«Τα πράγματα είναι χειρότερα από τη Δρέσδη, ακόμη και από τη Χιροσίμα» περιγράφει ένας Παλαιστίνιος για την κατάσταση στη Γάζα, μετά από δύο χρόνια πολέμου με το Ισραήλ και τους συνεχόμενους βομβαρδισμούς από το Τελ Αβίβ, από τους οποίους σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας του παλαιστινιακού θύλακα σκοτώθηκαν 52.000 άνθρωποι.
Η εκεχειρία στη Γάζα, εύθραυστη μεν, είναι πραγματική δε, και ήδη έχει ξεκινήσει το μεταπολεμικό «παιχνίδι» για τον έλεγχο του παλαιστινιακού θύλακα. Επιχειρηματίες, οπλαρχηγοί και πολιτικοί ήδη έχουν παραταχθεί, όπως αναφέρει ο Economist, και περιμένουν τις επόμενες φάσεις της συμφωνίας κατάπαυσης πυρός.
Γάζα: Τα δισ. δολάρια του ΟΗΕ
Οι παραπάνω, όπως έγινε γνωστό, έχουν στο νου τους τα 70 δισεκατομμύρια δολάρια, που ο ΟΗΕ λέει ότι χρειάζονται για την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης λωρίδας και αναζητούν την περιφερειακή και δυτική υποστήριξη που απαιτείται για τη διαχείρισή της.
Για τους Παλαιστίνιους στη Γάζα, όλα αυτά θυμίζουν την αποχώρηση του Ισραήλ το 2005. Οι ηγέτες τους υποσχέθηκαν να μετατρέψουν τη Λωρίδα της Γάζας σε Σιγκαπούρη.
Αντ' αυτού, η κατάσταση γρήγορα βυθίστηκε σε αυτό που οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν falatan amni, ή χάος ασφαλείας. Αντίπαλες φατρίες και φυλές λεηλάτησαν, απήγαγαν και πυροβόλησαν η μία την άλλη. Η Χαμάς τελικά κατέλαβε τον έλεγχο, πετώντας τους αντιπάλους της από τις στέγες. Ακολούθησαν δύο δεκαετίες ως επί το πλείστον αδιαμφισβήτητης διακυβέρνησης.
Γάζα: Πώς άλλαξαν τα πράγματα μετά τον πόλεμο
Ο πόλεμος άλλαξε τους υπολογισμούς για τη Χαμάς. Το 2007 η Γάζα είχε πόλεις, πανεπιστήμια και ξενοδοχεία. Τώρα είναι μια ερημιά. Εάν δεν ανοικοδομηθεί, η οργάνωση θα χάσει την ελάχιστη λαϊκή υποστήριξη που έχει ακόμα, ισχυρίζεται ο Economist.
Αλλά όσοι μπορεί να πληρώσουν για αυτήν την ανοικοδόμηση είναι απίθανο να το κάνουν εάν η Χαμάς είναι επικεφαλής. Ο Σουχάιλ αλ-Σάκκα, ένας μεγιστάνας των κατασκευών από τη Γάζα, λέει ότι δεν θα μετακινήσει «ούτε πέτρα» εάν αυτοί διοικούν τα πράγματα.
Αυτό θα μπορούσε να πείσει τη Χαμάς να παραχωρήσει την εξουσία σε «μια τεχνοκρατική, απολιτική παλαιστινιακή επιτροπή» που θα επιβλέπεται από ένα διεθνές «συμβούλιο ειρήνης», όπως ορίζεται στο σχέδιο του κ. Τραμπ. Η παλαιστινιακή οργάνωση, το Ισραήλ και οι μεσολαβητές τους έχουν συμφωνήσει σε τουλάχιστον 14 ονόματα για την παλαιστινιακή επιτροπή.
Η επιτυχία οποιουδήποτε νέου κυβερνητικού οργάνου θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την κατάσταση ασφαλείας. Αυτό θα βασιστεί σε μια νέα παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη που θα υποστηρίζεται από μια «διεθνή δύναμη σταθεροποίησης» (ISF). Η Αίγυπτος εκπαιδεύει τη δύναμη και θα διαθέσει το μεγαλύτερο μέρος των στρατευμάτων σε αυτήν, λέει ένας Παλαιστίνιος που βρίσκεται κοντά στις διαβουλεύσεις.
Ωστόσο, και σε αυτό, ο ρόλος της Χαμάς θα είναι κρίσιμος. Εάν η ISF παρέχει ένα προστατευτικό κάλυμμα έναντι του Ισραήλ, οι ένοπλες ομάδες της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της Χαμάς, θα μπορούσαν να το αποδεχτούν, λέει ένας από τους ηγέτες μιας ομάδας που πολέμησε στο πλευρό της οργάνωση.
Αλλά εάν η δύναμη επικεντρώνεται στον αφοπλισμό της Χαμάς και στην καταστροφή των στρατιωτικών υποδομών της, συμπεριλαμβανομένων των σηράγγων της, όπως ορίζεται στο σχέδιο Τραμπ, η Χαμάς και άλλοι έχουν πολλούς τρόπους να ενεργήσουν ως χαλιναγωγοί.
Γάζα: Οι πολιτικοί που ενδιαφέρονται για τον θύλακα
Μεταξύ των ονομάτων που έχουν πέσει στο «τραπέζι» για τη διακυβέρνηση της Γάζας είναι αυτό του Ματζέντ Αμπού Ραμαντάν, γιατρού και υπουργού Υγείας στην παλαιστινιακή κυβέρνηση του Μαχμούντ Αμπάς στη Δυτική Όχθη. Κατάγεται από τη Γάζα και ένας από τους αδελφούς του διευθύνει το εμπορικό επιμελητήριο του θύλακα.
Ο Νάσερ αλ-Κίντουα, ανιψιός του πρώτου Παλαιστίνιου προέδρου, Γιασέρ Αραφάτ, αποβλήθηκε από τη Φατάχ, την πολιτική παράταξη του κ. Αμπάς, το 2021. Συμφιλιώθηκαν τον Οκτώβριο και έχει επίσης προταθεί ως Παλαιστίνιος εκπρόσωπος στο διοικητικό συμβούλιο του κ. Τραμπ.
Οι διορισμοί τους «θα ήταν σαν να επιστρέφει η Φατάχ στη Γάζα», λέει ένας αξιωματούχος (η Χαμάς εκδίωξε τη Φατάχ στη Γάζα το 2007). Ο ίδιος ο ηλικιωμένος κ. Αμπάς μπορεί να λαχταρά ακόμη έναν ρόλο. Ο κ. Τραμπ τον αγνόησε αρνούμενος βίζα για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον περασμένο μήνα. Αλλά στο Σαρμ ελ-Σέιχ φάνηκε να το ξανασκέφτεται. Οι δύο άνδρες έδωσαν τα χέρια και συνομίλησαν, γράφει ακόμη ο Economist για την επόμενη ημέρα στη Γάζα.
Πίσω από τους ενόπλους και τους πολιτικούς, οι εργολάβοι προσπαθούν να αποκτήσουν πλεονέκτημα. Αρκετοί έχουν εγκατασταθεί στο Κάιρο, την πύλη για τις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Γάζας.
Κάποιοι παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στις διεθνείς προσπάθειες ανοικοδόμησης του θύλακα. «Θα αντιταχθούμε στη διεθνή κηδεμονία, εκτός αν περάσει από εμάς τους κατοίκους», επιμένει ο Ζαχέρ Κάιλ, πολιτικός μηχανικός από τη Γάζα που βρίσκεται τώρα στο Κάιρο. Άλλοι εργολάβοι καλωσορίζουν την επιρροή που ασκεί ο κ. Τραμπ για να συγκεντρώσει κεφάλαια και να διαπεράσει την πολιτική. «Μην μου μιλάτε για Ιερουσαλήμ ή κρατική υπόσταση», λέει ο κ. Σάκκα.
Με πληροφορίες από Economist
