Με την παρουσία της Τουρκίας διεξάγεται η σύνοδος που συγκάλεσε ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, σερ Κιρ Στάρμερ με θέμα την ευρωπαϊκή άμυνα και την Ουκρανία, στον απόηχο του φιάσκου στον Λευκό Οίκο, μεταξύ Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Ντόναλντ Τραμπ και Τζέι Ντι Βανς.
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας απηύθυνε πρόσκληση στην Τουρκία να παρευρεθεί στη Σύνοδο του Λονδίνου, στην οποία όπως γνωστοποίησαν οι τουρκικές αρχές βάσει πρωτοκόλλου, θα δώσει το «παρών» εκ μέρους του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας και πρώην επικεφαλής της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν.
Όπως έγινε γνωστό από την ανακοίνωση της Ντάουνινγκ Στριτ στο τραπέζι θα υπάρχουν τα εξής θέματα:
- Ενίσχυση της θέσης της Ουκρανίας τώρα – συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς στρατιωτικής υποστήριξης και της αυξημένης οικονομικής πίεσης στη Ρωσία.
- Η ανάγκη για μια ισχυρή διαρκή συμφωνία που θα προσφέρει μια μόνιμη ειρήνη στην Ουκρανία και θα διασφαλίζει ότι η Ουκρανία είναι σε θέση να αποτρέψει και να αμυνθεί από μελλοντική ρωσική επίθεση.
- Επόμενα βήματα στον σχεδιασμό για ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας.
Η συνάντηση αποτελεί συνέχεια της σειράς διασκέψεων που ξεκίνησαν στην Ευρώπη με στόχο τον καθορισμό μιας νέας θέσης απέναντι στη διαδικασία που ξεκίνησε με τις άμεσες επαφές του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τους Προέδρους της Ρωσίας και της Ουκρανίας στις 12 Φεβρουαρίου 2025, με στόχο να τερματιστεί άμεσα ο πόλεμος της Ουκρανίας και η συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ και Ρωσίας στο Ριάντ στις 218,2 Φεβρουαρίου.
Στο πλαίσιο αυτό, η Γαλλία είχε προηγουμένως πραγματοποιήσει συνάντηση στις 12 Φεβρουαρίου σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών για να συζητηθεί η ευρωπαϊκή ασφάλεια με τη συμμετοχή της Γερμανίας και της Πολωνίας (οι Τρεις της Βαϊμάρης), της Ιταλίας, της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και της Ουκρανίας.
Η στάση Φιντάν στη Σύνοδο
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν, στην εν λόγω συνάντηση, θα ανταλλάξει ιδέες για θέματα που αφορούν τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του τελευταίου ανοίγματος του Προέδρου των ΗΠΑ Τραμπ που επικεντρώθηκε στις διαπραγματεύσεις, και θα μεταφέρει στους συνομιλητές του τις συνεισφορές που μπορεί να προσφέρει η Τουρκία στη διαδικασία, υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία, η οποία φιλοξένησε άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας τον Μάρτιο του 2022, είναι έτοιμη να αναλάβει αυτόν τον ρόλο την επόμενη περίοδο.
Παράλληλα πηγές από το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας τονίζουν ότι η εδραίωση μόνιμης ασφάλειας, οικονομικής ευημερίας και σταθερότητας στην περιοχή θα πρέπει να είναι ο κοινός στόχος όλων των μερών στην επερχόμενη διαπραγματευτική περίοδο, πράγμα που θα επισημάνει και ο Φιντάν στη Σύνοδο.
Η σύνοδος της Αττάλειας του 2022
Την Πέμπτη 10 Μαρτίου 2022, ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, φιλοξένησε στην Αττάλεια, τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ και τον Ουκρανό ομόλογό τους Ντμίτρο Κουλέμπα για τις πρώτες συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών από τότε που ο στρατός του Βλαντίμιρ Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία.
Το τουρκικό κράτος διατηρώντας τη στάση του «επιτήδειου ουδέτερου», παρωνύμιο που κέρδισε επάξια κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, είδε ευκαιρία να μεγενθύνει τον ρόλο της Τουρίας στην περιοχή και βάφτισε την τριμερή συνάντηση «Φόρουμ της Αττάλειας» και διοργάνωσε μία διπλωματική «γιορτή» μεταξύ διαφόρων χωρών, κυρίως της περιοχής και κυρίως αυτές τις οποίες θέλει να επηρεάσει ή να καλοπιάσει η Τουρκία. Μάλιστα, πέραν της Ελλάδας και της Αρμενίας τοτε είχε προσκληθεί και το ψευδοκράτος σε συνομιλίες φυσικά άλλου πάνελ και όχι σε αυτές μεταξύ Ρωσίας - Ουκρανίας.
Οι συζητήσεις δι' αντιπροσώπου (Μεβλούτ Τσαβούσογλου) τότε μεταξύ Λαβρόφ και Κουλέμπα δεν παρήγαγαν κάποιο αποτέλεσμα, κάτι που δεν εξέπληξε κανέναν. Ο γερόλυκος της διεθνούς διπλωματίας Λαβρόφ είχε φτάσει στην Αττάλεια μετά από τη ρήση του Βλαντίμιρ Πούτιν ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να πολεμά μέχρι να «πετύχει τους στόχους της ειδικής επιχείρησης», ενώ από την πλευρά του ο Κουλέμπα και η Ουκρανία ήταν έρμαια των καταστάσεων που απλώς τους υποχρέωναν να πολεμούν μέχρι κάτι να αλλάξει.
Το ραντεβού της Αττάλειας ήταν αποτέλεσμα της τηλεφωνικής επικοινωνίας, διάρκειας μίας ολόκληρης ώρας, που είχαν λίγες μέρες πριν από τη συνάντηση ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ταγίπ Ερντογάν, με τον Τούρκο πρόεδρο να τονίζει ότι επείγει γενική κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, ώστε να διευκολυνθεί η διαχείριση της ανθρωπιστικής κρίσης και να δημιουργηθεί το έδαφος για μια πολιτική επίλυση της κρίσης.
Η Τουρκία, επιδίωξε και αποκόμισε τον ρολο του διαμεσολαβητή στον πόλεμο της Ρωσιας με την Ουκρανία. Βέβαια αποκόμισε και τη διαμετακόμιση του ρωσικού πετρελαίου μέσω των λιμανιών της σε Πόντο και Κιλικία, αλλά και τη διευκόλυνση του λαθρεμπορίου ουκρανικών σιτηρών μέσω πάλι των ίδιων λιμανιών, πρακτικές που ξεκίνησαν σχεδόν την ίδια περίοδο με το φόρουμ της Αττάλειας.
Η «αγάπη» με τη Βρετανία και οι Meteor
Πέραν αυτού η σχέση Ηνωμένου Βασιλείου και Τουρκίας έχει αποκομίσει τη θέρμη που λείπει από αυτήν της Τουρκίας με τις ΗΠΑ, λόγω Meteor.
Οι πύραυλοι που θέλει να αγοράσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να κοσμήσουν τα μαχητικά Eurofighter έχουν γίνει αντικείμενο συζητήσεων μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας. Ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας είχε ταξιδέψει στη Γαλλία και σε συζητήσεις εκεί είχε παραθέσει τους λόγους για τους οποίους η Ελλάδα δεν θέλει να αποκτήσει η Άγκυρα τα εν λόγω όπλα.
Η απάντηση της Γαλλίας ήταν λίγο σαν αυτή του Πόντιου Πιλάτου, καθώς επέρριψαν την ευθύνη στη Βρετανία, λέγοντα ότι το Λονδίνο δίνουν «πράσινο φως» για να προχωρήσει η πώληση. Στο consortium των κρατών, ή ακριβέστερα των εταιρειών που κατασκευάζουν τους πυραύλους Meteor, οι βρετανικές εταιρείες, το Λονδίνο, έχει το 40%, κάτι που σημαίνει πως ουσιαστικά έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο στην υπόθεση αυτή.
Ο Νίκος Δένδιας μετέβη στη συνέχεια στο Λονδίνο και συναντήθηκε με τον Βρετανό ομόλογό του Τζον Χίλι. Η αναφορά του Νίκου Δένδια ότι η επίσκεψή του στη βρετανική πρωτεύουσα επέτρεψε «μια ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων και θα δούμε μέσα σε αυτό το πολύ δύσκολο περιβάλλον πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στο μέλλον» δεν αφήνει ιδιαίτερα περιθώρια αισιοδοξίας επί του θέματος.
