Σε μια χρονιά γεμάτη ένταση και αβεβαιότητα, πέντε χώρες εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στις πιο ειρηνικές του κόσμου για να ζει κανείς το 2025.
Το 2025 η ειρήνη έχει αποτελέσει ένα σπάνιο αγαθό για τον πλανήτη, καθώς οι πόλεμοι έχουν κλιμακωθεί, τα σύνορα έχουν ενισχυθεί και οι εμπορικές εντάσεις συνεχίζουν να αυξάνονται.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ειρήνης για το 2025 (GPI), ο αριθμός των κρατικών συγκρούσεων έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και πλέον πολλές χώρες απαντούν με αυξημένη στρατιωτικοποίηση.
Ωστόσο, παρά τα απογοητευτικά στατιστικά, ορισμένα κράτη εξακολουθούν να δίνουν προτεραιότητα στην ειρήνη. Ο GPI, που παράγεται από το Institute for Economics & Peace, δείχνει ότι οι χώρες που κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις, παραμένουν σταθερές εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, δείχνοντας πόση σταθερότητα προσφέρουν οι ειρηνικές πολιτικές τους σε βάθος χρόνου.
Οι κάτοικοι ορισμένων από τις πιο ειρηνικές χώρες του κόσμου, μίλησαν στο BBC για το πώς αυτές οι πολιτικές επηρεάζουν την καθημερινότητά τους και τι είναι αυτό που τους χαρίζει τη μοναδική αίσθηση ασφάλειας και ηρεμίας.
Πέντε από τις πιο ασφαλείς χώρες στον κόσμο για το 2025
Ισλανδία
Η Ισλανδία παραμένει η πιο ειρηνική χώρα στον κόσμο από το 2008, πρωτοπορώντας και στους τρεις τομείς του δείκτη: ασφάλεια και προστασία, τρέχουσες συγκρούσεις και στρατιωτικοποίηση. Μάλιστα, κατέγραψε βελτίωση 2% φέτος, διευρύνοντας το χάσμα από τη δεύτερη χώρα της λίστας.
Για τους ντόπιους, η αίσθηση ασφάλειας είναι ενσωματωμένη στην καθημερινότητα. «Παρόλο που οι σκληρές καιρικές συνθήκες, ειδικά τον χειμώνα, δεν δημιουργούν πάντα αίσθηση ασφάλειας, η κοινότητα το κάνει», λέει η Ίνγκα Ρος Αντονιουσντότιρ, γεννημένη στην Ισλανδία και γενική διευθύντρια της Intrepid Travel Βόρειας Ευρώπης.
«Μπορείς να περπατάς μόνος τη νύχτα χωρίς ιδιαίτερη ανησυχία. Θα δεις μωρά να κοιμούνται ήσυχα σε καρότσια έξω από καφέ και μαγαζιά ενώ οι γονείς τους τρώνε ή κάνουν δουλειές και η τοπική αστυνομία δεν φέρει όπλα», συνεχίζει.
Η Ίνγκα αποδίδει μεγάλο μέρος της ασφάλειας στις πολιτικές ισότητας των φύλων. «Ίσες ευκαιρίες και ισχυρά κοινωνικά συστήματα δημιουργούν μια δικαιότερη, ασφαλέστερη κοινωνία για όλους», ξεκαθαρίζει.
Ιρλανδία
Παρότι σημαδεμένη από συγκρούσεις κατά τον 20ό αιώνα, η σημερινή Ιρλανδία συνεχίζει να θέτει την ειρήνη στο επίκεντρο. Έλαβε ιδιαίτερα υψηλές βαθμολογίες για τη μείωση της στρατιωτικοποίησής της και κατατάχθηκε στις χώρες με τις λιγότερες εσωτερικές και διεθνείς συγκρούσεις. Βρέθηκε επίσης στη δεκάδα των κορυφαίων χωρών για κοινωνική ασφάλεια, με χαμηλά επίπεδα εγκληματικότητας και βίας.
Αυτή η αίσθηση απλώνεται σε όλη τη χώρα, όπως λέει ο Τζακ Φιτζσίμονς, κάτοικος του Κιλντάρε και διευθυντής εμπειριών στο Kilkea Castle. «Ένα έντονο αίσθημα ανθρωπιάς και φιλικότητας σε κάνει να νιώθεις ευπρόσδεκτος και ήρεμος, είτε βρίσκεσαι σε μικρή πόλη είτε σε μεγάλη», εξηγεί.
Πιστεύει ότι τα ισχυρά συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και η έμφαση στο συλλογικό καλό μειώνουν τις ανισότητες και τις εντάσεις. «Οι άνθρωποι εδώ φροντίζουν ο ένας τον άλλον. Είναι από εκείνα τα μέρη όπου μπορείς να ζητήσεις βοήθεια από έναν άγνωστο και θα κάνει τα πάντα για σένα», προσθέτει.
Σε διεθνές επίπεδο, η Ιρλανδία διατηρεί στρατιωτική ουδετερότητα – που την αποτρέπει από το να είναι επίσημο μέλος του ΝΑΤΟ – και προτιμά τη διπλωματία για την επίλυση συγκρούσεων. Εσωτερικά, δίνει προτεραιότητα στη διατήρηση των τοπίων και των πολιτιστικών χώρων της, και κάνει τους ταξιδιώτες να νιώθουν πάντα καλοδεχούμενοι.
«Με εκπλήσσει ακόμη το πόσο εντυπωσιάζονται οι επισκέπτες από το πόσο φιλικοί είναι οι Ιρλανδοί. Για εμάς, είναι απλώς μέρος της κουλτούρας μας, μια έμφυτη φιλοξενία», λέει ο Φιτζσίμονς.
«Δεν είσαι ποτέ μακριά από ένα κάστρο, έναν ήσυχο περίπατο στο δάσος ή μια παραδοσιακή μουσική βραδιά σε μια ζεστή παμπ. Η ζωή κυλάει πιο αργά εδώ, και οι άνθρωποι εξακολουθούν να εκτιμούν την κουβέντα. Αυτή η ανθρώπινη σύνδεση είναι που ξεχωρίζει», καταλήγει.
Νέα Ζηλανδία
Το 2025 η Νέα Ζηλανδία ανέβηκε δύο θέσεις και έφτασε στην τρίτη, χάρη σε βελτιώσεις στην ασφάλεια και την κοινωνική προστασία, καθώς και στη μείωση των διαδηλώσεων και των επιπτώσεων που σχετίζονται με την τρομοκρατία.
Η γεωγραφική της θέση, την προστατεύει φυσικά από εξωτερικές συγκρούσεις, αλλά οι εσωτερικές πολιτικές της ενισχύουν περαιτέρω την ασφάλεια των κατοίκων. «Οι νόμοι περί οπλοκατοχής είναι από τους αυστηρότερους στον κόσμο, και αυτό συμβάλλει ουσιαστικά στην αίσθηση ασφάλειας», λέει η Μίσα Μάννιξ-Όπι, διευθύντρια εξυπηρέτησης πελατών στη Greener Pastures.
Περιγράφει μια χώρα όπου τα παιδιά περπατούν μόνα στο σχολείο, οι άνθρωποι αφήνουν τις πόρτες ξεκλείδωτες και οι οδηγοί σταματούν για να βοηθήσουν αν δουν όχημα χαλασμένο στο δρόμο. «Υπάρχει μια γενική εμπιστοσύνη στους άλλους και στα συστήματα γύρω σου, και αυτό δημιουργεί μια πραγματική αίσθηση κοινότητας», συμπληρώνει.
Πέρα από το ισχυρό κοινωνικό δίχτυ προστασίας και την καθολική υγειονομική περίθαλψη, οι Νεοζηλανδοί εκτιμούν βαθιά τη σύνδεσή τους με τη φύση. Η κοινωνική συνοχή σημαίνει πληθώρα εκδηλώσεων για όλες τις ηλικίες, με έμφαση στο οικογενειακό περιβάλλον. Παρότι πολλοί επισκέπτες έρχονται για τα τοπία, συχνά είναι το αίσθημα ασφάλειας και του ότι ανήκεις κάπου, που τους μένει αξέχαστο.
«Οι άνθρωποι είναι αυθεντικοί, ο πολιτισμός των Μαορί είναι πλούσιος και ζωντανός, και ο πιο αργός ρυθμός ζωής μπορεί πραγματικά να σου αλλάξει την οπτική. Ένας πελάτης μου είπε ότι, όσο όμορφη κι αν είναι η Νέα Ζηλανδία, η υπερδύναμή μας είναι οι άνθρωποί μας», ξεκαθαρίζει.
Αυστρία
Η Αυστρία υποχώρησε μία θέση φέτος και βρέθηκε τέταρτη στη λίστα, αλλά εξακολουθεί να βαθμολογείται υψηλά σε όλους τους τομείς. Όπως και η Ιρλανδία, υιοθετεί συνταγματικά κατοχυρωμένη ουδετερότητα, που της απαγορεύει να συμμετέχει σε στρατιωτικές συμμαχίες όπως το ΝΑΤΟ. Αυτό επιτρέπει στη χώρα να επικεντρώνει πόρους και προσοχή στο εσωτερικό της.
«Η πολυετής μακρά πολιτική ουδετερότητας της Αυστρίας σημαίνει ότι το έθνος επενδύει στους ανθρώπους του αντί σε συγκρούσεις», λέει ο Άρμιν Πφουρτσέλερ, ιδιοκτήτης του SPA-Hotel Jagdhof. «Ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, παγκοσμίου επιπέδου υγειονομική περίθαλψη και εξαιρετική εκπαίδευση ενισχύουν τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη».
Ζει στο Νόιστιφτ της κοιλάδας Στουμπάι, όπου όπως λέει οι άνθρωποι περπατούν δίπλα στον ποταμό Ρούετς τα μεσάνυχτα, τα σπίτια μένουν ξεκλείδωτα και τα ποδήλατα παραμένουν αφύλακτα έξω από καφέ. «Η ασφάλεια δεν είναι απλώς ένα στατιστικό, είναι αυτό που νιώθεις», συμπληρώνει.
Σιγκαπούρη
Η Σιγκαπούρη είναι η μόνη ασιατική χώρα στη δεκάδα. Συγκεντρώνει εξαιρετικά υψηλές βαθμολογίες στην ασφάλεια και προστασία, παρότι διατηρεί από τα υψηλότερα ποσοστά στρατιωτικών δαπανών ανά κάτοικο παγκοσμίως, ξεπερνώντας την μόνο η Βόρεια Κορέα και το Κατάρ.
Η απουσία τρεχουσών συγκρούσεων και το ισχυρό εσωτερικό σύστημα ασφάλειας δημιουργούν μια έντονη αίσθηση προστασίας για τους κατοίκους. «Περπατώ αργά τη νύχτα και δεν φοβάμαι. Η διαδρομή για το σπίτι δεν είναι υπερβολική ή αγχωτική, όπως συμβαίνει στις περισσότερες μεγάλες πόλεις», λέει η κάτοικος Σινρού Χαν. «Υπάρχει 100% εμπιστοσύνη στο σύστημα, κάτι που δημιουργεί ένα περιβάλλον ήρεμο, φροντιστικό και ειρηνικό».
Παρότι η συντηρητική στάση της Σιγκαπούρης απέναντι στα δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ+ περιορίζει ορισμένες ελευθερίες – με τους γάμους ομοφύλων να παραμένουν απαγορευμένοι – η κοινωνική πρόοδος είναι εμφανής.
Πολλοί ανέφεραν ότι ένιωσαν φέτος πιο ασφαλείς απ’ ό,τι σε προηγούμενες δεκαετίες, καθώς οι νεότερες γενιές πιέζουν για μεγαλύτερη αποδοχή. «Όλα μοιάζουν πολύ ελεύθερα, είτε είσαι κάτοικος είτε απλώς επισκέπτης», καταλήγει η Χαν.
