Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο τελευταίος(;) Ευρωπαίος δικτάτορας

Ποιος: Αλεξάντερ Λουκασένκο, «ισόβιος» πρόεδρος της Λευκορωσίας από το 1994 με πέντε συνεχόμενες θητείες ως τώρα. Πρόκειται για τον μακροβιότερο στην εξουσία ηγέτη στη Γηραιά Ήπειρο και τον τελευταίο της δικτάτορα, όπως τον έχουν χαρακτηρίσει – ένα πραγματικό ευρωπαϊκό «παράδοξο».

Πού: Στην πιο «γνωστή-άγνωστη» χώρα της Ευρώπης που αν και αρκετά ανεπτυγμένη, αρκετά μεγάλη σε έκταση (207.600 τ.μ.) και με πληθυσμό 9.5 εκ. κατοίκους, σπάνια ακούς να γίνεται λόγος γι΄αυτή πέρα από τις συμμετοχές της σε διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις, ούτε κι αποτελεί δημοφιλή ταξιδιωτικό προορισμό παρότι δεν της λείπουν οι ομορφιές και τα αξιοθέατα. Αν και τυπικά ανεξαρτητοποιήθηκε από την ΕΣΣΔ το 1990, παραμένει έκτοτε προσκολλημένη στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας ως «αδελφή» χώρα ούσα και φυσικό σύνορο με Δύση-ΕΕ, κάτι που και οι τελευταίες φαίνεται να έχουν προς το παρόν τουλάχιστο σιωπηρά αποδεχτεί. 

Γιατί: Διότι όπως ήταν επόμενο ο Λουκασένκο επικράτησε και στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές-παρωδία που έγιναν στη χώρα με τον «συνασπισμό κομμάτων» που τον στηρίζουν να κερδίζει την απόλυτη πλειοψηφία με 77%, ένα «σοβιετικό» ποσοστό που πάντως αμφισβητείται. Η αντιπολίτευση που είχε καταφέρει να εξασφαλίσει δύο έδρες στις προηγούμενες εκλογές αυτή τη φορά δεν έλαβε ούτε μια έστω για τα προσχήματα, κατήγγειλε δε εκτεταμένη νοθεία - σημειωτέον ότι από τη διαδικασία είχαν αποκλειστεί τόσο οι ηγέτες των βασικών της κομμάτων όσο και οι κάτοχοι των μόλις δύο υφιστάμενων εδρών της. Τις καταγγελίες αναμένεται να επιβεβαιώσουν οι εκτιμήσεις των παρατηρητών του ΟΑΣΕ, καμία άλλωστε εκλογική αναμέτρηση στη Λευκορωσία δεν έχει ως τώρα κριθεί αδιάβλητη.

Διά Ταύτα: Ψηλός, επιβλητικός και με παρουσιαστικό γραφικού ευπατρίδη, ο Λουκασένκο και το ιδιότυπο συγκεντρωτικό, προσωποπαγές καθεστώς του που θεωρητικά παραμένει κομμουνιστικό σοβιετικού τύπου αλλά με εθνικολαϊκό χαρακτήρα φαντάζουν ξεχασμένο μουσειακό απομεινάρι μιας άλλης εποχής.

Ο πρόεδρος που έχει αποκαλέσει εαυτόν «Ορθόδοξο άθεο»(!) ελέγχει απόλυτα πολιτική ζωή, θεσμούς και ΜΜΕ, η χώρα του είναι η μοναδική που δεν μετέχει στο Συμβούλιο της Ευρώπης, είναι επίσης η μόνη στην ήπειρο που διατηρεί τη θανατική ποινή. Φέρεται μεταξύ άλλων να έχει εκφράσει συμπάθεια για τον Χίτλερ ως προσωπικότητα, να έχει επίσης προβεί σε αντισημιτικές αλλά και ομοφοβικές δηλώσεις – όταν το '12 ο ανοικτά γκέι τότε Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Βεστερβέλε αναφέρθηκε σε αυτόν ως δικτάτορα ζητώντας κυρώσεις από την ΕΕ, ο Λουκασένκο ανταπάντησε «καλύτερα δικτάτορας παρά ομοφυλόφιλος». Δεν διστάζει κιόλας να χαριεντίζεται λέγοντας ότι αν οι Λευκορώσοι τον βαρέθηκαν, μπορούν πάντα να τον ξεφορτωθούν στις επόμενες προεδρικές εκλογές που θα γίνουν το 2020.

Το καλό βιοτικό επίπεδο ήταν ως τώρα σύμμαχός του, αυτό όμως φαίνεται να αλλάζει. Παρότι δεν αμφισβητεί τη Μόσχα προβάλλει τελευταία επίμονα τη λευκορωσική ταυτότητα και γλώσσα, φιλοδοξεί δε να αναδειχθεί ως σημαντικός περιφερειακός ηγέτης «χρήσιμος» σε Δυτικοευρωπαίους και Ρώσους κρατώντας τις σχετικές ισορροπίες – ήδη «μετρά» μια επιτυχημένη διαμεσολάβηση στην ουκρανική κρίση. Υποστηρίζει ότι η παραμονή του στην εξουσία αποτελεί κατ'εξοχήν παράγοντα σταθερότητας, ότι δεν σκοπεύει να γεράσει στο αξίωμα αυτό αλλά δεν βρίσκει και το λόγο να το εγκαταλείψει σύντομα, ως μόνος δε πιθανός διάδοχος προβάλλει ο γιός του που τελευταία τον συνοδεύει τακτικά στις δημόσιες εμφανίσεις του.