Και θα είμαι ερωτευμένος μαζί σου, όποιος κι αν είσαι

Και θα είμαι ερωτευμένος μαζί σου, όποιος κι αν είσαι Facebook Twitter
Το νεοφιλελεύθερο κράτος δεν σπάει τις καταλήψεις επειδή μισεί την κοινότητα, μα για να προωθήσει τη δική του μορφή «κοινότητας», μια μορφή η οποία ορίζεται από την αγορά. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

ΜΟΝΟ ΣΤΙΓΜΕΣ ΔΙΑΙΣΘΑΝΕΣΑΙ μια υπόνοια κοινότητας. Όχι την ένωση σωμάτων με βάση ενιαία χαρακτηριστικά. Όχι έθνη και θρησκείες, γένη και ιδεολογίες, όλες τις κλασικές μορφές «κοινού» που έχουν ξεθυμάνει.¹ Μα μια εφήμερη ευθυγράμμιση της επιθυμίας των σωμάτων, μια στιγμιαία σύγκλιση αντίληψης και δράσης, νήμα που δένει τις ζωές με τον κόσμο που φτιάχνουν. Σε γειτονιές, πάρκα, στιγμές – συχνά σε καταλήψεις.

Οι καταλήψεις είναι ιδανικοί παραγωγοί κοινοτήτων. Όταν ένας χώρος ξεφεύγει από τη χρήση του κι εκφράζεται αλλιώς, όταν ένα θέατρο γίνεται ανοιχτή πλατεία (Εμπρός), ένας σκουπιδότοπος κοινωνικό κέντρο (Παπουτσάδικο), ένα δημόσιο κτίριο –που προοριζόταν για mall– δομή στέγασης (Προσφυγικά) κι ένα εργοστάσιο τα πάντα (Υφανέτ), νέες σχέσεις ανθίζουν, νέες δυνατότητες συλλογικών μεταβολών. Ο ανεστραμμένος χώρος ευνοεί τις συναντήσεις. Αντικρίζοντας σώματα σε έναν τέτοιο τόπο, ένα κομμάτι σου ακουμπά ένα δικό τους κομμάτι, τα θραύσματα διαπλέκονται γεννώντας κάτι τρίτο, μια αίσθηση κοινότητας ως σπάνια αλληλουχία.

Η τελευταία επιχείρηση αυτού του κόσμου συνίσταται στη διάλυση των αυθεντικών κοινοτήτων (γειτονιές, κοινωνικά κέντρα, πάρκα) και στην αντικατάστασή τους με εμπορευματοποιημένες προσομοιώσεις του «κοινού».

Γνωρίζω αυτή την αίσθηση. Την έχω ξαναζήσει –συζητώντας για στρατηγική πριν από έναν χρόνο στο Εμπρός∙ ακούγοντας φρέσκα ποιήματα πριν από οκτώ μήνες στο Εθνικό∙ σε μεσημεριανό τραπέζι στη Rosa Nera, σε live για τα δέκατα ένατα γενέθλιά της–, κάθε φορά απ’ την αρχή αυτή η παρουσία. Στην κατάληψη που κάναμε στο Πανεπιστήμιο στην Αγγλία με ανθρώπους που ήρθαν για να μας συναντήσουν, σε αναλύσεις, προβολές, ξέχειλες συνελεύσεις, ξανά αυτή η συνοχή, η ίδια αλληλουχία. Αυτό είναι κοινότητα: η εμπειρία της συνέχειας ανάμεσα στα σώματα και με μια σπιθαμή του κόσμου που δομούν.

«Θα γνωρίζω το όνομά σου χωρίς να σε ξέρω / θα μοιάζεις φίλος / σύντροφος / αδελφός, μητέρα όποια και αν είσαι / και όποιος και αν είσαι / θα είμαι ερωτευμένος μαζί σου πριν σε γνωρίσω».² Νέες μορφές συσχετισμού, νέοι μεταδοτικοί τρόποι ζωής στις καταλήψεις. Όταν ένας τρόπος ζωής εγείρει την επιθυμία όσων τον συναντάνε –ακριβώς επειδή είναι πιο ελκυστικός από τις μικροπρέπειες του τυποποιημένου κόσμου–, τότε η ισχύς αυξάνεται, το «πιθανό» αλλάζει, τότε αγαπιέσαι στα τυφλά.³ Στον βαθμό που κάποιες καταλήψεις αποφεύγουν τον κίνδυνο του περιχαρακώματος και της αναδημιουργίας σκληρωτικών αποκλεισμών και ταυτοτήτων –στον βαθμό που ανοίγονται στον κόσμο– παράγουν κοινότητα, δεσμούς που ρέουν εντονότερα από τις αφαιρέσεις των εθνών.

Άμα το κράτος προσπαθεί να σπάσει τις καταλήψεις, αν διμοιρίες εκκενώνουν τα Ζιζάνια και το Άνω Κάτω Πατησίων, ενώ η χώρα καίγεται και άνθρωποι απανθρακώνονται στον Έβρο∙ αν μπαίνουν μετά από είκοσι χρόνια στην Πολυτεχνειούπολη∙ αν μπουκάρουν στον Ευαγγελισμό στην Κρήτη βασανίζοντας ένα παιδί ώσπου αυτό να πηδήξει απ’ την ταράτσα∙[4] άμα το κράτος προσπαθεί να «ξαναπάρει» χώρο, αυτό δεν γίνεται λόγω κάποιας προσκόλλησης στον «νόμο και την τάξη».

Το νεοφιλελεύθερο κράτος δεν σπάει τις καταλήψεις επειδή μισεί την κοινότητα, μα για να προωθήσει τη δική του μορφή «κοινότητας», μια μορφή η οποία ορίζεται από την αγορά: ευπρεπείς, «αναβαθμισμένοι» χώροι που φέρνουν τον κόσμο κοντά για όσο κρατά μια βόλτα – στον Στρέφη, στου Φιλοπάππου, στο Πάρκο Δρακοπούλου. Για να στηθεί αυτή η απόπειρα εξομοίωσης κοινότητας απαιτείται μια ολόκληρη πολεοδομική εκστρατεία. Η πραγματικά κοινοτική σχέση με τον χώρο πρέπει να εξοριστεί, τα πλαίσια που την εκφράζουν –πάρκα, πλατείες, λόφοι και καταλήψεις– οφείλουν ν’ αλλάξουν.

Στην πραγματικότητα, η υπόσχεση της κοινότητας είναι ένα απ’ τα βασικά προϊόντα που πλασάρει ο σύγχρονος καπιταλισμός.[5] Σήμερα, που όλες οι παραδοσιακές μορφές κοινότητας ξεφτίζουν, που το νόημα γλιστράει απ’ τις ζωές όπως το ψαχνό από τα κόκαλα στη χύτρα, που ο ατομικισμός καλπάζει ανυπέρβλητος και δίχως χαλινάρι, το σύστημα προσπαθεί να πουλήσει συνοχή. Στα social media, στις νέες εταιρείες με τα αφεντικά που βγάζουν τους υπαλλήλους για ποτά, στις τσόντες – παντού μια προσομοίωση σύνδεσης με τους άλλους.

Προπαντός, στα προπύργια του εξευγενισμού, στις χίπστερ επιτελέσεις που συνωστίζονται στα «κουλ» σημεία της «εναλλακτικής» Αθήνας, στιγμιότυπα ενός κόσμου οργανωμένης σήψης που μασκαρεύονται σε καταλήψεις. Η τελευταία επιχείρηση αυτού του κόσμου συνίσταται στη διάλυση των αυθεντικών κοινοτήτων (γειτονιές, κοινωνικά κέντρα, πάρκα) και στην αντικατάστασή τους με εμπορευματοποιημένες προσομοιώσεις του «κοινού».

Αυτή η απόπειρα αντικατάστασης είναι καταδικασμένη ν’ αποτύχει. Δεν μπορείς να πουλήσεις κοινότητα, όπως δεν μπορείς να αγοράσεις συνοχή, για τον απλούστατο λόγο ότι «τα σώματα δεν λέγονται∙ η σκέψη δεν συνοψίζεται∙ το νόημα ρέει μόνο μέσα από ρωγμές∙ τα τοπία μάς αντικρίζουν και οι πέτρες κατοικούν γύρω μας∙ η αγάπη είναι μια ακατανόητη μορφή ζωής∙ η δύναμη δεν ταυτίζεται με την ισχύ»∙ η κοινότητα δεν προσομοιώνεται∙ «η πραγματικότητα δεν ψηφιοποιείται».[6]


[1] Που έχουν, πιο σωστά, ξεμπροστιαστεί ως κούφιες υποθέσεις – γιατί απομονώνουν περισσότερο απ’ ό,τι ενώνουν, γιατί οι διαφορές ανάμεσα στα «μέλη» τους υποσκιάζουν πάντοτε κάθε κοινό στοιχείο.
[2] Τ. Σαγρής, Βρες ένα τρόπο να συναντηθούμε. 
[3] S. Hartman, «Η αναρχία των έγχρωμων κοριτσιών που συναθροίζονται με εξεγερμένο τρόπο», στο Η Αφροδίτη σε δύο πράξεις, μτφρ. Α. Ιωαννίδης-Γ. Προδρόμου, Τοποβόρος, 2020.

[4] Μαρτυρία για τη βίαιη αστυνομική επιχείρηση στην κατάληψη Ευαγγελισμού. 
[5] Όπως γράφουν κάποιοι φίλοι, των οποίων τα ονόματα ντρέπομαι ν’ αναφέρω –των οποίων τα ονόματα δεν ξέρω–, «τι είναι η σύγχρονη ζωή, αν όχι η υπόσχεση της κοινότητας, αθετημένη;».
[6] Παραποιημένο από: Σ. Ρέγκας, «Οι περιπέτειες του συναισθήματος», Kaboom #7.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ