη πτώση.

Οι εκλογικοί νόμοι και τα εμπόδια Facebook Twitter
Απ’ ό,τι φαίνεται, ο πρωθυπουργός είναι λίγο πιο αισιόδοξος απ’ όσο η σκληρή πραγματικότητα επιτρέπει.

Στις δεύτερες εκλογές που θα γίνουν με τον εκλογικό νόμο Θεοδωρικάκου - Γεραπετρίτη, η Νέα Δημοκρατία θα χρειαστεί κάπου 37%-38%, σύμφωνα με τον Γιάννη Μαυρή της Public Issue. Αυτό προϋποθέτει η Νέα Δημοκρατία να έχει πτώση μικρότερη του 2% από τις εκλογές του 2019.

Στις δεύτερες εκλογές ωστόσο, χωρίς το πρώτο κόμμα δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση, όπως μπορεί θεωρητικά να προκύψει στις πρώτες, με τον νόμο του ΣΥΡΙΖΑ. Το σκεπτικό του εκλογικού νόμου του ΣΥΡΙΖΑ ήταν να εμποδίσει το πρώτο κόμμα να πάρει το μπόνους και να του δυσκολέψει τον σχηματισμό κυβέρνησης, ενώ παράλληλα να βοηθήσει το ίδιο να κατοχυρώσει τη θέση του στο πολιτικό σύστημα και να αφήσει περιθώριο για δημιουργία κυβέρνησης χωρίς το πρώτο κόμμα. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι ο Αλέξης Τσίπρας μάλλον προέβλεπε πως το κόμμα του δεν θα ερχόταν πρώτο ούτε στις επόμενες εκλογές. 

Με τον νόμο Παυλόπουλου, με τον οποίο σχημάτισε κυβέρνηση δύο φορές και ο Αλέξης Τσίπρας, ακόμα και με μία ψήφο να προηγούνταν ένα κόμμα, έπαιρνε το μπόνους των πενήντα εδρών. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έφερε έναν λίγο αναλογικότερο νόμο από εκείνον του Παυλόπουλου, αλλά σύντομα στο Μαξίμου μετάνιωσαν που δεν έφτιαξαν έναν πιο ενισχυμένο και τώρα είναι αμφίβολο αν θα υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση ακόμα και στον δεύτερο γύρο.

Αρκετοί πρότειναν στον Μητσοτάκη να αλλάξει πάλι τον εκλογικό νόμο και να επαναφέρει του Παυλόπουλου, προκειμένου να διασφαλίσει την παραμονή του στην εξουσία, αλλά εκείνος δεν το τόλμησε, θεωρώντας πως κάτι τέτοιο θα έδειχνε έλλειψη πολιτικής αυτοπεποίθησης και θα είχε πολιτικό κόστος. Πολλοί σήμερα ρίχνουν την ευθύνη στους Θεοδωρικάκο και Γεραπετρίτη, κατηγορώντας τους ότι δεν προνόησαν, με τον τελευταίο να υποστηρίζει ότι ήταν ο πρωθυπουργός αυτός που έκανε την επιλογή ανάμεσα σε περισσότερες προτάσεις που του παρουσιάστηκαν. Τώρα, πάντως, είναι πολύ αργά και παρότι τα σενάρια περί νέας αλλαγής του εκλογικού νόμου δεν έχουν αποσυρθεί εντελώς, κάτι τέτοιο θεωρείται απίθανο πλέον. 

Σήμερα ο μόνος τρόπος για να αυξήσει η κυβέρνηση τα ποσοστά της είναι να παλέψει με τα προβλήματα. Η παρουσία του πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον και η ομιλία του στο Κογκρέσο θα ξεχαστούν σύντομα και δεν να επηρεάσουν τους ψηφοφόρους. Το πλαίσιο του υψηλού πληθωρισμού και της ανόδου των τιμών δεν βοηθά, αντιθέτως ευνοεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης που έχουν την ευχέρεια να τάζουν παροχές και αυξήσεις.

Αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν συγκρατήσει το κόστος στην ενέργεια και δεν ελέγξει την αισχροκέρδεια που παρατηρείται στην αγορά των βασικών αγαθών, η οποία έχει μειώσει δραματικά την αγοραστική δύναμη της μεσαίας τάξης και των κατώτερων οικονομικά στρωμάτων, δεν θα είναι καθόλου βέβαιη η δεύτερη πρωθυπουργική του θητεία. 

Απ’ ό,τι φαίνεται, ο πρωθυπουργός είναι λίγο πιο αισιόδοξος απ’ όσο η σκληρή πραγματικότητα επιτρέπει. Μπορεί, για παράδειγμα, μετά την ολοκλήρωση της έκτακτης Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες να δήλωσε ότι δεν θεωρεί «καθόλου δεδομένο πως το εμπάργκο θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των καυσίμων», αλλά οι τιμές του πετρελαίου και της ηλεκτρικής ενέργειας εκτινάχθηκαν λίγο μετά τις αποφάσεις της Ε.Ε, όταν έγινε γνωστό ότι οι 27 συμφώνησαν για την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Προβάλλοντας πλέον έναν ήπιο «κριτικο-μνημονιακό» τόνο, ο Αλέξης Τσίπρας καταλήγει σε ένα πενιχρό σχήμα: τη διαμάχη μεταξύ της αναπτυξιακής Ελλάδας και της κλεπτοκρατίας, την αντίθεση έντιμης-παραγωγικής χώρας με μια μικρή μερίδα διεφθαρμένων και τις προσβάσεις τους στο κράτος.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα – να ανησυχούμε ή όχι;

Μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του ΕΚΠΑ καταγράφει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παρουσία PFAS σε αυγά ελευθέρας βοσκής, αναδεικνύοντας το ζήτημα των «παντοτινών χημικών».
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Πολιτική / Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Ο πρωθυπουργός με την ομιλία του στη ΔΕΘ θα προσπαθήσει να απαντήσει στους πολίτες που δεν έχουν δει ως τώρα την οικονομική ανάπτυξη που διαφημίζει η κυβέρνηση, παρουσιάζοντας τα μέτρα που θα ανακοινώσει ως απτή απόδειξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Πεθαίνοντας ως δημοσιογράφος στη Γάζα

Ακροβατώντας / Πόσο αξίζει η ζωή ενός Παλαιστίνιου δημοσιογράφου στη Γάζα;

Σίγουρα όχι όσο ενός που προέρχεται από τη Δύση, τουλάχιστον για τον ισραηλινό στρατό. Γιατί ο δυτικός κόσμος σίγουρα θα αντιδρούσε με μεγαλύτερη ένταση αν οι δημοσιογράφοι που έχασαν τη ζωή τους είχαν άλλες εθνικότητες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Ρεπορτάζ / Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, εκβιασμοί και αμφιλεγόμενες συναλλαγές ακινήτων/φιλέτων της μοναστηριακής περιουσίας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, η δικογραφία που έφερε στη Δικαιοσύνη το κύκλωμα το οποίο δρούσε με επίκεντρο τα Χανιά.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η Ευρώπη από μια νέα οικονομική κρίση;

Οπτική Γωνία / Θ' αντέξει η Ευρώπη την επερχόμενη κρίση στη Γαλλία;

Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε., αντιμετωπίζει πολιτική αστάθεια και το ενδεχόμενο οικονομικού εκτροχιασμού. Γιατί υπάρχει φόβος για ντόμινο στις αγορές; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool Κώστας Μήλας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Κι ύστερα γίναμε ωραία φωτογραφία…» που τη ζωντάνεψε το AI / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»; / AI, η αθανασία σού πάει πολύ / Ο θάνατος στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης 

Οπτική Γωνία / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»;

Οι φωτογραφίες νεκρών αγαπημένων μας αποκτούν «ζωή» μέσω εφαρμογών AI. Πώς αλλάζει η Τεχνητή Νοημοσύνη τον τρόπο που βλέπουμε τον θάνατο σήμερα και ποια διλήμματα και φιλοσοφικά ερωτήματα θέτει;
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Ρεπορτάζ / Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Με τους μισθούς καθηλωμένους και τα κόστη των διακοπών να έχουν ξεφύγει, οι μεγάλες καλοκαιρινές εξορμήσεις που συνηθίζαμε μέχρι πρόσφατα, κατέληξαν σε «long weekends» για πολλούς, ενώ για άλλους ούτε καν αυτό δεν είναι πια επιλογή.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Αθήνα / Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης μεταξύ κεντρικής διοίκησης και Δήμου Αθηναίων βρίσκεται πλέον το θέμα της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, μετά την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να προχωρήσει, κατά πλειοψηφία, στην επαναφορά της κυκλοφορίας οχημάτων και στη μετατροπή της σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Ρεπορτάζ / Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Κάποιοι ελπίζουν στην επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και άλλοι ζητάνε την επιστροφή του Γρηγόρη Δημητριάδη. Οι πληροφορίες της LiFO επιβεβαιώνουν τις συζητήσεις για την επιστροφή του Δημητριάδη, αλλά στο κόμμα και όχι στο Μαξίμου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Οπτική Γωνία / Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Η κυβέρνηση σκληραίνει ακόμα περισσότερο την αντιμεταναστευτική της πολιτική, στοχοποιώντας επιπλέον ξανά τις ΜΚΟ, ευτυχώς όμως όχι χωρίς «αντίλογο», παρά την απουσία ικανής αντιπολίτευσης και σε αυτό το πεδίο. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Με απειλούν από τις ΗΠΑ επειδή λέω “Free Palestine”»

Οπτική Γωνία / «Δέχομαι απειλές από τις ΗΠΑ επειδή λέω “Free Palestine”»

Η Ιωάννα Αλυγιζάκη μιλά για το γράμμα που έλαβε στο μαγαζί της στα Χανιά ενώ ο πρώην πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών Μίνος Μωυσής σχολιάζει τις συνέπειες του περιστατικού και περιγράφει την ανησυχία του για τη μισαλλοδοξία στην Ελλάδα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ