«Παύση δύο εβδομάδων»: Το ρίσκο Τραμπ και γιατί ποντάρει ότι η κρίση στο Ιράν «θα του βγει»

Η «παύση δύο εβδομάδων» που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο Ισραήλ - Ιράν, θεωρείται ρίσκο από πολλούς αναλυτές.

Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ και η ομάδα του, ωστόσο, ποντάρουν ότι η κρίση στο Ιράν «θα τους βγει» - θα είναι δηλαδή οι κερδισμένοι των εξελίξεων.

«Αφού έφτασε στα πρόθυρα στρατιωτικής επέμβασης κατά του Ιράν, ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται παγιδευμένος ανάμεσα σε διαπραγματεύσεις που δύσκολα θα καταλήξουν σε μια νέα πυρηνική συμφωνία και σε έναν πόλεμο στον οποίο ο ίδιος φαίνεται απρόθυμος να εμπλακεί», επισημαίνει η The Wall Street Journal.

Αναβάλλοντας την απόφαση για στρατιωτικό πλήγμα, ο υπολογισμός του Τραμπ είναι ότι τα διαδοχικά πλήγματα του Ισραήλ στην ιρανική πυρηνική υποδομή ή η υποχώρηση της Τεχεράνης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα μπορούσαν τελικά να αποφέρουν το ζητούμενο: τον τερματισμό του εμπλουτισμού ουρανίου από το Ιράν.

Ο Τραμπ και το Ιράν: Το ρίσκο μιας «παρεξήγησης» από την Τεχεράνη

Ο κίνδυνος είναι το Ιράν να θεωρήσει ότι ο Τραμπ μπλοφάρει, να αντέξει τις ισραηλινές βόμβες και να επιμείνει στη διαχρονική θέση του ότι έχει δικαίωμα σε ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα. Σε αυτό το ενδεχόμενο, ο Τραμπ θα βρεθεί αντιμέτωπος με ασφυκτική πίεση να διατάξει επίθεση σε έναν αντίπαλο που –αν και τραυματισμένος από τα ισραηλινά χτυπήματα– διατηρεί τη δυνατότητα να απαντήσει στις ΗΠΑ και στους συμμάχους τους.

Από την αρχή της δεύτερης θητείας του, ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι το Ιράν δεν πρέπει να εμπλουτίζει ουράνιο – μια διαδικασία που η Τεχεράνη επιμένει πως είναι ειρηνική, αλλά αποτελεί βασικό βήμα για την κατασκευή πυρηνικού όπλου. Παράλληλα, αποφεύγει να εμπλέξει τις ΗΠΑ σε έναν ακόμη πόλεμο στη Μέση Ανατολή, που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μακροχρόνια και αμφιλεγόμενη εμπλοκή.

«Δεν μπλοφάρει» ο Τραμπ για το Ιράν

Ο Ντένις Ρος, πρώην ανώτερος διπλωμάτης σε Δημοκρατικές και Ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις, προειδοποιεί: «Για να πετύχει η στρατηγική του Τραμπ, οι Ιρανοί πρέπει να είναι βέβαιοι ότι ο πρόεδρος δεν μπλοφάρει». Και προσθέτει: «Πρέπει να σταλεί ξεκάθαρο μήνυμα ότι αυτό είναι το τελευταίο χρονικό περιθώριο για τη διπλωματία. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν όροι που θα τον οδηγήσουν σε στρατιωτική δράση».

Σε ερώτηση για το αν η παρούσα κρίση θυμίζει το Ιράκ του 2003, πρόσφατα, ο Τραμπ απάντησε αρνητικά: «Δεν υπήρχαν όπλα μαζικής καταστροφής» στο Ιράκ, αλλά τώρα «σε λίγες εβδομάδες ή μήνες, το Ιράν θα μπορούσε να έχει πυρηνικό όπλο. Δεν μπορούμε να αφήσουμε να συμβεί αυτό».

Η κρίση Τραμπ - Γκάμπαρντ για τα πυρηνικά του Ιράν

Ο Τραμπ απέρριψε την εκτίμηση της Διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών, Τούλσι Γκάμπαρντ, η οποία τον Μάρτιο είχε πει πως το Ιράν δεν έχει αποφασίσει να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο. Μετά την παρέμβαση του Τραμπ, η ίδια δήλωσε ότι δεν διαφωνεί με τον πρόεδρο.

Ο Τραμπ, πάντως, διευκρίνισε ότι δεν σχεδιάζει την αποστολή χερσαίων στρατευμάτων, ακόμα και αν προχωρήσει σε στρατιωτική δράση.

Η Τεχεράνη διαμήνυσε, σε διπλωματικές συνομιλίες την περασμένη εβδομάδα, ότι δεν πρόκειται να διακόψει τον εμπλουτισμό ούτε να διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, εάν δεν σταματήσουν οι ισραηλινές επιθέσεις. Σύμφωνα με ειδικούς, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να καταστραφεί το υπόγειο εργοστάσιο εμπλουτισμού του Φόρντοου είναι με χρήση βομβών βαθιάς διείσδυσης, τις οποίες διαθέτουν τα αμερικανικά B-2.

Ο Τραμπ, σύμφωνα με πηγές του Λευκού Οίκου, ενέκρινε σχέδια επίθεσης αλλά δεν έχει δώσει ακόμη την τελική εντολή, περιμένοντας μήπως το Ιράν υποχωρήσει.

Ο Τραμπ, το Ιράν και το Ισραήλ, που ίσως προχωρήσει μόνο του

Αναλυτές εκτιμούν ότι το Ισραήλ ίσως κινηθεί ανεξάρτητα κατά των εγκαταστάσεων του Φόρντοου, φοβούμενο πως ο Τραμπ δεν θα εγκρίνει τελικά αμερικανική δράση. Αν το Ισραήλ αποτύχει να εξουδετερώσει την ιρανική πυρηνική υποδομή, η πίεση στον Τραμπ θα αυξηθεί δραματικά, ενώ η Τεχεράνη θα έχει ακόμη λιγότερα κίνητρα να διαπραγματευτεί.

Πολιτικά, η παύση των δύο εβδομάδων λειτουργεί ως εργαλείο εξομάλυνσης των αντιθέσεων εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ καλεί σε στρατιωτική δράση για τον τερματισμό του ιρανικού προγράμματος, λέγοντας πως ο Τραμπ «θα βοηθήσει το Ισραήλ να ολοκληρώσει τη δουλειά». Αντιθέτως, ο Στιβ Μπάνον εμφανίζεται επιφυλακτικός: «Οι Ισραηλινοί πρέπει να τελειώσουν αυτό που άρχισαν».

Ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς προσπάθησε να ισορροπήσει μεταξύ των «γερακιών» και των απομονωτικών φωνών, σημειώνοντας ότι ο Τραμπ έχει επιδείξει «αξιοσημείωτη αυτοσυγκράτηση» και πως ενδεχομένως να χρειαστεί «να προχωρήσει περαιτέρω για να σταματήσει τον εμπλουτισμό».

Τραμπ για το Ιράν: Προετοιμασία για όλα τα ενδεχόμενα

Από στρατιωτικής άποψης, η αναμονή δίνει χρόνο για την ανάπτυξη αμερικανικών δυνάμεων και την προετοιμασία ενδεχόμενων ιρανικών αντιποίνων. Οι συνεχιζόμενες επιθέσεις του Ισραήλ ενδέχεται να έχουν αποδυναμώσει τις πυραυλικές ικανότητες του Ιράν, καθιστώντας ενδεχόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ λιγότερο δαπανηρή σε στρατιωτικό επίπεδο.

«Αυτό το διάστημα μας επιτρέπει να διασφαλίσουμε ότι είμαστε πλήρως προετοιμασμένοι», σχολίασε ο απόστρατος στρατηγός Τζόζεφ Βότελ, πρώην επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ.

Ο ίδιος ο Τραμπ είπε πως η παύση δίνει στους Ιρανούς χρόνο «να συνέλθουν». Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν πρόκειται για ευκαιρία διπλωματίας ή για ένα σιωπηλό προοίμιο σύγκρουσης.

Με πληροφορίες από The Wall Street Journal