Ανατροπή στη στάση της Τούλσι Γκάμπαρντ απέναντι στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, καθώς τώρα προειδοποιεί ότι το Ιράν ενδέχεται να είναι σε θέση να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα «εντός εβδομάδων», μόλις λίγους μήνες αφότου η επικεφαλής των αμερικανικών υπηρεσιών είχε δηλώσει ενώπιον του Κογκρέσου ότι η Τεχεράνη δεν επιδιώκει να τα κατασκευάσει.
Η ίδια υποστηρίζει πλέον ότι η κατάθεσή της του Μαρτίου, στην οποία ανέφερε πως το Ιράν διαθέτει μεν αποθέματα εμπλουτισμένου υλικού αλλά δεν έχει ενεργό πρόγραμμα πυρηνικών όπλων, «αφαιρέθηκε από τα συμφραζόμενα από ανέντιμα μέσα ενημέρωσης».
Η αλλαγή στάσης της ήρθε μετά τη δήλωση - δημόσιο «άδειασμα» του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος χαρακτήρισε «λάθος» τις αρχικές της εκτιμήσεις, υποστηρίζοντας ότι η Τεχεράνη διαθέτει «τεράστια ποσότητα υλικού» και ότι θα μπορούσε να έχει έτοιμο ένα πυρηνικό όπλο «εντός μερών».
Το Ιράν, από την πλευρά του, επιμένει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι αποκλειστικά ειρηνικό και ότι ουδέποτε επεδίωξε την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Την Πέμπτη, ο Τραμπ δήλωσε πως δίνει στο Ιράν ένα «μέγιστο» χρονικό περιθώριο δύο εβδομάδων για να επιτύχει συμφωνία με την Ουάσινγκτον σχετικά με τις πυρηνικές του δραστηριότητες. Επισήμανε επίσης ότι σύντομα θα αποφασίσει αν οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να εμπλακούν στρατιωτικά στις ισραηλινές επιθέσεις κατά της Τεχεράνης.
Η συζήτηση για το αν οι ΗΠΑ πρέπει να εμπλακούν περαιτέρω στη σύγκρουση έχει προκαλέσει εντάσεις στο εσωτερικό του κινήματος «Πρώτα η Αμερική», με τις απόψεις να διίστανται.
Το Σάββατο, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, δήλωσε πως η χώρα του είναι «απόλυτα έτοιμη για μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων», προσθέτοντας ωστόσο ότι «το Ιράν δεν μπορεί να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ όταν ο λαός μας βομβαρδίζεται».
Οι δηλώσεις Γκάμπαρντ και οι αντιδράσεις για τα πυρηνικά του Ιράν
Σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Γκάμπαρντ ανέφερε πως οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών δείχνουν ότι το Ιράν βρίσκεται «στο σημείο που μπορεί να παράγει πυρηνικά όπλα μέσα σε εβδομάδες έως μήνες». Και προσέθεσε: «Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί και συμφωνώ».
Η πρώην βουλευτής και υποψήφια πρόεδρος των Δημοκρατικών δημοσίευσε επίσης βίντεο από την κατάθεσή της στον Κογκρέσο τον Μάρτιο, όπου υποστήριζε ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι «το Ιράν δεν κατασκευάζει πυρηνικά όπλα».
Όπως είπε τότε, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι η Τεχεράνη δεν είχε επανεκκινήσει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων που είχε σταματήσει το 2003, παρά το γεγονός ότι το απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου της είχε φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με την ίδια: «Το απόθεμα του Ιράν ήταν άνευ προηγουμένου για ένα κράτος χωρίς πυρηνικά όπλα».
Νωρίτερα μέσα στον Ιούνιο, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) εξέφρασε έντονη ανησυχία για τα επίπεδα εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει η Ισλαμική Δημοκρατία, σημειώνοντας ότι η ίδια πρώτη ύλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για την παραγωγή πυρηνικού καυσίμου όσο και για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
Η αρχική κατάθεση της Γκάμπαρντ είχε προκαλέσει επικρίσεις από τον Τραμπ, ο οποίος είχε δηλώσει: «Δεν με νοιάζει τι λέει».
Ο ίδιος είχε τονίσει σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους: «Πιστεύω ότι το Ιράν είναι πολύ κοντά στο να αποκτήσει όπλο και δεν θα το επιτρέψουμε».
Πυρηνικά στο Ιράν: Από τη συμφωνία του 2015 στις επιθέσεις του 2025
Το 2015, το Ιράν υπέγραψε συμφωνία για τον περιορισμό του πυρηνικού του προγράμματος με έξι μεγάλες δυνάμεις του κόσμου, σε μια προσπάθεια να τερματιστεί η μακρόχρονη ένταση γύρω από τις φερόμενες επιδιώξεις του να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Φέτος, η Τεχεράνη είχε ξεκινήσει νέες συνομιλίες με την Ουάσινγκτον, οι οποίες ανεστάλησαν όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση στο ιρανικό έδαφος στις 13 Ιουνίου. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε δηλώσει τότε ότι οι επιθέσεις στόχευσαν «την καρδιά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν».
«Αν δεν σταματήσει, το Ιράν θα μπορούσε να παράγει πυρηνικά όπλα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα», είχε προειδοποιήσει ο Νετανιάχου.
Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αποθήκες όπλων, καθώς και εγκαταστάσεις που συνδέονται με την πυρηνική τεχνογνωσία, σκοτώνοντας υψηλόβαθμους στρατιωτικούς αξιωματούχους και πυρηνικούς επιστήμονες.
Το ιρανικό υπουργείο Υγείας ανέφερε ότι οι νεκροί από τις επιθέσεις ανέρχονται σε τουλάχιστον 430, ενώ η οργάνωση Human Rights Activists News Agency εκτιμά τον πραγματικό αριθμό στους 657.
Το Ιράν απάντησε με πυραυλικά πλήγματα και επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εναντίον στόχων στο Ισραήλ, προκαλώντας 25 θανάτους, μεταξύ των οποίων και ενός ανθρώπου που υπέστη καρδιακή προσβολή.
Με πληροφορίες από BBC