Η ΔΕΒΘ και το βιβλίο ως προϊόν αγοραπωλησίας

Η ΔΕΘΒ και το βιβλίο ως προϊόν αγοροπωλησίας Facebook Twitter
Ένα δεύτερο ζήτημα αφορά την απόφαση να τιμηθεί φέτος στη ΔΕΒΘ η πόλη Σάρτζα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Φωτ.: Konstantinos Tsakalidis / SOOC
0

ΚΑΘΩΣ ΠΛΗΣΙΑΖΑ ΣΤΗ ΦΕΤΙΝΗ Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ), είδα μια μικρή ομάδα γυναικών που κρατούσε πανό διαμαρτυρίας για τις γυναικοκτονίες· οι αναγνώστες τις προσπερνούσαν για να επισκεφθούν τα περίπτερα με τους πάγκους των εκδοτών. Όμως ο κόσμος του βιβλίου είναι άμεσα συνδεδεμένος, ως σύμμαχος, με αυτήν τη ζοφερή πραγματικότητα που έκανε τις διαμαρτυρόμενες να στέκονται έξω από τον εκθεσιακό χώρο και να διαδηλώνουν. Σε πολλούς πάγκους, πλέον, έχουν βρει τη θέση τους φεμινιστικά βιβλία που οι εκδότες φέρνουν από κάθε γωνιά της χώρας στη ΔΕΒΘ, έχουν στο κέντρο τους την απελπισία και πραγματεύονται την απαίτηση  για ίσα δικαιώματα.

Σημειώθηκε η έκτη γυναικοκτονία του έτους με θύμα την Enkelejda Danaj, η οποία είχε καταγγείλει τρεις φορές τον πρώην σύντροφό της για ενδοοικογενειακή βία. Το θύμα είχε το περιβόητο panic button, άλλη μία ενέργεια που αποδεικνύει πως ακόμα και όταν οι γυναίκες, φοβούμενες για την ασφάλειά τους, απευθύνονται στις Αρχές, καταλήγουν μόνες τους, και αντί να περιοριστεί ο θύτης, αναγκάζονται να ζητήσουν βοήθεια, ενώ αυτός τους επιτίθεται. Η τελευταία καταγγελία εναντίον του πρώην συντρόφου είχε γίνει στις 7/5, οπότε οδηγήθηκε στον εισαγγελέα. Αφέθηκε ελεύθερος, αφού ορίστηκε δικάσιμος για τις 17/5, και τελικά τη δολοφόνησε μία μέρα νωρίτερα. Η μία μέρα ελευθερίας του, όπως του την πρόσφερε ο νόμος, ήταν η ημέρα δολοφονίας της Enkelejda Danaj.

Η ΔΕΘΒ και το βιβλίο ως προϊόν αγοροπωλησίας Facebook Twitter
Ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης αναφέρθηκε τόσο στις καταγγελίες παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η ελευθερία του λόγου στα ΗΑΕ, όσο και συγκεκριμένα τη θέση των γυναικών στα εμιράτα... Στη φωτογραφία σκηνή από την φετινή ΔΕΒΘ... Φωτ.: Konstantinos Tsakalidis / SOOC

Ο ίδιος κόσμος, και δη η οργάνωση της ΔΕΒΘ, φαίνεται σήμερα πιο έτοιμος από ποτέ να αντιμετωπίσει το βιβλίο ως προϊόν αγοροπωλησίας, περισσότερο ως υλικό παρά ως πνευματικό αντικείμενο, και το σύνολο της έκθεσης ως mall με συγκεκριμένα καταναλωτικά προϊόντα παρά ως την ετήσια, πολύτιμη συγκέντρωση εκδοτών, μεταφραστών και συγγραφέων.

Πίσω στη ΔΕΒΘ. Ο κόσμος του βιβλίου και του πολιτισμού είναι αυτός που ανέκαθεν έκανε την αδικία ορατή, μια και ένα χαρτί και μια πένα πάντοτε βρίσκονταν πρόχειρα, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης και φύλου, και ευτυχώς βρίσκονταν και οι λίγοι εκδότες που έδειχναν ενδιαφέρον για κείμενα που δεν είχαν μοναδικό μέλημα την ψυχαγωγία του αναγνώστη αλλά είχαν και διάθεση για κοινωνική αλλαγή. Ο ίδιος κόσμος, και δη η οργάνωση της ΔΕΒΘ, φαίνεται σήμερα πιο έτοιμος από ποτέ να αντιμετωπίσει το βιβλίο ως προϊόν αγοροπωλησίας, περισσότερο ως υλικό παρά ως πνευματικό αντικείμενο, και το σύνολο της έκθεσης ως mall με συγκεκριμένα καταναλωτικά προϊόντα παρά ως την ετήσια, πολύτιμη συγκέντρωση εκδοτών, μεταφραστών και συγγραφέων.

Το πρώτο κρατούμενο αφορά τους πέντε συλλόγους εκδοτών που απευθύνονται στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού (ΕΙΠ), το οποίο διοργανώνει την έκθεση, τονίζοντας πως «απέκλεισε και φέτος από κάθε σχετική απόφαση το σύνολο των Ελλήνων εκδοτών και επέλεξε για άλλη μια φορά να διαχειριστεί τα άγνωστα σ' εμάς παρεχόμενα κονδύλια σε περιφερειακές δράσεις και σε αδικαιολόγητες αναλήψεις δαπανών που τίποτε δεν προσφέρουν στον κεντρικό σκοπό της έκθεσης», ενώ, όπως είχε γίνει γνωστό τις προηγούμενες ημέρες, «η ΔΕΘ-ΗΕLEXPO που εκμισθώνει τους χώρους και τον εξοπλισμό αύξησε εν κρυπτώ το κόστος συμμετοχής των εκδοτών, επικαλούμενη διόγκωση των δαπανών λόγω των αποφάσεων του ΕΙΠ, ενώ οι παροχές προς τους εκθέτες παραμένουν ίδιες και βεβαίως κατώτερες των αναγκαίων». Ταυτόχρονα, ενώ η έκθεση αφορά 1.500 Έλληνες και ξένους συγγραφείς, 850 εκθέτες από 40 χώρες και περισσότερες από 500 εκδηλώσεις και αφιερώματα σε 14 χώρους εντός και εκτός ΔΕΘ, λέγεται πως η φετινή έκθεση «θα είναι η τελευταία που διοργανώνεται χωρίς αυτούς [τους εκδότες], η τελευταία χωρίς κεντρικό στόχο να αυξηθεί το αναγνωστικό κοινό, η τελευταία που κρύβει μέσω της αδιαφάνειας δαπανηρές και ταυτοχρόνως αναποτελεσματικές επιλογές».

Το δεύτερο κρατούμενο αφορά την απόφαση να τιμηθεί φέτος στη ΔΕΒΘ η Σάρτζα. Η ανακοίνωση της ΔΕΒΘ αναφέρει: «Η φετινή διοργάνωση, λαμβάνοντας υπόψη τη σπουδαιότητα της προσέγγισης σε νέες αγορές, υποδέχεται μέσα από τον θεσμό της τιμώμενης χώρας τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), δίνοντας την ευκαιρία για ενίσχυση των ιστορικών δεσμών φιλίας μεταξύ των δύο λαών αλλά και το κίνητρο για περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών εμπορικών, επενδυτικών και πολιτιστικών σχέσεων». Σχετικά με αυτή την απόφαση τοποθετήθηκε και ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης, τόσο για τις καταγγελίες παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η ελευθερία του λόγου, όσο και συγκεκριμένα για τη θέση των γυναικών στα ΗΑΕ.

Αξίζει να γίνει λόγος για την εκδήλωση στη ΔΕΒΘ με τίτλο «Η επίδραση των εκδοτικών οίκων που διευθύνονται από γυναίκες: Σάρτζα και Ελλάδα», την οποία διοργάνωσε το δίκτυο για τις γυναίκες στον εκδοτικό χώρο PublisHer, ιδρύτρια του οποίου είναι η πρόεδρος της Sharjah Book Authority Α.Ε., Sheikha Bodour Al Qasimi. Ωστόσο, θα ήταν αφελές να μη σταθούμε στην ανακοίνωση της ΔΕΒΘ που δικαιολογεί την απόφαση να τιμηθεί φέτος η Σάρτζα («προσέγγιση σε νέες αγορές» και «ανάπτυξη των διμερών εμπορικών, επενδυτικών και πολιτιστικών σχέσεων»), λαμβάνοντας υπόψη πως δεδομένης την καταπάτησης των δικαιωμάτων των γυναικών σε διάφορες χώρες, η έννοια «ενδυνάμωση» που αναφέρεται καθημερινά και επανειλημμένα σε ζητήματα φεμινισμού με καταναλωτικό πρόσημο καθίσταται τελικά ανεπαρκής. Πράγματι, είναι σημαντικό γυναίκες από διαφορετικούς κόσμους να έρχονται σε επαφή και η μεταξύ τους «ενδυνάμωση» είναι δικό τους θέμα, ωστόσο, εάν η ΔΕΒΘ ήθελε να σταθεί στη γεφύρωση κόσμων και σε πράξεις που ενθαρρύνουν την ελευθερία, θα μπορούσε να δώσει ορατότητα στην Παλαιστίνη, κάτι που η Cate Blanchett πέτυχε μονάχα με ένα φόρεμα.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σπύρος Λίτσας: «Οι ευρωεκλογές έδειξαν πόσο μακριά νιώθει ο μέσος Έλληνας από τις Βρυξέλλες»

Οπτική Γωνία / «Οι ευρωεκλογές έδειξαν πόσο μακριά νιώθει ο μέσος Έλληνας από τις Βρυξέλλες»

Τα μηνύματα των εκλογών, η άνοδος της ακροδεξιάς και οι κίνδυνοι για την Ευρώπη. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Θεωρίας των Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ, Σπύρος Λίτσας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι απώλειες του Κυριάκου Μητσοτάκη, η Κεντροαριστερά και η μέρα της μαρμότας

Οπτική Γωνία / Οι απώλειες του Κυριάκου Μητσοτάκη, η Κεντροαριστερά και η μέρα της μαρμότας

Τι δείχνουν τα τεράστια ποσοστά αποχής από τις ευρωεκλογές, η λεγόμενη «αντισυστημική» ψήφος και τα ποσοστά που κατέγραψαν τα κόμματα που μπαίνουν στην Ευρωβουλή.
ΜΑΚΗΣ ΠΟΛΛΑΤΟΣ
Γιατί σάρωσε η ακροδεξιά στη Γαλλία;

Οπτική Γωνία / Πού οφείλεται η τρομακτική άνοδος της ακροδεξιάς στη Γαλλία;

Η κίνηση υψηλού ρίσκου από τον Μακρόν, ο 28χρονος Ζορντάν Μπαρντελά που έχει «κανονικοποιήσει» πλήρως το ακροδεξιό αφήγημα της Λεπέν και τα μαύρα σύννεφα που μαζεύονται πάνω από την Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ