Στα βήματα της Κίνας, που εδώ και δεκαετίες εφαρμόζει τη «διπλωματία των πάντα», ο υπουργός Εμπορίου της Μαλαισίας ανακοίνωσε πρόσφατα πως η χώρα του θα χαρίζει ουρακοτάγκους στους εμπορικούς της εταίρους, που αγοράζουν φοινικέλαιο.
Όμως, στη σχετική ανακοίνωση του υπουργού Εμπορίου Γιοχάρι Αμπντούλ Γκάνι ασκήθηκε σφοδρή κριτική από τη WWF, η οποία υποστήριξε πως η Μαλαισία θα πρέπει να επικεντρωθεί στην προστασία των ουρακοτάγκων στο φυσικό τους περιβάλλον. Οι ουρακοτάγκοι που ζουν στη Μαλαισία και στην Ινδονησία είναι είδος υπό εξαφάνιση καθώς η υλοτομία και η αγροτική επέκταση, κυρίως, των φυτειών με φοινικόδεντρα είναι ο βασικός λόγος της συρρίκνωσης των φυσικών τροπικών δασών που ζουν τα συμπαθή θηλαστικά. Σύμφωνα με τη WWF στο νησί Βόρνεο ζουν 105.000 ουρακοτάγκοι και 13.500 στο νησί Σουμάτρα της Ινδονησίας.
Ο υπουργός Εμπορίου της Μαλαισίας δήλωσε πως οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς φοινικέλαιου, όπως είναι η Ινδία, η Κίνα και κάποια από τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα λαμβάνουν ως δώρο ουρακοτάγκους. «Αυτό θα αποδείξει στην παγκόσμια κοινότητα ότι η Μαλαισία είναι πιστή στη συζήτηση για τη βιοποικιλότητα», έγραψε σε ανάρτησή του στο X ο Μαλαισιανός υπουργός Εμπορίου. «Η Μαλαισία δεν μπορεί να έχει μια αμυντική προσέγγιση στο ζήτημα του φοινικέλαιου. Αντίθετα, θα πρέπει να δείξουμε στις χώρες του κόσμου ότι η Μαλαισία είναι μια βιώσιμη παραγωγός χώρα φοινικέλαιου, πιστή στην προστασία των δασών και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα», έγραψε στην ανάρτησή του ο υπουργός Εμπορίου της Μαλαισίας.
Πάντως, οι οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και της άγριας ζωής εκφράζουν ισχυρές αντιρρήσεις στην απόφαση της κυβέρνησης της Μαλαισίας να χρησιμοποιήσει τα απειλούμενα με εξαφάνιση ζώα για να εφαρμόσει την διπλωματία των ουρακοτάγκων, ώστε να ικανοποιήσει τους εμπορικούς της εταίρους. Σε ανακοίνωσή της η WWF αναφέρει: «Η WWF υποστηρίζει την επιτόπια διατήρηση της άγριας ζωής και θα παροτρύνει να έρθουν εμπορικοί εταίροι στη Μαλαισία για να υποστηρίξουν αυτή την πρωτοβουλία σε αντίθεση με την αποστολή ουρακοτάγκων εκτός της χώρας».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η περιβαλλοντική οργάνωση «Justice for Wildlife Malaysia» δήλωσε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters πως το σχέδιο απαιτεί περισσότερη έρευνα. Παράλληλα, προέτρεψε την κυβέρνηση της Μαλαισίας να εξετάσει εναλλακτικά μέτρα διπλωματίας.
Το φοινικέλαιο χρησιμοποιείται σε ευρεία γκάμα προϊόντων και τροφίμων, όπως είναι η σοκολάτα, η μαργαρίνη και επίσης, τα καλλυντικά και τα σαπούνια. Αν και η καλλιέργεια των φοινικόδεντρων θεωρείται εύκολη, η εξάπλωση των φυτειών με φοινικόδεντρα στα τροπικά δάση της Μαλαισίας έχει οδηγήσει στην καταστροφή τους. Αυτές οι φυτείες περιγράφονται ως «πράσινες έρημοι» επειδή δεν διαθέτουν καμία από τη βιοποικιλότητα των δασών που αντικατέστησαν. Η Μαλαισία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα φοινικέλαιου στον κόσμο μετά την Ινδονησία.
Η «διπλωματία των πάντα» του Πεκίνου
Το Πεκίνο εδώ και μερικές δεκαετίες εφαρμόζει τη «διπλωματία των πάντα» για να βελτιώσει τις διμερείς σχέσεις με χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Βέλγιο, η Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία. Τα τεράστια φυτοφάγα ζώα, που ζουν στα βουνά της κεντρικής Κίνας, παραχωρούνται ως «δάνειο» σε άλλα κράτη για 10 χρόνια με ειδική συμφωνία για τις συνθήκες της φροντίδας τους.
Η Μαλαισία έλαβε ως «δάνειο» από την Κίνα δύο πάντα το 2014 για τα οποία κατασκεύασε ειδική εγκατάσταση με αιρ κοντίσιον αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στον εθνικό ζωολογικό κήπο της Κουάλα Λουμπούρ. Τα δύο συμπαθή πάντα δόθηκαν ως δάνειο από την Κίνα στη Μαλαισία με αφορμή την επέτειο των 40 χρόνων διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Ο τότε πρωθυπουργός της Μαλαισίας Νατζίμπ Ραζάκ είχε χαρακτηρίσει τα δύο γιγάντια πάντα που έφτασαν στη χώρα του από την Κίνα «σύμβολα ειρήνης».
Στην Κίνα ζουν συνολικά 1.800 πάντα ελεύθερα στη Φύση. Όμως υπάρχουν και άλλα 65 τα οποία η κινεζική κυβέρνηση δίνει ως δάνειο σε άλλα κράτη στο πλαίσιο της «διπλωματίας των πάντα». Τα πρώτα πάντα έφτασαν στις ΗΠΑ το 1972 ως δώρο αφού η τότε Πρώτη Κυρία Πατ Νίξον είχε εκφράσει την αγάπη της για τα συμπαθή ζώα κατά την διάρκεια επίσημης επίσκεψης στη χώρα. Όμως, το 1984 «η διπλωματία των πάντα» άλλαξε. Αντί για δώρο, τα πάντα δίνονται πλέον ως «δάνειο» για 10 χρόνια με δυνατότητα επέκτασης για ακόμα περισσότερα χρόνια. Το «δάνειο» των πάντα είχε και έχει στόχο την προώθηση των διμερών σχέσεων της Κίνας με τις χώρες που φιλοξενούν τα χαριτωμένα ζώα. Από την εποχή της δυναστείας των Τανγκ στην Κίνα (618 - 907) ήταν παράδοση να προσφέρονται τα πάντα ως διπλωματικά δώρα.
