Το σχέδιο της Τουρκίας για μια διευρυμένη ζώνη στο εσωτερικό της βόρειας Συρίας, για τη μετεγκατάσταση μεγάλου αριθμού προσφύγων, αποκτά δυναμική, αφού αξιωματούχοι ενέκριναν μια στρατιωτική ανάπτυξη που, σύμφωνα με αναλυτές και των δύο χωρών, θα αλλάξει τον δημογραφικό χάρτη στο εσωτερικό της Συρίας.
Αν και το χρονοδιάγραμμα δεν έχει προσδιοριστεί, στρατιωτικοί και πολιτικοί επιβεβαιώνουν ότι προετοιμάζεται μια εκτεταμένη επιχείρηση για την εξώθηση των κουρδικών πληθυσμών μακριά από τα νότια σύνορα της Τουρκίας και την εξασφάλιση του τουρκικού ελέγχου σε ακτίνα 29 χιλιομέτρων μέσα στη βόρεια Συρία.
Αν και δεν αναφέρεται ρητά, το σχέδιο περιλαμβάνει τη μετακίνηση Σύρων Αράβων στις νέες ζώνες, στις οποίες η Τουρκία θα εξασφαλίσει οικονομική επιρροή και πολιτική έγκριση από το εσωτερικό, ενόψει των εκλογών του 2023. Οι κουρδικοί πληθυσμοί που κυριαρχούσαν στα σύνορα 500 μιλίων θα υποχωρήσουν ακόμα περισσότερο, ενώ έχουν ήδη εκτοπιστεί από πόλεις-κλειδιά κατά τη διάρκεια τριών τουρκικών εισβολών μέσα στα τελευταία πέντε χρόνια.
Τα πλάνα για μια νέα επιχείρηση σχεδιάζονται με ολοένα ταχύτερους ρυθμούς τις τελευταίες εβδομάδες, με φόντο το μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη, όπου το αίτημα της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ έδωσε στην Τουρκία την ευκαιρία να προωθήσει τη δική της ατζέντα, σχολιάζει ο Guardian.
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε τη Δευτέρα πως η νέα προώθηση στη βόρεια Συρία θα αποδυναμώσει το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο κυριαρχεί στη βορειοανατολική Συρία, πλήττοντας και την τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος. Νωρίτερα είχε προαναγγείλει ότι έως και ένα εκατομμύριο Σύροι πρόσφυγες θα επιστρέψουν από την Τουρκία.
Παρά τις διαφαινόμενες επιπτώσεις στην περιφερειακή ασφάλεια, η ανακοίνωση συνάντησε μόνο «χλιαρές» αντιδράσεις: οι ΗΠΑ εξέφρασαν μεν «ανησυχία», αλλά χρειάζονται την τουρκική υποστήριξη για την ένταξη των σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ.
Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι έως και 500.000 πρόσφυγες έχουν επιστρέψει οικειοθελώς στη Συρία τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός αμφισβητείται έντονα, με τους ακτιβιστές προσφύγων να επιμένουν ότι ο πραγματικός αριθμός είναι κοντά στις 80.000, λέγοντας ότι πολλοί δεν επέστρεψαν με τη θέλησή τους.
«Η ανακοίνωση του Ερντογάν ότι σκοπεύει να επιστρέψει ένα εκατομμύριο πρόσφυγες πίσω στη Συρία εντάσσεται ακριβώς στο προεκλογικό πλαίσιο και είναι ενδεικτικό του πώς η υπόθεση των Σύρων προσφύγων εργαλειοποιείται κατά βούληση», δήλωσε η Λιν Μααλούφ, αναπληρώτρια περιφερειακή διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. «Ενώ πρόσφυγες έχουν επιστρέψει, ορισμένοι βίαια, τα προηγούμενα χρόνια, αν εφαρμοζόταν ένα τέτοιο σχέδιο θα αποτελούσε σοβαρή παραβίαση των υποχρεώσεων της Τουρκίας [να μην επιστρέφει βίαια πρόσφυγες]».
Η Asli Aydıntaşbaş, έμπειρη συνεργάτιδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, δήλωσε: «Οι ΗΠΑ σε αυτό το θέμα προβληματίζονται για την περιοχή Hasakah (στη βορειοανατολική Συρία) όπου παραμένουν Αμερικανοί στρατιώτες. Δεν θα ήθελαν να κλονιστεί η σταθερότητα εκεί και να πληγεί η μάχη με το ISIS».
«Το γεωπολιτικό κλίμα ευνοεί τον Ερντογάν να απαιτήσει περισσότερα. Και το να διατυπώνει τις ανησυχίες για ασφάλεια με αυτόν τον τρόπο μπορεί να οδηγήσει σε παραχωρήσεις από τους δυτικούς εταίρους του, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Οι Σύροι με τους οποίους μιλάω στην Κωνσταντινούπολη ή σε άλλες πόλεις, ζουν εδώ με τις οικογένειές τους, το βιος τους είναι εδώ και δεν θέλουν να επιστρέψουν στη Συρία. Δεν βλέπω πώς το άνοιγμα περισσότερων ρυθμιστικών ζωνών θα δημιουργήσει μια δυναμική για επιστροφή».
Ένας άλλος Τούρκος αναλυτής, ο εμπειρογνώμονας διεθνών σχέσεων Soli Özel του Πανεπιστημίου Kadir Has της Κωνσταντινούπολης, εκτίμησε ότι οι πιθανότητες μιας εκτεταμένης εισβολής είναι χαμηλές. «Προσωπικά δεν πιστεύω ότι θα είναι τόσο μεγάλη επιχείρηση όσο λέει η κυβέρνηση. Δεν βλέπω την πιθανότητα άμεσης σύγκρουσης μεταξύ των τουρκικών δυνάμεων και του YPG (της κύριας κουρδικής ομάδας στη βορειοανατολική Συρία).»
«Τα τελευταία 12 χρόνια, η Τουρκία έχει προβλήματα εξωτερικής πολιτικής και ίσως αυτού του είδους οι επιχειρήσεις αξιοποιηθούν πολιτικά. Στον τουρκικό Τύπο οι λεπτομέρειες που βλέπουμε μοιάζουν με μια λίστα κυβερνητικών επιθυμιών, αλλά προσωπικά δεν πιστεύω ότι θα κλιμακωθεί».
Η Samah Hadid, επικεφαλής του τομέα υποστήριξης της Μέσης Ανατολής στο Νορβηγικό Συμβούλιο Προσφύγων, δήλωσε: «Η αλήθεια είναι ότι οι Σύροι πρόσφυγες εξακολουθούν να χρειάζονται προστασία και άσυλο. Καμία κυβέρνηση δεν πρέπει να τους γυρίσει με τη βία, ωθώντας τους σε άμεσο κίνδυνο και ανασφάλεια. Οι ευάλωτοι εκτοπισμένοι Σύροι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως πιόνια στη γεωπολιτική».
Πηγή: Guardian
σχόλια