ΤΟ ΠΙΟ ΠΡΟΣΦΑΤΟ προϊόν του εύρωστου τμήματος ντοκιμαντέρ του HBO (“HBO Documentary Films”) αποτελεί την πρώτη και τελευταία δημόσια εξομολόγηση ενός αινιγματικού και παρεξηγημένου καλλιτέχνη (ηθοποιού, κωμικού, performance artist), ο οποίος έγινε απροσδόκητα σούπερ σταρ στην Αμερική, αλλά κανείς δεν θα τον αναγνώριζε στο δρόμο χωρίς την περιβολή και την συμπεριφορά της διάσημης περσόνας που ο ίδιος κατασκεύασε. Κανείς δεν γνώριζε καν το πραγματικό του όνομα.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, η φιγούρα του Pee-Wee Herman με το γκρίζο 50s κουστούμι, το παπιγιόν, την χαχανιστή φωνή, το γλυκόξινο χαμόγελο, την επιμελημένη αφέλεια, την αγορίστικη καθήλωση και τις περίεργες εξάρσεις, ήταν κυρίαρχη στην ποπ κουλτούρα της εποχής. Ήταν ο ενορχηστρωτής και ο πρωταγωνιστής της πρώτης ταινίας του Τιμ Μπάρτον, “Pee-Wee’s Big Adventure”, αλλά πάνω απ’ όλα ήταν ο παρουσιαστής της πιο αλλόκοτης – πλην όμως εξαιρετικά δημοφιλούς – παιδικής εκπομπής στην ιστορία της τηλεόρασης – ένα παράλληλο σύμπαν αχαλίνωτου παστέλ σουρεαλισμού όπου οι πολυθρόνες είναι ζωντανές και όπου μπορεί κανείς να ερωτευτεί και να παντρευτεί μια φρουτοσαλάτα, όπως έκανε ο Pee-wee σε ένα μνημειώδες επεισόδιο.
«Δεν υπήρχε ούτε μια στιγμή στη δεκαετία του ’80 που να μην ήταν σούπερ cool για μένα», λέει κάποια στιγμή ο Ρούμπενς, ο οποίος τη μέρα πριν πεθάνει ηχογράφησε τον εαυτό του να λέει, με φθίνουσα εκφορά, ότι «μ’ αυτή την ταινία, ήθελα να επιτρέψω στους ανθρώπους να δουν ποιος πραγματικά είμαι και πόσο οδυνηρό ή δύσκολο ήταν να σε τυποποιούν ως κάτι που δεν είσαι…
Ο Πολ Ρούμπενς, ο άνθρωπος πίσω από το «προσωπείο» δεν ήταν πουθενά. Μέχρι μια αποφράδα νύχτα του 1991 όταν μια επιχείρηση ρουτίνας της αστυνομίας σ΄ ένα γκέι πορνοσινεμά στη Φλόριντα κατέληξε στη σύλληψη και διαπόμπευσή του με την κατηγορία της «άσεμνης επίδειξης». Η φωτογραφία της σύλληψής του έκανε τον γύρο του κόσμου, μαζί με τα αποκαλυπτήρια του ονόματος του.
Δέκα χρόνια αργότερα – και ενώ είχε καταφέρει να ανακάμψει από το «σκάνδαλο» και συνέχιζε την καριέρα του ως ηθοποιός με το δικό του όνομα πλέον – θα βρισκόταν ξανά στο μάτι του κυκλώνα, όταν μετά από ανώνυμη καταγγελία η αστυνομία εισέβαλλε στο σπίτι του αναζητώντας υλικό παιδικής πορνογραφίας. Το μόνο που βρήκαν ήταν κάποια vintage περιοδικά με gay erotica (και ενήλικα μοντέλα), αλλά η δημοσιότητα που πήρε η υπόθεση του κόλλησε την ταμπέλα του «παιδόφιλου».
Παραγωγοί του “Pee-wee as Himself” είναι οι αδελφοί Σάφντι και σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ που χωρίζεται σε δύο μέρη μιάμισης ώρας περίπου το καθένα, είναι ο Ματ Γουλφ, δημιουργός μεταξύ άλλων μιας επίσης ξεχωριστής βιογραφικής ταινίας, του “Wild Companion” για τον πρόωρα χαμένο πρωτοποριακό μουσικό της νεοϋρκέζικης σκηνής, Arthur Russell. Ο Γουλφ εξασφάλισε πρόσβαση στο απίστευτα πλούσιο αρχείο του Ρούμπενς και συγκέντρωσε σαράντα ώρες κουβέντας μαζί του, πριν τον «ξαφνικό» θάνατο του ηθοποιού, τον Αύγουστο του 2023, σε ηλικία 70 ετών από καρκίνο, τον οποίον είχε αποκρύψει όχι μόνο από το κινηματογραφικό συνεργείο αλλά και από τους πάντες σχεδόν πλην των πολύ οικείων του.
Η μορφή του όμως – μαζί με την σπιρτάδα, το πνεύμα και την «τσαχπινιά» του – κυριαρχεί σ’ αυτό το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ που έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την ίδια την έννοια της ταυτότητας (ο πραγματικός εαυτός, ο κατασκευασμένος εαυτός, ο δημόσιος εαυτός) αποτελώντας συγχρόνως μια συναρπαστική εξερεύνηση μιας πολύπλοκης ύπαρξης. «Δεν υπήρχε ούτε μια στιγμή στη δεκαετία του ’80 που να μην ήταν σούπερ cool για μένα», λέει κάποια στιγμή ο Ρούμπενς, ο οποίος τη μέρα πριν πεθάνει ηχογράφησε τον εαυτό του να λέει, με φθίνουσα εκφορά, ότι «μ’ αυτή την ταινία, ήθελα να επιτρέψω στους ανθρώπους να δουν ποιος πραγματικά είμαι και πόσο οδυνηρό ή δύσκολο ήταν να σε τυποποιούν ως κάτι που δεν είσαι… να σε καθιστούν παρία και να σε φοβούνται ή να μην σε εμπιστεύονται ή να κοιτάζουν τις προθέσεις σου μέσα από κάποιο φίλτρο που δεν είναι αληθινό... Ήθελα να καταλάβουν οι άνθρωποι ότι όπου υπάρχει καπνός, δεν υπάρχει πάντα φωτιά…Η καριέρα μου βασίστηκε στην αγάπη και στην επιθυμία μου να διασκεδάσω και να φέρω χαρά και δημιουργικότητα στους νέους ανθρώπους, αλλά και σε όλο τον κόσμο».
Pee-wee as Himself | Official Trailer | HBO
