«Η ιλαρά επέστρεψε στη Γερμανία», σύμφωνα με το κορυφαίο κέντρο ελέγχου ασθενειών της χώρας, το Ινστιτούτο Robert-Koch (RKI). Το 2024 σημειώθηκε εντυπωσιακή αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων της νόσου, η οποία είναι ιδιαίτερα συχνή στα μικρά παιδιά και μπορεί να αποβεί θανατηφόρα.
Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί περίπου 614 κρούσματα ιλαράς στη Γερμανία, από 8 μόλις τρία χρόνια νωρίτερα. Η ιλαρά είναι μια αερομεταφερόμενη ασθένεια που συνήθως προκαλεί εξάνθημα και υψηλό πυρετό που είναι εξαιρετικά επικίνδυνος για τα μικρά παιδιά και στοίχισε τη ζωή σε περίπου 107.000 ανθρώπους παγκοσμίως το 2023.
Από το 2019, οι γονείς στη Γερμανία είναι νομικά υποχρεωμένοι να κάνουν στα παιδιά τους τα δύο εμβόλια για την ιλαρά, που είναι απαραίτητα για πλήρη ανοσία. Σε αντίθετη περίπτωση, πρέπει να πληρώσουν πρόστιμο ύψους 2.500 ευρώ. Άλλες ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με εμβόλιο, όπως η ηπατίτιδα Β και ο κοκκύτης, βρίσκονται επίσης σε άνοδο. Οι λόγοι πίσω από το άλμα είναι πολύπλευροι και πολύπλοκοι, έχουν πει οι ειδικοί, και κυμαίνονται από τη μετανάστευση έως τη COVID-19, τον αυξανόμενο σκεπτικισμό για τα εμβόλια και τον αντιεμβολιαστικό ακτιβισμό στο διαδίκτυο.
«Σχεδόν όλα τα ποσοστά μολυσματικών ασθενειών μειώθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας», δήλωσε ο παιδίατρος Axel Gerschlauer από τη Βόννη, λόγω των μέτρων της COVID-19, όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση και η χρήση μάσκας. Τα επακόλουθα μπορούν ακόμα να φανούν σε μια «διστακτικότητα να πάει κανείς στο γιατρό εκτός από τις πιο απαραίτητες περιπτώσεις, από φόβο για τον κίνδυνο μόλυνσης» μέσα σε ένα ιατρείο.
Τα εισαγόμενα κρούσματα αποτελούν επίσης ζήτημα. Η Dr. Karella Easwaran από την Κολωνία δήλωσε στο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ARD ότι «σήμερα, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ταξιδεύουν». «Πολλοί άνθρωποι μεταναστεύουν εδώ. Πολλά παιδιά από εμπόλεμες ζώνες» όπου οι εμβολιασμοί δεν είναι διαθέσιμοι, είπε, και των οποίων οι γονείς μπορεί να μην γνωρίζουν όταν φτάσουν στη Γερμανία την αναγκαιότητα του εμβολίου.
Σε ανοδική τροχιά ο σκεπτικισμός για τα εμβόλια στη Γερμανία
Επίσης, υπάρχει το ζήτημα της διστακτικότητας ως προς τα εμβόλια και το αντιεμβολιαστικό κίνημα. Ο Δρ Gerschlauer προειδοποίησε ότι τα δύο αυτά φαινόμενα πρέπει να θεωρούνται ξεχωριστά. «Με τους σκεπτικιστές γονείς, οι ανησυχίες και οι φόβοι μπορούν συχνά να κατευναστούν με εξηγήσεις και στατιστικά στοιχεία. Συχνά, αρκεί ένα απλό ενημερωτικό φυλλάδιο ή μια σύντομη συζήτηση. Ωστόσο, με τους σκληροπηρυνικούς αρνητές των εμβολίων, τα χέρια μας είναι δεμένα. Ζουν στη δική τους φούσκα, στην οποία δεν μπορούμε πλέον να διεισδύσουμε».
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε νωρίτερα τον Νοέμβριο από την εταιρεία ερευνών Statista, ο σκεπτικισμός για τα εμβόλια αυξάνεται σταθερά στη Γερμανία, από 22% των ενηλίκων το 2022 σε 25% το 2024.
Όσον αφορά το «σκληροπυρηνικό» αντιεμβολιαστικό κίνημα, αυτό έχει μακρά ιστορία στη Γερμανία που ξεκινάει από το 1800 και προωθείται από ανθρώπους με διάφορες ατζέντες - από αντισημίτες «προδρόμους» των Ναζί, οι οποίοι αντιμετώπιζαν με σκεπτικισμό τις ιατρικές εξελίξεις που προέρχονταν από Εβραίους γιατρούς, μέχρι ομάδες γιατρών που ανησυχούσαν για την ασφάλεια του τρόπου με τον οποίο χορηγήθηκαν τα πρώιμα εμβόλια.
Σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Κέντρο Αγωγής Υγείας της Γερμανίας (BzgA), ο αριθμός των ανθρώπων που χαρακτηρίζονται εντελώς αντιεμβολιαστές έχει αυξηθεί ελάχιστα τις τελευταίες δεκαετίες, από 4% το 2004 σε 6% το 2020. Ωστόσο, ο αριθμός τους μπορεί να φαίνεται μεγαλύτερος, μέσω της επικράτησής τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και του αριθμού των διαδηλώσεων κατά του υποχρεωτικού εμβολιασμού ως απάντηση στην πανδημία του κορωνοϊού.
Εσωτεριστική σκέψη και ακροδεξιές πτυχές στο αντιεμβολιαστικό κίνημα
Μελέτες έχουν δείξει άλλους σημαντικούς δείκτες του αντιεμβολιαστικού συναισθήματος. Μια πρόσφατη έκθεση γιατρών του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ στη νότια Γερμανία έδειξε μια σχέση μεταξύ αυτού που ονόμασαν «εσωτεριστική σκέψη», της διστακτικότητας και της άρνησης εμβολίων. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι που μπορεί να πιστεύουν στην ομοιοπαθητική ή να έχουν περάσει από εναλλακτικές μορφές εκπαίδευσης, όπως τα σχολεία Waldorf, είναι πιο πιθανό να βλέπουν τα εμβόλια με κριτική διάθεση.
Μια άλλη μελέτη που διεξήχθη από την κυβέρνηση του κρατιδίου της Σαξονίας το 2021 διαπίστωσε συσχέτιση μεταξύ των υποστηρικτών του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και του σκεπτικισμού ως προς τα εμβόλια.
Με πληροφορίες από DW
